Facebook'un sahibi Meta "dünyanın en güçlü yapay zeka süper bilgisayarını" geliştirmek istiyor

Facebook logosu Meta logosunun altında görünüyor (Reuters)
Facebook logosu Meta logosunun altında görünüyor (Reuters)
TT

Facebook'un sahibi Meta "dünyanın en güçlü yapay zeka süper bilgisayarını" geliştirmek istiyor

Facebook logosu Meta logosunun altında görünüyor (Reuters)
Facebook logosu Meta logosunun altında görünüyor (Reuters)

Meta, dünyanın en güçlü yapay zeka süper bilgisayarını geliştirmek istediğini açıkladı.
Facebook'un sahibi olan şirket, dünyanın en hızlı yapay zeka süper bilgisayarlarından biri olduğunu bildirdiği AI Research SuperCluster'ı (RSC) halihazırda tasarlayıp geliştirmiş durumda.
Şirket, yapay zekanın yeteneklerini artırmaya yönelik büyük bir adım atarak, 2022 ortalarında bu klasmanın zirvesine çıkmayı umduğunu belirtti.
Bu kısmen Meta'nın geleceğini bağladığı metaverse'e odaklı. Şirketin duyurusunda, bu yeni teknolojiyle "yapay zekaya dayanan uygulama ve ürünlerin önemli rol oynayacağı" dile getirildi.
Meta, RSC'nin doğal dil işlemenin yanı sıra bilgisayarlı görü için kullanılan modeller oluşturmak üzere kullanıldığını bildirdi. Şirket gelecekte RSC'yi konuşma tanıma gibi başka teknolojiler için de kullanmayı umduğunu belirtti.
Fakat duyuruda şirketin tamamen yeni yapay zeka sistemleri geliştirmeyi istediği de ifade ediliyor. Bunların arasında geniş insan grupları için gerçek zamanlı ses çevirisi sağlama becerisinin de yer alabileceği ve böylece her üyesi farklı bir dili konuşan büyük bir ekibin beraber çalışabileceği ya da oynayabileceği dile getirildi.
Bu, henüz tam olarak geliştirilmemiş bir dizi teknoloji gerektirecek. Konserler gibi gürültülü senaryolarda büyük miktarlarda veriyi analiz edebilmesi ve farklı dilleri, lehçeleri ve aksanları anlayabilmesi lazım gelecek.
Meta, Facebook yapay zeka araştırma laboratuvarını kurduğu 2013'ten bu yana yapay zeka konusunda yoğun çalışma içinde. Şirket daha önce de bu iş için bilgiişlem teknolojileri geliştirmişti fakat şu ana kadarki en büyük ve en etkileyici hamlesi RSC oldu.
Facebook bu iş için güç sağlamak amacıyla tamamen temiz bir sayfa açarak yeni bir bilgiişlem altyapısı oluşturma planının 2020 başlarında başladığını duyurdu. Amaç, 36 bin yıllık yüksek kaliteli videoya eşdeğer, bir eksabayt büyüklüğündeki veri kümelerini analiz edebilecek modeller geliştirmesine olanak tanımaktı.
RSC bugün halihazırda çalışıyor. Fakat Meta, bugünün 6 binden biraz fazla olan GPU'sunu 16 bine çıkararak RSC'yi geliştirmeye devam edeceğini ve böylece yapay zeka eğitim performansını iki buçuk kat artıracağını dile getiriyor.
Meta bunun mevcut hizmetlerinde yapay zekayı geliştirmesine ve "kullanıcılara özellikle Metaverse'de tamamen yeni deneyimler sunmasına" olanak tanıyacağını bir blogda belirtti.
 



