NASA, Pompeii'yi yok eden 'saatli bombayı' uzaydan görüntüledi

Vezüv Yanardağı, Napoli'yi de yok etme potansiyeline sahip

Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)
Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)
TT

NASA, Pompeii'yi yok eden 'saatli bombayı' uzaydan görüntüledi

Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)
Vezüv Yanardağı, İtalya'daki "Campanian volkanik yayı" adı verilen bir volkan dizisinin parçası (NASA)

Dünyanın en tehlikeli volkanlarından biri olan Vezüv Yanardağı uzaydan görüntülendi.
Landsat-8 uydusunun çektiği fotoğrafta yanardağın gözü, yoğun bulut tabakasındaki bir delikten bakıyormuş gibi görünüyor.
NASA ve ABD Jeolojik Araştırması işbirliğiyle Şubat 2013'te fırlatılan Landsat-8, Dünya'nın yüzey sıcaklıklarını ölçmek ve küresel ısınmayı takip etmekle görevli.
NASA'nın internet arşivi hizmeti Earth Observatory'nin (Dünya Gözlemevi) yayımladığı fotoğrafta yanardağın zirvesindeki kaldera açıkça görülüyor. Volkanik patlama sonucu toprağın çökmesiyle oluşan, çanak benzeri yer şekline kaldera adı veriliyor.
Vezüv Yanardağı, "stratovolkan" sınıfında yer alıyor. Bu tür volkanlar, önceki patlamalardan kalan, sertleşmiş lav, tüf ve kül tabakasından oluşuyor ve gittikçe yükselerek koni biçimini alıyor.
Söz konusu yanardağla ilgili en bilindik olay, MS 79'da meydana gelen patlamayla Antik Roma şehri Pompeii'nin ve komşu kasaba Herculaneum'un yok olmasıydı. Ancak yanardağın 1944'teki son patlamasında da lav akıntıları, San Sebastiano köyünü yok etmişti.
Vezüv Yanardağı
Landsat-8'in görüntüsünün tamamında Vezüv Yanardağı yoğun bulutların altındaki ufak bir nokta gibi görünüyor (NASA)
NASA'ya göre Vezüv Yanardağı'nı çevreleyen lav katmanlarının jeolojik analizi, son 17 bin yılda 8 büyük patlama meydana geldiğini gösteriyor.
Son patlamasından bu yana sakin görünmesine rağmen, Vezüv Yanardağı hala aktif bir yanardağ olarak sınıflandırılıyor ve zaman zaman zirvesinden gaz çıkışı oluyor.
Gezegendeki en tehlikeli volkanlardan biri olarak kabul edilen Vezüv Yanardağı'ndaki olası bir patlama, volkanın kuzeybatısında, 12 kilometre uzaklıktaki Napoli şehrini yok etme potansiyeline sahip. Şehirde 3 milyondan fazla kişi yaşıyor.
Saygın bilimsel dergi Nature'da 2011'de yapılan bir araştırmada yanardağın bu potansiyeline dikkat çekilmişti. Araştırmacılar, Vezüv Yanardağı'nı "Avrupa'nın saatli bombası" diye tanımlamıştı.
 
Independent Türkçe, Livescience, NASA



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe