Macron’dan Tunus Cumhurbaşkanı Said’e destek

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said siyasi seçimlerini savunsa da Avrupa ülkeleri ‘anayasal düzene dönüş’ yönünde Said’e baskı yapıyor

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)
TT

Macron’dan Tunus Cumhurbaşkanı Said’e destek

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron ile Tunus'un durumunu ve iki ülke arasındaki ilişkileri ele aldığı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. 
Şarku’l Avsat’ın yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre Cumhurbaşkanı Kays Said, Macron’a, “Tunus yönetiminin mevcut krizin aşılması yönünde kaydettiği mesafe, bazı medya organlarında ve sosyal medyada konuşulanların aksini kanıtlar niteliktedir” dedi.  
Tunus’taki olayların Batı kamuoyunda ele alınışına dair üzüntüsünü dile getiren Said,  “Sözde demokrasi ve özgürlük yanlısı kişiler, büyük meblağlar karşılığında, Tunus ve Tunus halkı aleyhine yalan yanlış bilgiler yaymaktadır. Kendilerini geçmişteki otoriter rejimin kurbanı olarak sunanlar aynı otoriterliğe dönmek için, kendi menfaatleri dışında hiçbir değer tanımayan kişilerle işbirliği yaparak vatan aleyhine komplo kurmaktadır” diye konuştu.
“Egemenliğin halka ait olduğunu ve halkın iktidarın tek kaynağı olduğunu” belirten Tunus Cumhurbaşkanı Said, “Kimse meşruiyet adı altında, devlet kurumlarını sarsmak amacıyla çıkarılan yasalar ışığında kendisini yasa koyucu ilan edemez. Böylesi girişimlerin Tunus halkının iradesiyle hiçbir ilgisi yoktur” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada, Tunus’ta ‘kapsamlı geçiş süreci’ çağrısı yapıldı. Fransa, ülkedeki tüm siyasi partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının, demokratik geçiş sürecine dahil edilmesini istedi.  Avrupa Parlamentosu ve G7 ülkelerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda ülke yetkilisi de benzer çağrılarda bulunmuştu.
Fransa Cumhurbaşkanlığı açıklamasında, Cumhurbaşkanı Said’in geçiş sürecine dair hazırladığı ‘yol haritası’ övgüyle karşılandı. Geçiş sürecinin mümkün olan en geniş katılımla gerçekleştirilmesinin önemi vurgulandı. Ayrıca Cumhurbaşkanı Said’in ‘hukukun üstünlüğüne ve demokratik özgürlüklere saygı gösterileceği’ yönündeki taahhütlerine işaret edildi.
Cumhurbaşkanı Macron’un Kays Said’i, Tunus’taki ekonomik krizle yüzleşmek için gerekli reformları gerçekleştirmesi, özgürlüğü sağlaması ve adaleti koruması yönünde teşvik ettiği ifade edildi. Macron’un, açıklanan reformların ve geçiş süreci ile ilgili yol haritasının uygulanması için Tunus’u desteklediği kaydedildi.
Fransız yönetimi, 14 Ocak’ta Tunus güvenlik güçlerinin protestoculara sert müdahale etmesini kınamıştı. Gösterileri fotoğraflayan bazı Fransız muhabirler de kötü muameleye maruz kalmıştı.    
Fransa'nın ‘kapsamlı geçiş süreci’ çağrısı, Almanya’nın Tunus'ta demokratik anayasal düzene hızla dönüş yapılması çağrısının akabinde geldi. Almanya’nın, ‘anayasal düzene dönüş’ ve ‘demokratik kazanımların korunması’ için, Tunus’a 100 milyon Euro değerinde yardım sağlama niyetinde olduğu öğrenildi.  
Almanya’nın Tunus Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, yardım kararının, Tunus cumhurbaşkanı tarafından hazırlanan ve anayasal düzene dönüşün önünü açacak olan yol haritasına yönelik güven temelinde alındığı vurgulandı.  
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 25 Temmuz 2022'de hükümet sistemi değişikliği için Anayasa referandumu yapılacağını, 17 Aralık 2022'de de erken genel seçime gidileceğini duyurmuştu. Yeni anayasada cumhurbaşkanlığının yetkilerinin arttırılması hedefleniyor. Cumhurbaşkanı Said, 25 Temmuz'da meclisin çalışmalarını dondurmuş ve başbakanı azletmişti.    
Bu arada Tunus Hakimler Derneği onursal başkanı Ravda el-Karafi, ölüm tehditleri aldığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Said’in yargıya yönelik kararlarına sert muhalefetiyle tanınan Karafi: ‘’Zor zamanlarda konuşmanın bedeli yüksek olur ya susarsın ya da görev ve sorumluluk bilinciyle konuşursun. Daha önce de bedel ödedik şimdi de bedel ödemeye hazırız” ifadelerini kullandı. 



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.