Kanser hastası genç, bacağının kesilip kesilmemesine yazı tura atarak karar verdi

(TikTok / @Alex1leg)
(TikTok / @Alex1leg)
TT

Kanser hastası genç, bacağının kesilip kesilmemesine yazı tura atarak karar verdi

(TikTok / @Alex1leg)
(TikTok / @Alex1leg)

Kanseri iki kez yenen genç, bacağının kesilip kesilmemesine karar verirken yazı tura attığını söyledi.
20 yaşındaki Alexander Parra kendisine ilk kez kanser teşhisi konduğunda ve 9 ay boyunca kemoterapi görmesi gerektiği söylendiğinde henüz 15 yaşındaydı.
Osteosarkom, diğer bir deyişle kemik kanseri teşhisi konan Parra şunları söyledi:
"Dizim normal denemeyecek kadar çok ağrımaya başladı ve sonra dizimde birdenbire büyük bir yumru belirdi. Doktorlar beni randevuya çağırdı ve beni oturtup kanser olduğumu söyledi."
"Beklediğim en son şeydi. Kim lisenin ilk yılının kemoterapiyle başlayacağını düşünür? Kemoterapi berbattı. Vücudumu iyileştirmek için onu öldürüyordu."
Tedavinin başlamasından iki ay sonra doktorlar Parra'ya tümörünün tedaviden bekledikleri şekilde etkilenmediğini söyledi ve gençten diz proteziyle bacağının kesilmesi arasında seçim yapmasını istedi.
Parra kararı için yazı tura atmaya karar verdi ve ampütasyonu seçti.
Bacağı kesildikten sonra doktorlar kanserin yayılmış olduğunu fark etti ve diz protezini seçmiş olsaydı bunu asla fark edemeyeceklerini söyledi.
Parra "Ne yapacağıma dair hiçbir fikrim yoktu, ben de yazı tura attım ve ampütasyon çıktı. Eğer öyle çıkmasaydı ölmüş olurdum" dedi.
"Yürümeyi yeniden öğrenmek çok zordu. Çok iyi bildiğimi düşündüğüm bir şeyi nasıl yapacağımı öğrenmek zorundaydım."
2017'de kanseri atlattığı söylense de Parra, ertesi yıl 4. evre akciğer kanseri olduğunu öğrendi. Parra'ya üç ay ömrü kaldığı ve yaşama şansının yüzde 10 olduğu söylendi.

Tümörü alınan Parra, New York'taki Memorial Sloan Kettering Kanser Merkezi'nde 6 ay geçirdi ve 2019'da bir kez daha kanseri yendiği söylendi.
Şimdi, üç yılın ardından Parra, paralimpik yüzücü olmak için çalışıyor.
Parra şunları söyledi:
"Kanserden öğrendiğim bir şey varsa asla pes edemeyeceğiniz. İmkansızın karşısına çıkarıldım ama savaşmaya devam etmeyi seçtim."
"Yapmak istediğim tek şey doktorları haksız çıkarmak ve zoru başarmaktı. Artık bunu yaptım ve kendimle daha fazla gurur duyamazdım."
Independent Türkçe



İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
TT

İlk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfedildi

HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)
HIP 67522 b, manyetik alan çizgileri boyunca yıldızının yüzeyine doğru enerji dalgası göndererek patlamaları tetikliyor (Danielle Futselaar)

Bilim insanları ilk kez "eceline susamış bir gezegen" keşfetti. İlk kez bir gezegenin, yıldızını bu şekilde etkilediği gözlemlendi. 

Dünya'dan yaklaşık 400 ışık yılı uzaktaki HIP 67522 adlı yıldız ve yörüngesindeki iki gezegen uzun zamandır takip ediliyor. Sadece 17 milyon yaşındaki yıldız, 4,5 milyar yaşındaki Güneş'e kıyasla daha büyük ancak daha soğuk. 

