عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı

Gannuşi anayasanın onaylanmasının sekizinci yıldönümü dolayısıyla ‘meclis oturumu’ çağrısı yaptı

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı
    Tunus/ El-Munci es-Saidani
TT
TT

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı

Tunus’ta ‘anayasanın onaylanması yıldönümünde’ meclis oturumu çağrısı

Tunus Nahda partisi başkanı Raşid Gannuşi, yeni anayasanın onaylanmasının sekizinci yıldönümünü kutlamak amacıyla ‘meclis oturumu’ düzenlenmesi çağrısında bulundu.  
 Gözlemciler Gannuşi’nin çağrısını Cumhurbaşkanı Kays Said’e meydan okuma olarak değerlendirdi.  
Gannuşi’nin yardımcısı Mahir Mezyub, Alman Haber Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, anayasayı kutlama oturumunun yerel saatle 11’de başlayacağını ve ‘video konferans’ yöntemiyle yapılacağını belirtti.  
 2011 devriminden sonra seçilen Ulusal Kurucu Meclis, 2014 yılında Tunus'un yeni anayasasını onaylamıştı. Tunus Cumhurbaşkanı, 13 Aralık 2021’de açıkladığı "siyasi krizden çıkış yol haritası" ile ülkede 17 Aralık 2022'de erken genel seçime gidileceğini ve o zamana kadar Meclisin kapalı kalacağını duyurmuştu.
 Dondurulmuş meclisin son başkanı Raşid Gannuşi’nin yardımcısı Mahir Mezyub, Tunus’un ikinci anayasasının kabul edilişinin sekizinci yıldönümünü için gerçekleştirilecek ‘oturuma’ uluslararası temsilcileri de davet etti. Mezyub, BM İnsan Hakları Yüksek Komiser Yardımcısı Nada el-Naşif, Arap Parlamentolar Birliği Genel Sekreteri Fayiz Şevabike ile Parlamentolar Arası Birlik (PAB) Genel Sekreteri Martin Chungong’a birer davetiye iletti.  
 Davetiyede: ‘’Yeni anayasa kutlamaları, Tunus’la ilgilenenlere ve tüm dünyaya, anayasaya ve hukukun üstünlüğüne olan bağlılığımızı göstermek ve istisnai kararlarla anayasal olmayan icraatları reddettiğimizi vurgulamak için bir mesajdır’’ denildi.  
 Gannuşi’nin bu hamlesi, 25 Temmuz'dan bu yana istisnai önlemler çerçevesinde anayasanın birçok maddesini askıya alan, meclisi donduran ve milletvekillerinin dokunulmazlıklarını kaldıran Cumhurbaşkanı Kays Said’e meydan okuma olarak değerlendirildi. Gözlemciler bu kutlamanın 2014 anayasasının ‘geçerli ve meşru’ olmadığını savunan cumhurbaşkanı destekçileri ile karşıtları arasındaki çatışmayı derinleştireceğine inanıyor.  
 Ulusal Reform bloğu temsilcisi Nisrin el-Amari, Gannuşi’den ‘anayasanın imzalanmasının sekizinci yıldönümü kutlamaları’ için yapılacak ‘uzaktan oturum’ için davet aldığını doğruladı ancak iştirak edip etmeyeceğini açıklamadı.
Bu arada, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının ve ayrıcalıklarının kaldırılması, maaş ve harcırahlarının kesilmesiyle ilgili cumhurbaşkanı kararnamesinin iptali için açılan dava reddedildi. Milletvekili Hatem el-Meliki, meclisin durumunun belirsizliğini koruduğunu, Cumhurbaşkanı Said’in meclisle ilgili nihai bir karar almasının gerektiğini söyledi. 
 Demokratik Akım, Cumhuriyetçi Parti ile Emek ve Özgürlükler için Demokratik Blok, yeni anayasanın onaylanmasının sekizinci yıldönümünde bir basın toplantısı düzenleyerek, ülkenin içinde bulunduğu ‘kriz ortamından’ çıkış için çözüm önerilerini duyuracak. 
Bahsi geçen partiler daha önce yaptıkları ortak açıklamada, Cumhurbaşkanı Said ve Nahda Hareketinin içinde yer almayacağı bir yol haritası üzerinde çalıştıklarını ifade etmişti. Cumhurbaşkanı ve Nahda hareketinin dışlandığı bir ‘ulusal diyalog’ girişiminin başarılı olup olmayacağı merak konusu iken, bu partilerin Tunus İşçi Sendikası tarafından desteklendiği iddia ediliyor. İşçi Sendikasının geniş bir toplumsal desteği bulunuyor.  
İki gün önce yayınlanan resmi gazetede, Cumhurbaşkanı Kays Said’in, Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi Direktörü Nadya Akkaşe'nin istifasını kabul ettiği yer aldı. Kays Said’e yakın isimlerden olan Akkaşe’nin istifası, cumhurbaşkanlığı içindeki çekişmeleri gündeme getirmişti.  

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.