Ürdün, Suriye sınırında 27 uyuşturucu kaçakçısını etkisiz hale getirdi

Duyuru Amman yönetimi tarafından yapıldı.

Ürdün, Suriye sınırında 27 uyuşturucu kaçakçısını etkisiz hale getirdi
TT

Ürdün, Suriye sınırında 27 uyuşturucu kaçakçısını etkisiz hale getirdi

Ürdün, Suriye sınırında 27 uyuşturucu kaçakçısını etkisiz hale getirdi

Amman yönetimi dün, Ürdün Silahlı Kuvvetleri’nin Suriye ile doğu sınırında özel operasyonlar yürüttüğünü, Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Yusuf el-Huneyti’nin kaçakçıların organize saldırılarıyla mücadelede yönelik açıkladığı yeni angajman kurallarının eskisinden farklı olduğunu duyurdu. Perşembe günü düzenlenen operasyonda 27 uyuşturucu kaçakçısının öldürüldüğü bildirildi.
Silahlı Kuvvetler tarafından yayınlanan bildiride, birçok grup tarafından desteklenen uyuşturucu kaçakçılarının operasyonlarının engellendiği, bazılarının ise Suriye topraklarına geri kaçtığı belirtildi.
Amman yönetimi, sınırlarının organize sızıntı ve kaçakçılık girişimlerine maruz kaldığını, bunun Ürdün ordusu ile söz konusu gruplar arasında çatışmalara yol açtığını duyurmuştu. Nitekim Suriye’den kaçakçılık yapan çetelere darbe indirecek operasyonlara yeniden başlandı.
Kaynaklar tarafından yapılan açıklamalara göre yürürlüğe yeni giren angajman kurallarını uygulamaya devam eden Ürdün Silahlı Kuvvetleri, sınırları koruma kapsamında her türlü sızıntı ve kaçakçılık girişimine karşı güç ve kararlılıkla cevap verileceğini, Ürdün ulusal güvenliğine el sürmeye yeltenecek herkese engel olunacağını bildirdi.
Ürdün Krallığı ile kuzeydoğu sınırındaki güvenlik açıklarından faydalanma planları yapan kaçakçılık çeteleri ise operasyonlarına devam etmekte ısrarcı. Nitekim sınırların son günlerde tanık olduğu hareketlilik, güvenliğin bozulacağı ve ateşkes koşullarının sekteye uğrayacağı endişelerine neden oluyor.
Kaynaklar, angajman kurallarındaki değişikliğin Suriye’de uyuşturucu ve silah kaçakçılığı çetelerine yönelik operasyonları kapsayabileceğini, hamlelerin sınıra yaklaşan gruplara uyarı verilmekle sınırlı kalmayacağını aktardılar.
Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Yusuf el-Huneyti, tüm sızıntı ve kaçakçılık operasyonlarıyla mücadelede silahlı kuvvetlerin tüm gücüyle çalışacağını belirterek ulusal güvenliği bozmaya çalışan unsurların takip edileceğini ve sınır bölgelerindeki güvenlik ve istikrarın korunacağını vurguladı.
Sınır Muhafız Kuvvetleri’nin başını çektiği operasyonlarda özel kuvvetlerden seçilmiş güçlerin ve Kraliyet Hava Kuvvetleri uçakları ile destekli Hızlı Reaksiyon Kuvveti’nin desteği alınıyor. Operasyonlarla, Ürdün Haşimi Krallığı sınırlarının güvenlik ve istikrarını korumak için genel komutanlık tarafından uygulanan güvenlik planı çerçevesinde, uyuşturucu ve yasaklı maddelerin Ürdün topraklarına girişinin engellenmesi hedefleniyor.
