Zorluklardan çekinmeyen değişimde kararlı kadim ülke Fas 

Zorluklardan çekinmeyen değişimde kararlı kadim ülke Fas 
TT

Zorluklardan çekinmeyen değişimde kararlı kadim ülke Fas 

Zorluklardan çekinmeyen değişimde kararlı kadim ülke Fas 

Geçtiğimiz iki yılda Koranavirüs salgını nedeniyle, dünyada küresel ölçekte dalgalanmalar ve krizler yaşandı. Büyük küçük tüm ülkeler benzer şekillerde birçok zorlukla karşı karşıya kaldı. 
Dünyada salgın öncesinde, ulusal ekonomilerde, istihdamın modernizasyonu ve büyüme için bir kaldıraç olarak tüketim mekanizmalarının güçlendirilmesine dayalı karşılıklı üretim bağlantılarını birleştirmeye yönelik bir sürece girildi.  
Başta gelişmekte olan ülkeler olmak üzere pek çok ülke, toplumsal ve siyasal yapılarında dinamik dönüşümler ve yapısal reformlar yapmaya girişti.   
Ekonominin küreselleşmesi, modern iletişim tekniklerinin yaygınlaşması, bireysel ve toplumsal özgürlüklerin gelişmesi, dünya halklarının çoğunun yaşam standartlarını ve refah seviyesini yükseltti. Dolayısıyla hükümetler, vatandaşlarının refah seviyelerini korumak için kamu politikaları geliştirmekle yükümlüdür.    
Fas Krallığı, tarihi değerlerine her zaman bağlı kalmış fakat aynı zamanda çağın gelişmelerine ayak uydurabilmiştir. Fas yönetimi bu ilkesel tutum ışığında, vatandaşlarının ihtiyaçlarına yanıt verebilmek için, ekonomik ve politik kalkınma hedeflerini gerçekleştirme yönünde ciddiyetle çalışmaktadır. Fas, kadim geleneklere sahip bir ülke olarak kendi değerlerini korurken, değişen dünyaya entegre olmasını garantileyecek önemli dönüşümleri başarma hususunda kararlıdır. Bu dönüşümleri sağlarken, vatana ve vatandaşa hizmet anlayışıyla hareket etmekteyiz. Faslılar olarak, karşı karşıya olduğumuz ekonomik ve sosyal zorluklarla yüzleşmek için demokrasiyi güçlendirmenin önemini kavrıyoruz. Demokrasi ve kalkınmanın birbiri ile bağlı olduğu düşünülürse bu hususta önemli ilerlemeler kaydettiğimizi söyleyebilirim.  
 Kral 6. Muhammed’in liderliğindeki Fas diplomasisi, Batı Sahra’daki mutlak Fas egemenliği ve meşruiyetinin uluslararası arenada tescil edilmesini sağlamıştır. Böylelikle Tanca’dan Kuveyra’ya kadar Fas’ın toprak bütünlüğüne yönelik tehditlerin büyük ölçüde önüne geçilebilmiştir. Fas toprak bütünlüğünü kırmızı çizgi olarak görmekte ve bunu, bölge ve dünya ülkeleriyle kuracağı her türlü dostluğun vazgeçilmez bir şartı olarak ileri sürmektedir. Fas diplomasisi, haklı ulusal davasına ciddi olarak inanan dünya ülkeleriyle dostluklar geliştirmeyi sürdürecektir. Son dönemde, Kral 6. Muhammed önderliğinde, Körfez ülkeleri ile kazan-kazan yaklaşımına dayalı ekonomik iş birliği inşa etme girişimleri bulunmaktadır. Bu süreçte, Körfez ülkeleri Fas’ın toprak bütünlüğüne açık bir destek vererek yanımızda olmuştur. Fas Krallığının toprak bütünlüğünü tehdit eden güçler ise, uluslararası arenada yalnız kalmıştır.  
 Fas yönetimi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerini gerçekleştirebilmek için, demokrasi ve modernleşme yönünde adımlar atmakta kararlıdır. Kral 6. Muhammed’in en özen gösterdiği meselelerden biri; insan onuruna yakışır bir şekilde vatandaşların yaşam koşullarının iyileştirilmesidir. 

Fas'ın üstesinden geldiği en önemli zorluk, kapsamlı bir kalkınmaya ulaşmak için tek siyasi yaklaşım olan demokrasiye güçlü ve açık bir şekilde bağlı kalabilmesidir. Kovid-19'la mücadele koşullarına rağmen, anayasal süre dahilinde genel seçimler zamanında yapılabilmiştir. Fas yönetimi, katılımcı demokrasi ve adil seçim mekanizmaları sayesinde, gelecekteki zorluklarla baş edebilmek için gerekli dönüşüm sürecini üstlenebilmiştir. Geçen eylül ayında seçilen hükümet, Fas toplumunun acil ihtiyaçlarının yanı sıra kraliyet direktiflerini de özümseyerek, tüm kamu alanlarında gerekli dönüşümleri gerçekleştirmeye yönelik hedefler içeren bir ekonomik program geliştirdi. Mevcut hükümet, kalkınma ve ilerleme yönündeki hedeflerini gerçekleştirebilmek ve ulusal ekonomiyi güçlendirmek için ‘sosyal devlet’ anlayışını benimsemektedir. Ekonomi programımızla, yeni iş fırsatlarının yaratılmasını, orta ve küçük işletmelerin desteklenerek işsizliğin azaltılmasını hedefliyoruz. Ayrıca sağlık sektörü ve kamu eğitim kurumlarının modernize edilmesi için ciddi girişimlerimiz var. Genel sosyal koruma kanunu çıkararak, vatandaşların devletle olan bağlarını güçlendiriyor ve toplumun refah seviyesini yükseltmek için çabalıyoruz.  
 Temel ve kapsamlı bir dönüşümün gerçekleşebilmesi için toplumun tüm fertlerine eşit hizmet sunulması gerektiğinin bilincinde olan hükümet, kırsal kalkınma programı oluşturmuştur. Bu program çerçevesinde, 350 bin ila 400 bin çiftçi ailesine destek sunulacaktır. Böylelikle bu çiftçilerin orta sınıfa dahil edilmesi hedefleniyor. Aynı zamanda 699 bin çiftçi ailesinin gelirlerini istikrara kavuşturmak için girişimlerde bulunuldu. Tarım sigortasının kapsama alanını 2,5 milyon hektar alana çıkararak daha fazla çiftçi ve ailesinin sosyal korumadan yararlanmasının önü açıldı.   
  Kral 6. Muhammed’in vizyoner liderliğinde, tüm anayasal kurumlar ve sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte içinden geçilen zorlu süreçleri aşma yönünde toplu bir irade gösteriyoruz. Hükümet rasyonel politikalarıyla, ülkenin beşerî ve doğal zenginliklerini en iyi şekilde değerlendirmek için çaba sarf ediyor. Böylelikle Fas toplumu, gelişmiş ülkeler arasında yer alabilmek için sağlam adımlarla ilerliyor. Fas Krallığı, doğaçlamadan uzak bir kararlılıkla, yeni yılın getireceği zorluklarla mücadele etmek için kapsamlı bir ekonomik, politik ve sosyal program başlatmıştır. Geleceğin Fas’ını inşa etme yolunda gerekli değişimlere hazırız.  



Lübnan Başbakanı:  İsrail ile barış görüşmelerine henüz başlamadı

Lübnan Başbakanı Nevvaf  Selam (NNA)
Lübnan Başbakanı Nevvaf  Selam (NNA)
TT

Lübnan Başbakanı:  İsrail ile barış görüşmelerine henüz başlamadı

Lübnan Başbakanı Nevvaf  Selam (NNA)
Lübnan Başbakanı Nevvaf  Selam (NNA)

Lübnan Başbakanı Nevvaf Selam, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, İsrail ve Lübnan’dan iki sivil temsilcinin katıldığı ateşkesi izleme komitesindeki görüşmelerin henüz “barış müzakeresi” aşamasına gelmediğini belirtti.

Selam, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Ateşkesi İzleme Komitesi, saldırıların durdurulması ilanının uygulanması için bir forumdur. Henüz barış müzakeresi aşamasına gelmedik” dedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, sivil temsilcinin gönderilmesini, “İsrail ve Lübnan arasında ekonomik iş birliğinin temeli için ilk girişim” olarak nitelendirmişti.

Selam, ekonomik görüşmelerin İsrail ile normalleşme sürecinin bir parçası olacağını ve bunun ancak bir barış anlaşmasını takip etmesi durumunda mümkün olacağını vurguladı. Ayrıca, iki ülke 2002 Arap Barış Planı’na uyarsa “normalleşmenin ardından barış geleceğini” söyledi, ancak bunun şu an için uzak bir hedef olduğunu kaydetti.

Lübnan Başbakanı, ülkesinin Ateşkesi İzleme Komitesi’nin güney Lübnan’daki Hizbullah’ın silahsızlandırılmasını denetlemesine açık olduğunu da ifade etti. Selam, “Komiteye, herhangi bir endişe veya şüphe durumunda sahada doğrulama yapmaya hazır olduğumuzu ilettik. Denetlemeye açığız” dedi.


