İsrail, Ukrayna’daki Yahudilerin toplu göçüne hazırlanıyor

Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion Havalimanı (Reuters)
Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion Havalimanı (Reuters)
TT

İsrail, Ukrayna’daki Yahudilerin toplu göçüne hazırlanıyor

Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion Havalimanı (Reuters)
Tel Aviv yakınlarındaki Ben Gurion Havalimanı (Reuters)

İsrail hükümeti, Yahudilerin Ukrayna’dan toplu bir şekilde göç etme olasılığını araştırarak, Rusya ve Ukrayna ile olan iyi ilişkilerini bozmamak için konuyu çok hassas bir şekilde ele almaya çalışıyor.
Tel Aviv’e göre, Ukrayna’dan İsrail’e göç etmek isteyen Yahudilerden gelen talep sayısında yüzde 12’lik bir artış var.
Geçtiğimiz yıl 3 bin 80 Yahudinin bölgeden göç ettiği göz önüne alındığında, bu oranın daha da artması bekleniyor.
İsrail Yahudi Ajansı’na göre, Ukrayna Yahudilerinin büyük bir kısmı, Rusya ile Ukrayna arasında büyük gerilimin yaşandığı ülkenin doğusundaki tampon bölgelerde yaşıyor.
Etiyopya asıllı Aliyah (Yahudi göçü) ve Entegrasyon Bakanı Pnina Tamano-Shata, Ukrayna Yahudilerinin gelişini memnuniyetle karşılayan açıklamalar yaparak, “Bu Yahudilerin İsraillilerin kalbinde özel bir yeri var” dedi.
Diaspora İşleri Bakanı Nachman Shai ise, hem Moskova, hem de Kiev’i kızdırmaktan kaçınarak şu ifadeleri kullandı;
“Ukrayna’daki Yahudi cemaatinin liderliğiyle geniş temaslarda bulunuyorum. Onlara yardım etmek için ahlaki bir sorumluluğumuz var. Ancak şimdi Ukrayna Yahudilerini İsrail’e taşıyan uçuşlara tanık olacağımızı söylemiyorum. Konuyu çok iyi inceliyoruz. Şu anda onları manevi ve ekonomik olarak desteklemeye odaklanıyoruz ve gelişmelerin nasıl gelişeceğini göreceğiz.”
Siyasi kaynaklara göre, İsrail, Ukrayna’nın satın almak istediği silahları pazarlarken, Suriye’de bazı ortak çıkarları olan Rusları kızdırmamak için temkinli davranıyor.
2019’da Devlet Başkanı seçilen Vladimir Zelenski de dahil olmak üzere şu anda Ukrayna’da yaklaşık 50 bin Yahudi olduğunu belirtmekte fayda var.
İsrail’de ise yaklaşık yarım milyon Ukrayna kökenli insan yaşıyor.
Ukrayna kökenli Yahudiler arasında eski Başbakanlar Levi Eşkol ve Golda Meir de yer alıyor.
Bu kesimin göçü geçen yüzyılın başında başladı, ancak en büyük göç 300 bin kişi ile 1989’da Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra geldi. Bunların arasında binlerce doktor, mühendis ve müzisyen vardı.



ABD Dışişleri Bakanı, Ruanda'yı Washington Anlaşması’nı ihlal etmemesi konusunda uyardı

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)
TT

ABD Dışişleri Bakanı, Ruanda'yı Washington Anlaşması’nı ihlal etmemesi konusunda uyardı

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (Reuters)

Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde stratejik öneme sahip bir şehrin M23 isyancı milisleri tarafından ele geçirilmesinin ardından, Washington'da barış anlaşmasının imzalanmasından sadece birkaç gün sonra Amerika Birleşik Devletleri Ruanda'yı harekete geçmekle tehdit etti.

fgthy
Trump, Washington'da Ruanda ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti başkanlarıyla "barış anlaşması"nın imza törenine katıldı (AFP)

Kongo Devlet Başkanı Felix Tshisekedi ve Ruanda Devlet Başkanı Paul Kagame, aralık ayı başlarında Trump'ın huzurunda bir barış anlaşması imzaladı.

Anlaşma, kaynak bakımından zengin Doğu Kongo'da 30 yılı aşkın süredir devam eden kanlı çatışmayı sona erdirmeyi amaçlıyor.

Anlaşmanın imzalanmasından kısa bir süre sonra, M23 isyancı milisleri stratejik öneme sahip Uvira şehrini ele geçirdi. BM uzmanlarına göre milisler Ruanda tarafından destekleniyor.

Amerika Birleşik Devletleri, bölgedeki şiddeti sona erdirmek için barış görüşmeleri başlattı. Trump, Amerika Birleşik Devletleri'nin nadir toprak minerallerinin çıkarılması konusunda her iki ülkeyle de ikili anlaşmalar imzalayacağını duyurdu.


İsrail, Lübnan ordusunun talebi üzerine Lübnan’ın güneyindeki bir köyün bombalanmasını askıya aldı

İsrail'in el-Matala yerleşim biriminden görülen Lübnan'ın güneyindeki el-Adaissa beldesi (EPA)
İsrail'in el-Matala yerleşim biriminden görülen Lübnan'ın güneyindeki el-Adaissa beldesi (EPA)
TT

İsrail, Lübnan ordusunun talebi üzerine Lübnan’ın güneyindeki bir köyün bombalanmasını askıya aldı

İsrail'in el-Matala yerleşim biriminden görülen Lübnan'ın güneyindeki el-Adaissa beldesi (EPA)
İsrail'in el-Matala yerleşim biriminden görülen Lübnan'ın güneyindeki el-Adaissa beldesi (EPA)

İsrail ordusunun Arapça Sözcüsü Avichay Adraee, Lübnan ordusunun ateşkes anlaşmasının ‘ihlal edilmesi’ meselesini ele almak için bölgeye erişim talebinde bulunmasının ardından, İsrail'in dün Lübnan’ın güneyindeki bir köye düzenlemeyi planladığı hava saldırısını askıya aldığını söyledi.

İsrail dün sabah, Lübnan’daki silahlı grup Hizbullah'ın altyapısına saldırı düzenleyeceğini açıklayarak Yanuh köyü için tahliye uyarısında bulunmuştu.

Adraee, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Uyarı yayınlandıktan sonra, Lübnan ordusu suç unsuru bulunan belirli bir bölgeye erişim ve anlaşmanın ihlalini ele almak için talepte bulundu. İsrail ordusu bunu kabul etmeye karar verdi ve buna bağlı olarak saldırı geçici olarak askıya alındı.”

frgty6
İsrail, Lübnan'ın güneyindeki Ensar ve Zarariya arasındaki bölgeye iki hava saldırısı düzenledi (Sosyal medya)

İsrail ve Lübnan, 2024 yılında ABD'nin arabuluculuğunda bir ateşkes anlaşması imzalayarak, İsrail ile Hizbullah arasında bir yılı aşkın bir süre devam eden ve İsrail’in İran yanlısı grubu ciddi şekilde zayıflatan saldırılarıyla sonuçlanan çatışmalara son verdi. O tarihten bu yana, iki taraf birbirlerini ateşkesi ihlal etmekle suçluyor.

İsrail, geçtiğimiz salı günü, Lübnan'ın güneyindeki birkaç bölgede Hizbullah'ın altyapısının olduğunu iddia ettiği hedefleri bombaladı.

Lübnan ve İsrail, ABD Başkanı Donald Trump'ın ‘Ortadoğu’da barış gündemine’ uygun olarak görüşmelerin kapsamını genişletme yönündeki talebine yanıt olarak, aralarındaki ateşkesi izleyen askeri komiteye sivil temsilciler gönderdi.


Trump yönetimi, Bolsonaro davasını yöneten yargıca yaptırımı kaldırdı

Moraes, X'e yönelik kapatma davası nedeniyle Elon Musk'la da atışmıştı (Reuters)
Moraes, X'e yönelik kapatma davası nedeniyle Elon Musk'la da atışmıştı (Reuters)
TT

Trump yönetimi, Bolsonaro davasını yöneten yargıca yaptırımı kaldırdı

Moraes, X'e yönelik kapatma davası nedeniyle Elon Musk'la da atışmıştı (Reuters)
Moraes, X'e yönelik kapatma davası nedeniyle Elon Musk'la da atışmıştı (Reuters)

ABD, Brezilya Yüksek Mahkemesi Yargıcı Alexandre de Moraes'e uyguladığı yaptırımı kaldırdı.

ABD Hazine Bakanlığı'ndan cuma günü yapılan açıklamada, Moraes'e 30 Temmuz'da getirilen yaptırımların kaldırıldığı duyuruldu.

Donald Trump yönetimi, Moraes'in eşi Viviane Barci de Moraes ve onun hukuk eğitim şirketi Instituto Lex'i de yaptırım listesinden çıkardı.

Açıklamada, "Moraes'e yaptırımın sürdürülmesi, ABD'nin dış politika çıkarlarıyla bağdaşmamaktadır" dendi.

Moraes, 2022 seçimlerinin ardından darbe planladığı gerekçesiyle eski Devlet Başkanı Jair Bolsonaro hakkında başlatılan hukuki süreci yürütüyordu.

Davada 70 yaşındaki Bolsonaro'ya 27 yıl 3 ay hapis cezası verilmişti. Radikal sağcı siyasetçinin avukatları, sağlık sorunları nedeniyle eski liderin ev hapsinde kalmasını talep etmişti. Ancak Yüksek Mahkeme yargıcı, geçen ay yaptığı açıklamada davanın tüm hukuki süreçlerinin tamamlandığını ve temyiz yolunun bulunmadığını bildirmişti. Hapis cezasının kesinleştiğine ve infazının başlatılmasına hükmetmişti.

Brezilya'da 2022'de düzenlenen devlet başkanı seçimini ikinci turda solcu Lula da Silva kazanmış, 1 Ocak 2023'te parlamentoda yemin ederek göreve başlamıştı.

Ancak radikal sağcı Bolsonaro destekçileri, önce ülkede günlerce süren otoyol kapatma eylemleri yapmış, 8 Ocak 2023'te de Ulusal Kongre binasını basmıştı.

Olaylar, 6 Ocak 2021'de Trump destekçilerinin ABD Kongresi'ni basmasına benzetilmişti.

Trump ise Bolsonaro hakkındaki davayı "cadı avı" diye nitelemiş, yargıç Moraes'e yaptırım kararı almıştı. Washington ayrıca Lula yönetimine yüzde 50 gümrük vergisi de getirmişti.

Brezilya'da Bolsonaro'nun hapis cezasının düşürülmesi için Temsilciler Meclisi'ne sunulan teklif çarşamba günü onaylanmıştı. Tasarının yasalaşması için Senato'dan geçmesi ve Lula tarafından da onaylanması gerekiyor.

Teklif kapsamında Ulusal Kongre baskınında yer aldıkları gerekçesiyle hapse atılanların da serbest bırakılması veya cezalarının azaltılması isteniyor.

Tartışmalı teklif için Temsilciler Meclisi'nde düzenlenen oturumda siyasetçiler arasında arbede yaşanmıştı. Solcu parlamenter Glauber Braga, meclis başkanının koltuğuna oturup kalkmamış, "darbe girişimi hamlesine karşı protesto düzenlediğini" söylemişti.

Polisin müdahale ettiği olayda bazı parlamenterler ve gazeteciler de dışarı çıkarılmıştı.

Independent Türkçe, New York Times, Washington Post