Şi Cinping: Orta Asya ülkelerine 500 milyon dolar yardım yapacağız

68 yaşındaki Şi Cinping, 2013'ten beri devlet başkanlığı görevinde (AP)
68 yaşındaki Şi Cinping, 2013'ten beri devlet başkanlığı görevinde (AP)
TT

Şi Cinping: Orta Asya ülkelerine 500 milyon dolar yardım yapacağız

68 yaşındaki Şi Cinping, 2013'ten beri devlet başkanlığı görevinde (AP)
68 yaşındaki Şi Cinping, 2013'ten beri devlet başkanlığı görevinde (AP)

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Orta Asya ülkeleriyle diplomatik ilişkilerin kurulmasının 30. yıl dönümü vesilesiyle çevrimiçi bir zirve düzenledi.
Zirveye Şi'nin yanı sıra Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbanguli Berdimuhamedov katıldı.
Şi, Orta Asya ülkelerinde "toplumsal açıdan önemli projelerin" hayata geçmesi için üç yılda 500 milyon dolar yardım yapacaklarını açıkladı.
Çin Devlet Başkanı, sağlık ve teknoloji uzmanı gibi 5 bin çalışanı mesleki gelişim kurslarına davet edeceklerini bildirdi. Çin’in Orta Asya ülkelerine 50 milyon doz aşı yardımı yapılacağı da duyuruldu.
Şi, 30 yılda Orta Asya ülkeleriyle dünyaya örnek teşkil edecek kadar iyi ilişkiler geliştirdiklerini de savundu. Bunun sırrının karşılıklı saygı, iyi komşuluk, zor zamanlarda dayanışma ve karşılıklı fayda olduğunu belirten Şi, şöyle konuştu:
"Uluslararası koşullar ne şekilde evrilirse evrilsin veya Çin ne kadar büyürse büyüsün, daima Orta Asya ülkelerinin güvenebileceği iyi bir komşu, ortak ve kardeş bir ülke olmayı sürdüreceğiz."
Şi, Kuşak ve Yol Girişimi kapsamındaki projelerin Çin’le Orta Asya ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkilerin büyümesi yolunda kilit rol oynadığını savundu. Çin lideri karşılıklı ticaretin 2030'a kadar 70 milyar dolara çıkarılmasını hedeflediklerini kaydetti.
Çin Devlet Başkanı dünyaya da uyarıda bulundu. "Dış güçlerin Orta Asya'da renkli devrimleri kışkırtmasına karşı çıkıyoruz" ifadelerini kullanan Şi, son dönemde tansiyonun yükseldiği Kazakistan’ı ve Cumhurbaşkanı Tokayev’i desteklediklerini belirtti.
Independent Türkçe, Sputnik International, The Economic Times, AA



Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
TT

Çin’in kömür merkezi yeşil bir gelecek istiyor

Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)
Şansi, Çin'de hava kirliliğinin en yoğun olduğu bölgelerden (AFP)

Hindistan'dann daha fazla kömür üretilen Çin'in Şansi bölgesi, yeşil bir gelecek istiyor.

Guardian’ın haberinde, “Çin’in kömür merkezi” diye nitelenen bölgenin geçen yıl toplamda çıkarılan 1,27 milyar ton kömürle Hindistan’ı geride bıraktığı belirtiliyor.

Çin’in elektrik ihtiyacını karşılamada önemli rol oynayan Şansi, ülkedeki karbon salımının da merkezi konumunda.

Pekin yönetimi 2060’a kadar net sıfır karbon hedefine ulaşmayı amaçlıyor. Bu kapsamda Şansi’de kömür sektöründeki yaklaşık 1,7 milyon işin 2030’a kadar yok olması bekleniyor. Bu durumun da bölge açısından “ekonomik bir saatli bomba” olduğu ifade ediliyor. 

Şansi’nin buna karşı çözüm stratejilerinden biri yeşil enerjiye geçişi hızlandırmak. LONGi şirketi, Datong’da güneş paneli fabrikası açtı, burada çalışanların yarısı eski kömür işçileri.

Meijin Energy de kömürün yan ürünü olan kok gazından hidrojen yakıtı üretmeye başladı. Şirketin hidrojen üretim bölümünden Ma Kai şunları söylüyor: 

Kok işlemi sırasında çıkan gazı eskiden doğrudan yakardık ya da salardık. Bu hem çevreye zararlıydı hem de kaynak israfıydı. Artık bunu değerlendiriyoruz.

Ancak Helsinki merkezli düşünce kuruluşu Enerji ve Hava Temizliği Araştırma Merkezi’nden Lauri Myllyvirta, “Kömürden kimyasal üretimiyle temiz enerji olur mu?” diyerek yönteme karşı çıkıyor. 

Bölgede kültürel turizmin canlandırılması da talep ediliyor. 2024’te Linfen’deki Şiaoşitian ve Guangşeng tapınaklarını ziyaret eden turist sayısı yüzde 335 arttı. Haberde, bu artışta ünlü video oyunu Black Myth: Wukong’un da katkısı olduğuna dikkat çekiliyor. 

Bunlara ek olarak Çin yenilenebilir enerji üretimini hızlandırıyor. Nisan itibarıyla ülkedeki rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesi 1,500 gigawatt’a ulaştı. Ancak ülke hâlâ enerji ihtiyacının yüzde 60’ını kömürden karşılıyor. 

Independent Türkçe, Guardian, New York Times