Refah’ta tünel çatışması: 4 İsrail askeri yaralandı

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
TT

Refah’ta tünel çatışması: 4 İsrail askeri yaralandı

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)

İsrail ordusu, bugün  (Çarşamba) yaptığı açıklamada, Gazze’nin güney  doğusundaki Refah’ta bir tünelden çıkan militanlarla yaşanan çatışmada dört İsrail askerinin yaralandığını duyurdu. Ordudan yapılan açıklamada, yaralılardan birinin durumunun ciddi, üçünün ise orta derecede olduğu belirtildi. Olay sırasında Golani Tugayı’na bağlı bir keşif birimine militanlar tarafından tünelden ateş açıldığı bildirildi. Yaralı askerler tedavi için tahliye edilirken, ailelerine bilgi verildi.

Yerel medyaya göre en az bir militan öldürüldü ve diğerleri için arama çalışmaları sürüyor. Çatışma, İsrail’in Gazze’nin kuzeyinde Kızılhaç aracılığıyla bir rehinenin kalıntılarını teslim almasının birkaç saat sonrasında gerçekleşti.

Gazze’deki kaynaklar, Refah’ta topçu ateşi ve silahlı çatışmaların devam ettiğini bildirerek, bölgedeki güvenlik durumunun istikrarsız olduğunu ortaya koydu.

Başbakan Binyamin Netanyahu, Hamas’ı ateşkes anlaşmasını ihlal etmekle suçlayarak, İsrail’in askerlerine yönelik herhangi bir saldırıya uygun şekilde karşılık vereceğini vurguladı. Netanyahu, “Hamas ateşkes anlaşmasını ihlal ediyor ve ordumuza yönelik terör faaliyetlerine devam ediyor. İsrail, askerlerimize yönelik herhangi bir saldırıya müsamaha göstermeyecek ve buna göre yanıt verecek” dedi.


Gazze'de kış, çocukluğumdaki mutluluğun hatırasını silip süpürdü

Deyr el-Balah'ı geçen hafta sular bastı (AP)
Deyr el-Balah'ı geçen hafta sular bastı (AP)
TT

Gazze'de kış, çocukluğumdaki mutluluğun hatırasını silip süpürdü

Deyr el-Balah'ı geçen hafta sular bastı (AP)
Deyr el-Balah'ı geçen hafta sular bastı (AP)

Çocukluğumdan beri kışı hep çok sevmişimdir. Kara bulutlar gökyüzünü kapladığında ve yağmur damlaları yere düştüğünde, ailem büyükannem ve büyükbabamın evinde toplanırdı. Dedem ateşi yakarken yanına otururdum, babaannem de çaydanlığı ateşe koyardı. Bizim için kış, bir rahatlık mevsimiydi. Hiç üşümezdik.

Gündüzleri kuzenlerimle birlikte sokaklara yayılan su birikintilerinde yalınayak koşar, yağmur bizi tepeden tırnağa ıslatırken duvarların ve ağaçların ardında gizlenerek ghommemeh (saklambaç) oynardık. Annemin hastalanmadan önce içeri girmemiz için bize bağırdığını hatırlıyorum. Geceleri büyükbabam bize 1960'lardaki seyahatlerinde geçen hikayeleri anlatırdı.

Yaşım ilerledikçe kışları arkadaşlarımla daha fazla zaman geçirmeye ve mezun olduktan sonra peşinden gitmeyi umduğumuz hedeflerimiz ve geleceğe dair hayallerimiz hakkında konuşmaya başladım. Bazen Halid, Mahmud ve ben, Muhammed Hamo'nun evinde buluşurduk, artık o bir ölü; huzur içinde yatsın. Bir ateş yakıp en sevdiğimiz içeceği, yani çayı yanan odunların üzerine koyup kağıt oynardık ya da filmler ve TV dizileri izlerdik.

Evdeyken yağmur damlalarının sesi havayı doldurduğunda veya derslerimden bunaldığımda, yağmuru izlemek ve soğuk rüzgarın tadını çıkarmak için yatak odamın balkonuna çıkardım. O balkondan günbatımını izlemek gibi bir alışkanlığım vardı. Kışın manzarayı daha da harika yapan şey, sahil boyunca dönen göçmen kuşların gökyüzünde kısa süreliğine, güzel desenler çizmesiydi.

