Lavrov: ABD ve NATO'dan güvenlikle ilgili tekliflere yanıt bekliyoruz

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)
TT

Lavrov: ABD ve NATO'dan güvenlikle ilgili tekliflere yanıt bekliyoruz

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (AA)

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD ve NATO'dan güvenlikle ilgili tekliflere yanıt beklediklerini belirterek, "Önümüzdeki günlerde bu konuda bazı temasların gerçekleşeceğini söylemek için sebepler var" dedi.
Lavrov ve Hırvatistan Dışişleri Bakanı Gordan Radman, başkent Moskova'da görüşmelerinin ardından basın toplantısı düzenledi.
ABD ve NATO'ya güvenlik garantileri ile ilgili teklifleri içeren 2 ayrı anlaşma taslağını Aralık 2021'de ilettiklerini anımsatan Lavrov, "ABD ve NATO'ya ilettiğimiz taslaklar konusunda vadedilen cevapları kesinlikle bekliyoruz. Önümüzdeki günlerde bu konuda bazı temasların gerçekleşeceğini söylemek için sebepler var" ifadesini kullandı
Lavrov, "Sorularımız, Batı'nın 1999'da İstanbul'da ve 2010'da Astana'da düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) zirvelerinin belgelerinde yer alan yükümlülüklerini tam olarak yerine ne şekilde getireceğini içeriyor. Bu belgelerde, AGİT ülkelerinin diğer devletlerin güvenliği pahasına kendi güvenliğini güçlendirmeyeceği belirtilmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Bu sorulara, Batı'dan yanıt beklediklerini dile getiren Lavrov, "Her halükarda, Rus yönetiminin hem güvenlik hem de Rus vatandaşlarının haklarının güvence altına alınması açısından kendi çıkarlarını sağlam şekilde koruyabileceği durumda olduğunu bir kez daha belirtmek istiyorum" diye konuştu.

"Bosna Hersek, üniter devlete dönüştürülmeye çalışılıyor"
Bosna Hersek'teki duruma değinen Lavrov, bu ülkenin, "üniter devlete dönüştürülmeye çalışıldığını" belirtti.
Lavrov, "Şimdi 2 entite ve eşit haklara sahip devleti oluşturan üç halkın bulunduğu Bosna Hersek'i üniter devlete dönüştürmek için aktif girişimlerde bulunuluyor. Sırp Cumhuriyeti (entite) ve bu cumhuriyetin yönetiminin şeytanlaştırılması da başta ABD olmak üzere bazı Batı ülkelerinin teşvikiyle bu amaçlar için kullanılıyor" diye konuştu.
Bu ülkedeki Hırvatlara yönelik "ayrımcılık yapıldığını" söyleyen Lavrov, Bosna Hersek'te seçim yasalarının reform edilmesi yönünde sürecin başlatıldığına dikkati çekti.
Lavrov, "Seçim yasalarının reform edilmesi bu durumun çözümünü amaçlıyor. Reform sürecinin, Dayton Anlaşması'nın devleti oluşturan 3 halk ve 2 entitenin eşitliği ile ilgili prensiplerine dayanan sağlam temelde bir an önce sonlandırılması gerekiyor" dedi.
ABD'nin, bu süreci etkilemeye çalıştığına işaret eden Lavrov, "Elbette başka ülkelerin iç meselelerine müdahale etmeme yönündeki çağrılara rağmen ABD'nin Bosna Hersek'teki seçim reformu için özel temsilci ataması yeterince açıklayıcıdır" yorumunda bulundu.

"AB'nin Batı Balkanları kendi nüfuz alanı olarak görmekten vazgeçmesi gerekiyor"
Bosna Hersek'teki sorunların Dayton Anlaşması çerçevesinde çözülmesi gerektiğini vurgulayan Lavrov, "Avrupa Birliği'nin (AB) bu anlaşmanın temel prensiplerine geri dönüşüne katkıda bulunacağını ve Batı Balkanları kendi nüfuz alanı olarak göremeye devam etmeyeceğini umuyoruz" ifadesini kullandı.

"Bosna Hersek'teki durumun, Dayton Anlaşması çerçevesinde gelişmesi gerekiyor"
Hırvatistan Dışişleri Bakanı Radman da Bosna Hersek'teki durumun "endişe verici olduğunu" belirterek, şunları söyledi:
"Hem Hırvatistan hem de Rusya, Bosna Hersek'te istikrarın sağlanmasından ve bu ülkenin işlevselliğinden yana olduğuna dair ortak görüşe sahip. Bosna Hersek'teki durumun, burada yaşayan üç halkın eşitliğin sağlanması amacıyla Dayton Anlaşması çerçevesinde gelişmesi gerekiyor. Bu, ülkenin istikrarı için aşırı derecede önemlidir."
Hırvatistan'ın Dayton Anlaşması'nı imzalayan taraflardan biri olduğuna dikkati çeken Radman, 2000 itibarıyla Bosna Hersek'te yaşayan Hırvat halkının haklarının yüksek düzeydeki siyasetçiler tarafından sınırlandığını belirtti.
Radman, Bosna Hersek'te seçim yasalarının, burada yaşayan halklara yönelik ayrımcılığın ortadan kaldırılması amacıyla değiştirilmesi gerektiğini kaydetti.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.