Elon Musk'ın uyduları hakkında uyarı: Tehlikeli göktaşlarının görülmesini engelleyebilir

SpaceX, 18 Ocak Salı günü 49 yeni uydu fırlatmıştı (ABD Ulusal Bilim Vakfı)
SpaceX, 18 Ocak Salı günü 49 yeni uydu fırlatmıştı (ABD Ulusal Bilim Vakfı)
TT

Elon Musk'ın uyduları hakkında uyarı: Tehlikeli göktaşlarının görülmesini engelleyebilir

SpaceX, 18 Ocak Salı günü 49 yeni uydu fırlatmıştı (ABD Ulusal Bilim Vakfı)
SpaceX, 18 Ocak Salı günü 49 yeni uydu fırlatmıştı (ABD Ulusal Bilim Vakfı)

Yeni bir araştırma, Elon Musk'ın uzay firması SpaceX'in uydu interneti projesi Starlink'in olası tehlikelerine dikkat çekti.
Bulgular, Dünya yörüngesinde binlerce uydudan oluşan bir ağ kurmayı planlayan projenin gezegene hızla yaklaşan, tehlikeli göktaşlarının tespitini engelleyebileceğini düşündürdü.
Hakemli bilimsel dergi The Astrophysical Journal Letters'da yayımlanan araştırmada, Kuzey Yarımküre'de gökyüzünü tarayan ve son derece geniş alanlı bir kamerayla çalışan Zwicky Transient Facility (ZTF) adlı araştırma tesisinde gözlemler incelendi.
2017'de ABD'nin Kaliforniya eyaletinde açılan gözlemevi, iki günde bir tüm gökyüzünü tarıyor ve yalnızca kısa süreliğine görülebilen nesneleri yakalamaya çalışıyor. Ayrıca ölmekte olan yıldızları ve Dünya'nın yakınından geçen göktaşlarını arıyor.
Ancak Starlink uydularının fırlatılmaya başladığı 2019'da burada yapılan gözlemlerden bazılarının uyduların gökyüzünde yarattığı çizgisel şekillerden oluştuğu tespit edildi. Söz konusu gözlemlerde 5 bin 301 uydu çizgisi saptandı.
Araştırma ekibi, Starlink uydularından en çok etkilenenlerin alacakaranlıkta yakalanan görüntüler olduğunu belirtti.
Ekip, alacakaranlıkta çekilen görüntülerin "Güneş yönünden gelen potansiyel olarak tehlikeli asteroitleri tespit etmek" için çok önemli olduğunu ekledi.
Öte yandan, riskin en azından şimdilik çok yüksek olmadığı düşünülüyor.
Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden fizik profesörü Tom Prince, "Uydu çizgisinin arkasına gizlenmiş bir göktaşını veya başka bir olayı kaçırmamız için az da olsa ihtimal var. Ancak bulutlu havanın yarattığı etkiyle karşılaştırıldığında bunlar, ZTF için epey küçük etkiler" diye konuştu.
Öte yandan etkilenen gözlemlerin sayısı, Starlink uydularının yörüngedeki yoğunluğuyla birlikte artıyor.
Şu anda SpaceX'in yörüngede 1469 aktif uydusu var. Ancak şirket, "mega takımuydu" diye nitelenen projeyi tamamladığında 42 bin uydunun yörüngede dolaşmasını hedefliyor.
Starlink uyduları fırlatılmaya başladığından beri bilim insanları, gökyüzü gözlemlerinin kötü etkileneceğine dair uyarılarda bulunuyor.
Şili'deki Cerro Tololo Inter-Amerikan Gözlemevi'nden Clarae Martinez-Vazquez, 2019'da yaptığı bir açıklamada, Starlink uydularının karanlık enerji araştırması için kullanılan hassas kamerayı (DECam) ciddi biçimde etkilediğini söylemişti.
NASA'nın Yeni Ufuklar projesinden astrofizikçi Simon Porter da Elon Musk'ı "cenneti kirleten adam" diye nitelemişti.
Bunun ardından şirket, uydularda ışığı daha az yansıtan boyalar ve siyah kaplamalar kullanmaya başlamıştı.
Independent Türkçe, Space, Futurism, Scientific American



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe