Türkiye'de 2021'de yaklaşık 1 milyon 492 bin konut satıldı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Türkiye'de 2021'de yaklaşık 1 milyon 492 bin konut satıldı

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Türkiye'de konut satışları, 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 0,5 azalarak 1 milyon 491 bin 856'ya geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu, geçen yılın aralık ayı ve 2021 yılına ilişkin konut satış istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, konut satışları 2021'de bir önceki yıla göre yüzde 0,5 azalışla 1 milyon 491 bin 856'ya düştü.
Ocak-Aralık 2021 döneminde ipotekli konut satışı yüzde 48,6 gerileyerek 294 bin 530, diğer satış türlerinde ise yüzde 29,3 artarak 1 milyon 197 bin 326 oldu. 2021 yılında ipotekli satışların payı yüzde 19,7, diğer satışların payı yüzde 80,3 olarak gerçekleşti. Bu dönemde ilk defa satılan konutlar yüzde 1,7 azalışla 461 bin 523'e geriledi.
İkinci el konut satışları ise yüzde 0,1 artışla 1 milyon 30 bin 333 olarak kayıtlara geçti. İlk el konut satış oranı yüzde 30,9, ikinci el konut satış oranı yüzde 69,1 oldu.
Konut satışlarında 2021'de İstanbul 276 bin 223 konut satışı ve yüzde 18,5 payla ilk sırayı aldı. İstanbul'u 144 bin 104 konut satışı ve yüzde 9,7 payla Ankara, 86 bin 722 konut satışı ve yüzde 5,8 payla İzmir izledi. En az satış ise 267 konutla Hakkari'de gerçekleşti.
Türkiye genelinde konut satışları geçen ay, Aralık 2020'ye kıyasla yüzde 113,7 artarak 226 bin 503'e ulaştı. İstanbul, söz konusu ayda 39 bin 26 konut satışı ve yüzde 17,2 ile en yüksek paya sahip oldu.
İstanbul'u 21 bin 481 konut satışı ve yüzde 9,5 payla Ankara, 13 bin 386 konut satışı ve yüzde 5,9 payla İzmir izledi. Konut satışlarının en az olduğu il 44 konutla Hakkari olarak kayıtlara geçti.

Yabancılara 58 bin 576 konut satıldı
Konut satış istatistiklerine göre, Türkiye genelinde 2021 yılında yabancılara 58 bin 576 konut satıldı.
Yabancıların satın aldığı konut sayısı geçen yıl bir önceki yıla oranla yüzde 43,5 yükseldi. Geçen yıl toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 3,9 oldu, 2021'de ilk sırayı 26 bin 469 konut satışıyla İstanbul alırken, bu kenti sırasıyla 12 bin 384 konut satışıyla Antalya, 3 bin 672 konut satışıyla Ankara izledi.
Yabancılara yapılan konut satışları Aralık 2021'de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 77,1 artarak 7 bin 841 oldu. Geçen ay yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 3 bin 300 konut satışıyla İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla 1827 konut satışıyla Antalya, 489 konut satışıyla Ankara izledi.
İran vatandaşları geçen yıl Türkiye'den 10 bin 56 konut satın alırken, İran'ı, 8 bin 661 konutla Irak ve 5 bin 379 konutla Rusya vatandaşları izledi.
Aralık 2021'deyse İran vatandaşları Türkiye'den 1462 konut aldı. İran vatandaşlarını sırasıyla 1039 konutla Irak, 885 konutla Rusya vatandaşları izledi.

Üçte birini kadınlar aldı
Türkiye genelinde 2021 yılında erkekler yüzde 54,9 payla 819 bin 730, kadınlar yüzde 34 payla 506 bin 495 konut sahibi olurken, yüzde 1,9 payla 28 bin 900 konut kadınlar ve erkekler tarafından ortaklaşa alındı.
İstanbul'da kadınlar 83 bin 226, erkekler 142 bin 120, kadınlar ve erkekler ortak olarak 6 bin 962 konut satın aldı.

İpotekli konut satışları Aralık 2021'de yükseldi
Türkiye genelinde geçen yılın aralık ayında ipotekli konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 209,3 artarak 45 bin 260 oldu. Diğer konut satışları Türkiye genelinde bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 98,4 artışla 181 bin 243 olarak gerçekleşti.
Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı geçen yılın aralık ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 108 artarak 76 bin 747'ye çıktı. İkinci el konut satışları geçen ay bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 116,8 artarak 149 bin 756 oldu.



Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
TT

Trump bir sonraki FED başkanını erken açıklayacak mı?

FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)
FED Başkanı Jerome Powell, Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi oturumunda konuşurken (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump, 11 ay sonra görev süresi dolacak olan Jerome Powell'ın yerine FED'in yeni başkanı olarak seçeceği ismi alışılmadık bir şekilde erken açıklamayı düşünüyor.

