Mısır’dan yoksul ülkelere yardım çağırısı

Sisi, Milli Eğitim Akademisi mezuniyet törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Milli Eğitim Akademisi mezuniyet törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır’dan yoksul ülkelere yardım çağırısı

Sisi, Milli Eğitim Akademisi mezuniyet törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Milli Eğitim Akademisi mezuniyet törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Sina bölgesinin güneyinde yer alan Şarm eş-Şeyh şehrinde düzenlenen Dördüncü Mısır Dünya Gençlik Forumu (WYF) dün sona ererken, yoksul topluluklara yardım etmenin en iyi yollarını ve mekanizmalarını tartışmak, gençleri iklim değişikliği sorunlarına dahil etmek, iklim hedeflerini bölgesel ve uluslararası düzeylere yaymak için uluslararası finans kurumları ve bağışçı ülkelere küresel çapta bir zirve düzenlemesi çağrısında bulunuldu. 10-13 Ocak tarihleri arasında gerçekleştirilen, genç girişimcileri ve iş insanlarını bir araya getiren forumda, gençlerin fikirlerini ve ortaya koydukları yenilikleri finansman fırsatlarıyla birleştirmek amacıyla ‘Afrika Kurumsal İş Konseyi’nin’ kurulması tavsiye edildi. Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) aşıların karşılıklı olarak tanınması için bir girişim başlatması çağrısında bulunularak su kıtlığı çeken ülkelerde, suyu daha düşük maliyetle çıkarmak ve bundan maksimum fayda sağlamak için suyu tuzdan arındırma teknolojisinin yerelleştirilmesi istendi.
WYF, sınır aşan su kaynaklarının kullanımının düzenlenmesi konularında, istikrarlı ve sürdürülebilir uluslararası hukuk kurallarına dayalı olarak paylaşılan su kaynaklarının yönetimi için küresel bir yönetim modelini ortaya koyarak bunları küresel gündemin en üst sıralarına alma çağrısı yaptı.
Forumda, diyalogu teşvik etmek ve kalkınma konularını tartışmak amacıyla ‘yeniden inşa süreci için gerekli finansmanı sağlamak ve tüm taraflar arasında birden fazla politikayı tek bir çatı altında koordine etmekle’ ilgilenen bir Birleşmiş Milletler (BM) platformu oluşturmak için uluslararası çabaları birleştirmenin önemi ele alındı. Ayrıca pandemi sonrası insani ve toplumsal dayanışmayı güçlendirmenin yanı sıra uluslararası barışı ve güvenliği desteklemek için daha fazla alan yaratmayı amaçlayan uluslararası bir stratejinin başlatılması çağrısında bulunuldu.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi, "Birlikte Tekrar" sloganıyla düzenlenen forumun dördüncü ve son gününde Ulusal Eğitim Akademisi’nin mezuniyet törenine katıldı. Ulusal Eğitim Akademisi, Sisi’nin 2017 yılında, Cumhurbaşkanlığı, Bakanlar Kurulu ve bir grup gençle koordineli olarak ulusal bir eğitim merkezinin açılışı için siyasi bir vizyon geliştirdiğini açıklamasının ardından nitelikli genç kadrolarıyla faaliyete geçmişti. ABD Sürekli Eğitim ve Öğretim Akreditasyon Konseyi (ACCET) Üyesi Ras Helfer yaptığı konuşmada, çok başarı kaydedildiğini belirterek akademinin mesleki ilişkiler, eğitim hedefleri, programlar, öğretim materyalleri ve tesisleri, öğretmen nitelikleri ve öğrenci memnuniyeti açısından tüm standartları karşıladığını vurguladı.
Aralık 2021’de Mısır Ulusal Akademi’nin, akreditasyon talebinin değerlendirildiğini ve uzun müzakerelerin ardından öngörülen en uzun zaman olan 5 yıllık bir süre için akreditasyon verildiğine işaret eden Helfer, bunun herhangi bir eksiklik olmadan, ilk başvuruda 5 yıl akreditasyon almak için istisnai bir başarı olduğunu kaydetti.
Ulusal Eğitim ve Rehabilitasyon Akademisi İcra Direktörü Dr. Rasha Ragheb de “Akademi, benzersiz bir tarza sahip bir devlet adamını rehabilite etme yeteneğine sahip bir oluşum” diyerek Mısır ve Afrika’dan gelen kursiyer sayısının şimdiye dek 28 bine ulaştığı bilgisini verdi.
Akademi tarafından sunulan programlar da şöyle sıralandı:
-Liderlik okulu
-Gençlik liderliği programı
-Liderlik gelişim programı
-Afrikalı gençlerin liderlik gelişimi için gençlik programı
- Liderlik için Gençleri Nitelendirmeye Yönelik Başkanlık Programı
- Liderlik için Araştırmacıları Nitelendirmeye Yönelik Başkanlık Programı
-Liderlik için Arap Gençliğini Nitelendirmeye Yönelik Başkanlık Programı
Dördüncü Dünya Gençlik Forumu, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Ürdün Veliaht Prensi Hüseyin bin Abdullah’ın yanı sıra çok sayıda ülke başkanlarının video konferansa katılıma sahne oldu. Ayrıca çok sayıda politikacı, bakan ve büyükelçinin yanı sıra başta Afrika olmak üzere Avrupa, Asya, Kuzey Amerika ve Güney Amerika kıtalarından 196 ülkeden binlerce genç de foruma katıldı. Dünkü kapanış oturumuna video konferans yoluyla katılan Togo Başbakanı Victorie Tomegah Dogbe yaptığı açıklamada “Afrika nüfusunun yüzde 70'inden fazlası, gençlerden oluşuyor. Kıta ülkelerinin ekonomik dönüşümünde rolünü oynaması gereken bir gücü temsil ediyorlar” ifadelerini kullandı. Ülkesinin, teknolojik dönüşüme ve ciddi sağlık tehditleriyle mücadeleye ayak uydurmak için 2025 stratejisini başlattığını belirten Dogbe, sağlık ve insan sermayesine yatırımı teşvik ederek, doğal kaynaklara yatırım yaparak ve iş fırsatları sağlayarak sosyalleşme sürecini ilerletmek için bir yol haritası belirlediğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü UNIDO Genel Direktörü Dr. Gerd Müller de çevrimiçi olarak katıldığı oturumda,  Afrika'daki aşılama oranının sadece yüzde 8 civarında olduğunu belirtti. Bazı ülkelerin aşı stoku yapmasına tepki gösterdi.



Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
TT

Hamas'ın Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına ilişkin şartları ilerleme şansını zayıflatıyor mu?

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta devam eden enkaz kaldırma çalışmalarından (AFP)

Gazze Şeridi’nde şu anda tıkanma yaşayan ateşkes anlaşması, Hamas’ın ikinci aşamada öngörülen idari ve güvenlik düzenlemelerine ilişkin çekinceleri ve kamuoyuna yansıyan talepleriyle yeniden gündeme düştü. Bu gelişme, ABD’den ikinci aşamaya geçiş konusunda ‘perde arkasında’ yürütülen çabalara dair açıklamaların yapıldığı bir döneme denk geldi.

Hamas’ın dün açıkladığı ve silahsızlanma, barış konseyi, istikrar güçleri ile Gazze Şeridi’nin yönetimi için bir komite oluşturulmasına ilişkin dört ana başlığı içeren bu çerçeveye dair değerlendirmelerde görüş ayrılığı yaşanıyor. Şarku’l Avsat’a konuşan bazı uzmanlar, söz konusu taleplerin ikinci aşamaya geçişi zorlaştıran krizleri ortaya koyduğunu ve hareketin üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik manevralar olduğunu savunurken, diğerleri ise İsrail kaynaklı engellere rağmen Hamas’ın anlaşmayı uygulama konusunda ciddiyetini yansıttığı görüşünü dile getiriyor.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından önerilen ve geçtiğimiz ekim ayında Gazze’de ateşkes sağlanmasına temel oluşturan barış planı, başkanlığını Trump’ın üstleneceği bir barış konseyi kurulmasını, bu konseyin Filistinli teknokratlardan oluşan bir komiteyi denetlemesini, Hamas’ın silahsızlandırılmasını, savaş sonrası Gazze yönetiminde rol almamasını ve istikrar güçlerinin konuşlandırılmasını öngörüyor.

Hamas’ın Gazze’deki lideri Halil el-Hayye, hareketin kuruluşunun 38. yıl dönümünde yaptığı açıklamada, silahın işgal altındaki halklar için uluslararası hukukla güvence altına alınmış bir hak olduğunu belirterek, bu hakkın korunmasını ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını güvence altına alan her türlü önerinin incelenmesine açık olduklarını ifade etti.

