Trablus’ta yeni askeri hareketlilik

Libya Temsilciler Meclisi, Devlet Yüksek Konseyi ile istişarelerin devam ettiğini açıkladı

26 Ocak’ta Sorman’da Muhammed el-Menfi’nin de katıldığı Batı Kıyısı Belediyeler Forumu’na ilişkin Başkanlık Konseyi tarafından dağıtılan bir fotoğraf
26 Ocak’ta Sorman’da Muhammed el-Menfi’nin de katıldığı Batı Kıyısı Belediyeler Forumu’na ilişkin Başkanlık Konseyi tarafından dağıtılan bir fotoğraf
TT

Trablus’ta yeni askeri hareketlilik

26 Ocak’ta Sorman’da Muhammed el-Menfi’nin de katıldığı Batı Kıyısı Belediyeler Forumu’na ilişkin Başkanlık Konseyi tarafından dağıtılan bir fotoğraf
26 Ocak’ta Sorman’da Muhammed el-Menfi’nin de katıldığı Batı Kıyısı Belediyeler Forumu’na ilişkin Başkanlık Konseyi tarafından dağıtılan bir fotoğraf

Libya’nın başkenti Trablus’ta yeni bir askeri milis hareketlilik baş gösterirken, Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi ise “Libya’nın egemenliği, hiçbir tarafın dokunamayacağı kırmızı çizgidir” dedi.
Aktivistlerin ve yerel medya organlarının yayınladığı video görüntüleri, silahlı grupların başkentteki yaygı askeri konuşlanması ortasında geçen salı günü Muhammed el-Hussan liderliğindeki 166. Piyade Tugayı’na bağlı güçler de dahil olmak üzere silahlı araçların şehre girdiğini gösterdi.
Ancak Menfi, 26 Ocak’ta Sorman belediyesindeki Batı Kıyısı Belediyeler Forumu’nun çalışmalarına katılımı sırasında bu gelişmeleri görmezden geldi. Menfi, uzlaşı projesi oluşturmak ve egemen kurumları birleştirmek için ulusal bir komisyonun kurulmasına dair konseyin başarılarını savundu. Menfi, ‘tüm siyasi anlaşmazlıkların reddedilmesi ve özgür ve adil seçimlerin düzenlenmesi ve sonuçların kabul edilmesi yoluyla bir devletin kurularak’, kapsamlı bir siyasi ve güvenlik uzlaşması olması şartıyla ulusal uzlaşının ülke genelinde geçerli olması çağrısında bulundu.
Menfi, yürütme ve yasama güçlerinin ayrılmasını da talep ederken, birleşik olmalarının siyasi hayatta karışıklığa neden olduğunu ve vatandaşların hayatlarını olumsuz etkilediğini ifade etti. Başkanlık Konseyi Başkanı, seçimlere gidilmesi gerektiğini vurgularken, böylece ‘devletin prestijinin, egemenliğinin korunmasının, sınırlarının kontrol ve güvenliğinin somutlaştırılacağını’ söyledi.
Forumun kapanış bildirisinde, batı kıyı bölgesine verilen desteğe dikkat çekilirken, bölgenin ‘devlet ve kurumlarını inşa etmek ve istikrarını korumak amacıyla’ herhangi bir çatışma veya savaşa dahil edilmesinin reddedildiği belirtildi. Aynı şekilde güvenlik kurumlarına destek çağrısı yapılırken, bölgedeki belediyelerin güvensizlik kaynağı olmayacağı ve tüm Libya kabilelerinin ‘adalete dayalı kapsamlı uzlaşı yoluyla yeniden birleşmeyi ve uçurumu kapatmayı’ kabul ettiği vurgulandı.
Aynı şekilde Trablus’taki Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti yerine yeni bir hükümet kurmak için Temsilciler Meclisi istişarelerinden uzak tutulmayı reddedildiğini belirtti.
Mişri, 2015 yılında Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde Suheyrat kasabasında imzalanan siyasi anlaşmaya bağlılığını dile getirerek, yürütme yetkisinde herhangi bir değişiklik yaparken buna bağlı kalınması çağrısında bulundu.
Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik, siyasi anlaşmaya uygun olarak Devlet Yüksek Konseyi ile istişarelerin devam ettiğini açıkladı. Bileyhik, istişarelerin ‘bu aşamayı aşmak ve bir an önce cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine ulaşmak için farklı süreçlerle (anayasal, siyasi, güvenlik ve yürütme) bir yol haritası ve egemen pozisyonlar hususunda olmak üzere’ siyasi uzlaşıya varmak amacıyla sürdüğünü söyledi.
Öte yandan ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Danışman Büyükelçi Jeffrey DeLaurentis, geçtiğimiz günlerde Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) müdahalede bulunurken, “Oy vermeye ve kendi geleceğine karar vermeye hazır milyonlarca Libyalının iradesine saygı göstermenin zamanı geldi” dedi.
ABD Büyükelçiliği, ABD’nin BM misyonuna bağlı ateşkes takip unsurlarının çalışmalarını memnuniyetle karşılarken, tüm ülkelere tüm yabancı güçlerin ve paralı askerlerin geri çekilmesine destek vermeleri ve BMGK kararlarına uymaları çağrısı yaptı.
Öte yandan BM Genel Sekreteri’nin Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams, geçen salı akşamı başkent Trablus’ta silahlı oluşumların ve devlet kurumlarındaki destek kuvvetlerinin terhis ve yeniden entegrasyonu için ‘Komite 41’in başkan ve üyeleriyle bir araya geldiğini açıkladı.
Williams, yaptığı açıklamada komite başkanı Tümgeneral Mahmud bin Yazeh’in, kendisine komitenin ‘silahlı oluşumları devlet kurumlarına ve özel sektöre yeniden entegre etme’ planları hakkında bilgi verdiğini söyledi. Komiteden yapılan açıklamada ise silahsızlanma, terhis ve yeniden entegrasyon programı çerçevesinde, tüm bireyleri kapsama, istikrar ve dış müdahalenin azaltılmasını sağlama kabiliyetine dikkat çekildi.
26 Ocak’ta Sebha şehrine ilk kez bir ziyarete başlayan Williams, güney halkının topraklarının nimetlerinden faydalanmasının önemine değindi.
Herkesin bir arada yaşama, vatandaşlık, ortaklık ve sosyal adalet ilkelerine tam bağlılıkla, dışlama olmaksızın haklarına tam olarak saygı duyduğunu belirten Williams, geçen salı akşamı yaptıkları toplantılarda ise Malta’nın Trablus Büyükelçisi Charles Saliba ile parlamentonun kapsamlı bir süreç ve net bir zaman çizelgesi aracılığıyla seçimleri doğru seyrine geri döndürme gerekliliği hususunda hem fikir olduklarını söyledi.
Williams ayrıca, BMGK tarafından kabul edilen ve gelecek Haziran’a kadar sürecek olan Libya Siyasi Diyalog Forumu’nun yol haritasına ilişkin takvime uyulması gerektiğini vurguladı.



Netanyahu'nun ofisi: Hamas, asker Itay Chen'in cenazesini teslim etti

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir tünelden çıkarılan cesedi taşıyan Hamas mensupları (AP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir tünelden çıkarılan cesedi taşıyan Hamas mensupları (AP)
TT

Netanyahu'nun ofisi: Hamas, asker Itay Chen'in cenazesini teslim etti

Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir tünelden çıkarılan cesedi taşıyan Hamas mensupları (AP)
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir tünelden çıkarılan cesedi taşıyan Hamas mensupları (AP)

İsrail Başbakanlık Ofisi dün, Gazze Şeridi'ndeki Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) aracılığıyla Hamas'tan bir askerin cenazesini teslim aldığını duyurdu ve kimlik tespit sürecinin ardından cenazenin asker Itay Chen'e ait olduğunu bildirdi.

Hamas daha önce, İsrail'in Hamas ve ICRC ekiplerinin bölgeye girmesine izin vermesinin ardından, Gazze şehrinin doğusundaki Şucaiyye mahallesinde, halen İsrail güçleri tarafından işgal altında olan bölgede tutulan bir rehinenin cesedini bulduğunu açıklamıştı.

10 Ekim'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması kapsamında Hamas, Gazze Şeridi'nde tuttuğu 20 rehinenin tamamını, İsrail'in serbest bıraktığı yaklaşık 2 bin Filistinli mahkûm karşılığında teslim etti.

g
Gazze şehrinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arama çalışmaları sırasında Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) araçlarının yanında nöbet tutan Hamas mensupları (EPA)

Hamas, ölen rehinelerin cenazelerini teslim etme sözü verdi, ancak savaşın yol açtığı yıkım nedeniyle cenazelerin yerini tespit etmenin zor olduğunu belirtti. İsrail ise Hamas'ı kendisini oyalamakla suçladı.

Chen'in cenazesinin teslim edilmesiyle Hamas, Gazze Şeridi'nde olan 28 cesetten 21'ini iade etmiş oldu.

Gazze Şeridi'ndeki sağlık yetkilileri, İsrail'in Ekim 2023'te savaşın başlamasından bu yana öldürülen 270 Filistinlinin cenazesini teslim ettiğini söyledi.

İsrail istatistiklerine göre, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail’in güney yerleşimlerine düzenlediği saldırıda bin 200 kişi öldü ve 251 kişi esir alınarak Gazze Şeridi'ne götürüldü.

Şarku’l Avsat’ın Gazze Şeridi'ndeki sağlık yetkililerinden elde ettiği bilgiye göre Hamas'ın saldırısına yanıt olarak İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği askeri harekat, 68 binden fazla Filistinlinin hayatını kaybetmesine yol açtı.

Chen, Hamas'ın İsrail'in güneyindeki kasabalara ve askeri üslere düzenlediği sürpriz saldırıda görev başındaki bir askerdi.

gt
İsrail'in Hamas ile imzaladığı ateşkes anlaşması kapsamında serbest bırakılan mahkûmlar, Han Yunus'taki Nasır Hastanesi önünde onları bekleyen kalabalığa el sallıyor. (AP)

ABD arabuluculuğunda sağlanan ateşkes, tekrar eden şiddet olaylarına rağmen büyük ölçüde sürdü. Filistin sağlık yetkilileri, anlaşmanın yürürlüğe girmesinden bu yana İsrail saldırılarında 239 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi; bunların yaklaşık yarısı, geçen hafta İsrail’in askerlerine yönelik silahlı bir saldırıya karşılık verdiği gün yaşamını yitirdi.

İsrail, üç askerinin öldürüldüğünü ve ateşkes anlaşması kapsamında güçlerinin geri çekildiği hatlara yaklaştığını iddia ettiği onlarca Hamas mensubunu hedef aldığını açıkladı.

Gazze Şeridi’ndeki sağlık yetkilileri bugün erken saatlerde, Gazze'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bir adamın İsrail ateşiyle öldürüldüğünü açıkladı. İsrail ordusu, ordunun halen işgal ettiği bölgelere geçen ve doğrudan tehdit oluşturan bir ‘teröristi’ öldürdüğünü duyurdu.


ABD'nin "Gazze gücü" projesi rezervasyonlarla kuşatılmış durumda

Hamas dün Gazze'de bir İsrail askerinin cesedini bulduğunu ve onu İsrail'e teslim etmeye hazır olduğunu duyurmasının ardından silahlı kişiler cesetleri taşıyor (Reuters)
Hamas dün Gazze'de bir İsrail askerinin cesedini bulduğunu ve onu İsrail'e teslim etmeye hazır olduğunu duyurmasının ardından silahlı kişiler cesetleri taşıyor (Reuters)
TT

ABD'nin "Gazze gücü" projesi rezervasyonlarla kuşatılmış durumda

Hamas dün Gazze'de bir İsrail askerinin cesedini bulduğunu ve onu İsrail'e teslim etmeye hazır olduğunu duyurmasının ardından silahlı kişiler cesetleri taşıyor (Reuters)
Hamas dün Gazze'de bir İsrail askerinin cesedini bulduğunu ve onu İsrail'e teslim etmeye hazır olduğunu duyurmasının ardından silahlı kişiler cesetleri taşıyor (Reuters)

Gazze'de en az iki yıl süreyle uluslararası bir güç kurulmasını öngören BM Güvenlik Konseyi kararının yapısı ve yetkileri konusundaki çekinceler askıda kaldı. Bazı taraflar önerinin hükümlerinin açıklığa kavuşturulmasını talep ederken, kaynaklar, anlaşmazlıkların Güvenlik Konseyi'nin güç hakkında bir karar almasını engelleyebileceği endişesini dile getirdi.

ABD, pazartesi günü Güvenlik Konseyi'nin birkaç üyesine Gazze'de uluslararası bir güç kurulmasını öngören bir karar taslağı gönderdi. Güç, 2027 yılı sonuna kadar Gazze Şeridi'ni yönetmek üzere geniş bir yetkiye sahip ve bu yetkinin uzatılma olasılığı da olacak. ABD'li bir yetkili, Axios'a yaptığı açıklamada, bu gücün "barışı koruma gücü değil, uygulama gücü" olacağını ve "Gazze Şeridi'nin silahsızlandırılmasını sağlayarak Gazze'deki güvenlik ortamının istikrarına katkıda bulunacağını" söyledi.

Arabulucu bir ülkeden bilgili bir kaynak Şarku'l Avsat'a, anlaşmazlıkların devam etmesi halinde Güvenlik Konseyi kararı olmadan Washington'un kararıyla bu güçlerin oluşturulma olasılığından endişe duyduğunu belirtti. Bu, İsrail'in tercih ettiği formül olup, arabulucu ülkeler veya garantörler tarafından kabul edilmemekte.

Konuyla ilgili bilgi sahibi Filistinli kaynaklar, Şarku'l Avsat'a, Filistin Yönetimi'nin Amerikan tasarısını Arap grubuyla görüşerek metinde değişiklik talep edeceğini söyledi.


Eritre Cumhurbaşkanı: Kızıldeniz'deki seyrüsefer güvenliğinden kıyısındaki ülkeler sorumlu

Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afwerki, geçtiğimiz hafta Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir arya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afwerki, geçtiğimiz hafta Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir arya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Eritre Cumhurbaşkanı: Kızıldeniz'deki seyrüsefer güvenliğinden kıyısındaki ülkeler sorumlu

Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afwerki, geçtiğimiz hafta Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir arya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afwerki, geçtiğimiz hafta Kahire'de Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir arya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afwerki, Kızıldeniz bölgesinde askeri üslerin kurulmasına izin vermenin istikrarsızlık için bir bahane olduğunu ve bölgedeki halkların, dış güçlerin bu rolü üstlenmesine gerek kalmaksızın, bu hayati uluslararası su yolunda seyrüsefer güvenliğini sağlamaktan kendilerinin sorumlu olduğunu söyledi.

Afwerki dün akşam Mısır ziyareti sırasında Mısır’da yayın yapan ‘Kahire el-İhbariyye’ televizyon kanalına verdiği röportajda şunları söyledi:

“Kızıldeniz’e kıyısı olan ülkeler arasındaki entegrasyon son derece önemli. İş birliğini güçlendirmek için ortak mekanizmaların kurulması gerekiyor.”

Somali'nin kıyılarını koruma kabiliyetinin yanı sıra Eritre, Yemen, Cibuti ve Sudan'ın da kıyılarını koruma kabiliyetine sahip olduğunu vurgulayan Eritre Cumhurbaşkanı, bölgenin karmaşıklığının, yerel çabaları güçlendirmek yerine dış alternatiflere başvurmaktan kaynaklandığını belirtti.

Kızıldeniz'in jeopolitik öneminin, herhangi bir dış müdahaleyi haklı çıkarmayacağını ve Eritre ile Mısır'ın bu konudaki vizyonlarının tamamen uyumlu olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Afwerki, “Devletler arasında yakınlaşan görüşler, hükümetlerin, cumhurbaşkanlarının veya siyasi partilerin tercihleri değil, bölgedeki halkların çıkarlarını yansıtmaktadır. Her hükümet, bu temel ilkeyi korumak ve bölgesel iş birliğinin güçlendirilmesine katkıda bulunmak için kendi yetenekleri konusunda net bir vizyona sahip olmalı” ifadelerini kullandı.

Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Eritre Cumhurbaşkanı Isaias Afwerki, geçtiğimiz perşembe günü Mısır'ı ziyaret ederek Büyük Mısır Müzesi'nin açılışına katıldı. Cumhurbaşkanı Afwerki bu ziyaret kapsamında Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile bir araya geldi. Görüşmede, Kızıldeniz'in güvenliğini sağlamak ve bu hayati su yolundaki seyrüseferi etkilememek için iş birliğinin güçlendirilmesinin önemi vurgulandı.

Mısır Cumhurbaşkanı, bölgedeki güvenlik ve istikrarın pekiştirilmesine katkıda bulunmak için Mısır ile Eritre arasında ve komşu Arap ve Afrika ülkeleriyle koordinasyonun yoğunlaştırılması gerektiğini vurguladı.

Cumhurbaşkanı Afwerki, Kahire el-İhbariyye kanalına verdiği röportajda Afrika Boynuzu ülkelerinin, kendilerine bu konuda alan tanınırsa ve etnik veya kabile ayrımlarına ya da başarısız politikalara sürüklenmeden sorunları ele almak için bilinçli yaklaşımlar benimsenirse, sorunlarını yerel olarak çözebileceklerini vurguladı. Eritre Cumhurbaşkanı, bölge halklarının bu bölünmeler nedeniyle egemen kurumlara sahip devletler kurmakta zorluk yaşadıklarını ifade etti.

Afrika Boynuzu bölgesindeki ülkeler arasında ikili ve kolektif iş birliğinin büyüme, refah ve istikrarın sağlanması için gerekli olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Afwerki, Mısır ile Eritre arasındaki ilişkilerin, bölgedeki kriz ve kargaşa durumunu değiştirmek amacıyla entegrasyon ve kapsamlı iş birliğine yönelik özel stratejik ilişkiler olduğunu vurguladı.

Afwerki’nin bu açıklamalarından birkaç gün önce, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed'in Etiyopya parlamentosunda yaptığı konuşmada Nil Nehri havzası ülkeleri Etiyopya, Sudan ve Mısır arasında Büyük Etiyopya Rönesans Barajı konusunda iş birliği yapılması ve karayla çevrili ülkesine denize erişim sağlamak için Eritreye koordinasyon çağrısında bulundu.

Sudan’ın Darfur eyaletinin Faşir şehrinde kontrolün Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) geçmesinin ardından ülkedeki son gelişmelere de değinen Eritre Cumhurbaşkanı, Sudan'daki istikrar ve güvenliğin Afrika Boynuzu'nda denge ve güvenliğin sağlanması için hayati önem taşıdığını, buradaki herhangi bir karışıklığın komşu ülkelerdeki gerilimleri tırmandırabileceğini ve bölgesel güvenliği doğrudan etkileyebileceğini belirtti.