عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

11 yılda 12 defa ilan edilen afların amacı: 2017 dışında her yıl ilan edilen afların birinci nedeni asker toplamak ve muhalifleri zayıflatmak

Beşar Esad, asker kaçaklarına yönelik yeni bir af ilan etti / Fotoğraf: Sana Haber Ajansı
Beşar Esad, asker kaçaklarına yönelik yeni bir af ilan etti / Fotoğraf: Sana Haber Ajansı
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

11 yılda 12 defa ilan edilen afların amacı: 2017 dışında her yıl ilan edilen afların birinci nedeni asker toplamak ve muhalifleri zayıflatmak

Beşar Esad, asker kaçaklarına yönelik yeni bir af ilan etti / Fotoğraf: Sana Haber Ajansı
Beşar Esad, asker kaçaklarına yönelik yeni bir af ilan etti / Fotoğraf: Sana Haber Ajansı

Türkiye gündemi kar yağışıyla uğraşırken komşusu Suriye'den gelen bir açıklama dikkatleri bu yöne çevirdi.
Suriye Devlet Başkanlığı Ofisi'nden yapılan açıklamada, "Devlet Başkanı Beşşar Esad, 25 Ocak 2022 tarihine kadar askerlikten kaçan, ülke içinde ve dışında bulunanlar için tam af ile ilgili karar çıkardı" denildi.
Affın Suriye'de bulunanlar için 3 ay içinde, ülke dışında olanlar için de 4 ay içinde gönüllü olarak askeri şubelere gelmeleri şartıyla uygulanacağı da kaydedildi.
Af kararı Türkiye'de de ilgiyle karşılandı. Twitter'da Esad adıyla açılan taga yorum yapan çok sayıda kişi Suriyeli sığınmacıların bu af ile ülkelerine dönmelerinin önünde engel kalmadığını öne sürdü.
Durum gerçekten öyle mi? Af gibi olaylar sıradan ülkeler için genellikle istisnai uygulamalar olsa da aynı şeyi Suriye için söylemek mümkün değil.
Suriye iç savaşın ilan edildiği 2011'den bugüne kadar ilan edilen af sayısı son afla birlikte 12 oldu.
Bu süre zarfında affın ilan edilmediği tek yıl ise 2017 oldu.
Örneğin geçen yıl da 2 Mayıs 2021'den önce işlenen suçlar için genel af ilan edilmişti.
Ancak "silah kaçakçılığı", "vatana ihanet", "casusluk", "düşmanla işbirliği" ve "ölümle sonuçlanan terör suçları" af kapsamı dışında bırakılmıştı.

Çıkarılan bir af kapsamında cezaevinden serbest kalanlar / Fotoğraf: AFP
2017 hariç 2011'de iki kez, diğer yıllar bir kez af ilan edildi
İşte basına yansıyan haberlere göre son 10 yıl içinde Suriye'de Esad tarafından ilan edilen aflar: 
31 Mayıs 2011: Suriye'deki Müslüman Kardeşler üyelerini de kapsayan, siyasi suçlulara yönelik bir af çıkarıldı.
21 Haziran 2011: 31 Mayıs'taki siyasi suçluları kapsayan aftan günler sonra bu sefer 21 Haziran'da genel af ilan etti. 20 Haziran'a kadar işlenmiş her türlü suçu af kapsamına alındı.
15 Ocak 2012: Esad tarafından 15 Mart 2011 tarihinden, kararın onaylandığı tarih olan 15 Ocak 2012'ye kadar, ülkedeki olaylarla ilgili, işlenmiş suçları kapsayan af ilan edildi.
29 Kasım 2013: Esad, 29 Ekim'den önce askeri hizmet kanunu çerçevesinde işlenen suçları kapsayan af ilan etti.
Düzenleme kapsamında yurtdışındaki firarilerin 90, yurt içindekilerin ise 30 gün içinde birliklerine teslim olmaları durumunda af kararnamesinden yararlanabilecekleri belirtildi.
9 Haziran 2014: Suriye'de 9 Haziran 2014 öncesi için işlenen suçlara yönelik ‘genel af' ilan edildi.
25 Temmuz 2015: Esad, asker kaçakları için genel af ilan etti.
17 Şubat 2016: Suriye'de yine asker kaçaklarını da kapsayan bir genel af ilan edildi. Suriye içinden 30, Suriye dışından 60 gün içinde teslim olanların aftan yararlanacağı kaydedildi.
9 Ekim 2018: Esad'dan asker kaçakları ve firarileri kapsayan bir af daha geldi. Aftan yararlanabilmek için yurt içindeki erkeklerin dört ay, yurt dışındakilerin ise altı ay içinde başvuru yapmaları gerektiği açıklandı.
15 Eylül 2019: Esad, Ankara'da yapılacak olan Rusya-Türkiye-İran zirvesi öncesinde genel af ilan etti.
23 Mart 2020: Bu tarihten önce işlenen suçlar için 2020 yılı 6 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yi yayımlayarak genel af ilan edildi. Af, her zamanki gibi Esad'ın imzasıyla yayınlandı.
2 Mayıs 2021: 26 Mayıs 2021'de yapılacak devlet başkanlığı seçimi öncesinde Esad bu af ile desteğini artırmaya çalıştı.
25 Ocak 2022: Af seçeneğine yine başvurarak asker kaçaklarına çağrı yapan Esad'ın önümüzdeki yıllarda da yeni aflar çıkarması muhtemel.

