Filistin ve Yaser Arafat Sergisi: Arafat'ın karikatürleri yoğun eleştirilerin ardından kaldırıldı

İştiyye, dünyanın dört bir yanından karikatüristlerin katılımıyla “Filistin ve Yaser Arafat” sergisinin açılışını yaptı (WAFA)
İştiyye, dünyanın dört bir yanından karikatüristlerin katılımıyla “Filistin ve Yaser Arafat” sergisinin açılışını yaptı (WAFA)
TT

Filistin ve Yaser Arafat Sergisi: Arafat'ın karikatürleri yoğun eleştirilerin ardından kaldırıldı

İştiyye, dünyanın dört bir yanından karikatüristlerin katılımıyla “Filistin ve Yaser Arafat” sergisinin açılışını yaptı (WAFA)
İştiyye, dünyanın dört bir yanından karikatüristlerin katılımıyla “Filistin ve Yaser Arafat” sergisinin açılışını yaptı (WAFA)

Yaser Arafat Müzesi, yoğun bir halk eleştirisi ve Fetih hareketi yöneticilerinin tehditlerinin ardından Filistinli ve yabancı sanatçıların Filistinli efsanevi lideri çizdikleri çeşitli karikatürleri kaldırdı.
Yaser Arafat Müzesi'nden yapılan açıklamada, "Filistin ve Yaser Arafat" sergisinde sergilenen çizimlerin tartışma ve incelemeye tabi tutulduğu belirtildi.
Açıklamada, “Karikatürler herhangi bir dini veya etnik tartışmadan uzaktı ve Filistin davasına ve merhum Filistinli lider Yaser Arafat'a olan desteği temsil ediyordu. Ebu Ammar karikatürleri, sanatçıların sanatsal, kültürel ve sosyal perspektifinden çizildi. Bazıları onu Çinli bir perspektiften, bir diğeri Güney Afrikalı, bir diğeri Brezilyalı ama hepsi de bizimle dayanışma perspektifinden gördü. Sergide yayınlananlar Yaser Arafat'ın kişiliği ve sembolüne halel getirmedi. Ancak karikatür tartışmalı ve yaratıcı bir sanattır. Görüntülenen tüm çizimleri inceledik ve Filistin kamuoyunun anlayışına uymayan tüm çizimleri kaldırdık” ifadelerine yer verildi.
Müze mi karikatürleri kaldırdı yoksa Fetih hareketindeki yetkililerin müzeye gelip müdahale etmesiyle mi karikatürler kaldırıldı bilinmiyor.
Fetih hareketindeki yetkililer müzeye geldiler ve Filistin Başbakanı Muhammed İştiyye'nin Pazar günü sergiyi açtığında yaptığı konuşmada övdüğü tablolarla dışarı çıktılar. Yetkililer, itiraz edilen tüm çizimleri yayınlayarak, "Ramallah bölgesi tarafından el konuldu ve imha edildi" açıklamasında bulundular.
Fetih Hareketi Başkan Yardımcısı Mahmud el-Alul şunları söyledi: “Simgesel şehidin tüm karikatürlerinin sergiden kaldırılması için Yaser Arafat Vakfı ile bir görüşme yapıldı. Bu konuda kurumdan açıklama yapılacaktır.”
Bu açıklama, Ramallah'taki hareketin, Yaser Arafat Vakfı Müzesi'nde Yaser Arafat'ın sembolizmine ve onun devrimci kişiliğine hakaret eden çizimlerin reddedildiğini söyleyen bir açıklamasının ardından geldi. Fetih Hareketi’nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi: “Onun sembolizmine yönelik herhangi bir hakaret, herkese hakarettir. Fetih hareketinin evlatları olarak çizimlerin kaldırılmasını ve bir özür talep ediyoruz, aksi takdirde onları kendi ellerimizle kaldırmak zorunda kalacağız.”
Vakfın eski başkanı ve Arafat'ın yeğeni Nasır el-Kudve de karikatürlere yönelik sert eleştirilerde bulundu. Kudve, Kurumun şu anki kurucularının yasadışı olduğunu söyleyerek, ilçe temsilcisi dahil başkanlık kurumuna atıfta bulundu. Bu, son liderin vizyonundan, standartlarından ve temsilinden yoksun olan sözde karikatür sergisinde netlik kazandı.
Karikatürlerin bu şekilde sergilenmesine yönelik öfke sosyal medyaya yayıldı. Fetih hareketi üyeleri ve aktivistler, Arafat'ın askeri üniforması içinde ve önceki savaşlarda çekilmiş fotoğraflarını yayınladılar.
Hamas dahil muhalifler de Arafat'ın karikatürlerinin yayınlanmasını eleştirdi. Merhum liderin mirasını korumayı amaçlayan kar amacı gütmeyen bir kamu kuruluşu olan Yaser Arafat Vakfı'na bağlı müze, Pazar günü "Filistin ve Yaser Arafat'ın Karikatürleri" sergisini açtı. 43 ülkeden 100'den fazla ressamın katıldığı sergide 250'si Ramallah'taki Yaser Arafat Müzesi'nin duvarlarına asılan 350 tablo yer aldı. Kalan resimler müzenin girişindeki bir sergide sergilendi.
Serginin açılışını yapan İştiyye, sergiye çok sayıda katılımın Filistinle ve davamızla olan uluslararası dayanışmanın boyutunu ve Yaser Arafat'ın uluslararası toplumda hafızasının sağlam köklere sahip olduğunu gösterdiğini kaydetti.
İştiyye, “Dünyadaki her Filistinlinin ve Arap'ın ve özgürlük ve barış tutkunlarının kalbinde yer alan Yaser Arafat, yalnızca bir Filistin lideri değildi, aynı zamanda uluslararası bir liderdi ve dünya devriminin bayrağının taşıyıcısıydı. Yaser Arafat'ın dünya vizyonunun sanatçıların gözünden ve sanatçının hayal gücünden birçok resim aracılığıyla yansıtıldığı sergide katılım eşi benzeri görülmemiş bir düzeyde oldu.” dedi.
Yaser Arafat Sergisi, müzenin düzenlediği bir dizi sergide sekizincisi sırada yer aldı. Serginin organizatörleri, çalışmaları iki bölüme ayırdı; birincisi direniş, işgal ve Filistinliyi merkeze alan resimler, ikincisi ise çeşitli şekil ve çizimlerle Arafat'ı konu alan farklı resimlere ayrılan bölüm. Sanatçıların milliyetleri, Yaser Arafat'ı karikatürlerinde nasıl tasvir ettiklerini yansıtıyordu, bazı resimlerde Yaser Arafat'ın Çinli veya Japon olduğu görüldü.
Arafat, 2004 yılında Ramallah kentindeki karargahından tedavi görmek üzere Fransa'ya nakledilmiş ardından gizemli bir hastalığa yakalanarak hayatını kaybetmişti. Filistinliler, İsrail’i Arafat’ın ölümünün arkasında olmakla suçluyor.



Yıkıntılar arasında Hartum... Hayata çekingen bir dönüş

Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
TT

Yıkıntılar arasında Hartum... Hayata çekingen bir dönüş

Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)
Hartum'daki bir çarşıda yanmış dükkanlarının önünde oturan dükkan sahipleri (Şarku’l Avsat)

Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında iki yılı aşkın süredir devam eden şiddetli savaşın ardından, Sudan'ın başkenti Hartum'da ticari faaliyetler ve günlük yaşam yavaş yavaş normale dönmeye başladı. Modernliğin ve güzelliğin sembolü olan şehir, bugün yıkımın enkazı üzerinde duruyor ve yeniden ayağa kalkmaya çalışıyor. Binlerce yıkık bina, başkentte Mehdi Devrimi’nden bu yana ilk kez yaşanan savaşın şiddetini gözler önüne seriyor.

uı8o9
Sudan Merkez Bankası binası ve yakınındaki bir otelde meydana gelen hasarın izleri (Şarku’l Avsat)

Savaşın izleri binalarda ve sokaklarda halen açıkça görülüyor. Başkentin birçok simgesel yapısı tamamen veya kısmen yakıldı ya da yıkıldı, binaların duvarlarında kurşun delikleri var. Bankalar ve devlet daireleri kapısız ve penceresiz hale geldi; içlerinden yangın ve is kokusu yayılıyor.

Toplu taşımaya temkinli dönüş

Hartum'un merkezindeki ana ulaşım istasyonu olan ve Jackson durağı olarak bilinen istasyonda, toplu taşıma araçları eyaletin şehirlerinden ve ilçelerinden vatandaşları taşımaya yeniden başladı, ancak Hartum'un en ünlü pazarlarından biri olan Arap Pazarı’na ulaşmak için halen yürüyerek veya özel araçlarla gitmek gerekiyor.

Yetmişli yaşlarında bir adam yorgun adımlarla pazara doğru yürüyordu. Yürümekten yorgun düşen adam, başındaki takkesini kaldırarak terini sildi. Şarku’l Avsat’a eski dükkanını kontrol etmek ve 200 bin Sudan cüneyhi (73 dolar) değerinde mal ve eşya satın almak istediğini söyledi. Şehrin en büyük ve en ünlü ticaret merkezi olan Vaha Hartum’u çevreleyen yıkıma işaret eden yaşlı adam, gözlerinden umut ışığı saçarak, “Bu yıkım yeniden inşa edilecek, önemli olan dersimizi almamız” dedi ve sonra sessizliğe büründü.

Altınlar nereye gitti?

Yanan Vaha Hartum'un yakınında arabalar hareket ediyor ve insanlar dolaşıyor, ancak dükkanlar henüz açılmadı. Bazıları sadece mallarını kontrol etmekle yetiniyor, diğerleri ise el-Fercabi Eczanesi yazan tabelanın altında arabalarının bakımını yapmaya devam ediyor.

frgthyuı
Savaşın izlerini taşıyan yıkık bir ticaret merkezi (Şarku'l Avsat)

Bir zamanlar Sudan'ın en büyük altın ticaret merkezlerinden biri olan Altın Binası, yangına rağmen halen ayakta duruyor. Öte yandan, Hartum Valisi ile şirket sahipleri arasında bölgedeki altın ticaretini canlandırmanın yollarını görüşmek üzere bir toplantı yapılacağı konuşuluyor.

Hartum Ulu Camii

1901 yılında Hidiv Abbas Hilmi Paşa tarafından açılan ve tarihi bir mimari eser olan Hartum Ulu Camii, savaştan nasibini aldı ve çevresi ile birlikte büyük hasara uğradı. Bakım çalışmaları tamamlanmak üzere olan caminin birkaç gün içinde ibadete açılması planlanıyor. Savaştan önce Hartum Ulu Camii, ibadet etmek ve ders halkalarına katılmak için Hartum'un dört bir yanından gelenlerden yoğun ilgi görüyordu.

yjuı
Başkentin merkezindeki bir ticaret merkezinde meydana gelen yıkımdan (Şarku'l Avsat)

Saray Caddesi

Hartum'un merkezindeki ana caddelerden biri olan Saray Caddesi, adını, güney kapısında bulunan Cumhurbaşkanlığı Sarayı’ndan almıştır. Çatışmalar sırasında büyük bir savaş alanı olan cadde, son dönemde yeniden hareketlendi; özellikle Cumhuriyet Caddesi ile kesiştiği noktada özel araçların gelip gittiği görülüyor.

gthyujı
Cumhuriyet Caddesi'nin çukur kısımlarındaki su birikintileri (Şarku'l Avsat)

Diğer caddelerin aksine Saray Caddesi her iki yanında küçük su birikintileri olmasına rağmen en temiz cadde olarak kabul ediliyor. Seyyid Abdurrahman Caddesi ile kesiştiği noktada ise el-Ehli Bankası binasında bakım çalışmaları başladı; bankanın faaliyetlerine yeniden başlaması için hazırlıklar yapılıyor.

Hürriyet Caddesi

Hürriyet Caddesi, Hartum'un batı kesiminde, elektrikli ev aletleri mağazalarının bulunduğu bölgede yer alıyor. Esnaflardan bazıları dükkanlarına geri döndü; yetkililerin bölgeyi güvenli hale getirecekleri ve yıl sonuna kadar devlet vergilerinden muaf tutacakları sözü vermeleri üzerine, caddede nispeten canlanma başladı.

Dükkân sahipleri kurban kesip, şeker ve meyve suyu dağıttılar. Özgürlük Caddesi'ni Sudan bayraklarıyla süslediler ve hoparlörlerden milli marşlar çalarak Hartum'un ticaret merkezinde hayatın normale döndüğünü ilan ettiler.

jukılo
Başkent Hartum’un batısındaki Hürriyet Caddesi'nde hareketlilik yaşandı. (Şarku'l Avsat)

40 yıldır elektrikli ev aletleri satıcısı olan Babekir Hasan, “Bu dönüş, Hartum'da hayatın normale döndüğü anlamına geliyor. Tüm esnafı geri dönmeye çağırıyorum, çünkü durum şu anda istikrarlı” diyerek mutluluğunu dile getirdi. Bir diğer esnaf Salah Surkti ise, mallarını makul fiyatlarla satabilmek için vergilerin düşürülmesini talep etti ve savaş sırasında 200 milyon Sudan cüneyhi (73 bin dolar) kaybettiğini belirterek, “Tüccar kaybını üzülerek günlerini geçirmemeli, ayağa kalkıp yeniden başlamalı” dedi.

dvfgbh
Başkent Hartum'da işlerine geri dönen dükkanlar (Şarku'l Avsat)

Devlet ayağa kalkmaya çalışıyor

Başkent Hartum’daki yeni boyanmış binalar, istikrara dönüşün işaretlerini yansıtıyor. Öte yandan Hartum genelindeki birçok devlet kurumunda restorasyon çalışmaları başladı. Hartum Yasama Konseyi'ndeki (eyalet parlamentosu) hasara rağmen, bazı çalışanlar elektrik ve su olmadan çalışıyor. Yakındaki Elektrik İdaresi binası ise tamamen yanmış gibi görünüyor.

hyjuk
Başkent Hartum’da yaşanan savaş nedeniyle onlarca dükkân ve alışveriş merkezi yıkıma uğradı. (Şarku'l Avsat)

Bir çalışan, hizmetlerin yeniden sağlanmasının yakın olduğunu, ancak ‘en önemli konunun güvenliğin sağlanması’ olduğunu vurguladı.

Nil Nehri'nin iki kolunun birleştiği nokta, Hartum'un Omdurman'a açılan kapısı

El-Mukran bölgesi, adını Beyaz ve Mavi Nil nehirlerinin kesiştiği noktadan alıyor. Hartum ve Omdurman arasında yoğun trafik hareketliliğine sahne olan bu bölge, Omdurman'a giriş kapısı olmasının yanı sıra, Sudan Merkez Bankası Başkanlığı, Zain Telekomünikasyon Şirketi binaları, oteller, Sudan Müzesi ve diğer büyük kurumların da bulunduğu bir bölgedir. Ancak bu bölge de yıkım ve tahribattan nasibini aldı.

sdfghy
Başkent Hartum’daki bir çarşıda dükkanının yıkıntıları önünde duran bir esnaf (Şarku'l Avsat)

Büyük kayıplara ve geniş çaplı yıkıma rağmen Hartum yavaş ama emin adımlarla yeniden ayağa kalkmaya başladı. Dükkanların ve çarşıların yeniden açılması, camilerin ve devlet binalarının onarılması, savaşın yaralarını yaşayan bu şehrin, halkının desteği ve azmiyle yeniden ayağa kalkabileceğinin işaretleri.