Uluslararası örgütler, Libya’da göçmenlere kötü muameleyi kınadı

Libya sahil güvenliği, daha önce düzenlenen bir operasyonda 191 göçmeni boğulmaktan kurtardı (Libya Donanması)
Libya sahil güvenliği, daha önce düzenlenen bir operasyonda 191 göçmeni boğulmaktan kurtardı (Libya Donanması)
TT

Uluslararası örgütler, Libya’da göçmenlere kötü muameleyi kınadı

Libya sahil güvenliği, daha önce düzenlenen bir operasyonda 191 göçmeni boğulmaktan kurtardı (Libya Donanması)
Libya sahil güvenliği, daha önce düzenlenen bir operasyonda 191 göçmeni boğulmaktan kurtardı (Libya Donanması)

Uluslararası Göç Örgütü (IOM), Libya’daki düzensiz göçmenlerin çoğunluğunun, sağlık hizmetleri eksikliğinden şikayetçi olduğunu belirtirken, Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF) örgütü, başkent Trablus’ta bir sokakta başka bir ülkeye yerleştirilmelerini talep ederek düzenledikleri barışçıl bir gösteri sırasında tutuklanan 600 göçmenin içinde bulunduğu trajik koşullarından bahsetti.
Uluslararası Göç Örgütü yayınladığı son raporda, Libya şehirlerinde 620 binden fazla düzensiz göçmenin yaşadığını açıkladı. Örgüt’e bağlı bir ekibin görüştüğü göçmenlerin dörtte üçünden fazlasının, acil servislerde dahil olmak üzere sağlık hizmetlerine erişimlerinin sınırlı veya hiç olmadığını söylediği aktarıldı.
Örgüt, göçmenlerin yüzde 78’inin, sağlık hizmetlerine sınırlı veya hiç erişimi olmadığını, yüzde 84’ü için ise sağlık hizmetlerine erişiminin önündeki en büyük engelin tedavi masraflarını karşılayamamaları olduğunu belirtti.
Batı Libya’daki sahil güvenliği devriyeleri, Avrupa’ya ulaşmak amacıyla yasadışı bir göçle Akdeniz üzerinden kaçan yüzlerce göçmeni genellikle geri getirmeyi başarıyor. Göçmenler daha sonra yetkililere teslim ediliyor ve göçmenlere özel gözaltı merkezlerine aktarılıyor. Uluslararası kuruluşlar söz konusu göçmen merkezlerinde insan yaşamına uygun en temel ihtiyaçların bile eksik olduğunu belirtiyor.
Diğer yandan, Sınır Tanımayan Doktorlar örgütünün Libya Misyonu Başkanı Gabriel Ganshi, güvenlik güçlerinin barışçıl bir şekilde koruma ve ülkeden tahliye edilme talebinde bulunarak gösteri yapan sığınmacı, mülteci ve göçmenlerden 600 kişiyi, tutukladığını söyledi.
Tutuklanan göçmenler aylardır Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) Trablus’taki eski ofisinin önünde oturma eylemi yapıyorlardı. Ancak güvenlik güçleri 10 Ocak’ta bir baskın düzenleyerek onları tutukladı. Libya’daki Norveç Mülteci Konseyi Direktörü Dax Roque, Aralık ayından bu yana kapalı olan UNHCR merkezinin önünde göçmenlere yapılan müdahaleyi “Merkezin önündeki göçmenlerin eylemleri sırasında kullandığı çadırların yakıldığı bir şiddet olayı” olarak tanımladı.
Libya’daki Sınır Tanımayan Doktorlar heyeti dün yayınladığı raporda, yüzlerce göçmen, mülteci ve sığınmacının aşırı kalabalık hapishanelerde tutulduğu ve temel yaşam şartlarından yoksun kaldıkları açıklandı. Gabriel Ganshi Sınır Tanımayan Doktorlar ekiplerinin tutuklulara sağlık hizmetleri ve psikolojik yardım sunmak için Ayn Zara mülteci merkezine haftalık düzenledikleri ziyaretlerde, bıçak yarası, darp izi veya morlukları olan hastaları tedavi ettiklerini vurguladı.
Ekipler aynı zamanda, baskınlarda darp gören, istismara uğrayan ve çocuklarından ayrılan göçmenlere yardım ediyorlar.
Amsterdam’da Sınır Tanımayan Doktorlar Operasyon Yönetimi’nde Operasyon Direktörü olan Ellen van der Velden, şu anda Libya’da bulunan tüm düzensiz göçmenlerin gözaltına alındığı göz önüne alındığında, bu olayın sadece, göçmenlerin keyfi tutuklamalara maruz bırakıldığı gerçeğini yansıtmakla kalmayıp, göçmenlerin koruma ve güvenliği sağlama suçlamasıyla tutuklanmalarını ve nasıl insancıl hukuka aykırı bir şekilde tutulduklarını da gösterdiğini belirtti.
Ellen van der Velden, Libyalı yetkililere kitlesel tutuklamaları durdurma ve insani onurlarını etkilemeyen gözaltı alternatifleri bulma çağrısında bulundu.
Sınır Tanımayan Doktorlar, geçtiğimiz 12 ayda Ayn Zara’daki merkezine doktor ve sağlık ekipleri gönderdiğini, merkezde tutulan göçmen, mülteci ve sığınmacılara temel sağlık yardımı, psikolojik danışmanlık ve insani hizmetler yardımlar sunulduğunu söylüyor. Ayrıca, 10 Ocak’ta 68 tutukluya tedavi sağlandığını, hastalardan 7’sinin daha ileri tedavi için hastaneye sevk edildiğini ve 190 hasta için psikoloji seansları düzenlendiği açıklandı.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.