El-Hayye, Trump planında yer alan ve ABD Başkanı’nın liderliğinde kurulması öngörülen barış konseyinin görevinin, ateşkes anlaşmasının uygulanmasını gözetmek, finansmanı sağlamak ve Gazze Şeridi’nin yeniden imarını denetlemek olduğunu vurguladı. Filistinliler üzerinde ‘her türlü vesayet ve manda uygulamasını’ ise reddettiklerini söyledi.

Gazze Şeridi’nin yönetimi için Filistinli bağımsız isimlerden oluşan bir teknokratlar komitesinin derhal kurulması çağrısında bulunan el-Hayye, Hamas’ın tüm alanlardaki yetkileri bu komiteye devretmeye ve görevlerini kolaylaştırmaya hazır olduğunu kaydetti. Kurulması planlanan uluslararası gücün görevinin ise Gazze sınırlarında ateşkesi korumak olması gerektiğini vurguladı.

El-Hayye ayrıca, arabuluculara ve özellikle ‘temel garantör’ olarak nitelendirdiği ABD yönetimi ile Başkan Trump’a, İsrail’i anlaşmaya saygı göstermeye ve uygulamaya zorlamak için çalışmaları, anlaşmanın çöküşe sürüklenmesine izin vermemeleri çağrısında bulundu.

asdfr
Başlarında yük taşıyan kadınlar, Gazze Şeridi'nin güneyinde yerinden edilmiş Filistinlilere barınak sağlamak için temizlenmiş araziye kurulan çadırların önünden geçiyor. (AFP)

Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk geçen hafta yaptığı açıklamada, ateşkesin ilan edilmesinden bu yana Gazze’de sarı hattın gerisinde kalan bölgede 350’den fazla İsrail saldırısının belgelendiğini ve en az 121 Filistinlinin hayatını kaybettiğini söyledi. Öte yandan Hamas liderlerinden Raid Saad, cumartesi günü İsrail’in Gazze’de aracını hedef alan saldırısında öldürüldü.

İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi amaçlayan planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalışmalar yürüttüğünü ve çok uluslu uluslararası gücün gelecek aydan itibaren bölgede göreve başlamasının planlandığını belirtti. İsrail Yayın Kurumu’na göre, ABD’li yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

İsrail Kanal 14 televizyonu, kasım ayının sonlarında yaptığı bir haberde, ABD’nin uluslararası istikrar gücünün Gazze’de konuşlandırılması için tarih olarak ocak ayının ortasını belirlediğini, nisan ayı sonunu ise bölgedeki silahsızlanma sürecinin tamamlanması için nihai takvim olarak öngördüğünü aktarmıştı. Kanal, bu hedeflerin gerçeklikten kopuk bir beklenti olduğunu ve sürecin yeniden ertelenebileceğini kaydetmişti.

El-Ehram Stratejik Araştırmalar Merkezi’nde İsrail meseleleri uzmanı olan Mısırlı analist Dr. Said Ukkaşe, Hamas’ın ortaya koyduğu çerçevenin ikinci aşamada ilerleme ihtimalinin zayıf olduğunu gösterdiğini ve bunun daha fazla İsrail saldırısını tetikleyebileceğini savundu. Ukkaşe, bu tutumun, tehlikeli koşullar altında ilerleyen ikinci aşama yükümlülükleri öncesinde Hamas üzerindeki baskıyı azaltmaya yönelik ‘manevralar’ olduğunu ifade etti.

Hamas dosyasına odaklanan Filistinli siyaset analisti İbrahim el-Medhun ise İsrail’in anlaşmayı sabote etmeye yönelik tekrarlanan engellerine rağmen ikinci aşamaya geçilmesi ve uygulanmasının kaçınılmaz olduğunu dile getirdi. Silah meselesine ilişkin olarak Hamas’ın, Filistin iç kamuoyunda derinlemesine bir diyalog yürüttüğünü, Kahire’deki arabulucularla da şeffaf ve açık görüşmeler yaptığını belirten el-Medhun, tüm taraflarca kabul edilebilecek bir vizyonun şekillenebileceğini ve hareketin barış güçlerinin varlığına açık olduğunu söyledi.

Hamas’ın ortaya koyduğu bu çerçeveye arabulucuların henüz yorum yapmadığı bir ortamda, Mısır Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati’nin, İngiliz mevkidaşı Yvette Cooper ile gerçekleştirdiği telefon görüşmesinde Gazze’de geçici bir uluslararası istikrar gücünün konuşlandırılmasının önemini vurguladığını bildirdi. Abdulati, ateşkesin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve Trump planının ikinci aşamasına ilişkin yükümlülüklerin uygulanmasının önemine dikkat çekti.

Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) düzenlenen Sir Bani Yas Forumu’na katılımı sırasında konuşan Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati, Gazze anlaşmasının ikinci aşamasına geçilmesinin gerekliliğini ve uluslararası istikrar gücünün oluşturulmasının önemini yineledi.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, cuma günü gazetecilere Gazze anlaşmasındaki gelişmelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Barış anlaşmasının ikinci aşamasına yönelik olarak şu anda perde arkasında çok sayıda sessiz planlama yürütülüyor… Kalıcı ve sürdürülebilir bir barış sağlamak istiyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD’nin Wall Street Journal gazetesi, cumartesi günü yetkililere dayandırdığı haberinde, Trump yönetiminin Gazze Şeridi’nde istikrarı sağlamak amacıyla bir ABD’li generalin komutasında 10 bin askerden oluşan çok uluslu bir güç oluşturmayı hedeflediğini aktardı. Haberde, bazı ülkelerin, gücün görev kapsamının Hamas’ın silahsızlandırılmasını da içerebileceğine yönelik çekinceleri nedeniyle henüz asker göndermediği belirtildi.

Gazete ayrıca ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Gazze’de konuşlandırılması planlanan bu güç için yaklaşık 70 ülkeden askerî veya mali katkı talebinde bulunduğunu, ancak yalnızca 19 ülkenin asker göndermeye ya da ekipman ve lojistik destek gibi farklı şekillerde katkı sunmaya istekli olduğunu yazdı.

Ukkaşe, Trump’ın 29 Aralık’ta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yapacağı görüşmede ikinci aşamanın başlatılması için baskı kuracağını öngörerek, İsrail’in bu aşamaya girmeyi kabul edeceğini ancak çekilmelerin uygulanmasına ilişkin müzakerelerin süresiz biçimde uzayabileceğini söyledi.

El-Medhun ise Kahire’nin İsrail kaynaklı engellerin farkında olduğunu ve anlaşmanın başarısızlığa uğramasına yol açabilecek muhtemel İsrail gerekçelerini ortadan kaldırmak için ikinci aşamaya geçişin hızlandırılmasını talep edeceğini ifade etti.


Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
TT

Tunus'taki protestoların ardından Kayravan'da çatışmalar çıktı

Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)
Tunus'un başkentinde cumartesi günü düzenlenen bir gösteriden, (Reuters)

Tunus'un merkezindeki Kayravan şehrinde, cumartesi akşamı, polis ve gençler arasında art arda ikinci gece çatışmalar yaşandı.

Ailesinin ifadesine göre, çatışmalar bir kişinin polisin kovalamacası ve ardından kendisine yönelik şiddet sonucu ölmesinin ardından patlak verdi. Ölen kişinin akrabaları, ehliyetsiz motosiklet kullandığını ve bir polis aracı tarafından takip edildiğini söylüyor. Ardından dövülerek hastaneye kaldırılan adam, hastaneden kaçmayı başardı. Cumartesi günü geçirdiği kafa travması sonucu hayatını kaybetti.

Tunus'ta da yüzlerce kişi, muhalefet dernekleri ve partilerinin çağrısına yanıt olarak, dördüncü hafta üst üste başkentte "özgürlükleri savunmak ve Cumhurbaşkanı Kays Said'in politikalarını protesto etmek" amacıyla gösteri düzenledi.


Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
TT

Lübnan ve İran ilişkileri "hassas" bir aşamada bulunuyor

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Haziran 2025'te İran Dışişleri Bakanı’nın Beyrut ziyaretinde Recci ve Arakçi arasında arabuluculuk yapıyor (Arşiv- Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Lübnan-İran ilişkileri çok hassas bir aşamaya geldi ve şu anda, İran liderliği kararını verip Lübnan işlerine müdahalesini durdurmadığı sürece, kontrolden çıkma ve önlenemez olumsuz sonuçlar doğurma riskiyle karşı karşıya. Önde gelen bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a durumu böyle aktardı. İran'ın Beyrut'taki elçileri müdahaleyi reddederken, Lübnan'daki resmi makamlar müdahaleyi kanıtlayan delillere sahip olduklarını vurguluyor.

Kaynak, İran'ın müdahalesine örnekler verdi; bunlardan ilki, resmi davet olmadan elçilerin gelmesiydi ve resmi görüşmelerinin çoğunun, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad hareketlerinin önderliğindeki görüşmelerini haklı çıkarmak için siyasi bir kılıf sağlama bağlamında kaldığını vurguladı.