Çığır açıcı araştırma: Balinalar ve yunuslar birbirleriyle sürekli oyun oynuyor

Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
TT

Çığır açıcı araştırma: Balinalar ve yunuslar birbirleriyle sürekli oyun oynuyor

Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)
Şişe burunlu yunuslar, güney gerçek balinasıyla birlikte yüzüyor (Jaimen Hudson/scimex.org)

Araştırmacılar okyanuslardaki balina ve yunuslar arasındaki düzinelerce eğlenceli etkileşimi belgeleyerek deniz memelilerinin daha önce bilinmeyen bir davranış biçimini gözler önüne serdi.

Hakemli dergi Discover Animals'ta yayımlanan araştırmada, balinalar ve yunuslar arasındaki oyuncu davranışları daha iyi anlamak için halk, turizm acenteleri ve bilim insanları tarafından çekilen yüzlerce video ve görüntü incelendi.

Avustralyalı araştırmacılar toplamda dünya çapında 17 farklı yerde gerçekleşen, 199 ayrı ve bağımsız etkileşime katılan 19 balina ve yunus türünü analiz etti.

Etkileşimlerin 4'te birinin karşılıklı oyun olarak tanımlanabileceğini buldular. Araştırmanın yazarlarından Olaf Meynecke, "Özellikle kambur balinaları içeren olayların üçte birinde, yunuslara yönelik davranışlarının olumlu göründüğünü tespit ettik" diyor.

Kambur balinalar bir o yana bir bu yana dönüyor, karınlarını gösteriyor ve kur yapma veya arkadaşlık kurmayla ilişkili diğer davranışlar sergiliyordu.

Araştırmacılar gözlemlenen her etkileşimde yer, tarih ve saat, türler ve ilgili hayvanların sayısı, yaş grubu ve yunusların balinaların vücudunun ana bölümlerine göre konumlarını kaydetti.

Balina türlerinin yunusların davranışlarına farklı tepkiler verdiğini buldular.

Belgelenen etkileşimlerde 6 türden 425 dişsiz balina vardı. Etkileşimlerin yüzde 68'ini kambur balinalar, yüzde 16'sını gri balinalar ve yüzde 7'sini oluklu balinalar oluşturuyordu.

Çalışmada, gözlemlenen 1570 yunusun yüzde 51'inin şişe burunlu yunus, yüzde 17'sinin bayağı yunus ve yüzde 15'inin Pasifik beyaz yanlı yunusu olduğu belirtiliyor.

Araştırmacılar, yunuslar bazen balinaları rahatsız edip sinirlerini bozduğu için balinaların tepkilerini ve yanıtlarını da belgeledi.

Dr. Meynecke, "Balinalar da başları ve gagalarıyla yunuslara doğru stratejik bir şekilde yavaşça hareket etti" diyor. 

Gözlemlenen etkileşimlerin büyük çoğunluğunda kaçınma davranışı görülmedi.

Araştırmacılar balina ve yunusların etkileşiminde genellikle yunusların, balinaların gagası yakınında yüzerek, teknelerin pruvasının yarattığı dalgaları kullanıp ilerlemelerine benzer şekilde davrandığını gözlemledi. Bu, yunusların tek taraflı bir oyun oynadığını gösteriyor olabilir.

Ayrıca iki videodaki şişe burunlu yunusların, kambur balinaları sadece yüzeyde değil, okyanus tabanına kadar takip ettiği ve orada da dokunma ve sosyal oyun gibi davranışlar sergileyerek yakın mesafede etkileşime girmeyi sürdürdüğü görüldü.

Dr. Meynecke şu ifadeleri kullanıyor: 

Sosyal oyun işbirliğine dayalı ve karşılıklı olsa da sadece bir tarafın durumu oyun olarak algıladığı tek taraflı oyun veya etkileşim de var. Bu durum beslenme sırasında yunusların balinaları kızdırması veya rahatsız etmesi gibi örneklerde görülüyor.

Araştırmacılar bulguların, deniz ekosistemlerinin karmaşık sosyal yapıları ve türler arası etkileşimler üzerine yapılacak gelecekteki çalışmalara temel oluşturmasını umuyor.

Independent Türkçe