Fransa'nın aylardır Burkina Faso'da darbe senaryoları üzerinde çalıştığı iddia edildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Fransa'nın aylardır Burkina Faso'da darbe senaryoları üzerinde çalıştığı iddia edildi

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Fransa'nın Eylül 2021'den bu yana Burkina Faso'da ordunun yönetime el koyması senaryoları üzerinde çalıştığı ileri sürüldü.
Paris'te yayın yapan Afrika Intelligence internet sitesinin haberinde, Fransız diplomatların Eylül 2021'den bu yana ordunun yönetime el koyması senaryoları üzerinde çalıştığı ve Paris yönetiminin 23 Ocak'ta eski Cumhurbaşkanı Roch Christian Kabore'ye ülkeden acil şekilde ayrılmasını sağlamayı teklif ettiği belirtildi.
Haberde, Kabore'yi komşu ülkelerde güvenli bir yere getirme konusunda çalışmaların yapıldığı ancak onun bunu reddettiği aktarıldı.
Paris'in Kabore ile 23 Ocak'ta tüm gün irtibat halinde olduğu ancak dün bu irtibatın kesildiği bildirildi.
Elysee Sarayı'nın bu iddiaları yalanladığı belirtildi.
France 24'ün haberinde değerlendirmelerine yer verilen Fransız gazeteci ve yazar Antoine Glaser, Kabore'nin Fransa'ya karşı mesafeli olduğunu kaydetti.
Kabore'nin Fransa'yı orduyu yeniden düzenlemesine karşı çıkmakla suçladığını ifade eden Glaser, Burkina Faso'da Kabore'nin Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba'ya yakın askerleri yaklaşık 15 gün önce tutuklaması nedeniyle darbenin yaşanmasının beklendiği yorumunda bulundu.
Glaser, Fransa'nın Kabore'yi terk ettiğini düşünmediğini belirterek, "(Burkina Faso'nun) eski Cumhurbaşkanı Blaise Compaore'yi Fildişi Sahili'ne götüren Fransız özel kuvvetleriydi" dedi.
Antoine Glaser, "Fransa'nın (Burkina Faso'da 2015'teki darbe girişiminden sorumlu General) Gilbert Diendere'ye destek verdiği doğrudur. (Fransız Dış İstihbarat Birimi) DGSE'nün Ouagadougou'daki platformunu bölgedeki gizli operasyonlar için kullandığı doğrudur ancak bunun Fransa'nın Roch Kabore'yi desteklemediği anlamına gelmez" ifadesini kullandı.

Burkina Faso'da darbe
Burkina Faso'da bir grup asker, 24 Ocak Pazartesi günü yönetime el koymuş ve devlet televizyonu RTB'de darbe bildirisi okumuştu.
Bildiri, kendilerine "Kurtuluş ve Restorasyon için Yurtsever Hareket (MPSR)" adını veren grup adına Yüzbaşı Kader Ouedraogo tarafından okunmuş, Ouedraogo, Cumhurbaşkanı Kabore iktidarının devrildiğini ve Yarbay Paul-Henri Sandaogo Damiba'nın MPSR'nin lideri olduğunu söylemişti.
Burkina Faso'da asker tarafından alıkonulan Cumhurbaşkanı Kabore ise istifa ederek görevinden ayrılmıştı.



Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
TT

Küba'dan ABD'ye yaptırım tepkisi: "Soykırım savunucusu"

Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)
Ülkeyi sarsan eylemler için "son 60 yılın en büyük yönetim karşıtı protestoları" denmişti (Reuters)

Temmuz 2021'de Havana yönetimine karşı düzenlenen büyük protesto eylemlerinin yankıları sürüyor.

ABD, Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'in de aralarında bulunduğu Kübalı yetkilileri insan haklarını ihlal ettikleri gerekçesiyle yaptırım listesine aldı. 

Karayipler'deki ada ülkesinin üst düzey yöneticilerine vize kısıtlamaları uygulanacağı da duyuruldu.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X hesabından yaptığı açıklamada "Temmuz 2021'deki protestolara katılanların haksız bir şekilde gözaltına alınıp işkenceye tabi tutulmasından sorumlu olan ya da bu olaylarda suç ortaklığı yapan" yargı ve cezaevi çalışanlarının da vize kısıtlamalarıyla karşı karşıya kalacağını söyledi. 

54 yaşındaki siyasetçi şu ifadeleri kullandı:

ABD, Küba halkının insan hakları ve temel özgürlüklerini desteklemeyi ve gayri meşru, dikta rejimlerinin yarıküremizde hoş karşılanmadığını net bir şekilde ortaya koymayı sürdürecek.

Devlet Başkanı Miguel Diaz-Canel'le birlikte Küba Savunma Bakanı Álvaro López Miera ve İçişleri Bakanı Lázaro Álvarez Casas'ın da yaptırım listesine alınmasına Havana'dan tepki geldi. 

Dışişleri Bakanı Bruno Rodriguez de X'te açıklama yaparak ABD'nin Küba halkının ya da liderlerinin iradesini ipotek altına alamayacağını vurguladı. 

Küba Dışişleri Bakanlığı'nın ABD'den sorumlu yetkililerinden Johana Tablada ise Rubio'yu "soykırım ve toplu sınırdışı savunucusu" diye niteledi. 

Elektrik kesintileri yüzünden Havana'nın defalarca karanlığa gömülmesinin ardından 11-12 Temmuz 2021'de patlak veren protestolar, tüm dünyanın dikkatini çekmişti. 

Bir kişinin öldüğü eylemlerin bazılarında protestocular devlet binalarına ve kamu malına zarar vermiş, güvenlik görevlilerine ve mağazalara taş atarak saldırmıştı.

Batı medyası, eylemlerin herhangi bir muhalif örgüt tarafından organize edilmediğini bildirirken Küba yönetimi, onlarca yıldır süren ABD yaptırımları ve propagandasını sorumlu tutmuştu.

Yönetim destekçileri, yetkililerle birlikte tepki göstererek muhalif eylemleri bastırmaya çalışmıştı. 

Ekonomik kriz, gıda ve ilaç kıtlığına karşı başlayan gösterilerin ardından ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün aktardığına göre en az 1400 kişi gözaltına alınırken, yaklaşık 700 kişi hapse atılmıştı. 

2022'de Kübalı savcılar, 790 civarında kişinin bu eylemlerle ilgili olarak soruşturulduğunu açıklamıştı.

Davaları takip eden 11J adlı hak örgütü, 554 kişinin protesto gösterileriyle ilgili olarak aldıkları cezayı çektiği bilgisini 2024 sonunda vermişti. Bunlardan bazıları Papa Francis'in talebiyle şartlı tahliyeden faydalandı. Halihazırda hapiste kalan eylemci sayısının 360'la 420 arasında olduğu tahmin ediliyor.  

Independent Türkçe, France 24, AFP, AP