ABD’li politikacıların finanse edilmesi fikri İsrail lobisini karıştırdı: ‘Paranın insanları satın alabileceğine inanan yeni Yahudi nesli var’

Bir AIPAC katılımcısı, ABD-İsrail temalı kıyafet giyiyor (Reuters)
Bir AIPAC katılımcısı, ABD-İsrail temalı kıyafet giyiyor (Reuters)
TT

ABD’li politikacıların finanse edilmesi fikri İsrail lobisini karıştırdı: ‘Paranın insanları satın alabileceğine inanan yeni Yahudi nesli var’

Bir AIPAC katılımcısı, ABD-İsrail temalı kıyafet giyiyor (Reuters)
Bir AIPAC katılımcısı, ABD-İsrail temalı kıyafet giyiyor (Reuters)

ABD’de İsrail’i desteklemek için kurulan bir lobi olan Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi’nin (AIPAC), Tel Aviv yönetimi ve aldığı kararları başarılı kılmak amacıyla, ABD başkan adaylarını ve Kongre üyelerini finanse etmek ve desteklemek için yeni bir siyasi komite kurma kararı almasının ardından, AIPAC şiddetli anlaşmazlıklara tanık oluyor. Lobinin bazı eski liderleri, söz konusu komitenin oluşumunun İsrail’e zarar vereceği ve birçok destekçisini etkileyeceği uyarısında bulundu.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre, AIPAC iki ayrı siyasi komite kurmaya karar verdi. Bunlardan biri İsrail yanlısı başkan adayları için bağış toplama konusunda uzmanlaşmış bir komite, diğeri ise İsrail’e yönelik sevgi ve destek kavramlarını aşılamak için, Cumhuriyetçi Parti’den ve Demokratik Parti’den Kongre adaylarını destekleyen bir komite olması planlanıyor. Lobiye yakın bir kaynağa göre, zengin Yahudiler ve muhafazakar evanjelistler, İsrail yanlısı faaliyetleri ve arkasındaki temsilcileri bizzat destekliyordu ancak bağışlarda son yıllarda önemli bir düşüş yaşandı. Böylece ABD lobilerinin geri kalanı gibi, faaliyetleri kurumsallaştırma ve bunun açık bir şekilde ele alınması bir ihtiyaç haline geldi. Ancak AIPAC’ın eski liderleri bu kararı büyük bir hata olarak değerlendirdi. Lobiye 13 yıl boyunca (1980-1993) genel müdürlük yapan Tom Dine, “Lobi bu konuyu geçmişte birkaç kez ele aldı ve İsrail’e zarar vereceği sonucuna vardı” dedi. Dine, Haaretz gazetesine verdiği röportajda “AIPAC, ana kaygısı İsrail'e destek olan, parti olmayan ve partiler üstü bir organizasyondur. Yeni karar, belirli bir eyaletteki politikacıların, diğer politikacılara karşı desteklenmesini sağlar, bu da bizi bir tarafa karşı önyargılı yapar. Konuya stratejik çıkar açısından bakarsak da, İsrail’e dosttan çok düşman yaratırız” açıklamasında bulundu.
AIPAC Sözcüsü kararı savunarak, “ABD büyük değişiklikler geçiriyor ve siyasi eylem farklı bir hal aldı. Değişime ayak uydurmalı ve değişimle başa çıkmayı başarmalıyız. Özellikle İsrail’e desteğin iki büyük partiden de gelmesini sağlamaya çalıştığımız için, oyun açık ve net, biz de dikkatli ve dengeli olursak, hiçbir sorunumuz kalmaz. Biz İsrail’e yönelik desteği artırmak için çalışıyoruz” dedi.
Son 9 yıldır AIPAC’a liderlik eden Douglas M. Bloomfield ise “Karar, İsrail’in çıkarlarına bir darbe indirir. Paranın güç verdiğine ve insanları satın alabileceklerine inanan yeni bir ABD’li Yahudi liderler nesli var. Bu yanlış bir bakış açısı. İnsanlar değerlerimize bağlı kalmamızı istiyorlar, çalışmalarımızı izliyorlar ve hırslı ve tutkulu olmamızı bekliyorlar, parayı baskı aracı olarak kullanan açgözlüler olmamızı değil. Ayrıca böyle bir durumda bizden daha fazla parası olanların da bulunduğunu unutmamalıyız. Paraya yönelik amacımızı değiştirirsek, ona karşı savaşı kaybederiz” ifadelerini kullandı.



İran, reformistlerin Tel Aviv ile temas kurduğu iddialarını yalanladı

Tahran'a yönelik İsrail saldırısının gerçekleştiği yerden yükselen dumanların fotoğrafını çeken insanlar, 23 Haziran 2025 (AP)
Tahran'a yönelik İsrail saldırısının gerçekleştiği yerden yükselen dumanların fotoğrafını çeken insanlar, 23 Haziran 2025 (AP)
TT

İran, reformistlerin Tel Aviv ile temas kurduğu iddialarını yalanladı

Tahran'a yönelik İsrail saldırısının gerçekleştiği yerden yükselen dumanların fotoğrafını çeken insanlar, 23 Haziran 2025 (AP)
Tahran'a yönelik İsrail saldırısının gerçekleştiği yerden yükselen dumanların fotoğrafını çeken insanlar, 23 Haziran 2025 (AP)

İran medya kuruluşları, 12 günlük savaş sırasında bazı İranlı yetkililerin İsrail'e mesaj göndererek, İran Dini Lideri’nin hedef alınması halinde ülkedeki liderlik boşluğunu doldurmaya hazır olduklarını bildirdikleri iddialarını yalanladı.

İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (DMO) bağlı Fars Haber Ajansı, ‘İsrail'in toplumda bölünme tohumları ekmek amacıyla reformistlerle ilgili uydurma iddiaları’ hakkında kısa bir açıklama yayınladı.

Açıklamada, “Son günlerde Siyonist varlık, tartışmalı iddialar yayarak 12 günlük savaş sırasında ülke içinde oluşan eşi benzeri görülmemiş birlik ve uyumu bozmak için büyük çaba sarf etti” denildi.

İranlı Öğrenciler Haber Ajansı (ISNA), bu anlatıyı destekleyen platformlar olarak hareket eden muhalif medya kuruluşlarının, iç anlaşmazlıkları körüklemeyi amaçlayan söylentilerin yayılmasına katkıda bulunduğunu belirtti.

Fars Haber Ajansı, yurtdışındaki Farsça yayın yapan medya kuruluşlarını ‘izleyicilerini motive etmek ve İran toplumu içinde bölünmeyi körükleme projesinde başarılı olmak için çeşitli söylentiler yaymakla’ suçladı.

Ajans, özellikle Manoto TV tarafından yayınlanan ve savaş döneminde reformist hareketin önde gelen isimlerinin Siyonist varlık yetkililerine gizli bir mektup göndererek, İran'da rejim değişikliği çabalarına destek istediklerini belirten bir habere atıfta bulundu.

Ajans, bu bağlamda yapılan araştırmaların ‘bu iddianın ilk olarak Siyonist varlığa bağlı hesaplar tarafından ortaya atıldığını ve daha sonra bu projenin medya kolu olarak Manoto TV tarafından büyütülüp desteklendiğini gösterdiğini’ bildirdi.

Fars Haber Ajansı’nda yer alan haberde, “Bu haberin ve son günlerde bu kanallar aracılığıyla yayılan diğer benzer haberlerin yalan olduğuna ve kamuoyunu, özellikle de devrimci kesimi kışkırtmak, yanlış kutuplaşmalar yaratmak ve toplumda fitne ve bölünme ortamı yaratmak amacıyla yayınlandığına şüphe yok” ifadeleri yer aldı.

hy
İran Dini Lideri Ali Hamaney 23 gün sonra ilk kez kamuoyu karşısına çıkarak, cumartesi günü Tahran'da düzenlenen Aşura törenine katıldı. (AP)

ISNA tarafından cumartesi günü sosyal medya üzerinden yapılan paylaşımda, “Bu haber ve son günlerde ortalıkta dolaşan diğer iddialar doğru değil; özellikle ülkenin devrimci çevrelerinde kamuoyunu karıştırmak, sahte bir kutuplaşma durumu yaratmak ve toplumu gerilim ve bölünmeye doğru itmek için tasarlanmış” ifadesi yer aldı.

Manoto TV cumartesi günü sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, İran ile İsrail arasındaki savaşın ilk haftasında, reformist hareketin önde gelen isimlerinden bir grubun İsrail tarafına bir mektup göndererek, İran'da rejim değişikliği sürecine destek istediklerini belirtti.

Kanal, ‘İsrail'de bilgi sahibi bir kaynak’ olarak tanımladığı kişinin mektubun bir dizi tanınmış reformist tarafından imzalandığını söylediğini aktardı. “Eğer İsrail rejim değişikliğini desteklerse, adaylarımız ülke yönetimini devralmaya tamamen hazırdır” ifadesinin yer aldığı mektupta, İsrail saldırısını kınayan eski Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ilk Dini Lider’in torunu olan müttefiki Hasan Humeyni ve Evin Cezaevi’nde tutuklu bulunan reformist aktivist Mustafa Taczade başta olmak üzere önde gelen isimlere atıfta bulunuldu.

Bu gelişme, İsrailli ‘Terror Alarm’ hesabının 28 Haziran'da X platformunda yaptığı bir paylaşımda, ‘eski İran Cumhurbaşkanı'nın birkaç gün önce DMO tarafından düzenlenen bir suikast girişiminden kurtulduğunu’ iddia etmesinin ardından geldi.

Hasan Ruhani hükümetinde İstihbarat Bakanı ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın özel yardımcısı olan Mahmud Alevi cumartesi günü katıldığı bir televizyon programında, “İsrail Tahran'a girmeye, rejimi değiştirmeye ve İslam Cumhuriyeti'nin sonunu kutlamaya hazırlanıyordu” dedi.

Alevi sözlerini şöyle sürdürdü: “Düşman, durumdan şikâyetçi olan bazı vatandaşların kritik bir anda rejimi terk edeceğini düşündü ama yanlış hesap yaptı. İsrail savaşta üstünlüğü ele geçirseydi yeni bir hamle yapabilirdi. Tabii ki spesifik bir şey öngörmüyorum.”

Geçtiğimiz ay Reuters, Hamaney'in halefinin seçilmesine yönelik yoğun tartışmalara aşina olan beş kaynağa dayanarak en önemli iki adayın 56 yaşındaki oğlu Mücteba ve kurucu liderin (Humeyni) torunu 53 yaşındaki Hasan Humeyni olduğunu aktarmıştı. Mücteba Hamaney ve Hasan Humeyni isimleri şaşırtıcı değil, zira bu iki isim en az 10 yıldır Hamaney'in halefi olma ihtimaliyle ilişkilendiriliyordu. Hasan Humeyni reformcu hareketin favorisi olarak görülürken, Mücteba Hamaney DMO liderliği tarafından destekleniyor.

DMO Siyasi ve İdeolojik İşlerden Sorumlu Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Mesud Senayirad, “Siyonist varlığın ya da bu şer ittifakı içindeki müttefiklerinin herhangi bir aptalca eylemi, İran tarafından çöküşlerini hızlandıracak sert bir yanıtla karşılanacaktır” dedi.

İran'ın muhalifleri için olası senaryolardan birinin ‘gri bölgeye’ dönmek ve ‘içerdeki yıkıcı ve hain unsurları’ kullanmak olduğunu söyleyen Senayirad, güvenlik servislerinin ‘savaş sırasında biriken ve halen devam eden deneyim ve hazırlıklara sahip olduğunu’ ifade etti.

Senayirad, “Yakın zamanda keşfedilen ağlar, onlarca yıllık gizli güvenlik ve istihbarat çalışmalarının sonucudur. Son çatışma, savaş sırasında kullanılan bu uyuyan hücreleri izleme fırsatı sağladı. Son tutuklamalar, güvenlik güçlerine gelecekte etkili saldırılar gerçekleştirmelerine yardımcı olması beklenen önemli bilgiler sağladı” ifadelerini kullandı.

Bulunan her ipucunun bu yıkıcı ağların farklı boyutlarının ortaya çıkarılmasına yol açabileceğini ifade eden Senayirad, kurumların daha önce bunlar hakkında kısmi bilgiye sahip olduğunu, ancak son olayların bunları daha geniş bir şekilde açığa çıkardığını açıkladı.

Yerel basına göre DMO dün ülkenin batısında, İran-İsrail savaşı sırasında İsrail bombardımanının vurduğu bir bölgede patlayıcıları imha etmeye çalışan iki üyesinin öldüğünü duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın DMO'ya bağlı Tesnim haber ajansından aktardığına göre, iki DMO üyesi dün ülkenin batısında bulunan Hürremabad'da Siyonist rejimin saldırısı sonucu geride kalan patlayıcıların bulunduğu bir alanı temizlerken, patlayıcıların infilak etmesi sonucu öldü.

İsrail saldırıları, İran'ın nükleer programındaki üst düzey askeri yetkililerin ve bilim adamlarının ölümüne neden oldu. İran yargısı, savaşın en az 936 kişinin ölümüyle sonuçlandığını bildirdi.