Irak, aşırı soğuklara rağmen öğrencilerin açık havada sınava girdiği okulu konuşuyor: Eğitim Bakanlığı soruşturma talimatı verdi

(Sosyal medya )
(Sosyal medya )
TT

Irak, aşırı soğuklara rağmen öğrencilerin açık havada sınava girdiği okulu konuşuyor: Eğitim Bakanlığı soruşturma talimatı verdi

(Sosyal medya )
(Sosyal medya )

Iraklıların çoğu ülkenin güney ve orta kesimindeki birçok ilde ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde eğitim alan yüzbinlerce öğrencinin hâlâ kerpiçten yapılmış okul binalarında eğitim aldıklarını bilir. Iraklılar ilköğretim, ortaöğretim, lise ve üniversitelerde binaların sayıca yetersizliği, eğitim araç ve gereçleri alanındaki eksiklikler ve genel anlamda eğitim standartlarının gerilemesi gibi nedenlerle hükümete, Eğitim ve Öğretim Bakanlığı’na çok sayıda eleştiri yöneltiyor. Ancak tüm bunlara rağmen dün Irak’ta televizyon kanallarında ve sosyal medyada dolaşan fotoğraflar birçok kesimin tepkisine neden oldu. Bazı çevrelerin her yönüyle “okul skandalı” diye nitelediği fotoğraflarda, ülke genelinde etkili olan aşırı soğuklara rağmen öğrencilerin açık havada yarı yıl sınavlarına girdikleri görülüyor. Birçok ilin yerel yönetimi bu olaydan birkaç gün önce hava soğuklukları sebebiyle resmi tatil ilan edilmesi çağrısında bulunmuştu.
Televizyon programcısı ve yazar Kays Hasan, öğrencilerin açık havada sınava girmesiyle ilgili değerlendirmesinde, “(Bu fotoğraf) sorumlusu olan herkesin alnında bir utanç lekesi olması için yeter. Hükümetlerin ve partilerin sınav puanı olması için yeter. Tarihin, insanlığın ve bilimin mahkemesine sunulacak bir suç unsuru olmaya yeter. Her ne kadar siyasi güçler ülke için hissetmese de kendimizden utanmamız için yeter. ‘Irak’ın utancı’ kitabının kapağı olmaya yeter” ifadelerini kullandı.
Avukat Hamad es-Saidi, Fetih Hareketi lideri Hadi el-Amiri’nin Ekim ayında bir seçim mitinginde yaptığı konuşmasına atıfta bulunarak, “Şii liderler 2003’ten beri okul inşa etmek istediklerini söyleyip duruyorlar. Ancak görünüşe göre ABD ve İsrail buna izin vermiyor” dedi. Amiri, söz konusu konuşmasında, “Hüseyin’in izinde olduğumuz için bu (güney) illerine hizmet sunmamıza izin vermiyorlar. İster Meysan ister Zikar ister Musenna veya Basra olsun bu illerdeki halkımıza hizmet sunmamıza izin vermediler. İzin vermediler; çünkü biz Ali’nin izindeyiz!” ifadelerini kullanmıştı.
Vatandaşlardan gelen sert tepkiler üzerine Eğitim Bakanlığı, ülkenin güneyindeki Zikar ilinin Ed-Daviye ilçesinde bulunan Um en-Nahil İlköğretim Okulu’nda açık havada yapılan sınavla ilgili soruşturma komisyonu kurulması ve olayda ihlali olanların yargıya sevk edilmesi için talimatı verdi.
Öğrencilerin ve eğitim gördükleri yıkık dökük okul binalarına ait fotoğrafların sosyal medyada büyük tepki toplamasının ardından Eğitim Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bakan Ali Hamid ed-Duleymi, sınavlar esnasında uygulanan bazı prosedürlerle ilgili Um en-Nahil Okul Müdürü hakkında acil soruşturma komisyonu kurulması talimatı verdi” ifadeleri kullanıldı.
Açıklamada, “Bakan öğrenci evlatlarımızı tehlikeye atan veya onları, Irak öğrencisinin kalplerimizde ve işlerimizde sahip olduğu seçkin konuma yakışmayan durumlara sokan kişilerden hesap sorulmasından taviz verilmeyeceğini vurguladı ve soruşturma sonuçlarının 3 gün içinde ilan edilmesi emri verdi” denildi.
“Hiç kimsenin ne eğitim sürecine ne de sevgili evlatlarımıza zarar vermesine izin vermeyeceğiz” diyen Duleymi, Bakanlığın, Irak’ın eğitimdeki seçkin ve güçlü itibarını sürdürme konusunda kararlı olduğunu vurguladı.

Vatandaşlar Duleymi’nin açıklamasına güvenmiyor
Birçok vatandaş ne Bakan Duleymi’nin açıklamasına ne de kurulacak olan soruşturma komisyonuna güveniyor. Kerpiçten yapılmış yüzlerce ilkokul binasında kalabalık veya öğrenci sıralarının yetersiz olduğu sınıflarda eğitim veriliyor. Zikar ilinin Kale Sukkar ilçesinde bulunan Irak’ın Kahramanları İlkokulu’ndan bir öğretmen de yaklaşık iki hafta önce okuldaki derslik sayısının yetersiz olması sebebiyle öğrencilerine açık havada ders vermesiyle gündeme gelmişti. Zikar’da geçtiğimiz günlerde yaşanan benzer bir olayda, Mine el-Mennan İlkokulu öğrencilerinin açık havada ders gördükleri ortaya çıkmıştı. Bakanlık iki olay için de herhangi bir işlem başlatmadı.
Eğitimle ilgili birçok vaatte bulunan hükümet son olarak Çin ile Irak’ta bin adet ilkokul ve lise binası inşa edilmesini amaçlayan bir sözleşme yapıldığını duyurmuştu. Irak’ta eğitim sektörü yıllardır birçok sorundan mustarip. Okul binaları, uluslararası standartlar bir kenara eğitim için en basit standartları bile karşılamıyor.
Eğitim Bakanlığı’nın verilerine göre ülkenin orta ve güney illerinde yaklaşık 2 bin kerpiç okul bulunuyor. Çok sayıda öğrenci de karavandan dönüştürülen okullarda eğitim görüyor ve bu okullar genellikle içme suyu veya tuvalet gibi en basit sağlık hizmetlerden yoksun.



İsrail saldırganlığı karşısında Suriye'nin seçenekleri

 İsrail'in Suriye'ye saldırıları (Arşiv-Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)
 İsrail'in Suriye'ye saldırıları (Arşiv-Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)
TT

İsrail saldırganlığı karşısında Suriye'nin seçenekleri

 İsrail'in Suriye'ye saldırıları (Arşiv-Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)
 İsrail'in Suriye'ye saldırıları (Arşiv-Suriye İnsan Hakları Gözlemevi)

Mecid Kayalı

Mevcut koşullar altında İsrail, Hamas ve Hizbullah'ın gücünü ve konumunu zayıflattıktan, Suriye rejimi çöktükten ve İran'ın Arap Maşrık (Levant) ülkelerindeki nüfuzunu sonlandırdıktan veya sınırlandırdıktan sonra, bölgede politik ve güvenlik açısından yeni bir stratejik gerçeklik dayatmaya çabalıyor. Hatta Aksa Tufanı’nın, ABD'nin sınırsız desteği de dahil ortaya çıkardığı sonuçlardan yararlanarak, bu bölgede bir tür kırılgan rejimler kurmak için müdahalelerde bile bulunuyor.

Siyasi düzeyde İsrail, yalnızca zayıf ve dağılmış Arap sistemine karşı değil, aynı zamanda diğer iki bölge ülkesine, yani Türkiye ve İran'a karşı da bölgede daha güçlü bir bölgesel devlet veya baskın bir devlet olarak kendini dayatmaya çalışıyor. İsrail'in Türkiye ile sorunu, Türkiye'nin yeni Suriye'deki siyasi, ekonomik ve askeri ağırlığının azaltılmasıyla ilgili ise İran ile sorunu, İran'ın nükleer ve füze programlarını çökertme ve kendisini sınırları içine hapsetmekte ısrar etmesinden kaynaklanıyor. Filistinlilere gelince, İsrail onları siyasi denklemden silmeye, bağımsız bir Filistin varlığını engellemeye ve nehirden denize kadar üzerlerindeki hakimiyetini sağlamlaştırmaya çalışıyor.

Güvenlik açısından İsrail, yalnızca ordusunun prestijini yeniden kazanmasını sağlamayı veya yakın çevresinde herhangi bir askeri gücün belirmesini engellemek için önleyici savaşlara girişmeyi amaçlamıyor. Aynı zamanda Suriye ve Lübnan'da, kendine hayati bir alan yaratmaya çalışıyor. Gazze ve Batı Şeria'da oluşturulacak tampon bölgelerle birlikte, bu alan Suriye’de Dera, Kuneytra ve Suveyda illeri, Lübnan'da, Litani Nehri'nin kuzeyindeki Evveli Nehri sınırlarına kadar olan bölge dahil olmak üzere 60 kilometre derinlikte. Adı geçen iki ülkeye zaman zaman düzenlediği askeri saldırıların açıklaması da budur. Bu saldırılarla sanki hem devlet hem de milis güçler düzeyinde kendisi ile çatışmada askeri seçeneğin sonunu hazırlıyor.

Ancak İsrail, radikal hükümetinin savaşı sürdürme, Suriye, Lübnan, Gazze ve Batı Şeria’yı silahsızlandırma veya silahları sınırlandırma talebi konusundaki ısrarından da anlaşılacağı üzere, ayrıca Suriye ve Lübnan'daki mezhepsel ayrışmalara yatırım yaparak, komşu rejimlerin yapılarını değiştirmek için mevcut Arap, bölgesel ve uluslararası koşulları kullanmayı amaçlıyor. Böylece mezhepçi/Yahudi devleti karakterini genelleştirmeye çalışıyor. Zira Arap Maşrık ülkelerinin de kendisine benzemesi, onu Arap coğrafyasında bir Yahudi devleti olarak istisnai durumundan kurtaracaktır. Azınlıkları korumak ile övünmesinin anlamı da belki budur.

İsrail, tarih boyunca jeopolitik önemi nedeniyle, şu aşamada Suriye'ye diğer ülkelerden daha fazla odaklanıyor. Çünkü zorlu bir geçiş sürecinden yaşıyor ve Esed rejiminin bıraktığı ağır mirasın yükünü her düzeyde taşıyor.

Bu bakış açısının İsrail'de aşırı milliyetçi ve dinci sağın ideolojik cephaneliğinin her zaman bir parçası olduğu biliniyor. Bu, bazılarının inandığı gibi Suriye'yi sadece coğrafi olarak değil, aynı zamanda ve en önemlisi toplumsal düzeyde de bölmeyi amaçlıyor.

Tarih boyunca sahip olduğu jeopolitik önem nedeniyle, İsrail'in şu aşamada Suriye'ye diğer ülkelerden daha fazla odaklandığı aşikâr. Çünkü zorlu bir geçiş sürecinden geçiyor ve Esed rejiminin geride bıraktığı ağır mirasın yükünü her düzeyde taşıyor. Yani bu dönem, İsrail'in Suriye'yi devlet ve halk olarak zayıflatması, gelecekte de siyasi, ekonomik ve sosyal güç elde etme kabiliyetini sınırlaması için en uygun dönemdir.

İsrail'in Suriye'ye yönelik müdahale ve saldırılarını, öncelikle terörist ve cihatçı etkinin artması korkusuyla örtbas ettiğini belirtmekte fayda var. İkinci gerekçesi, İsrail'e karşı düşmanlık beslediğini varsaydığı, sanki bu konuda İran'ın yerini alabilecekmiş gibi algıladığı Türkiye'nin nüfuzunun artmasını engellemek. Üçüncüsü, yeni Suriye rejiminin, İsrail'e karşı savaşmayacağına dair İsrail'i rahatlatacak ölçüde kesin işaretler vermemesi. Dördüncüsü, bölgedeki yeni denklemler ve gelişmeler doğrultusunda Suriye'yi İsrail ile normalleşme dalgasına çekmek.

