İranlı milisler Şam kırsalındaki hava savunma bölgesini güçlendiriyor

İran’a bağlı milisler ve Hizbullah unsurları Suriye’deki faaliyetlerini sürdürüyor. (Reuters)
İran’a bağlı milisler ve Hizbullah unsurları Suriye’deki faaliyetlerini sürdürüyor. (Reuters)
TT

İranlı milisler Şam kırsalındaki hava savunma bölgesini güçlendiriyor

İran’a bağlı milisler ve Hizbullah unsurları Suriye’deki faaliyetlerini sürdürüyor. (Reuters)
İran’a bağlı milisler ve Hizbullah unsurları Suriye’deki faaliyetlerini sürdürüyor. (Reuters)

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) dün Suriye uyruklu olmayan İran yanlısı milislerin Şam’ın Doğu Guta kentindeki Deyr el-Asafir ve Bezine bölgeleri arasında bulunan çiftliklerden birine yerleştirildiğini bildirdi.
SOHR tarafından yapılan açıklamada, İranlı milislerin çiftliği toprak höyüklerle ve prefabrik odalarla donatmak ve güçlendirmek için haftalar hatta aylardır çalıştığını belirtti. Ayrıca ‘demir levhalar’ ve bazı ağaçlar getirerek hareketlerinin keşif uçakları tarafından algılanmaması için çiftliğe yerleştirdiklerine dikkat çekildi.
Açıklamaya göre buna ek olarak rejimin 2016 yılının mayıs ayında Doğu Guta'nın güney kesiminin kontrolünü ele geçirmesinin ardından, daha önce Dördüncü Tümen'in karargahı olan çiftliğin çevresinde bazı kontrol noktaları da konuşlandırıldı.
SOHR, bölgedeki çiftçilerin, Irak lehçesi konuşan ve Arapça bilmeyen unsurların, günlük olarak İranlı milislerin konuşlandığı çiftliğin çevresinde dolaştığını söylediklerini aktardı.
SOHR’un elde ettiği bilgilere göre İranlı milisler uydu görüntüleme ve keşif uçaklarından kaçınmak için kazı alanını ağaçlarla kamufle etmenin yanı sıra Şam kırsal vilayetinde Doğu Guta kırsalında el-Uteybe Gölü'nün kuzeyindeki ‘22. Hava Savunma Tugayı’ karargahı içerisinde tüneller ve mahzenler kazarak bölgeyi büyük ölçüde korunaklı hale getirdi.
SOHR, 2 Ocak'ta, Lübnan Hizbullahı’nın, rejim güçlerinin daha önce keşif uçaklarının kullanım eğitimi ve ‘Hava Kuvvetleri İstihbarat’ unsurlarına atış talimi yaptırmak için götürdüğü eski bir askeri üssü genişletmeye başladığını belirtti. Söz konusu üs başkentin güneyindeki Seyyide Zeyneb bölgesinin yakınındaki Hirbet el-Verd kasabası yakınlarında bulunan bir alanda yer alıyor. Hizbullah, 2015 yılından bu yana söz konusu bölgede konuşlanmış durumda.
SOHR kaynaklarına göre Lübnan Hizbullahı geçtiğimiz günlerde uzmanların ve bağlantılı unsurların konuşlandığı üssün içinde ‘bloklar ve mahzenler’ kazmaya başladı. Buna ek olarak Hizbullah’ı kısa süre önce İran yapımı insansız hava araçlarını İsrail tarafından hedef alınma korkusuyla daha önce kazdığı ‘bloklar ve mahzenlerde’ sakladı. Söz konusu unsurlar ayrıca, tüm hızıyla devam eden kazıları videoya almalarından endişe duydukları için üssün yakınındaki arazilerine uğrayan köylüleri de bölgeden uzaklaştırdı.
SOHR’un elde ettiği bilgilere göre Humus kırsalındaki T-4 Üssü’nde bulunan silah, mühimmat ve insansız hava aracı üretimi için parça sevkiyatlarının Şam'ın batı kırsalındaki Dimas Askeri Havaalanı’na ulaştı. Dimas havaalanı son dönemde neredeyse tamamen İran ve milislerinin kontrolüne girdi. İran'ın Suriye-Lübnan sınırına yakın bölgeye getirdiği stratejik silahları depolamak için havalimanı içinde ve çevresinde bodrum katları ve blokajlar için de kazılar sürüyor. Suriye Gözlemevi kaynakları, Dimas havaalanında İran Devrim Muhafızları'ndan ve İran'da eğitim görmüş Lübnan Hizbullahı’ndan uzmanların bulunduğunu belirtti.
SOHR, uluslararası toplum ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) İran ve milislerini Suriye topraklarından çıkarmak için ciddi çalışma çağrısını yineledi. Sadece bu da değil, Gözlemevi, Suriye halkının öldürülmesi ve İranlı milislerin elinden alınmasına karışan herkesin cezalandırılması için adil uluslararası mahkemelere getirilmesi gereğini vurguluyor.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.