Macron’dan Tunus Cumhurbaşkanı Said’e destek

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said siyasi seçimlerini savunsa da Avrupa ülkeleri ‘anayasal düzene dönüş’ yönünde Said’e baskı yapıyor

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)
TT

Macron’dan Tunus Cumhurbaşkanı Said’e destek

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said (Reuters) -Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AFP)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, Fransız mevkidaşı Emmanuel Macron ile Tunus'un durumunu ve iki ülke arasındaki ilişkileri ele aldığı bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. 
Şarku’l Avsat’ın yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre Cumhurbaşkanı Kays Said, Macron’a, “Tunus yönetiminin mevcut krizin aşılması yönünde kaydettiği mesafe, bazı medya organlarında ve sosyal medyada konuşulanların aksini kanıtlar niteliktedir” dedi.  
Tunus’taki olayların Batı kamuoyunda ele alınışına dair üzüntüsünü dile getiren Said,  “Sözde demokrasi ve özgürlük yanlısı kişiler, büyük meblağlar karşılığında, Tunus ve Tunus halkı aleyhine yalan yanlış bilgiler yaymaktadır. Kendilerini geçmişteki otoriter rejimin kurbanı olarak sunanlar aynı otoriterliğe dönmek için, kendi menfaatleri dışında hiçbir değer tanımayan kişilerle işbirliği yaparak vatan aleyhine komplo kurmaktadır” diye konuştu.
“Egemenliğin halka ait olduğunu ve halkın iktidarın tek kaynağı olduğunu” belirten Tunus Cumhurbaşkanı Said, “Kimse meşruiyet adı altında, devlet kurumlarını sarsmak amacıyla çıkarılan yasalar ışığında kendisini yasa koyucu ilan edemez. Böylesi girişimlerin Tunus halkının iradesiyle hiçbir ilgisi yoktur” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Fransa Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi’nden yapılan yazılı açıklamada, Tunus’ta ‘kapsamlı geçiş süreci’ çağrısı yapıldı. Fransa, ülkedeki tüm siyasi partilerin ve sivil toplum kuruluşlarının, demokratik geçiş sürecine dahil edilmesini istedi.  Avrupa Parlamentosu ve G7 ülkelerinin de aralarında bulunduğu çok sayıda ülke yetkilisi de benzer çağrılarda bulunmuştu.
Fransa Cumhurbaşkanlığı açıklamasında, Cumhurbaşkanı Said’in geçiş sürecine dair hazırladığı ‘yol haritası’ övgüyle karşılandı. Geçiş sürecinin mümkün olan en geniş katılımla gerçekleştirilmesinin önemi vurgulandı. Ayrıca Cumhurbaşkanı Said’in ‘hukukun üstünlüğüne ve demokratik özgürlüklere saygı gösterileceği’ yönündeki taahhütlerine işaret edildi.
Cumhurbaşkanı Macron’un Kays Said’i, Tunus’taki ekonomik krizle yüzleşmek için gerekli reformları gerçekleştirmesi, özgürlüğü sağlaması ve adaleti koruması yönünde teşvik ettiği ifade edildi. Macron’un, açıklanan reformların ve geçiş süreci ile ilgili yol haritasının uygulanması için Tunus’u desteklediği kaydedildi.
Fransız yönetimi, 14 Ocak’ta Tunus güvenlik güçlerinin protestoculara sert müdahale etmesini kınamıştı. Gösterileri fotoğraflayan bazı Fransız muhabirler de kötü muameleye maruz kalmıştı.    
Fransa'nın ‘kapsamlı geçiş süreci’ çağrısı, Almanya’nın Tunus'ta demokratik anayasal düzene hızla dönüş yapılması çağrısının akabinde geldi. Almanya’nın, ‘anayasal düzene dönüş’ ve ‘demokratik kazanımların korunması’ için, Tunus’a 100 milyon Euro değerinde yardım sağlama niyetinde olduğu öğrenildi.  
Almanya’nın Tunus Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, yardım kararının, Tunus cumhurbaşkanı tarafından hazırlanan ve anayasal düzene dönüşün önünü açacak olan yol haritasına yönelik güven temelinde alındığı vurgulandı.  
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, 25 Temmuz 2022'de hükümet sistemi değişikliği için Anayasa referandumu yapılacağını, 17 Aralık 2022'de de erken genel seçime gidileceğini duyurmuştu. Yeni anayasada cumhurbaşkanlığının yetkilerinin arttırılması hedefleniyor. Cumhurbaşkanı Said, 25 Temmuz'da meclisin çalışmalarını dondurmuş ve başbakanı azletmişti.    
Bu arada Tunus Hakimler Derneği onursal başkanı Ravda el-Karafi, ölüm tehditleri aldığını duyurdu. Cumhurbaşkanı Said’in yargıya yönelik kararlarına sert muhalefetiyle tanınan Karafi: ‘’Zor zamanlarda konuşmanın bedeli yüksek olur ya susarsın ya da görev ve sorumluluk bilinciyle konuşursun. Daha önce de bedel ödedik şimdi de bedel ödemeye hazırız” ifadelerini kullandı. 



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.