Suriye'nin İsrail'in bu pusuları ve müdahaleleri karşısındaki sorunu, bitkin ve güçsüz olması ve onu parçalanmaya sürükleyen etkenlerin varlığıdır. İsrail ile hegemonya mücadelesi veren bölgesel güçlerin ortadan kalkması veya zayıflamasıdır. İran, tüm milis güçlerinin başına gelenlerden sonra artık kendi bekasıyla ilgileniyor. Siyasi ve ekonomik baskı altında olduğu gibi, nükleer ve füze programlarının belini kıracak olası bir saldırı tehdidiyle de karşı karşıya.

Suriye için mümkün olan ve en güvenli seçenek, onu iki yönden güçlendirmektir: Birincisi, devleti bir kurumlar ve hukuk devleti olarak inşa etmek, Suriyeliler her anlamda bir halk olsun diye vatandaşlığa dayalı bir toplum tesis etmektir

Türkiye’ye gelince, Suriye liderliğini kucaklamasına veya desteklemesine rağmen, ABD'nin desteklediği İsrail politikalarına karşı fazla bir şey yapması mümkün değil. Türkiye, NATO'nun önemli bir üyesi ve Suriye'ye olan ilgisi büyük ölçüde, hemen yanı başında bağımsız bir Kürt oluşumunun kurulmasını engellemekle sınırlı. Söylemi ne olursa olsun Suriye'deki rolünü sadece yumuşak güç, ekonomik imkânlar, altyapı ve hatta güvenlik güçlerinin eğitimi ile sınırlıyor.

Bu durum karşısında Suriye'nin seçenekleri sınırlı ve kısıtlı görünüyor; yorgun, bitkin ve parçalanmış, siyasi, ekonomik ve sosyal olarak acilen toparlanmaya ihtiyaç duyan bir Suriye gerçeğinde askeri seçeneği önermek pervasızlıktır. Şarku'l Avsat'ın al Majalla'dan aktardığı analize göre buna ilave olarak, Suriye ordusunun kapasitesinin ve altyapısının tahrip edilmesinden ve İsrail’in uzun elinin İran'a kadar bütün Ortadoğu'ya uzanabildiği ortaya çıktıktan sonra, savaşacak gücü ve kapasitesi de yok.

Dolayısıyla Suriye için mümkün olan ve en güvenli seçenek, onu iki yönden güçlendirmektir: Birincisi, devleti kurumlar ve hukuk devleti olarak inşa etmek, ikincisi de Suriyeliler her anlamda bir halk olsun diye vatandaşlığa dayalı bir toplum tesis etmektir. Kastettiğimiz, Suriye'de coğrafi bölünmüşlüğü reddedip, merkezi bir devlete yönelmekten bahsetmekle yetinmenin mümkün veya yeterli olmadığıdır. Çünkü böyle bir devlet ne bir güç göstergesidir ne de birlik göstergesidir, önemli olan halkın birliğidir. Bu da ancak etnik, mezhepsel ve siyasal ayrımlardan uzak, özgür ve eşit yurttaşlardan oluşan bir devletin kurulmasıyla gerçekleşebilir. İsrail devletinin kuruluşundan bu yana ihmal edilen veya bastırılan, İsrail'e karşı en etkili silah da budur.

İkinci boyut, Suriye'nin uluslararası, bölgesel ve Arap dünyasıyla ilişkilerinin güçlendirilmesini, dünyaya ve gerçekliğe karşılık vermesini ve uyum sağlamasını gerektiriyor. Çünkü böyle bir uyum, İsrail'in öne sürdüğü argümanları elinden alacaktır.

Burada Suriye'nin şu anda bir geçiş sürecinde olduğunu, Suriye'nin ve halkının geleceğinin, bu süreci sağlam ve doğru temeller üzerinde geçirmesinin belirleyeceğini kastediyoruz.

*Bu analiz Şarku'l Avsat tarafınadan Londra merkezli al Majalla dergisinden çevrilmiştir.