Yıldızın HIP 67522 b adlı gezegeni, şaşırtıcı derecede yakın bir yörüngede dönüyor. Ötegezegen yıldızın etrafındaki bir turunu sadece 7 günde tamamlıyor; yani gezegende bir yıl, Dünya zamanıyla sadece bir hafta sürüyor.

Hollanda Radyo Astronomi Enstitüsü'nden Ekaterina Ilin, "Daha önce HIP 67522 gibi bir sistem görmemiştik; gezegen bulunduğunda, yıldızının yörüngesinde 10 günden daha kısa bir sürede döndüğü bilinen en genç gezegendi" diyor.

Ilin ve ekip arkadaşları bu nedenle NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) ve Avrupa Uzay Ajansı'nın ötegezegen uydusu CHEOPS'u kullanarak sistemi daha yakından incelemeye karar verdi. 

Araştırmacılar HIP 67522 b'nin yıldızıyla  kurduğu sıkı etkileşim nedeniyle kendi sonunu hazırladığını tespit etti. 

Devasa plazma topları olan yıldızların yüklü parçacıkları, yüzeydeki hareketleriyle güçlü manyetik alanlar yaratıyor. Manyetik alan çizgileri birbirini kesemediğinden, bazen bunlar düğümlenip aniden koparak güneş patlamaları adı verilen radyasyon patlamalarına yol açıyor.

Bilim insanları, Dünya gibi pek çok gezegenin de manyetik alanı olduğu için yıldızına yakın gezegenlerin, yıldızlardaki manyetik alan patlamalarını tetikleyip tetiklemediğini merak ediyordu. 

HIP 67522 sistemini inceleyen ekip, yıldızdaki patlamaların gezegen onun önünden geçerken sıklaştığını saptadı. Araştırmacılar bu nedenle patlamaları gezegenin tetiklediği sonucuna vardı. 

Normalde yıldızların, yörüngelerindeki gezegenlerden etkilenmediği düşünülüyordu. Ancak araştırmacılar HIP 67522'nin yaşı nedeniyle ve güçlü bir manyetik alanı olması durumunda bunun mümkün olduğunu söylüyor.

Bulguları hakemli dergi Nature'da dün (2 Temmuz) yayımlanan çalışmaya göre gezegen yakın yörünge dönüşü sırasında enerji biriktiriyor ve bunun bir kısmını, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca bir kırbaç misali, dalgalar halinde geri gönderiyor. Bu şok dalgası, manyetik alandan yıldızın yüzeyine geçtiğinde muazzam bir patlama yaşanıyor.

Ancak bu güçlü kozmik ışınların büyük bir kısmı uzaya savrulmak yerine gezegene geri dönüyor. Bilim insanları HIP 67522 b'nin bugüne kadar bulunan ilk "eceline susamış gezegen" olduğunu söylüyor. 

Ilin "Gezegen özellikle enerji yüklü patlamaları tetikliyor gibi görünüyor" diyerek ekliyor: 

Gezegenin, yıldızın manyetik alan çizgileri boyunca gönderdiği dalgalar belirli anlarda patlamaları başlatıyor. Ancak patlamaların enerjisi dalgaların enerjisinden çok daha yüksek. Dalgaların oluşmaya hazır patlamaları tetiklediğini düşünüyoruz.

Araştırmacılar halihazırda yaklaşık Jüpiter büyüklüğündeki HIP 67522 b'nin, 100 milyon yıl içinde Neptün'e yakın bir boyuta geleceğini tahmin ediyor.

Bilim insanları sistemi incelemeye devam ederek patlamalarda ne tür enerji salındığını anlamayı umuyor. Ayrıca bu türden benzer sistemlerin var olup olmadığını araştırmak için çalışmalarını genişletmeyi planlıyorlar.

Ilin, "Aklımda milyonlarca soru var çünkü bu tamamen yeni bir fenomen, dolayısıyla ayrıntılar hâlâ net değil" diyor.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, NASA, Nature