İsrail Filistinli STK’lar konusunda Avrupa devletlerini ikna edemedi

Filistinli örgütlere karşı kanıt içermeyen başka bir İsrail belgesi daha gündemde

Ummu’l Hayr köyünde İsrail askeri aracının ezmesi sonucu hayatını kaybeden Filistinli aktivist Süleyman el-Hezalin’in cenaze töreni (WAFA)
Ummu’l Hayr köyünde İsrail askeri aracının ezmesi sonucu hayatını kaybeden Filistinli aktivist Süleyman el-Hezalin’in cenaze töreni (WAFA)
TT

İsrail Filistinli STK’lar konusunda Avrupa devletlerini ikna edemedi

Ummu’l Hayr köyünde İsrail askeri aracının ezmesi sonucu hayatını kaybeden Filistinli aktivist Süleyman el-Hezalin’in cenaze töreni (WAFA)
Ummu’l Hayr köyünde İsrail askeri aracının ezmesi sonucu hayatını kaybeden Filistinli aktivist Süleyman el-Hezalin’in cenaze töreni (WAFA)

İsrail, Avrupa kamuoyunda Filistinli altı sivil toplum kuruluşunu terörizmi destekleme ve finanse etme ile suçlama girişiminin başarısız olmasının ardından suçlamalarını pekiştirmek için gizlilik kazandırdığı ikinci bir belge hazırlayıp birkaç Batı devletine sundu. Ancak belgenin ciddi bir şekilde incelenmesinin ardından bu belgenin de herhangi bir delil içermediği tespit edildi. Ön tahminlere göre söz konusu belge yardımların kesilmesine yol açmayacak.
Yaklaşık iki buçuk ay önce İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz, Filistinli altı sivil toplum örgütünün terörist olduğunu açıklamıştı. Vicdan Esirleri Koruma Kurumu(AdDameer), İnsan Hakları İçin Hukuk (el-Hak), Bisan Araştırma ve Kalkınma Merkezi, Filistin Kadın Komiteleri Birliği, Tarımsal Çalışma Komiteleri Birliği ve Uluslararası Çocuk Haklarını Savunma Hareketi’nin Filistin Şubesi’ni illegal ilan etmişti. Gantz, bu örgütlerin İsrail'de terörist olarak sınıflandırılan Filistin Halk Kurtuluş Cephesi'nin (FHKC) bir parçası olarak faaliyet gösterdiğini, altı örgütün FHKC’yi korumak ve yöneticilerinin cephenin üyeleri ve aktivistleri olduğunu, ona para sağlamak için çalıştığını iddia etti.
O dönemde İsrail, Avrupa'daki bağışçı ülkelere dönüp onlardan bu kuruluşlara fon sağlamayı durdurmalarını istedi. Ancak daha sonra çoğu Avrupa ülkesinin İsrail'in suçlamayı kanıtlamak için kendilerine aktardığı materyallerden memnun olmadığı ortaya çıktı. Bazı ülkeler, İsrail'in, söz konusu örgütlere yönelik iddialarını reddettiklerini resmen açıkladı. İsrail, ‘gizli’ olarak tanımlanan ancak herhangi bir devlet kurumunun resmi sembolünü taşımayan yeni bir belge hazırladı. Tel Aviv'deki sol görüşlü Mekomit sitesi tarafından yapılan bir ön inceleme, bu belgenin de gerçek bir kanıt sağlamadığını ortaya koydu. Örgütlerin Halk Cephesi ile üst düzey yetkilileri arasındaki kişisel temas iddialarına odaklanarak, örgütlerin Halk Cephesine yardım etmesinin genel iddialardan ibaret olduğuna işaret edildi. Ancak kişisel ve örgütlere yönelik iddialar hiçbir delille desteklenmedi.
Söz konusu web sitesi, suçlamaların esas olarak bu kuruluşlarda hiç çalışmamış iki Filistinli muhasebecinin kanıtlarına ve izlenimlerine dayandığını bildirdi. Mekomit’e göre Örgütlerin katıldığı iddia edilen ‘suç içeren’ faaliyetler arasında geleneksel dabke dansları öğretmek ve hastalara yardım etmek yer alıyordu. Genel Güvenlik Birimi’nin raporunun gönderildiği Avrupa ülkelerinin, örgütler aleyhine ‘somut delil’ bulamadığı belirtildi.
Ramallah'taki üst düzey bir Avrupalı ​​diplomat şunları söyledi: “Suçlamak için henüz bir yeterli kanıt sunulmadı. Hiçbir ülke bu iddiaları kabul etmedi, kimse ikna da olmadı. Eldeki bilgilere göre, Avrupa'daki ortaklar (bağış yapan ülkeler), İsrail'in sunduğu belgelerin, örgütlerin terörist ilanlarını haklı çıkardığına ikna olmuş değiller. Suçlamaları kanıtlayacak hiçbir şey bulamadı”.
Aynı Diplomat, İsrail'in yöneldiği ülkelerin yakında altı örgüte ekonomik desteğe devam edip etmeme konusunda karar vermek zorunda kalacağını tahmininde bulundu. Kanıt bulunamadığı için çoğu ülkenin desteklemeyi bırakmadığına dikkat çekerek, “İsrail'in örgütleri yasaklama kararı ‘herhangi bir Avrupa mahkemesi tarafından kabul edilmeyecek’ çünkü İsrail hukuku Avrupa Birliği'nin terörizmi tanımlama biçimiyle çelişen geniş bir terörizm tanımına dayanıyor” ifadelerini kullandı.
Ancak diplomat, Avrupa'nın İsrail'i kızdıran bir karar konusunda endişeleri olduğunu kaydetti. Bu nedenle herkesin barış konusunda taviz vermesini sağlayacak bir orta yol arayışı sürüyor.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.