Ürdün hükümeti, özellikle Hizbullah destekli İranlı milislerin komşu ülkelere sızma planıyla Ürdün'e uyuşturucu kaçakçılığı yapmak da dahil kuzey sınırındaki gelişmelere dair herhangi bir yorumda bulunmadı. Ancak Ürdün resmi televizyonunun aktardığına göre Ürdün Başbakanı Beşir el-Hasavne dün akşam yaptığı açıklamada, zorlu hava şartlarına rağmen silahlı kuvvetlerin uyuşturucu kaçakçılığı çeteleriyle kahramanca mücadele ettiği bildirildi.
Suveyda’dan aktivistler çarşamba günü Ürdün sınırındaki Hırbet Avvad ve el-Magır köyleri yakınlarında şafak vakti meydana gelen çatışmaların yaklaşık bir saat sürdüğünü aktardılar. Hafif ve orta şiddette silahların kullanıldığı çatışmalardan söz konusu köylerdeki sivillerin etkilendiği ve evlerde maddi hasarlar oluştuğu kaydedildi.
Suveyda’nın güneyindeki bölgede yaşayanlar, Ürdün sınır muhafızları ile kaçakçılar arasında pazar günü şafak vakti, pazartesi günü öğle saatlerinde ve çarşamba sabahı yaşanan çatışmaların uzun saatler boyunca sürdüğünü aktardılar. Kaçakçı grupların kendilerini engellemeye çalışan herkesi hedef aldığı ve Suriye sınır muhafızlarıyla da çatıştığı kaydedildi. Yaklaşık bir ay önce, Hırbet Avvad’ın doğusundaki bölgede Ürdün sınır muhafızları ile bir grup kaçakçı arasında çatışmalar yaşanmıştı. Aynı zamanda Suriye sınır muhafızları ile kaçakçılar arasında meydana gelen çatışmalarda Suriyeli bir askeri öldürülmüş, Suriyeli sivillerin bölge yakınlarındaki evleri de zarar görmüştü.
Dera 24 haber ağının aktardığına göre Ürdün ile Suriye’den heyetler, başta uyuşturucu kaçakçılığı olmak üzere sınır bölgesindeki son gelişmeleri görüşmek için geçen ayın sonlarında Ürdün'de bir araya geldiler. Toplantıya Suriye rejimine bağlı subaylar da katıldı.
Dera’nın güney bölgelerinden kaynaklar bu ayın başlarında, Rus subayları ve zırhlı araçlarının yer aldığı askeri bir konvoyun Suriye rejimine bağlı güvenlik gücü ve yerel güçlerin Ürdün ile doğu sınır şeridi boyunca devriye düzenlediğini aktardı. Devriyenin Dera valiliğinin ve Busra eş-Şam şehrinin güneyini kapsadığı bilgisi paylaşıldı.
Dera'nın doğusundaki Dinin köyünden Hirbet Avvad köyünün doğusuna kadar uzanan bölgede, Suriye'den Ürdün'e uyuşturucu kaçakçılığı yoğun olarak sürüyor.
Suriye'nin güneyindeki aktivistler, Dera ve Suveyda’da yayılan uyuşturucunun bölgede neredeyse halka açık hale geldiğini söylediler. Yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
 “Uyuşturucu kullanımı ve bağımlılığı ile birlikte suç oranı  da yükseldi. Toplumsal sorunlar patlak verdi. Uyuşturucu kullanımı yasa dışı yollarla yaygın hale geldi. Dera’da, bölgedeki çok sayıda uyuşturucu satıcısı ve destekçisine yönelik çok sayıda suikast ve cinayet gerçekleşti.”



HDK, Kadugli'deki BM merkezine saldırdı

Kuzey Kordofan'daki bir kampta gıda yardımı için sıra bekleyen yerinden edilmiş kişiler (AFP)
Kuzey Kordofan'daki bir kampta gıda yardımı için sıra bekleyen yerinden edilmiş kişiler (AFP)
TT

HDK, Kadugli'deki BM merkezine saldırdı

Kuzey Kordofan'daki bir kampta gıda yardımı için sıra bekleyen yerinden edilmiş kişiler (AFP)
Kuzey Kordofan'daki bir kampta gıda yardımı için sıra bekleyen yerinden edilmiş kişiler (AFP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli’ye insansız hava aracı (İHA) saldırısı düzenleyerek Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Bu saldırı sonucunda Bangladeşli altı asker hayatını kaybetti. Şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, personelini tahliye etmeye başladı. Şehir ayrıca sakinlerinin toplu göçüne tanık oluyor.

Sudan Geçici Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranıştır ve uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saymayı ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etmeyi amaçlamaktadır.”

Açıklamada, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunmasını sağlamak için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler’ alınması çağrısı yapıldı.

Bu gelişme, BM Genel Sekreteri António Guterres'in HDK’yı ‘kötü aktörler’ olmakla suçlamasından iki gün sonra yaşandı. Buna karşın HDK, BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladı.


İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
TT

İsrail, önde gelen Hamas liderlerinden Raid Saad'a suikast düzenledi

Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)
Hamas lideri Raid Saad (sosyal medya)

İsrail Times gazetesine göre, İsrailli bir yetkili bugün, Hamas'ın üst düzey lideri Raid Saad'ın Gazze şehrinde düzenlenen bir hava saldırısında öldürüldüğünü doğruladı. Bu da İsrail'in ateşkes anlaşmasını ihlal etmesi anlamına geliyor.

Alman Basın Ajansı'na (DPA) göre görgü tanıkları ve sağlık kaynakları bugün, Gazze şehrinin güneybatısındaki Raşid Caddesi üzerindeki Nablusi kavşağı yakınlarında bir araca düzenlenen İsrail hava saldırısında dört Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

Görgü tanıkları, İsrail uçağının Nablusi Meydanı yakınlarında bir araca birkaç füze ateşlediğini, aracı imha ettiğini ve can kayıplarına yol açtığını söyledi. Ambulans ekipleri, ölü ve yaralıları hastanelere taşımak için acilen olay yerine gitti.

İsrail askeri sözcüsü Avichay Adraee ise yaptığı açıklamada, ordu ve Şin Bet'in (İsrail Güvenlik Teşkilatı) Gazze Şehrinde üst düzey bir Hamas komutanını hedef alan bir saldırı düzenlediğini ve onu son zamanlarda hareket için silah üretimi ve yeniden yapılanma çalışmaları yapmakla suçladığını belirtti.

İsrail Ordu Radyosu, saldrırının hedefinin, İzzeddin el-Haddad'dan sonra "Hamas'ın ikinci adamı" ve askeri üretim dosyasından sorumlu kişi olarak tanımladığı Raid Saad olduğunu bildirdi. İsrail'in bugünkü operasyonu gerçekleştirmeden önce son haftalarda kendisine birkaç kez suikast girişiminde bulunduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat’ın İbranice yayın yapan Ynet internet sitesinden aktardığına göre Raid Saad Hamas'ın askeri kanadı olan Kassam Tugayları'nın liderlerinden biri.

Hamas'tan hava saldırısının hedefinin kimliğiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmadı.

Axios haber sitesi, İsrail'in saldırıdan önce Amerika Birleşik Devletleri'ni önceden bilgilendirmediğini ifade etti.


Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
TT

Suriye halkının merkezi mi yoksa federal devlet mi anlaşmazlığı üzerine bir okuma

Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)
Şam'da Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesini kutlamak için düzenlenen havai fişek gösterileri arasında muhaliflerin bayrağını dalgalandıran bir Suriyeli (Reuters)

Macid Kıyali

Suriye’de Beşşar Esed rejiminin düşmesinin ardından geçiş dönemi liderliği ile muhalifleri arasında yaşanan iç çatışma, siyasi sistemin niteliği, özellikle de merkeziyetçilik mi yoksa ademi merkeziyetçilik mi, merkezi bir devlet mi yoksa federal bir devlet mi tartışmaları üzerine yoğunlaşıyor.

Bu konu meşru olmasına rağmen, tartışmaya katkı sağlamak amacıyla bazı temel gözlemler aşağıda sunuyorum.

İlk gözleme göre ademi merkeziyetçilik ya da federalizm meselesini gündeme getirmek, bu konuda kutuplaşmanın temel nedeninin Suriye’deki iç çatışmada kimlik, etnik, mezhepsel ve bölgesel özelliklerin baskın olması olduğu gerçeğini görmeyi zorlaştırdı.

Çatışmanın önde gelen tarafları, siyasi veya sınıfsal güçleri ya da tarafları temsil etmekten ziyade kimlik temelli yahut mezhepsel, etnik ve bölgesel kimliği vurgulayan taraflar olduklarından, bu konunun siyasi niteliği göz ardı ediliyor.

Dikkati çeken ikinci gözleme göre ise federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet için mücadele eden güçler, bunu demokrasi meselesinden daha öncelikli tutuyorlar. Bunun nedeni, söz konusu güçlerin (SDG, Suveyda'daki Hicri Hareketi ve kıyı şeridinde Esed rejiminin çöküşünden etkilenen güçler) demokratik olmayan güçler olmaları. Prensipte pozisyonları, politikaları ve tercihleri ve temsil ettiklerini iddia ettikleri gruplarla olan ilişkileri göz önüne alındığında bu güçlerin Esed rejimi altında kendilerini ifade etmedikleri ve bu konuyu bu kadar yoğun bir şekilde gündeme getirmedikleri unutulmamalı.

Üçüncü ve belki de en önemli gözleme göre federal bir devlette kimlik statüsü konusundaki çatışmaya öncelik verilmesi, devletin kurulması ve vatandaşlık taleplerini ya gölgeliyor ya da ön plana çıkarıyor. Bunların, 54 yıllık Esed döneminde eksik olan iki temel unsur olduğu ve özellikle mevcut koşullarda, yani devletin kurumlar ve hukuk devleti olarak yeniden kurulması ve vatandaşların güçlendirilmesi, böylece Suriyelilerin gerçek anlamda özgür ve eşit vatandaşlar olarak bir halk haline gelmeleri için ülke genelinde Suriyelilerin en çok ihtiyaç duyduğu unsurlar olduğu unutulmamalı.

Bu yüzden iki temel sorunla karşı karşıyayız. Bunlardan birincisi, artık var olmayan Esed rejiminin Suriye'nin birliğini zayıflatıp bozmayı başarması, Suriyelileri mezhep, din, etnik köken, bölge ve aşiret aidiyetlerine göre sınıflandırması ve ‘böl ve yönet’ politikası uyarınca onları birbirlerine düşürmesinden kaynaklanıyor.

İkinci sorun, Suriyelilerin kendi koşullarını kontrol edememeleri. Bu durum, Suriye’nin geleceğinin, Suriye halkının aleyhine, uluslararası güçlerin, özellikle ABD ve bölgesel tarafların meselesi haline gelmesine neden oldu. Bu durum, kimlik çatışmaları, özellikle de silahlı çatışma veya silahlı milisler şeklinde ortaya çıkan çatışmalar için de geçerli.

Federalizm, bir ülkeyi bölmek değil, aksine ülkenin birliğini organize etmek ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevre bölgelere müdahale etmesini önlemek için daha uygun bir yöntem. Böylelikle karşılıklı güven temelinde hükümete daha geniş katılım sağlanır.

Suriye geçiş dönemi yönetimi ve Suriye muhalefetinin geri kalanı, gelecekteki siyasi sistemin nasıl olacağı ve otoriterliğin ve marjinalleşmenin geri dönüşünü önlemeye katkıda bulunanlar da dahil olmak üzere yeni konsensüsler oluşturmak için neyin uygun olduğu konusunda kafa karışıklığı ya da netlik sağlanamaması ortaya çıkan federalizm ve ademi merkeziyetçilik konusundaki tartışmalardan sorumlu.

