Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Fransız vatandaşı İranlı akademisyen Fariba Adelkhah’ın Ekim 2020’den bu yana ev hapsinde tutulduktan sonra cezaevine gönderilmesini kınadı ve kararı “tamamen keyfi” olarak nitelendirdi.
Adelkhah, İran nükleer programıyla ilgili müzakereler Viyana’da sürerken Tahran’da cezaevine geri gönderildi. Bu da müzakereleri çok yavaş bulan Paris’i geçtiğimiz çarşamba günü İran’ı bu adımın “olumsuz sonuçları” konusunda uyarmaya sevk etti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Paris üniversitelerinin rektörleriyle yaptığı görüşmelerin başında, “onu hapse geri gönderme kararının hiçbir dayanağının olmadığını” söyledi. Şarku’l Avsat’ın Fransız haber ajansı AFP’den aktardığı habere göre Macron, “o bilimsel bir mahkum. Fransa’nın tamamı onun kurtuluşu için seferber oluyor” ifadelerini kullandı.
İran rejimi, Adelkhah’ı Haziran 2019'da tutukladı ve araştırmacıyı “Ulusal güvenliğin gizliliğini ihlal etmek” ile suçladı.
Paris merkezli “Fariba Adelkhah’a Destek Komitesi” geçtiğimiz çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Fariba Adelkhah’ın Tahran’daki Evin Cezaevi’ne yeniden gönderildiğini büyük bir şok ve öfkeyle öğrendik” ifadelerini kullandı. Komite, “İran yönetimi, kadın meslektaşımızı şeffaf olmayan dış veya iç amaçlarla kötüye kullanıyor ve bunun onun faaliyetleriyle hiçbir ilgisi yok” diye ekledi.
Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise “kabul etmedikleri cezaevine geri gönderme kararının, sadece Fransa ve İran arasındaki ilişkilere olumsuz sonuçlar getireceği ve iki ülke arasındaki güveni zedeleyeceği” belirtildi ve araştırmacının serbest bırakılması istendi.
Fariba Adelkhah kimdir?
Adelkhah 1959'da Tahran'da doğdu. 1977'den bu yana Fransa'da yaşıyor. 1983'te Strasbourg Beşeri Bilimler Üniversitesi'nden sosyoloji, 1984'te de Sosyal Bilimler Yüksek Okulu'ndan etnoloji yüksek lisans derecesi aldı. 1990'da "Devrim Sonrası İranı'na Antropolojik Bir Yaklaşım: İslamcı Kadınların Durumu" başlıklı teziyle EHESS'ten (Sosyal Bilimler Yüksek Araştırmalar Okulu) sosyal antropoloji ve etnoloji doktorası aldı.
1993'ten beri FNSP'de (Ulusal Siyasal Bilimler Vakfı) araştırmacı olarak çalışan Adelkhah, 1996-7'den beri INALCO (Ulusal Şark Dilleri Enstitüsü), 1998-9'dan İran’da tutuklanana kadar Paris'teki IEP'de (Siyasal Araştırmalar Enstitüsü) ders vermekteydi.
CEMOTI dergisinin yayın kurulunda yer alan ve CNRS (Ulusal Bilimsel Araştırmalar Merkezi) çağdaş İran araştırmaları grubunun üyesi olan yazar, İran'daki sosyal ve politik değişimler üzerine, özellikle kadınların kamusal alana katılımı, dinsel alanın bürokratikleşmesi ve rasyonelleşmesi, seçimlerin çözümlenmesi gibi konularda çok sayıda yayın yapmıştı. Başlıca yapıtları arasında La révolution sous le voile: Femmes islamiques d'Iran (1991, Örtünün Altındaki Devrim: İran'da İslamcı Kadınlar); Thermidor en Iran (1993, Jean-François Bayart ve Olivier Roy ile birlikte, İran'da "Thermidor" Dönemi); Ramadan et politique (2000, Jean-François Georgeon ile birlikte yay. haz., Ramazan ve Politika) sayılabilir.
Yazarın Türkçede de “İran'da Modern Olmak” (İstanbul, 2001) adında bir kitabı bulunuyor.
5 Haziran 2019 tarihinde Tahran’da tutuklanan ve “Ulusal güvenliğin gizliliğini ihlal etme” suçlamasıyla 16 Mayıs 2020 tarihindeki duruşmada 5 yıl hapis cezasına çaptırılan Fariba Adelkhah Ekim 2020’de sağlık sorunlarının ağırlaşması nedeniyle ev hapsine alınmıştı. Adelkhah’ın serbest bırakılması için uluslararası akademi ve sivil toplum çevrelerinde kampanyalar düzenleniyor.
İran, halen kendisine bağlı olan Fransa, Birleşik Krallık, Rusya, Çin ve Almanya ile 2015 nükleer programı anlaşmasını canlandırmayı amaçlayarak Viyana’da müzakerelerde bulunuyor. 2018 yılında anlaşmadan tek taraflı olarak çekilen ABD, bu görüşmelere dolaylı olarak katılıyor.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian geçtiğimiz salı günü yaptığı açıklamada, İran nükleer dosyasına ilişkin Viyana müzakerelerinin “gerçekçi bir zaman çerçevesinde” bir anlaşmaya varma olasılığını tehdit ettiğini göz önünde bulundurarak “çok yavaş” ilerlediğini söyledi.
Fransa akademisyen Adelkhah’ın İran’da hapishaneye geri gönderilmesini kınadı
Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Fransız akademisyen Fariba Adelkhah’ı hapse geri gönderen İran’ı kınadı. Macron Kararı “keyfi” olarak nitelendirdi
Fransa akademisyen Adelkhah’ın İran’da hapishaneye geri gönderilmesini kınadı
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة