Sudan Başbakanı Burhan, soruşturma komitesi kurulması kararı aldı

AB:Askeri otorite krize siyasi bir çözüm bulmaya hazır değil.

Hartum 18 Ocak’ta geniş çaplı protestolara sahne oldu. (AP)
Hartum 18 Ocak’ta geniş çaplı protestolara sahne oldu. (AP)
TT

Sudan Başbakanı Burhan, soruşturma komitesi kurulması kararı aldı

Hartum 18 Ocak’ta geniş çaplı protestolara sahne oldu. (AP)
Hartum 18 Ocak’ta geniş çaplı protestolara sahne oldu. (AP)

Avrupa Birliği (AB), Sudanlı ‘askeri yetkililerin’ protestoculara karşı güç kullanmaya devam ettiğine dikkat çektiği açıklamasında yetkililerin krize müzakere edilmiş bir çözüm bulmaya hazır olmadıklarını vurguladı. Sudan Ordu Komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan, kanlı olayların ardından sokaklarda yaşanan öfkeyi bastırmak için harekete geçti. Geçen pazartesi günü 7 eylemcinin öldürülmesi ve onlarca kişinin de yaralanmasıyla ilgili bir soruşturma komitesi kurulması kararı aldı.
Hartum ve ülkenin birçok şehri 18 Ocak’ta, eylemcilerin güvenlik güçleri tarafından öldürülmesini protesto etmek için düzenlediği gösterilere sahne oldu. Siyasi güçler, direniş komiteleri ve meslek grupları tarafından sivil itaatsizlik çağrısı yapıldı.
Protestolar gündelik yaşamı felç etti. Hartum’un merkezindeki birçok dükkân kapandı ve kamu kurumlarının bazılarında da çalışmalar durduruldu. Çoğu Sudan üniversitesinde ve birçok bankada da çalışanların greve gitmesi nedeniyle çalışmalar askıya alındı. Başkent Hartum’da birçok mahallenin girişi büyük taşlarla kapatıldı.
AB, 18 Ocak’ta yaptığı açıklamada kendisinin ve uluslararası toplumun defalarca askeri yetkililere ‘barışçıl göstericileri hedef almaktan kaçınma’ çağrısı yaptığını ancak bu çağrıların dikkate alınmadığını vurguladı. Açıklamada aşırı güç kullanımının ve sivillere yönelik tutuklamaların devam etmesinin, askeri yetkililerin krize müzakere edilmiş ve barışçıl bir çözüm bulmaya hazır olmadığını gösterdiği kaydedildi.
AB, sivillere yönelik aşırı şiddetin, gazeteci ve aktivistlerin sürekli tutuklanmasının, Sudan’ı barış ve istikrar yolundan uzaklaştırdığıa işaret ettiği açıklamasında yetkililere gerginliği azaltma ve daha fazla can kaybını önleme çağrısında bulundu. Sudan’daki askeri yetkililerin çağrı yaptığı demokrasinin, medya özgürlüğü olmadan sağlanamayacağının altını çizen AB, el-Cezire kanalının izninin geri alınmasına ve muhabirinin görevden uzaklaştırılmasına dikkat çekti.
Sudan’daki Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, geçen pazartesi günü meydana gelen olaylar hakkında bir soruşturma komitesi kurma kararı aldı. Komite üyeleri, kuruluşundan itibaren 72 saat içerisinde uygulamaları durdurmak üzere harekete geçeccek alt kurumlardan ve savcılıktan oluşuyor.
Yüzlerce doktor, düzenli birimlere ve halk sağlığı tesislerine bağlı hastanelerde acil vakalar dışında görevi bıraktı, greve gitti.
Sudan polisi yaptığı açıklamada 7 vatandaşın öldüğünü, 22’sinin de yaralandığını bildirdi. Geçen pazartesi günü Hartum’da meydana gelen protestolarda da 50 polisin yaralandığı bilgisi paylaşıldı. Açıklamada Ayrıca 77 şüphelinin tutuklandığı, Başsavcılık gözetiminde yasal tedbirlerin alındığı kaydedildi.
Polis tarafından yapılan açıklamada protestolara, özellikle de polis karakollarına ve toplanma yerlerindeki güçlere saldırma girişimlerine en düşük seviyede güçle müdahale edildiği savunuldu.
Sudan Güvenlik ve Savunma Konseyi bir süre önce yaptığı açıklamada yürüyüşlerde meydana gelen ihlallerin olağanüstü hâl ve ceza kanunu doğrultusunda soruşturulması ve terörle mücadele için özel bir gücün kurulması çağrısında bulunmuştu.



Hamas, anarşi ve casuslukla suçlanan kişilerle savaşıyor

 Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
TT

Hamas, anarşi ve casuslukla suçlanan kişilerle savaşıyor

 Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)
Haziran ayında Gazze Şeridi'nde gıda yardımı dağıtılan bir alanın yakınında eşek arabasının üzerine uzanmış yaralı bir Filistinli kadın (AP)

Hamas, dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesiminde büyük bir aşiretin üyelerini, diğer suçlamaların yanı sıra anarşi ve yardım tırlarının yağmalanması olaylarına karıştıkları iddiasıyla öldürdü. Olay, İsrail'in, Hamas ile El Fetih'e bağlı bazı aktivistler ya da bazı Filistinli aileler arasındaki farklılıkları istismar etmeye ve onları Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak için ordusuyla koordineli çalışan silahlı milisler haline gelmiş gibi göstererek kendi çıkarlarına hizmet etmek için kullanmaya çalıştığı bir dönemde meydana geldi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde 20 aydır sürdürdüğü savaşın başından bu yana, El Fetih aktivistlerinin ya da Gazze Şeridi'ndeki bazı aşiret üyelerinin Hamas'a yönelik düşmanlıklarını istismar ederek, Hamas'a karşı silahlı gruplar oluşturmaya çalıştı. Ekim 2023'ten bu yana savaşta yaşadığı gerilemelere rağmen Gazze Şeridi'ni yönetmeye devam eden Hamas ise bu yaklaşıma, İsrail'le bağlantısı olduğundan şüphelenilen bir dizi kişiyi infaz ederek karşılık verdi.

Hamas'ın son operasyonunda dün şafak vakti Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta büyük bir aşirete mensup yaklaşık 12 Filistinli öldürüldü. Söz konusu aşiretin üyeleri, Deyr el-Balah'ın doğusunda İsrail güçlerinin konuşlandığı bölgelerde ya da yakınlarında bulunuyordu.

Şarku’l Avsat'a konuşan saha kaynakları, öldürülenlerin bir kısmının son zamanlarda yaşanan anarşinin ve yardım tırlarını yağmalama girişimlerinin arkasında olduklarından şüphelenildiğini bildirdi. Bazılarının ise İsrail için casusluk faaliyeti yürüttüklerini iddia eden kaynaklar, bunun da Hamas kaynakları tarafından doğrulandığını söyledi.

İsrail'in Hamas'la mücadele etmek için desteklemeye çalıştığı, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ın bazı bölgelerinde, İsrail'in tamamen işgal ettiği ve sakinlerini yerinden ettiği bölgelerde bulunan Yaser Ebu Şebab silahlı grubu gibi pek çok benzer vaka olduğu açık. Filistin Yönetimi, Ebu Şebab'ın kendisiyle olan ilişkisini reddetmiş olsa da Ebu Şebab, Filistin Yönetimi'ne atıfta bulunarak defalarca ‘Filistin meşruiyeti’ altında faaliyet gösterdiğini iddia etti.

Yedioth Ahronoth gazetesinde yayınlanan bir habere göre İsrail ordusu, Gazze ve Han Yunus'ta faaliyet gösteren ve üyeleri El Fetih üyesi ya da Filistin Yönetimi güvenlik servisleri mensubu olan iki silahlı grupla koordinasyon kurmaya başladı. Bu gruplar Gazze Şeridi'ndeki Hamas yönetimini zayıflatmak amacıyla mali destek alıyor.

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat'ta yiyecek almaya çalışan Filistinli çocuklar, 30 Haziran (AFP)

Haberde Rami Halas adlı bir kişinin liderliğindeki silahlı grubun, Gazze şehrinin Şucaiye mahallesinde faaliyet gösterdiği ve mahalle içindeki Hamas mensuplarına karşı operasyonlar düzenlediği, ikinci grubun ise Yaser Hanidek tarafından yönetildiği ve Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta faaliyet gösterdiği belirtildi.

Haberde bu iki grubun İsrail'den silah ve insani yardım desteği aldığı, üyelerinin ise Filistin Yönetimi'nden maaş aldığı iddia edildi.

Söz konusu haber üzerine Yaser Hanidek bir video yayınlayarak, İsrail'in iddialarını yalanladı ve kendisine yöneltilen suçlamaları reddettiğini vurgulayarak halen Han Yunus'ta olduğunu, normal bir şekilde çalıştığını, anarşiyi reddettiğini, direnişin yanında yer aldığını ve direnişin sırtında bir hançer olmayacağını söyledi. Bununla birlikte, iki kardeşinin ölümüne neden olan ailevi anlaşmazlıkların kendisini silahlanmaya ittiğini belirterek, İsrail, El Fetih ya da Filistin Yönetimi'nin herhangi bir kurumuyla hiçbir bağı olmadığını açıkladı.

Öte yandan, tanınmış Halas ailesi vatanseverlik dışı her türlü eylemi reddeden bir açıklama yayınlayarak, Filistinlilerin genel tutumunun dışındaki her türlü davranışı reddettiklerini vurguladı.

Bu ailenin mensuplarınn çoğu El Fetih'e mensup, ancak aralarında Hamas ve İslami Cihad Hareketi üyeleri de var.

Gazze Şeridi’ndeki İçişleri ve Ulusal Güvenlik Bakanlığı Ebu Şebab'a teslim olması için 10 gün süre vermiş, ‘vatana ihanet’, ‘casusluk’, ‘silahlı hücre kurmak’ ve ‘silahlı isyan’ ile suçlamış, teslim olmaması halinde gıyabında yargılamakla tehdit etmişti.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bir aydan uzun bir süre önce İsrail'in Hamas'a muhalif silahlı grupları desteklediğini itiraf etmişti.

Hamas sık sık kamuoyu önünde İsrail'i Gazze Şeridi'ndeki kaosun arkasında olmakla suçluyor ve daha önceki açıklamalarına göre ‘vatandaşların güvenliğine müdahale etmeye cesaret eden herkese karşı demir yumrukla saldıracağını’ vurguluyor.

Hamas, Gazze Şeridi'ndeki büyük kaos ortamında güvenlik durumunun kontrolünü yeniden ele geçirmek için ateşkesten faydalanıyor ki bunu, iki aydan fazla süren bir önceki ateşkes sırasında da yapmıştı. Hareket son zamanlarda silahlı adamlara, tüccarlara, çetelere, hırsızlara ve İsrail'le iş birliği yapanlara karşı daha kapsamlı güvenlik operasyonları düzenlemeye ve bu kişileri infaz etmeye ya da yaralamaya başladı.