Hamideti, Sudan-Etiyopya ‘şeffaf diyalog’ sonrası Hartum’a döndü

Hamideti, Abiy Ahmed ile görüşmesinin ardından Hartum’a döndü

Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti)
Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti)
TT

Hamideti, Sudan-Etiyopya ‘şeffaf diyalog’ sonrası Hartum’a döndü

Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti)
Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve Hızlı Destek Güçleri Komutanı olan Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti), Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in daveti üzerine gerçekleştirdiği iki günlük resmi ziyaretin ardından Sudan’ın başkenti Hartum’a döndü. Ziyaret, Sudan ve Etiyopya arasındaki el-Faşka sınır bölgesi ile ilgili bir anlaşmazlığın çıkmasından bu yana, bu seviyedeki bir Sudanlı askeri yetkilinin Etiyopya’ya yönelik ilk ziyareti oldu.
Sudan Egemenlik Konseyi yayınladığı açıklamada, Hamideti’nin Abiy Ahmed ile görüşmesinde, iki ülke arasındaki ikili ilişkilerden bahsederken, “iki ülke arasındaki ilişkilerin derinliğini, sonsuzluğunu ve onları birbirine bağlayan tarihi bağların gücünü” vurguladığını belirtti.
Açıklamaya göre, Sudan Dışişleri Bakanlığı’nın Afrika Birliği’nden sorumlu müsteşarı Muhammed el-Gazali et-Ticani, Hamideti ve Abiy Ahmed’in görüşmesinde, ortak ilgi alanlarının ve çıkarlarının ele alındığını, iki ülke halkının çıkarlarına ve isteklerine hizmet edecek ikili ilişkiler kurmak ve geliştirmek üzere şeffaf ve yapıcı diyalog ilkesine istinaden çalışma taahhüdünde bulunduklarını belirtti.
Gazali ayrıca, Hamideti ve Abiy Ahmed’in, Etiyopya’nın ilerlemesini ve seçkin bir niteliksel sıçrama kaydetmesini sağlayan hükümet kurumlarını ziyaret ettiğini belirtti, ancak kurumların hangileri olduğu hakkında bilgi vermedi.
Hamideti’nin Addis Ababa ziyareti, 2020 yılı Kasım ayında Sudan ordusunun, Etiyopya ordusuna karşı düzenlediği askeri operasyonlar düzenleyerek el-Faşka sınır bölgesini geri aldığını açıklamasının ardından, iki taraf arasındaki ilişkilerde gerginliğin yaşanmasından bu yana, üst düzey bir Sudanlı askeri yetkili tarafından gerçekleştiren ilk ziyaret oldu.
Etiyopya Savunma Bakanı Abraham Belay ve İstihbarat Müdürü, Hamideti’yi Bole Uluslararası Havalimanı’ndan karşıladı. Nedeni açıklanmayan ziyaret kapsamında gelen Başbakan Abiy Ahmed’in konuğu, dikkat çekici bir şekilde karşılandı. Diğer yandan gözlemciler bu ziyareti, iki ülke arasındaki sınır konusunda ve Etiyopya’da merkezi hükümet ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasındaki çatışmanın sonuçlarına bağla olduğunu düşünüyor.
Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Twitter hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda “İki kardeş halkı birbirine bağlayan, hiçbir koşulda ayrılması mümkün olmayan derin ve tarihi bağları takdir ettiğimi belirtmek istiyorum. Her iki ülkenin iyiliğini sağlamak için bu bağları korumak ve güçlendirmek üzere elimizden geleni yapacağız.” ifadelerine yer verdi.
Sudan ordusu, 2020 yılı Kasım ayında Etiyopya sınırına yakın Sudan el-Faşka bölgesinde askeri operasyonlar başlattı. Etiyopya’nın yaklaşık 30 yıldır kontrolü altında tuttuğu verimli toprakları geri aldığını söyledi. Etiyopya ise bunu reddederek Sudan’ın sınırlarını ihlal ettiğini söyledi ve geri çekilmesini istedi. Aynı zamanda, Sudan’ı Etiyopya hükümet güçleri ile TPLF arasındaki savaşı kullanmakla itham etti.



Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA
TT

Suriye: Gürültünün ortasında hukuk devleti talepleri

Fotoğraf: SANA
Fotoğraf: SANA

Aliya Mansur

Yeni Suriye ulusal logosunun (görsel kimlik) lansman töreni, Suriye'deki her etkinlik gibi Suriyeliler arasında geniş çaplı bir tartışmanın eşlik ettiği, etkileyici ve güzel bir etkinlikti. Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara'nın katıldığı Halk Sarayı'ndaki görkemli törene, “Suriye Demokratik Güçleri”nin kontrolü altındaki Rakka ve Haseke hariç olmak üzere Suriye'nin çeşitli bölgelerinde aynı anda düzenlenen kutlamalar eşlik etti. Gösteriler ve sloganlar Suriye devriminden sahneleri çağrıştırdı.

Şara'nın tören sırasında yaptığı etkileyici konuşma Suriye'nin birliğinin ve çeşitliliğinin altını çizdi ama daha tören bitmeden önce Suriyeliler arasında şu tartışma başlamıştı; bu ulusal logo gerçekten Suriyeli mi yoksa başka ülkelerden “ilham mı” alındı? Bazıları bunun bir alkollü içecek şirketnin ticari logosu olduğunu söyleyecek kadar şüphelerinde ileri gittiler.

Suriye şahininin “çalıntı” olduğu suçlamaları - ki bu kesinlikle doğru değil - ve bunlara verilen karşılıklar arasında meselenin özü neredeyse kayboldu. Oysa meselenin özü şu: Nasıl bir Suriye istiyoruz? Hukuk devleti olan bir Suriye mi yoksa halkın ruh hallerinin dalgalanmalarına tabi bir Suriye mi?

Konuya ilişkin yorumunda Anayasa Bildirgesi Taslağı Komitesi üyesi Dr. Ahmed el-Karbi, resmi logoların kabulü tartışılırken yasal temellere dayanmanın gerekliliğini vurguladı. Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesinde açıkça “devletin logosu kanunla belirlenir” ifadesinin yer aldığına ve hukuka dayalı bir devletin anayasal çerçevelere uygun olarak onaylanmamış bir logoya indirgenemeyeceğine işaret etti.

Suriye'deki tartışma ve çekişmenin özü bu olmak yerine, bazı Suriyeliler binlerce yıllık Suriye anıtlarına kazınmış olan Suriye şahininin kökeni ve sembolizmiyle ilgili suçlamalarda bulunmakla meşgul oldular.

Esed rejiminin devrilmesinden ve Şara'nın yönetime gelmesinden bu yana, Suriye halkı hükümetin, özellikle de Başkan Şara'nın her eylemini mutlak biçimde destekleyenler ile hükümetin yaptığı her eylemi veya açıklamayı mutlak biçimde reddedenler arasında bölündü. İki grup arasında, bir şeyleri düzeltmek amacıyla eleştirenlerin ve teşvik etmek amacıyla destekleyenlerin sesleri kayboldu.

Esed rejiminin devrilmesinden bu yana 7 ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak

Şarku'l Avsat'ın Al Majalla'dan aktardığı analize göre Esed rejiminin devrilmesinden bu yana yedi ay geçti ve yeni otoritenin en belirgin özelliği Suriyelilerle ilişkilerinde şeffaf olmamak. Bu da yorumlara kapıyı açıyor ve Suriye halkının doğasını ve doğruluğunu bilinmediği söylentilerin yayılmasına katkıda bulunuyor.

17 Mayıs'ta Suriye Cumhurbaşkanlığı, eski rejim tarafından işlenen ihlallerle ilgili gerçekleri ortaya çıkarmak, sorumlularından hesap sormak, mağdurlara tazminat ödemek ile görevli bir geçiş adaleti komisyonu kurulacağına dair bir kararname yayınladı. Kararname, Abdulbasıt Abdullatif'in komisyon başkanı olarak atanmasını ve duyuru tarihinden itibaren 30 günü geçmeyecek bir süre içinde bir çalışma grubu oluşturma ve iç yönetmelikler hazırlama görevini üstlenmesini öngörüyordu.

Bu kararnamenin yayınlanmasının üzerinden yaklaşık bir buçuk ay geçti, yani komisyonun kurulması için öngörülen 30 günlük süre geçti. Peki bu komisyon hangi aşamada? Cevap yok. Bu sadece şeffaflığın eksik olduğunu değil, aynı zamanda hükümetin kendi yayınladığı kararnamelere ve mevzuata, örneğin Anayasa Bildirgesi'nin 5. maddesine bağlı olmadığının da bir örneği.

İşte meselenin özü de budur: Nasıl bir Suriye istiyoruz?

Hukuk ve kurumlar devleti Suriye'nin sesi, iki grubun kopardığı gürültü arasında neredeyse duyulmuyor. Bir tarafta destekçiler var ve bunların çoğu Suriyelilerin “Aralık 2024 devrimcileri” olarak adlandırdığı, devrimin 14 yılı boyunca önemli bir rol veya sese sahip olmayan, şimdiyse hükümetin sağ tarafında yer alan kişiler. Diğer taraftaki hükümetin muhalifleri arasındaysa, hükümetin her türlü eylemini çarpıtmakla meşgul olan, çoğunluğu eski rejim kalıntısı ve solcu olan sesler bulunuyor. İkisi arasında aklın sesi kayboluyor.

Suriye'nin istikrarı sadece Suriye için değil, bölge için de bir öncelik. İstikrarlı bir Suriye, komşu ülkelerin istikrarının başlangıcıdır ve bir vatandaşlık devleti ve hukukun üstünlüğünün inşası, Suriyelilerin onlarca yıllık geleceğinin temel taşıdır. Sağlam olmayan temeller üzerine inşa edilen her yapı, özellikle Suriye'nin düşmanları hâlâ pusuda beklediğinden, çökme riski altındadır. Hukukun üstünlüğü, adalet, özgürlük, vatandaşlık ve şeffaflık, istediğimiz devleti inşa etmek için önceliklerdir.