İsrail'in Gazze'yi istilası, kışla ilgili tüm güzel duygularımı yok etti. Ailem 13 Ekim 2023'te yataklarına örtecek bir şey ya da kışlık kıyafetlerini yanına almaksızın tahliye edildi. Sonrasında birkaç battaniye satın alabildik. Her birinin bize maliyeti yaklaşık 35 dolar oldu. Küçük biraderim ve ben, tek bir battaniyenin altında örtünmek zorundaydık. Birkaç hafta sonra bir okulun arka bahçesinde uyuyorduk. Kışın rüzgarı acımasızca üzerimizden geçti. Soğuktan titreyerek uyanınca sadece hafif yağmurlar yüzünden battaniyemin sırılsıklam olduğunu gördüm. O günden beri kıştan nefret ediyorum.

Binlerce aile bizimkine benzeyen deneyimler yaşadı. Birbirine dikilmiş battaniyelerden oluşan derme çatma küçük bir çadırda 14 kişilik ailesiyle birlikte yaşayan 19 yaşındaki İsmail Abed, birkaç kez sırılsıklam halde uyandı. Aile, hava koşullarından biraz uzaklaşıp soluk almak için komşularının çadırına giderdi.

Bana "UNRWA'dan çadır alana kadar ne zaman yağmur yağsa boğuluyorduk" diyen İsmail, bu çadırı da barınağı olmayan başka bir aile grubuyla paylaşmış:

Bu yeni çadır bizi yağmurdan korudu ama rüzgarın getirdiği keskin soğuk, üzerimizi örtmeye yetecek kadar battaniyemizin olmamasıyla birleşince durum gerçekten dayanılmazdı.

Kendi çadırımızda o kadar kalabalıktık ki ısınmak için ateş yakacak yerimiz yoktu. Kışın yemek pişirmek bile daha zordu. İsrail işgali, Gazze Şeridi'ne girmesini engellediği için yemek pişirecek gazımız yoktu. Yemek pişirmek için ateş yaktığımız yerin üstü örtülü değildi, bu yüzden ne zaman yağmur yağsa ateş sönerdi.

Bir çadırda yaşamak, yiyecekleri sıçanlardan ve hamamböceklerinden saklayabileceğimiz bir buzdolabına veya başka bir güvenli yere sahip olmadığımız için her gün yiyecek alışverişine çıkmamız gerektiği anlamına geliyordu. Pazardaki un veya pirinç gibi temel yiyecekleri eve getirmek için bazen yağmurda iki saate yakın yürümek zorunda kalıyorduk.

Gazze'nin kuzeyindeki dostlarımdan Muhammed Ebu el-Mehza, kış boyunca defalarca yerinden edildi. Aralık 2023'te Muhammed'in ailesi, Gazze'nin batısındaki eş-Şati kampından zorunlu bir şekilde tahliye edilince yağmurda yürüyerek Şeyh Rıdvan mahallesine gitti.

Bana "Ben de dahil tüm ailem ertesi gün hastaydı" dedi:

İlaç o kadar az ki iyileşmemiz için 10 günden fazla süre geçmesi gerekti.

23 yaşındaki Usame Adas, eylülde ailesiyle birlikte Gazze'nin kuzeyinden güneyine tahliye edildi. Güneyde kimseyi tanımıyorlardı, bu yüzden denizden yaklaşık 20 metre uzakta bir çadır kurdular. Sahilden gelen rüzgarlar geceleri iliklere işleyen bir soğuktu, bu yüzden aile kuzeye dönebilecekleri günü bekledi.

Ateşkes ilan edildiğinde Usame evine döndü ve dört katlı binalarının tamamen yıkıldığını gördü. Ailesinin dönüşüne hazırlanmak yerine, hemen güneye yürümek zorunda kaldı ve babasından çadırı kurmak için daha iyi bir yer aramasını istedi. Aile hâlâ güvenli bir sığınağa sahip olamadan, yerinden edilmiş bir halde bekliyor. Deyr el-Balah'ın doğusundaki el-Maşala bölgesindeki yeni çadırları onları yağmurdan daha iyi koruyabilse de rüzgar boşluklardan içeri sızıyor. Usame bana "Bu kış nasıl hayatta kalacağımı bilmiyorum" dedi:

Şiddetli yağmurlar henüz başlamadı ama yine de yağmur şimdiden çadırın içine giriyor.

İlk damlanın düşmesinden beri bu mevsimin bitmesi için dua ediyorum. Kış eskiden sıcaklığın, kahkahanın ve geçici güzelliklerin mevsimiydi ancak artık Gazze'de bir korku, mücadele ve tahammül zamanı haline geldi. Kış artık bir direnç hikayesi anlatıyor: Kökünden koparılan hayatları, her şeye rağmen hayatta kalmayı ve bir gün bu mevsimin eski rahatlığını beraberinde getirip Gazze'nin çocuklarının yağmurda tekrar korkmadan yalınayak koşacağı umudunu...

Independent Türkçe