Wall Street Journal'ın (WSJ) yakın tarihli bir haberinde yer alan bu karar, Trump'ın yönetim kurulunun faiz oranlarını düşürme konusundaki yavaş yaklaşımından duyduğu hayal kırıklığının bir sonucu olarak ortaya çıktı. Powell'ın halefi, üç ila dört aylık geçiş döneminin çok öncesinde, bu yaz ya da eylül veya ekim aylarında açıklanabilir.

ghyj
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu toplantısında (EPA)

Trump'ın mevcut para politikasına karşı sabırsızlığının artması, onu seçim sürecini hızlandırmayı düşünmeye sevk etti. Şarku’l Avsat’ın WSJ’den aktardığına göre erken bir duyuru, başkan adayının mayıs ayında resmi olarak göreve başlamadan önce bile piyasa beklentilerini etkilemesine ve para politikasını yönlendirmesine olanak sağlayabilir.

Favori adaylar

FED başkanlığı için aralarında şu isimlerin de bulunduğu çok sayıda kişi yarışıyor:

  • Kevin Warsh: Eski bir FED yöneticisi ve Başkan George W. Bush'un danışmanı olan Warsh favoriler arasında. Trump, Warsh ile sekiz yıl önce bu pozisyon için ve geçen sonbaharda da Hazine Bakanlığı için görüşmüştü. Geçmişte bir ‘şahin’ (istihdamdan çok enflasyonla ilgilenen) olarak tanınmasına rağmen Warsh geçtiğimiz günlerde Trump'ın erken bir aday göstermesi halinde şaşırmayacağını belirtti. Ancak Trump'a yakın bazı isimler Warsh'ın fazla bağımsız olacağından endişe ediyor.
  •  Kevin Hassett: Ulusal Ekonomi Konseyi'nin şu anki direktörü olan Hassett'in bu göreve ilgisiz olduğu bildirildi.
  • Scott Bessent: ABD Hazine Bakanı'nın ismi çeşitli adayların müttefikleri tarafından dillendiriliyor. Uzun süredir yatırımcı olan Bessent, kamuoyu önünde mevcut görevine bağlı olmasına rağmen FED Başkanı olma fikrine sıcak baktığını ifade etti. Temsilcilere “Başkan Trump ne isterse onu yapmaktan mutluluk duyacağını” söyledi.
  • David Malpass: Trump'ın ilk döneminde atadığı Dünya Bankası eski başkanı, düşük faiz oranlarını desteklemesi ve FED'in ‘eski’ modellerini eleştirmesi nedeniyle Başkan'ın gözüne girmeyi başardı.
  • Christopher Waller: FED Yönetim Kurulu Üyesi Waller, Trump tarafından 5 yıl önce FED Yönetim Kurulu’na atanmış olsa da zayıf bir aday olarak görülüyor. Waller, yönetimin büyüme odaklı bir para politikası arzusu doğrultusunda, temmuz sonundaki bir sonraki FED toplantısında mümkün olan en kısa sürede faiz indirimi çağrısında bulunan ilk isim olarak Beyaz Saray'ın dikkatini çekti.

Beyaz Saray'ın tutumu ve FED'in bağımsızlığı

Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, yönetimin ‘ekonomik büyümeyi, istihdamı ve yatırımı hızlandırmak için zemin hazırladığını ve para politikasının bu gündemi tamamlama ve ABD'nin ekonomik toparlanmasını destekleme zamanının geldiğini’ belirtti.

dfgrthy
FED Başkanı Jerome Powell, FED Yönetim Kurulu'nun bir toplantısına başkanlık ederken (AFP)

Siyasi baskılara rağmen FED Başkanı Jerome Powell, siyasetin Merkez Bankası’nın görüşlerini etkilemediğini sürekli olarak savundu. Powell bir Senato komitesine verdiği demeçte, faiz oranlarını düşürme konusundaki temkinli yaklaşımını şu sözlerle savundu: “Eğer burada bir hata yaparsak, bedelini insanlar öder... ödeyecektir.”

Erken açıklamanın riskleri ve dinamikleri

Erken bir açıklama, hem Trump hem de gelecek başkan için potansiyel dezavantajlar barındırıyor. Bu adım yeni başkanı zor bir duruma sokabilir, potansiyel olarak gelecekteki meslektaşlarının kamuoyu önünde eleştirilmesine yol açabilir veya çok uyumlu olarak algılanabilir, bu da Senato onayını tehlikeye atabilir. Ekonomist Douglas Rediker'in belirttiği gibi, ‘Trump seçimini ne kadar erken yaparsa, o kişinin karşılaşacağı zorluklar o kadar artar ve Powell'ın gerçek halefi olma ihtimali o kadar azalır.’

Dahası, Powell'ın FED'deki görev süresi 2028 yılına kadar devam ediyor, yani başkan olarak görev süresi sona erdikten sonra 18 ay daha Yönetim Kurulu’nda kalmayı seçebilir, ki o bu konuda yorum yapmayı reddetti.

Trump'ın sadık bir başkan arzusu, daha kolay bir faiz politikası isteğiyle uyumlu olsa da, mevcut Yönetim Kurulu üyeleri görevden erken ayrılmadığı sürece üyelerin çoğunluğunu atayamayacağı için, 12 üyeli faiz belirleme komitesini etkilemekte büyük bir zorlukla karşı karşıya. FED, Başkan Richard Nixon'ın faiz oranlarını düşük tutması için FED Başkanı’na gizlice baskı yaptığı 1970'lerden bu yana bağımsızlığını şiddetle koruyor.