Desert X, El-Ula 2022’de çöl tarihini çağdaş sanatla sentezliyor

Antik Nebati mezarları ve Eski Hicaz Demiryolu: Sanatçılara ilham veren anıtlar

Önceki Desert X El-Ula sergisi, çölü dev bir sanat galerisine dönüştürdü
Önceki Desert X El-Ula sergisi, çölü dev bir sanat galerisine dönüştürdü
TT

Desert X, El-Ula 2022’de çöl tarihini çağdaş sanatla sentezliyor

Önceki Desert X El-Ula sergisi, çölü dev bir sanat galerisine dönüştürdü
Önceki Desert X El-Ula sergisi, çölü dev bir sanat galerisine dönüştürdü

Suudi Arabistan'ın kuzeybatısındaki tarihi El-Ula bir kez daha, çölün tarihi, muhteşem doğası ve antik anıtlardan ilham alarak ve onu bozulmamış doğanın kalbinde dev bir sanat galerisine dönüştürerek çağdaş sanatla harmanlıyor. İlk defa Kaliforniya'daki Coachella Vadisinde düzenlenen ve ikincisi 11 Şubat'ta başlayacak olan Desert X El-Ula 2022 uluslararası sergisi, bu sanatın El-Ula'nın pitoresk (doğal görünüşüyle adeta bir tablo niteliğinde olan) çölleriyle etkileşime girmesi ve doğayı taklit eden sanatlarla mekanı keşfetmesi için muhteşem bir fırsat sunuyor.
Bu muhteşem sanatsal etkinliğin lansmanı ile El-Ula Kraliyet Komisyonu Sanat ve Yaratıcı Planlama Direktörü Nora Al-Dabal, 2035 yılına kadar El-Ula'nın kültür, miras ve yaratıcılık için 15 önemli etkinliğe ev sahipliği yapacağını duyurduğu açıklamasında şunları söyledi: " Bölgedeki müzeler, galeriler, araştırma merkezleri ve sanat alanları da dahil her destinasyon bölgenin doğal eşşiz peyzajıyla çok dikkatli ve diyalog içerisinde tasarlandı.”
Konuşmasına devam eden Al-Dabal, "El-Ula'da, ekonomiye olumlu yansıyan ve şehirdeki yaşam kalitesini artıran ve toplumun entelektüel zenginliğine katkıda bulunan iki temel sütun olan sanat ve yaratıcılığa önem veriyoruz” dedi. ‘Serap’ teması ile başlayan bu yılki sergi hakkında konuşan serginin küratörü Reem Fadda, serap ve çöl vahaları kavramlarının her zaman hayatta kalma, azim, arzu ve zenginlik fikirleriyle bağlantılı olduğunu vurguluyor.
Fadda sözlerine şunları ekledi: “Vaha imgesi refah ya da lüks yaşam fikriyle ilgili. Serap ise hayal gücünün sırlarını anlatıyor ve gerçeği bünyesinde barındırıyor. Vaha zimni olarak (kapalı bir şekilde) doğanın en sert formlarını temsil eden çölün kalbindeki su ve yeşil doğadan yaşamın doğal unsurlarının güzelliğini, bolluğunu ve aynı zamanda onu ele geçirmek ve kontrol etmek isteyen insanoğlunun arzusunu ifade ediyor”.
Katılımcı sanatçıların El-Ula’nın dokusundan ve anıtlardan ilham alması dikkat çekici görünüyor. Dana Awartani'nin eserleri, Nebati mezarlarına atıfta bulunan, çevredeki dağların, vadilerin, mağaraların ve kaya oluşumlarının şekillerini gösteren geometrik şekillerden esinlenmiş. Aynı şekilde Sultan bin Fahad’ın çalışması da Nebati mezarlarında geleneksel olarak kullanılan dört sembolün olduğu vazo benzeri bir oyma içeriyor.
Monika Sosnowska, metallerden yaptığı şekillerle Şam'dan Medine'ye uzanan Hicaz Demiryolu raylarını kullanarak ve onları büyüme ve dönüşüm potansiyeliyle dolu dev kuru bitkilere dönüştürerek El-Ula'nın tarihini sergiliyor. Sanatçı Shadia Alem'e gelince, eserleri Arap çölü edebiyatı, matematik ve mitolojiden esinlenen çağrışımlarla dolu.
Sergiye katılan sanatçılar listesinde Suudi Arabistan'dan 5 sanatçı var. Bunlar Shadia Alem, Dana Awartani, Sultan bin Fahad, Abdullah el-Osman ve Ayman Zedani. 10 Arap ve uluslararası sanatçıya ek olarak: Serge Attukwei Clottey, Claudia Comte, Shezad Dawood ,Jim Denevan, Stephanie Deumer, Zainab Al-Hashemi, Alicja Kwade, Shaikha El Mazrou, Khalil Rabah ve Monika Sosnowska’da sanatçılar arasında yer alıyor.
Desert X El-Ula etkinliği, yerel ve uluslararası düzeyde Suudi sanatının sergilenmesinde ve yaratıcılığının kaynağını temsil eden ve şu anda Suudi Arabistan’da bulunan birçok kültürel ve sanatsal girişim içinde önemli bir rol oynuyor. El-Ula, yaratıcılığın sınırlarını yeniden çizme çabası içinde, sanatın gücünü kullanarak El-Ula'nın mirasını göz önünde bulundurarak toplumda köklü dönüşümleri şekillendiriyor.



"Artık sinemaya gitmiyorum" diyen Scorsese'ye büyük destek

Martin Scorsese (AP)
Martin Scorsese (AP)
TT

"Artık sinemaya gitmiyorum" diyen Scorsese'ye büyük destek

Martin Scorsese (AP)
Martin Scorsese (AP)

Greg Evans 

Tüm zamanların en beğenilen yönetmenlerinden Martin Scorsese, başkalarının davranışları yüzünden artık sinemada film izleyemediğini açıkladı ve hayranları da ona hak verdi.

Taksi Şoförü (Taxi Driver/1976), Sıkı Dostlar (Goodfellas/1990) ve Para Avcısı (The Wolf of Wall Street/2013) gibi klasiklerin arkasındaki 82 yaşındaki yönetmen, diğer izleyicilerin çıkardığı gürültüye ve telefon ekranlarının dikkat dağıtıcı parlaklığına artık tahammül edemediği için sinemaya gitmeyi bırakmış.

Film eleştirmeni Pete Travers'ın blogu The Travers Take'de Scorsese'ye sinema salonlarından neden hoşlanmadığı soruldu.

Travers, "Usta yönetmene neden artık sinemada film izlemediğini sordum ve o da film sırasında telefonda gevezelik eden, atıştırmalık ve şişe şişe gazlı içecek sipariş etmek için salondan çıkan ve oyuncuların sesini bastıracak kadar gürültü yapan izleyicilere verip veriştirdi" diye yazdı.

Ancak Scorsese'ye bu konuda itiraz eden Travers, insanların sinemada hep konuştuğunu ve kendisinin de gençken muhtemelen aynı şeyi yaptığını öne sürdü.

Travers "'Yapma be Marty' dedim, 'Çocukken çenemizi kapatmazdık'" diye ekledi.

Onun [Scorsese'nin] gözleri karardı. 'Evet, belki de' diye kabul etti. 'Ama biz hep film hakkında konuşurduk ve detaylarını tartışarak eğlenirdik' dedi.

Scorsese'nin yorumları o günden sonra viral oldu ve birçok hayranı onun şikayetine katılıyor.

Bir hayran "Haklı. Sinemada bir yerlerden bir telefon ışığı yanmadan 5 dakika bile geçirmek mümkün değil, çok sinir bozucu" dedi.

Başka biriyse şöyle ekledi:

Ne yazık ki yüzde 100 doğru, insanların 15 sterlin (yaklaşık 800 TL) ödeyip sonra da Snapchat/Instagram'da sessiz reels izlemeleri beni hep şaşırtmıştır. Tuhaf, sinir bozucu ve filmi resmen mahvediyor.

Üçüncü bir kişi de "Marty haklı. Sinema adabı tüm zamanların en düşük seviyesinde" dedi.

4. bir hayran espri yaptı:

Ne yaptığınıza bakın hayvanlar, filmlerin papasının film deneyimini mahvettiniz. Hepiniz kendinizden utanmalısınız.

Diğer yandan Scorsese, hayatını kaybeden Papa Francis ve kendisi arasındaki bir dizi sohbetin yanı sıra papanın kamera karşısındaki son röportajını içeren bir belgesel çekmeye hazırlanıyor.

Aldeas – A New Story (Aldeas: Yeni Bir Hikaye) adlı belgeselin yapımcılığını, Papa Francis'in 2013'te kurduğu kâr amacı gütmeyen uluslararası kuruluş Scholas Occurrentes'in film yapım şirketi üstleniyor.

Belgeselin konusu, papanın sinemayı, eğitimi ve topluluk oluşturmayı "sadece bir ifade aracı değil, umut ve dönüşümün yolu" olarak görmesine odaklanan Aldeas adlı sinema programı. Belgeselde, Endonezya, Gambiya ve İtalya'dan programa katılan gençlerin ve kısa film yapma yolculuklarının gösterileceği bildiriliyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/arts-entertainment