Lübnan Kuveyt’in girişimi ile Arap dünyası ile barışacak mı?

Lübnan yönetimi Arap ülkeleriyle müzakerelerinde Hizbullah’ın silahlı yapısına ilişkin maddeden kaçınmaya çalışıyor

Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib

Lübnan Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib, Kuveyt yönetiminin Kuveyt Dışişleri Bakanı Şeyh Ahmed Nasır el-Muhammed es-Sabah aracılığıyla Beyrut’a ilettiği mesaja cumartesi günü cevap verileceğini açıkladı.
Lübnanlı politikacılar ve partiler, Kuveyt girişimini olumlu karşılarken girişimin Lübnan’ın Arap dünyası ile ilişkilerini düzeltmesi ve siyasi ve ekonomik iyileşme sağlaması için bir fırsat olduğunu belirtti.
Buhabib, 24 Ocak’ta Mişel Avn ile görüşmesinin ardından “Bugün Kuveyt belgesini görüşmeye başlayacağız ve cumartesiden önce hazır olacak” dedi.
Bakanlık kaynakları, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Buhabib’in bu girişime yanıt vermek için Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Başbakan Necib Mikati ve Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri ile görüşmek üzere bir ön nüsha hazırlayacağını belirtti. Kaynaklar, “Özellikle hükümetin çoğu bakanlık açıklamasında yer aldığı için cevaplar net” dedi. Başta Hizbullah’ın silahlarıyla ilgili konular olmak üzere uluslararası kararların uygulanması konusuna da değinen kaynaklar, “Bu konuya, özellikle mevcut bölgesel durum ışığında, uluslararası kararların uygulanmasının sadece Lübnan’ın kararı olmadığını teyit edecek uygun bir formül bulunarak cevap verilecektir” ifadelerini kullandı.
Lübnan’ın girişime yönelik tepkisinin ne olacağı merak edilirken, eski Başbakan Fuad Sinyora “Girişim, Lübnan’daki büyük yaranın nedenlerine ve Lübnan ile Lübnanlıların yaşadığı sorunların özüne el atıyor. Böylece mevcut Lübnan çıkmazından çıkış yolunu çiziyor. Lübnan, ulus, devlet ve vatandaşları için ulusal, siyasi, ekonomik ve gelecekteki toparlanmanın sağlanmasının yanı sıra Lübnan’ın Arap kardeşleri ve uluslararası toplumla ilişkilerini düzeltme ve güçlendirme yolunu açıyor” açıklamasında bulundu.
Sinyora, “Bu girişim, başbakanlar Emin Cemayel, Mişel Süleyman, Fuad Sinyora, Saad Hariri ve Temmam Selam’ın geçen yılın sonunda Lübnan’ı ziyareti sırasında bir araya geldikleri ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres’e sundukları muhtıra ile tamamen tutarlıdır. Bu, Lübnan’ı içerisinde bulunduğu çöküş halinden çıkarmaya ve siyasi, ekonomik, finansal ve yaşamsal toparlanmayı yeniden sağlama yolunda ilerleme yolunu çizmeye Arap ve uluslararası açıdan ciddi bir katkı oluşturduğu anlamına geliyor. Çünkü Lübnan’ın şu anda yaşadığı en önemli sorunlardan biri, Lübnan’ın dış politikasındaki dengesizlik, İran ve İran’ın vesayet ve denetimidir. Bu durum, Lübnan, Lübnan’ın kalıcı çıkarlarıyla ve Arap çıkarlarıyla çelişmektedir” dedi.
Sinyora, “Her zaman savunduğumuz ve vurguladığımız ekonomik, mali, parasal ve idari reformların benimsenmesi ve uygulanmasının önemine ilişkin Kuveyt- Arap muhtırası, önemine ve gerekliliğine rağmen, tüm Lübnanlı tarafların devlete dönüş girişiminin önemi ve devletin koşulları ile tutarlı olmadıkça yetersiz kalır. Bu, Ulusal Mutabakat Belgesi’nin yeniden gözden geçirilmesinin, uygulanmasının tamamlanmasının, anayasal hükümlerine tam olarak uyulmasının ve Arap ve uluslararası meşruiyete saygı gösterilmesinin yanı sıra devletin meşru ve anayasal kurumlarına saygıyı yeniden tesis ederek, devletin münhasır güç kullanma, silah taşıma ve yasaları uygulama hakkına sahip olduğunu yeniden vurgulayarak ortaya koyulur” şeklinde konuştu. Eski Başbakan, “Bu girişim, Lübnan’a gerekli ilerlemeyi yeniden kazanmak için bir yaklaşım ve yöntem olarak reform yapma fırsatı veriyor” dedi.
Fuad Sinyora, Lübnan’daki yetkililere ise kendilerini ‘bu Arap muhtırasının esas olarak Lübnan ve halkının çıkarlarına cevap veren, Arapların Lübnan’a yönelik olumlu arzu ve yönelimleriyle tutarlı olan hükümlerinin uygulanmasını programlamak için’ ciddi şekilde çalışmaya adama çağrısında bulundu. Ayrıca girişimi, ‘Lübnan’ın uzun yıllar boyunca istikrarlı bir siyasete geri dönmesi, bölgesel ve uluslararası çatışmalardan ve eksenlerden uzaklaşması, ulusal, siyasi, ekonomik, mali, idari ve yaşamsal açıdan doğruluk yolunda ilerlemeye geri dönmesi için yeri doldurulamaz bir fırsat olarak değerlendirmeye’ çağırdı.
Öte yandan (Maruni Hristiyan) Lübnan Kuvvetleri Partisi, başkanının danışmanı Elie Huri aracılığıyla girişimin, Lübnan ve Arap çevresi arasında güven tazelemek için bir fırsat olduğunu vurguladı.
Huri, girişimle ilgili olarak Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Bunlar, Lübnan ile Arap, bölgesel ve uluslararası çevresi arasında güven tazelemeye yönelik, Kuveytli misafir tarafından taşınan ve BMGK kararlarının taahhüdünü, uygulanmasını ve gerekli reformu talep eden egemen Lübnanlıların bir nebze de olsa sesi olan önerilerdir” diyerek, “Lübnan otoritesinin cesareti var mı?” diye sordu.
Buna karşılık, eski Bakan Mişel Firavn, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada “Kuveyt halkı bir kardeş ve dosttur. Birçoğu, Lübnan’ı ikinci ülkeleri olarak görmektedir. Kuveytli yetkililer, resmi mesajlarında ve özel tavsiyelerinde bize karşı dürüstler, Lübnan’ın kurtuluşunu ve yardımını istemektedirler” ifadelerine yer verdi. Bakan, “Fakat bu, Lübnanlıların çıkarlarını ve hayatlarını rehin alarak, iktidar çoğunluğunun cumhurbaşkanlığıyla silah zoruyla engellenme mantığını etkiliyor mu?” şeklinde konuştu.