Aslında, yeni yönetime bağlı olanlar ve geleneksel Suriye muhalefeti tarafından federalizmin reddedilmesinin sebebi, aceleci davranışlar, duygusal ve milliyetçi coşku ve önyargılar.

Söz konusu tartışmayı kapatmak yerine açmalı, tüm soruları sormalı. Çünkü Suriye’nin geleceği tartışmaya açık. Tüm Suriyeliler bu tartışmayla ilgileniyor ve bu konuda cevaplar bulmaya katkıda bulunuyor.

Daha spesifik olarak, federal ya da ademi merkeziyetçi bir devlet tartışmasıyla ilgili olarak, federalizmin herhangi bir ülkenin bölünmesi anlamına gelmediği, aksine birliğin daha uygun bir şekilde örgütlenmesi ve merkezin statü, egemenlik ve kaynaklar konusunda çevreyi kötü yönde etkilemesini önlemek için, karşılıklı güvene dayalı yönetişime daha geniş katılımı garanti eden bir sistem olduğunun anlaşılması gerekiyor.

Toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlik çözümleri getirilemedi. Çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyaya, topluma, egemenliğe ve devlete sadece bölünmeler getirir.

Tüm bunlar bölünmek değil, federalizm gücün paylaşılması anlamına gelir. Dışişleri, savunma ve genel ekonomi yönetimi gibi devlet egemenliği ile ilgili konularda merkezileşme söz konusu. Bunların tümü birleşik parlamento ve merkezi hükümetin sorumluluğunda. Öte yandan iç güvenlik, eğitim, sağlık ve yerel kalkınma konularının yönetimi eyaletlerin veya yerel yönetimlerin yetki alanına girer.

Burada bazılarının endişelerini hafifletebilecek en önemli nokta, federalizmin etnik köken/milliyet veya din/mezhep yerine coğrafyaya dayalı olmasıdır. Çünkü herhangi bir kimlik meselesi, demokratik karakterini zayıflatır ve eşit vatandaşlık haklarının ve vatandaşların devletinin güçlenmesini engeller. Tıpkı Lübnan'da ve Irak'ta olduğu gibi.

Elbette, birçok alanda idari meselelerle ilgili olan ademi merkeziyetçi bir devleti, anayasaya göre yetkileri paylaşan federal bir devletle karıştırmak bir sorundur. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre federal devleti ayrılıkçı bir devlet olarak görmek de bir tür karışıklık veya yanılgı olarak adlandırılabilir, ancak bu doğru değil, çünkü merkezi devletler, yönetim, temsil ve kaynak dağıtımında esnekliğe sahip federal devletlere göre ayrılmaya çok daha yatkındır, zira günümüzün en büyük, en güçlü ve en zengin devletleri federal devletlerdir.

Bu yüzden herhangi bir kimlik grubuyla anlaşmazlık, kavramların karışmasına veya çarpıtılmasına yol açmamalı. Örneğin, İsrail'in siyasi sistem olarak demokrasiyi benimsemesi, demokrasiye karşı düşmanlığı teşvik etmemeli. Ayrıca, belirli bir önermeye elverişli olmayan koşullar olduğunu gözlemlememiz, bu kavramın tartışmaya açılmaması, geliştirilmemesi ve belirli bir ülkede devlet kurulması için ulusal birliği oluşturmaya hizmet eden bağlamlara yerleştirilmemesi gerektiği anlamına gelmez.

Son olarak, bu alanda, özellikle Suriye bağlamında, dikkate alınması gereken iki konu var. Öncelikle ülkenin toprakları üzerinde devlet egemenliğinden söz edilmesi için bunun halkın birliği gerçeğine dayanması gerekiyor. İkinci olarak ise toplumun yönetimini etkileyen sorunlara güvenlikle ilgili bir çözüm bulunmuyor, çünkü herhangi bir güvenlik çözümü coğrafyanın, toplumun, egemenliğin ve devletin bölünmesine yol açar.

*Bu analiz Şarku’l Avsat tarafından Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir