Sahra Çölü karla kaplandı

Karla kaplı kum tepeleri. (Kerim Bouchetata- Puff Media)
Karla kaplı kum tepeleri. (Kerim Bouchetata- Puff Media)
TT

Sahra Çölü karla kaplandı

Karla kaplı kum tepeleri. (Kerim Bouchetata- Puff Media)
Karla kaplı kum tepeleri. (Kerim Bouchetata- Puff Media)

Sahra Çölü’ne yağan kar, henüz kardan adam veya iglo inşa etmek için yeterli seviyeye ulaşmasa da kumun üstünde olağanüstü manzaralar ortaya çıkarttı.
Şarku’l Avsat’ın Londra merkezli Metro gazetesinden aktardığına göre fotoğrafçı Kerim Bouchetata, Sahra Çölü’nün kum tepelerini kaplayan karı fotoğrafladı. Sıcak ve kuru iklimi ile meşhurolan Sahra Çölü’Nün bu fotoğrafları oldukça nadir olarak nitelendi.
Fotoğrafçı Kerim Bouchetata fotoğrafları, sıcaklığın eksi 2’ye düştüğü Cezayir’in kuzeybatısındaki Ayn Sefra kasabasında çekti. Ayn Sefra, deniz seviyesinin yaklaşık bin metre yükseğinde, Atlas Dağları’na yakın bir yerde bulunuyor. Dolayısıyla bölgeye nadiren kar yağıyor. Bu, bölgeye son 52 yılda yağan beşinci kar oldu.Daha önce 2021, 2018, 2016 ve 1979 yıllarında yağmıştı.
Ayn Sefra bölgesi, ‘Çölün Kapısı’ olarak biliniyor. Kuzey Afrika’nın çoğunluğunu kaplayan Sahra Çölü, son bir kaç yüz yılda sıcaklık ve nem açısından birçok değişikliğe tanık oldu. Çölde çoğu zaman ortalama sıcaklık gündüz 38 derece ve 50 derece arasında değişiyor.  
Çöle kar yağması ise çok nadir bir olay olarak nitelendiriliyor. Zira çölde geceleri çok soğuk olsa bile havada kar yağması için yeteri kadar su olmuyor.



Uçaklar için "köpekbalığı derisi" geliştirildi

MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
TT

Uçaklar için "köpekbalığı derisi" geliştirildi

MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)
MicroTau'nun köpekbalığı derisinden esinlenen film kaplaması ABD Hava Kuvvetleri'nin Lockheed Martin C-130J aracına uygulandı (MicroTau)

Köpekbalığı derisinden ilhamla uçaklara film kaplama geliştiren Avustralyalı bilim insanları, sürükleme kuvvetini azaltabileceklerini ve havayolu endüstrisinde milyarlarca dolarlık yakıt tasarrufu sağlayabileceklerini iddia ediyor.

Delta Air Lines, Avustralya merkezli havacılık şirketi MicroTau'yla işbirliği yaparak yakıt verimliliğini artırmak üzere uçaklara uygulanabilecek özel bir filmin kullanımını araştırdı.

Avustralya Ulusal İmalat Tesisi'yle (ANFF) birlikte geliştirilen teknoloji, köpekbalıklarının suda sorunsuzca süzülmesini sağlayan, üst üste binmiş binlerce küçük pula sahip derisini taklit ediyor.

Araştırmacılar yapay film kaplamanın da benzer şekilde uçakların türbülansı azaltmasına, uçuş hızını artırmasına ve yakıt maliyetlerini düşürmesine katkı sağladığını söylüyor.

Bir uçağın içinde ilerlediği hava, uçağın yüzeyini ovalayıp direnç yaratan, saç tokası girdabı (hairpin vortex) adlı küçük girdaplar oluşturur.

Yeni film kaplamasının üzerinde, bu girdaplardan daha dar olan ve girdapların uçak yüzeyinin yakınında oluşmasını engelleyen küçük oluklar var.

İşin zor kısmı filmi sürtünmeye dirençli hale getiren bu tür minik olukların olduğu bölümler oluşturmaktı.

Özel lazer üretim teknolojisini kullanan MicroTau, köpekbalığı derisi benzeri deseni hafif bir malzemeyle hızla üretip bunları kendinden yapışkanlı yamalar haline getirerek bu engeli aştı.

Şirket film kaplamanın, mevcut ulaşım araçlarına uyarlanabilen ölçeklenebilir bir çözüm sunarak taşımacılık endüstrilerinin karbon ayak izini en aza indirebileceğini belirtiyor.

Firma bu teknoloji sayesinde ticari havacılık ve nakliye şirketlerinin yakıt maliyetlerinde 34 milyar doların üzerinde tasarruf sağlayabileceğini ve yüzlerce milyon ton civarında karbondioksit emisyonunu azaltabileceğini iddia ediyor.

MicroTau, örneğin filmin Airbus A380 gibi bir uçağa uygulanması halinde, Sidney'den Los Angeles'a uçuş başına 5 bin dolardan fazla yakıt ve 18 tondan fazla karbondioksit emisyonu tasarrufu sağlanabileceğini ifade ediyor.

Şirket, bu rakamın bir uçağın ömrü boyunca milyonları bulabileceğini dile getiriyor.

MicroTau, kaplamayı Lockheed Martin'in devasa C-130J nakliye uçakları ve Boom Supersonic'in şık XB-1 prototipi de dahil bir dizi hava aracında halihazırda test ediyor.

New Scientist'e konuşan Boom Supersonic sözcüsü "Yamalar gözle görülür bir bozulma olmadan bu koşullara rahatlıkla dayandı" diyor.

Delta'nın Sürdürülebilir Gökyüzü Laboratuvarı Direktörü Sangita Sharma ise CBC News'a yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanıyor:

Köpekbalığı derisini taklit eden teknoloji, bu mikro oluklardan yararlanarak yüzeydeki bir tür sürükleme kuvvetini azaltıyor. Yüzeydeki bu sürükleme kuvveti yüzde 4'e varan bir yakıt avantajı sağlayabilir.

Sharma'ya göre havayolu şirketleri bu sayede yılda 15 milyar litre yakıt tasarrufu yapabilir. 

Avustralya merkezli şirket, teknolojinin daha da geliştirilmesiyle havayolu şirketlerinin verimliliği yüzde 10'a kadar artırmasını sağlamayı umuyor.

Independent Türkçe