Orduya asker toplamak için af seçeneğine sıklıkla başvuruldu
Bu kadar sık af ilan edilmesinin ise iki temel nedeni bulunuyor.
Birincisi muhalif saflarda teslim olmaları artırarak, güç kaybını sağlamak ve çatışmalar nedeniyle artan asayiş olaylarının önüne geçmek.
İkinci neden ise asker toplamak.
Savaş süresince birçok kişinin kaçak durumuna düşmesi nedeniyle Esad, orduya asker toplamak için af kartına sıklıkla başvurdu. Kaçak olmaları sebebiyle cezalı duruma düşen gençler de af kapsamına aldı.

Somer Sultan / Fotoğraf: YouTube
"Savaştan önce aflar bu kadar yoğun değildi"
Suriye siyasetinde afların etkisini ve nedenlerini 2 Mayıs 2021'deki affın ardından yaptığımız haberde görüşlerine başvurduğumuz ve halen Suriye'de Esad yönetiminin kontrolü altındaki alanlarda yaşayan gazeteciler Sarkis Kassarjian ile Somer Sultan'a sormuş, her iki isimden cevaplar almıştık.
Şam'da yaşayan gazeteci Sarkis Kassarjian'a ilk sorumuz "Savaştan önce de bu kadar sık af ilan ediliyor muydu?" oldu.
Kassarjian, Suriye'de normalde savaştan önce de afların ilan edildiğini ancak bu kadar yoğun olmadığını ancak birkaç yılda bir ilan edildiğini hatırlatarak, savaş süresince çok yoğun bir şekilde af ilan edildiğini belirtmiş ve bunun nedenleriyle ilgili şu görüşleri dile getirmişti:
"Birinci sebebi savaşın yarattığı etki sebebiyle toplumda ahlaki gerileme ve kriminal olayların artması. Onun için disiplinin zayıfladığı, devletin kontrolünden çıkmış yerlerde insan kaçırma, soygun gibi çok ciddi sorunlar var. Bu da insanlar arası çatışmalara neden oluyor. Devlet af çıkarıp diyor ki ‘Ben hakkımdan vazgeçtim, siz aranızda anlaşın.' Suriye'de her bir kanunsuz işin cezalandırılmasının iki yönü var. Biri toplumsal hak, bir de şahsi hak. Aflar şahsi hakları kapsamıyor. Yani birisi kardeşimi öldürdüyse burada eğer ben hakkımı düşürmezsem o insan yargılanıyor, hapse giriyor. Ama afla devletin vereceği ceza düşüyor. Diyelim ki cinayet durumunda benim kişisel hakkım için yedi, devletin hakkı için üç yıl hapis verilecekse af durumunda üç yıl düşüyor katil benim hakkım olan yedi yılı alıyor."

"Askerden kaçmanın cezası beş yıl hapis ama çok uygulanmadı"
Aflarda genel olarak devlete karşı işlenen suçlar, casusluk, düşmanla işbirliğinin de olduğu 26 suç tipinin af kapsamlarının dışında bırakıldığını hatırlatan Kassarjian, özellikle asker kaçaklarına yönelik çok sayıda af düzenlemesi yapıldığını kaydetmişti.
Suriye'de normal şartlarda askerden kaçmanın cezasının beş yıl olduğunu söyleyen Kassarjian, "Ama savaş süresince hapis cezası çok uygulanmadı. Çünkü insanlar ‘Bizim bölgemiz devlet kontrolünde değildi, nereye başvuracaktık' diyor. Bu nedenle birisi gelip kendisi askere teslim olunca ceza uygulanmıyordu" dedi.

Afların bir nedeni de Suriye'ye dönüşleri artırmak / Fotoğraf: AA
"Göç edenlerin dönmesine de katkı sağlıyor"
Kassarjian, çıkarılan afların amacıyla ilgili olarak da son olarak şunu söyledi:
"Aflar göç edenlerin dönmesine de katkı sağlıyor. Bazen insanlar mecburi nedenlerden de göç edebiliyor. Sonrasında haklı veya haksız bazı suçlardan hüküm alabiliyor. Her zaman bu hükümler haklı da olmuyor. Bazen birinin senle kişisel sorunu varsa sen göç ettikten sonra sana dava açabiliyor. Mahkemede sana tebligat gönderdiğinde göç ettiğinde davalara gelemediğinden hüküm çıkabiliyor.  Aflar bu insanların dönüp hukuki süreci devam etmesini de teşkil eder."

Somer Sultan / Fotoğraf: Facebook
"Son aflar asker toplamak için değil, tansiyonu düşürmek amaçlı"
Lazkiye'de yaşayan Somer Sultan ise savaşın özellikle ilk yıllarında çıkarılan aflar daha çok asker toplamak amaçlı olsa bile özellikle son iki üç yıldır çıkarılanların daha çok ülkedeki tansiyonu düşürmek ve toplumsal uzlaşıyı artırmaya yönelik olduğunu öne sürerek, "Geçmişe oranlar çatışmalar çok azalmış durumda. 2020 yılı içerisinde terhisler bile oldu. Mevcut duruma bakıldığında devletin daha fazla asker toplama eğiliminde olmadığını görüyoruz" diye konuşmuştu.
Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Sarı hat, Mısır ile İsrail arasında gerilim yaratıyor

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)
TT
TT

Sarı hat, Mısır ile İsrail arasında gerilim yaratıyor

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki el-Bureyc'de İsrail ordusu tarafından çizilen sarı hat sınırı (Arşiv – AFP)

İsrail medyasında, Binyamin Netanyahu hükümetinin Gazze Şeridi’ndeki uygulamaları nedeniyle Mısır ile İsrail arasındaki gerilimin son dönemde arttığına dair haberler yer alırken, Mısırlı üst düzey bir yetkili Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Mısır makamları İsrail’in Şarm eş-Şeyh Anlaşması’nı ihlal eden uygulamalarını tespit etti, bunlara ilişkin bir dosya hazırladı ve Washington’ı bilgilendirdi” dedi.

Mısır’da görev yapmış bazı eski askeri yetkililere göre ise Kahire, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki adımlarını, üzerinde uzlaşılan Trump planından kaçınma girişimi ve sarı hat olarak bilinen bölgede kalıcı bir İsrail askeri varlığı tesis etme çabası olarak değerlendiriyor. Bu durumun Mısır’ın ulusal güvenliğini tehdit ettiği ifade ediliyor.

Sarı hat, 10 Ekim’de Şarm eş-Şeyh’te ABD Başkanı Donald Trump’ın katılımıyla imzalanan ve Gazze savaşını sona erdirmeyi amaçlayan barış planı kapsamında, Gazze Şeridi’ni iki bölüme ayıran bir ayrım hattı olarak tanımlanıyor. Buna göre hat, Filistinlilerin kontrolündeki batı bölgesindeki toprakların yüzde 47’sini, İsrail’in kontrolü altındaki Gazze’nin yüzde 53’ünden ayırıyor. Gazze’deki Filistinlilerin neredeyse tamamının, bu hattın batısındaki bölgeye göç etmek zorunda kaldığı belirtiliyor.

xsdf
ABD Başkanı Donald Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında Gazze barış planını görüşmek üzere bu ayın sonlarında bir zirve yapılması bekleniyor. (AFP)

İsrail Kanal 14 televizyonunun yayımladığı bir raporda, İsrail ordusunun sarı hat olarak bilinen bölgede faaliyet yürüttüğü ve Gazze Şeridi’nin coğrafi yapısını değiştirdiği öne sürüldü. Kanalın aktardığına göre Kahire, bu durumu ‘bölgesel çıkarlarına yönelik doğrudan bir tehdit’ olarak değerlendiriyor. Raporda, söz konusu faaliyetlerin Mısır’ı öfkelendirdiği ve Kahire’nin, Gazze Şeridi’ni ikiye bölmeye, bölgenin demografik ve coğrafi yapısını değiştirmeye çalıştığı gerekçesiyle İsrail’i ABD’ye şikâyet ettiği belirtildi.

Rapora göre Kahire, özellikle İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir’in sarı hata ilişkin açıklamalarının ardından Gazze’de yaşananları büyük bir endişeyle izliyor. Zamir’in bu hattı yeni bir savunma ve saldırı hattı olarak nitelemesine dikkat çekilirken, İsrail ordusunun kontrolü altında bulunan bölgede tünel altyapısını tahrip etme ve evleri yıkma gibi faaliyetlerinin, Kahire’de Gazze’de uzun vadeli bir askeri varlık tesis edilmesine yönelik hazırlık olarak yorumlandığı ifade edildi. Bu durumun, Mısır’ı Washington nezdinde acil diplomatik girişimlerde bulunmaya sevk ettiği kaydedildi.

Mısır Askerî İstihbaratı eski Başkan Yardımcısı ve İstihbarat Dairesi eski Başkanı Korgeneral Ahmed Kâmil ise Mısır’ın İsrail’in üzerinde uzlaşılan barış planından kaçınma girişimlerine karşı büyük bir öfke duyduğunu belirtti. Kâmil, İsrail’in sarı hattaki hamlelerinin Gazze’de ve Mısır sınırına yakın bölgelerde kalıcı bir askeri varlık oluşturma niyetine işaret ettiğini, bunun da Mısır’ın ulusal güvenliği açısından ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurguladı.

uı
Kaynaklar, Mısır'ın Sisi ve Netanyahu arasında bir zirve düzenlenmesi için şartlar belirlediğini bildiriyor. (İsrail medyası)

Kâmil, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Mısır’ın tutumunun ulusal güvenliği ilgilendiren bir dizi temel konuda açık, net ve değişmez olduğunu söyledi. Kâmil, bu tutumun, barışın Mısır dış politikasının temel ve stratejik hedefi olması, Kahire’nin İsrail tarafıyla imzalanan anlaşmalara bağlılığı ve İsrail’in iki taraf arasında imzalanan anlaşmalara saygı göstermesi gerekliliğine dayandığını ifade etti.

Kâmil, Mısır’ın İsrail ile gerilimin düşürülmesine yönelik şartlarının, Gazze anlaşmasının ABD Başkanı Donald Trump’ın girişimi doğrultusunda tüm aşamalarıyla uygulanmasını kapsadığını belirtti. Buna göre, herhangi bir engelleme ya da geçersiz gerekçeler olmaksızın ikinci aşamaya derhal geçilmesi, kalıcı ateşkesin tesis edilmesi ve barış sürecine geçilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca İsrail’in anlaşmayı eksiksiz uygulaması, mutabık kalınan miktarlarda insani yardımların girişine izin vermesi ve Refah Sınır Kapısı’nın iki yönde açılması şartlarını sıraladı.

Kâmil’e göre diğer şartlar arasında, Mısır’ın Gazze Şeridi sakinlerinin zorla ya da gönüllü göçe zorlanmasını kesin olarak reddetmesi, İsrail’in Batı Şeria’da yerleşim kurulmasına ve bölgenin İsrail’e ilhakına yönelik adımlarına karşı çıkılması, İsrail ordusunun Philadelphia Koridoru da dahil olmak üzere Gazze Şeridi’nin tamamından çekilmesi ve 7 Ekim 2023 sınırlarına dönülmesi yer alıyor. Kâmil, mevcut İsrail varlığının, anlaşmanın aşamalarının uygulanmasına bağlı geçici bir durum olduğunu, sarı hat da dahil olmak üzere tüm hatların fiili ve hukuki geçerliliği olmayan, varsayımsal çizgiler olduğunu ifade etti.

Dördüncü şartın ise Netanyahu ve hükümetinin, Arap Barış Girişimi kapsamında yer alan açık Arap taleplerine ne ölçüde yanıt verdiğiyle ilgili olduğunu belirten Kâmil, bunun; işgal altındaki Arap topraklarından çekilme, iki devletli çözüme onay verilmesi ve Filistinlilerin Gazze ya da Batı Şeria’dan zorla yerinden edilmesinin reddedilmesi gibi başlıkları içerdiğini söyledi. Ayrıca İsrail’in iyi komşuluk ve saldırmazlık yönünde iyi niyet göstermesi, nükleer silah tehdidinden arındırılmış bir bölge oluşturulmasına ilişkin uluslararası taleplerle uyumlu adımlar atması ve bu alandaki uluslararası anlaşmalara katılması gerektiğini vurguladı.

d
Hamas mensupları, Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) çalışanlarını, ateşkes anlaşması kapsamında İsrail güçlerinin geri çekildiği ‘sarı hat’ içindeki bir bölgeye götürüyor. (Arşiv – Reuters)

Mısır’ın, ABD ve İsrail’in Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ile İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu arasında bir görüşme düzenleme girişimlerine, İsrail’in barış ve bölgesel istikrara dair açık ve uygulanabilir bir girişimde bulunmadan yanıt vermeyeceği değerlendiriliyor.

İsrail medyasının aktardığına göre ABD, Sisi, Netanyahu ve Trump’ın katılımıyla Washington’da üçlü bir zirve düzenlemeyi denedi. Ancak bu girişim, Mısır’ın şartları nedeniyle İsrail açısından ‘kabul edilemez’ bulundu. Aynı raporlarda, Kahire’nin, Trump’ın bu ay sonunda Florida’da Netanyahu ile yapacağı görüşmede İsrail’e yönelik baskı yaparak Gazze’deki adımlarını sınırlaması yönünde rol oynayacağını beklediği kaydedildi.

Mısırlı strateji uzmanı Tümgeneral Semir Ferec, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Trump-Netanyahu zirvesinin sonuçlarına büyük önem atfedildiğini ve Trump’ın, adını taşıyan Gazze Barış Planı’nın uygulanması konusunda Netanyahu üzerinde kesinlikle baskı kuracağını söyledi.

Ferec, Mısır’ın pozisyonunun, Trump-Netanyahu zirvesinin sonuçlarına bağlı olarak değerlendirileceğini, ancak aynı zamanda İsrail’in sarı hat ya da Gazze’nin herhangi bir bölgesinde kalıcı askeri varlık tesis etmesini asla kabul etmeyeceğinin açık ve net olduğunu vurguladı. Ferec’e göre Mısır, Netanyahu hükümetinin tüm hareketlerinin, İsrail ordusunun Gazze’nin tamamından çekilmesini öngören barış planını engellemeye yönelik girişimler olduğunun farkında.

 

ARAP DÜNYASI

Irak hükümeti, Hizbullah ve Husileri terör örgütleri listesine dahil etmekten sorumlu yetkilileri görevden aldı

Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)
Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)
TT
TT

Irak hükümeti, Hizbullah ve Husileri terör örgütleri listesine dahil etmekten sorumlu yetkilileri görevden aldı

Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)
Irak Bakanlar Kurulu toplantısından (INA)

Irak hükümeti dün yaptığı açıklamada, yaklaşık iki hafta önce Yemen’deki Husiler ile Lübnan’daki Hizbullah’ı ‘terör örgütü’ olarak sınıflandıran bir kararın yayımlanmasına ilişkin olarak bazı yetkililerin görevden alınmasını içeren yaptırımların onaylandığını duyurdu.

Irak Bakanlar Kurulu, resmî gazetede yayımlanmasının ardından özellikle hükümeti oluşturan ve söz konusu gruplara yakınlığıyla bilinen siyasi çevreler arasında geniş tartışmalara yol açan kararla ilgili kurulan soruşturma komisyonunun tavsiyelerini kabul etti.

Söz konusu sınıflandırmanın, iki grubun mal varlıklarının dondurulmasını da içermesi üzerine hükümet, kararın ‘yanlışlıkla’ yayımlandığını belirtmişti. Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani, karardaki hataya ilişkin acil soruşturma başlatılması, sorumluların tespit edilmesi ve ihmali bulunanların hesap vermesi talimatını vermişti.

Hükümetin dün yayımladığı açıklamada, Bakanlar Kurulu’nun, Irak Resmi Gazetesi’nin 17 Kasım 2025 tarihli 4848 sayısında yer alan ve Teröristlerin Mallarının Dondurulması Komisyonu’nun 2025/61 sayılı kararına ilişkin soruşturma komisyonu tavsiyelerini onayladığı belirtildi. Tavsiyeler kapsamında, ilgili bazı yetkililerin görevden alınması ve bazılarının ise başka görevlere atanması gibi idari yaptırımların yer aldığı kaydedildi.

Diğer yandan Irak Ulusal Güvenlik Servisi dün yaptığı açıklamada, komşu bir ülkeden geldiği belirtilen ve DEAŞ terör örgütü bünyesindeki ‘en tehlikeli bomba uzmanlarından biri’ olarak tanımlanan bir kişinin yakalandığını duyurdu.

Irak Ulusal Güvenlik Servisi, Irak Haber Ajansı’na (INA) yaptığı açıklamada, 10 aydan uzun süren takip ve hassas izleme faaliyetlerini içeren nitelikli bir istihbarat operasyonu sonucunda, komşu ülkelerden birinden dönüşünün ardından DEAŞ’ın üst düzey isimlerinden birinin gözaltına alındığını bildirdi. Açıklamada, yakalanan kişinin yüksek derecede tehlikeli unsurlar arasında yer aldığı, adının terör örgütü lider kadrolarına ait listelerde bulunduğu ve 2004 yılından itibaren Bağdat’ta El Kaide unsurları içinde faaliyet göstermeye başladığı belirtildi. Ebu İlya lakabını kullanan şüphelinin, patlayıcı düzeneklerin hazırlanmasında uzmanlaştığı, beş kişiden oluşan bir hücreye liderlik ederek saldırıların gerçekleştirilmesinde rol aldığı kaydedildi.

Soruşturmalarda, söz konusu kişinin patlayıcıların cep telefonlarıyla irtibatlandırılması ve hazırlanmasından sorumlu olduğu, Bağdat’ta faaliyet gösterdiği dönem boyunca 100’den fazla patlayıcı düzeneği teslim ettiği ve başkentin farklı bölgelerini hedef alan terör eylemlerinin doğrudan uygulanmasına katkı sağladığı tespit edildi.

ARAP DÜNYASI

Eski rejimin kalıntıları Yeni Suriye’nin inşasını zorlaştırıyor

Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)
Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)
TT
TT

Eski rejimin kalıntıları Yeni Suriye’nin inşasını zorlaştırıyor

Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)
Şair ve aktivist Enver Fevzat, pazar günü Suveyda ilinin doğusundaki Busan köyünde evinin önünde öldürüldü (SANA)

Suriye’deki yeni yönetim, büyük şehirlerin kalabalık sokakları ile kırılgan, yoksul kırsal kesimler ve Suriye genelindeki yaygın yıkım arasında, önceki dönemin karmaşıklığından kaynaklanan muazzam zorluklarla karşı karşıya.

Beşşar Esed rejiminin düşüşünü günlerce kutlayan mahallelerin göz alıcı görüntüsünün ardında, daha az gürültülü ve daha karmaşık başka bir mücadele sürüyor. Bir güvenlik kaynağına göre bu mücadelede DEaŞ ve göçmenler (yabancı savaşçılar) en önemli zorlukları oluşturuyor.

Ancak bazıları DEAŞ’ı ve genel olarak aşırılığı güvenlik yaklaşımıyla çözülebilecek ‘teknik bir sorun’ olarak görürken, diğerleri ‘asıl sorunun, eğitim veya aile sistemi ya da herhangi bir örgütlü yaşam biçimi olmaksızın, birkaç yıldır normal sosyal bağlamın dışında gelişen devasa bir insan kitlesini absorbe edecek planlar yapmakta yattığını’ düşünüyor.

Zorluk, yıkıma uğrayan bölgeleri yeniden inşa etmek ve geçim kaynakları yaratmak, özellikle de siyasi ve sosyal kimliklerin radikal grupların mirasıyla iç içe geçmiş olduğu ve bu yüzden potansiyel çatışmalar için verimli bir zemin oluşturan İdlib gibi kırsal bölgelerde yatıyor.

ABD, Irak'tan çekilmeden önce Sünni aşiretlerinden oluşan ve el-Kaide'ye karşı savaşan Sahva Silahlı Güçleri deneyimi, radikalizmden etkilenenleri siyasi ve güvenlik yapılarına dönüştürerek Suriye için olası bir model sunarken, militarizasyondan siyasete ve hizipçilikten devletçiliğe geçiş, yeni Suriye'nin karşı karşıya olduğu en büyük zorluk olmaya devam ediyor.