Filistin Yönetimi İsrail ordusunu yerleşimci şiddetini teşvik etmekle suçladı

Amerikalı subaylardan oluşan bir heyet, Harem-i İbrahim Camii'ni Kahane'nin adamları aracılığıyla tanıyor

İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)
İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)
TT

Filistin Yönetimi İsrail ordusunu yerleşimci şiddetini teşvik etmekle suçladı

İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)
İsrail ordusu, yerleşimcilerin varlığına karşı Filistin protestoları sırasında geçen Cuma günü İbrahimi Camii yakınında bir Filistinliyi tutuklarken (EPA)

Filistin hükümetinin İsrail ordusunu Batı Şeria'daki kasabalara ve sivillere yönelik saldırılar düzenlemek için yerleşimcilerle iş birliği yapmakla suçladığı ve dünyanın yerleşim sorununu yeni, farklı ve alışılmışın dışında bir şekilde ele almasını talep ettiği bir zamanda, dün işgal ordusundaki Merkez Komutanlığı Komutanı Yehuda Fuchs'ın, aşırılık yanlılarından birinin rehberliğinde üst düzey Amerikan subayları için el-Halil şehrinde bir gezi düzenlediği ortaya çıktı.
Tel Aviv’deki siyasi kaynaklar, İsrail Ordusu Komutanı’nın, ABD Ordusu'ndaki bir grup üst düzey subaya dün yerleşimcilerin bakış açısından çatışmayı anlatmak üzere şehirdeki karakol sözcüsü, Haham Meir Kahane'nin kurduğu ırkçı, faşist ‘Kach’ Hareketi’ne mensup Noam Arnon'u seçtiğini bildirdi.
Söz konusu gezi ile ilgili açıklamada bulunana Arnon, “ABD’li subaylar, Filistin güvenlik güçlerini eğiten Amerikan ekibinin bir parçası” dedi. Arnon gezinin ardından Facebook hesabından yaptığı açıklamada, “ABD’li üst düzey subaylarından oluşan bir heyet, dinlemeye, öğrenmeye, tanımaya ve etkilenmeye geldi. Babamız İbrahim'in tüm dünyadaki barış çağrısında bulunanlara nasıl önderlik ettiğini hatırladığımızda biz de onlarla yeniden duygulandık. Barış anlaşmalarının (İbrahim Anlaşmaları) olarak anılmasından ve Abraham's Grotto (Abraham Mağarası) gezimizin buranın Yahudi tarihine odaklanmasından memnunuz” ifadelerine yer verdi.
Öte yandan Haaretz gazetesinin dün yayınlanan bir haberine göre ABD subaylarına rehberlik etmesi için Arnon'a başvuran Ordu’nun Merkez Komutanlığı Sekreterliğiydi ve General Fuchs'ın kendisi bağlantıydı. Gezi geçen hafta gerçekleştirildi. Harem-i İbrahim Camii'nde ve el-Halil şehrinin merkezindeki mevcut karakolları kapsadı.
Gazetenin bilgi sahibi kaynaklardan aktardığına göre, gezinin ABD ile Filistin Yönetimi arasındaki ilişkilere zarar vereceğinden korkan İsrail güvenlik aygıtında eleştirilere yol açtı. Gazetenin haberine göre bir Şin Bet yetkilisi (İsrail iç istihbaratı) tarafından şu ifadeler kullanıldı: “Harem-i İbrahim Camii'nde dengeyi korumak önemlidir.   Filistinli delegelerin katılımı olmadan tek taraflı bir tur düzenlenmesi İsrail ile Filistin Otoritesi arasındaki güvenlik koordinasyonu ile ilgili her konuda gerilimi artıracaktır.”
İsrail ordusuna gelince, gezi organizasyonunun savunulduğu bir açıklamada yapıldı: “Geçtiğimiz hafta birçok ABD’li subay Patrikler Mağarası (Harem-i İbrahim Camii) ve Beyt Hadassah'ta Merkez Komutanlığı öncülüğünde bir gezi gerçekleştirmek ve yerin tarihini incelemek için buraya geldi. Amerikan heyeti, düzenli olarak gerçekleştirilen sürekli turlar çerçevesinde bölge hakkında daha iyi bilgi edinebilmek için İsrail Devleti ve Filistin Yönetimi'ndeki çeşitli taraflarla bir araya geldi. Bu gezide onlara rehberlik etmesi için Dr. Noam Arnon seçildi. Gezi, İsrail ordusu prosedürlerine uygun olarak gerçekleşti.”
Yahudi yerleşimcilerin Batı Şeria'daki Filistinli vatandaşlara yönelik, sivillere keskin aletlerle saldırmak, arabalarına taş atmak, kutsal yerlerin kutsallığını ihlal etmek, ekinlere zarar vermek ve rastgele ileri karakolların kurulması gibi saldırıların artmasının ardından Filistin hükümeti Ramallah'ta dünyaya uzlaşma meselesinin yeni, farklı ve alışılmışın dışında ele alınmasını ve başka bir sonuca yol açmasını istediği bir çağrıda bulunduğunu söylemekte fayda var.
Dışişleri ve Gurbetçiler Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada İsrail'in sömürge önlemleri ve politikaları, Doğu Kudüs de dahil olmak üzere işgal altındaki Batı Şeria'daki tarihi, yasal ve demografik gerçekliği değiştirmeyi, Filistinli, bölgesel ve uluslararası tarafları, gelecekteki herhangi bir siyasi düzenlemede atlanamayacak kabul edilen gerçekler olarak ele almaya zorlamak amacıyla, sahada tek taraflı olarak daha fazla yerleşim değişikliği dayatmayı amaçladığına işaret edildi. Her gün tekrarlanan bu sömürge yerleşim önlemleri için sonucun aynı olduğuna dikkat çekilen açıklamada, işgal makamlarının, nehirden denize uzanan sömürge çıkarlarının haritasına göre, müzakere edilmiş nihai bir çözüm konularının geleceğini tek taraflı olarak zor kullanarak çözmek için zamanla yarıştığı ifade edildi.
Naftali Bennett hükümeti yönetimi devraldığından beri, yerleşimciler gelişigüzel yerleşimler kurmak, çeşitli yerlerde Filistin topraklarına varlıklarını dayatmak ve vatandaşlara şiddetli saldırılar düzenlemek için organize bir kampanya başlattılar. Bu durum, İsrail Kamu Güvenliği Bakanı Omer Barlev, Parlamento Dış İlişkiler ve Güvenlik Komisyonu Başkanı Ram Ben Barak'ı bile öfkelendirdi. Öyle ki Knesset Üyesi Yair Golan, yerleşimcilerin şiddet olaylarını Naziler döneminde Yahudilerin maruz kaldığı şiddete benzetti.



İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

TT

İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)
İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)

Bu sabah erken saatlerde Suriye'nin güneyindeki Suveyda kentinde Suriye hükümet güçleri ile yerel Dürzi militanlar arasındaki çatışmalar yeniden başlarken, İsrail dünden bu yana Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı tuttuğu saldırılarını bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesini de kapsayacak şekilde genişletti. Duruma müdahalesini arttıran İsrail, başkent Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarına art arda saldırılar düzenledi.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, hükümet güçlerinin kentin kontrolünü ele geçirmesinden bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını açıkladığı sırada gerçekleşti. Suriye resmi haber ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın bugün yaptığı açıklamada, ‘yasadışı’ grupların Suveyda'daki ulusal hastaneyi ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı operasyonları için bir merkez olarak kullandıklarını ifade ettiğini aktardı.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Dairesi, silahlı gruplara mensup çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatılarında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını bildirdi. Medya ve İletişim Dairesi tarafından yapılan açıklamada, “Hastane ve çevresinin temizlenmesi ve Sağlık ve Acil Durum bakanlıkları yetkililerinin hastaneye girmesine izin verilmesi için defalarca çağrı yaptık, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt alamadık” denildi.

cd
Suveyda'daki çatışmaların ardından ordu ve güvenlik güçleri kente konuşlandı. (EPA)

İsrail, önceki gün Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan saldırılarını bugün Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu bugün yaptığı açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişini hedef aldığını ve Suriye ile sınır bölgesindeki güçlerini takviye edeceğini duyurdu. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee bugün yaptığı açıklamada, ordunun Suriye ordusunun başkent Şam'daki Genelkurmay Karargahı’nın girişine saldırı düzenlediğini bildirdi. Adraee yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun ‘Suriye'deki Dürzi vatandaşlara yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini’ belirterek, siyasi direktifler doğrultusunda bölgede saldırılar düzenlediklerini ve farklı senaryolara karşı tetikte olduklarını söyledi. Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişine yapılan saldırıdan birkaç saat sonra İsrail savaş uçakları, Şam'ın kalbindeki bu askeri bölgeye yeni saldırılar düzenlemek üzere geri döndü. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik acı verici saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a verilen sinyaller sona erdi ve şimdi acı verici saldırılar gelecek” dedi.

Suriye resmi haber ajansı SANA bugün Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu da İsrail insansız hava araçlarının (İHA) başkent üzerinde uçtuğunu duyurdu. Suriye devlet televizyonu, İsrail'in Şam'ın merkezinde düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde İsrail hava saldırısının başkentteki Savunma Bakanlığı'nı hedef aldığını duyurdu. Suriye medyası daha sonra Genelkurmay Başkanlığı binasında ciddi hasar meydana geldiğini bildirdi.

Gelişmeler, Suveyda'da ilan edilen ateşkesin birkaç saat sonra çökmesinin ardından geldi. Ateşkes, insanların ölümüne neden olan ve günlerce süren kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu vilayette patlak veren şiddet olayları, çeşitli mezhepler arasındaki ayrışmaları gün yüzüne çıkardı.

yjuı
Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda'ya giren Suriye güvenlik güçleri, 15 Temmuz 2025 (Reuters)

Suriye güvenlik güçleri pazartesi günü Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak üzere bölgeye sevk edilmiş, ancak Dürzi militanlarla çatışmaya girmişti. İsrail pazartesi ve salı günleri hükümet güçlerine hava saldırılarıyla müdahale etti ve amacın Dürzileri korumak olduğunu söyledi.

Suriye Savunma Bakanlığı tarafından dün gece ilan edilen ateşkes kısa sürdü. Yerel bir haber sitesi olan Suveyda 24'ün haberine göre Suveyda şehri ve civar köyler günün erken saatlerinde ağır topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldı. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Suriye Savunma Bakanlığı, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Savunma Bakanlığı kent sakinlerine evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Çatışmaların başladığı pazar gününden bu yana onlarca sivil, asker ve Dürzi militan öldü. Bir kişi, evinde başından vurulan kardeşinin cesedini bir Reuters muhabirine gösterdi.

fvgthy
Suriye güvenlik güçleri mensupları Suveyda'da bir mahallede, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün yaptığı açıklamada, Suriye hükümetini ‘Dürzileri rahat bırakması’ konusunda uyardı ve İsrail ordusunun Suriye hükümet güçleri çekilene kadar onları bombalamaya devam edeceğini vurguladı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘sükûnet ve bütünleşmeye doğru ilerlemek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu ifade etti.