Filistin Ekonomi Bakanı Useyli: Ekonomik atılım bekliyoruz

Avrupa Birliği ile Fransa ve Almanya hükümetleri arasında Filistin bankalarıyla 200 milyon avro değerinde anlaşmaların imzalandı (WAFA)
Avrupa Birliği ile Fransa ve Almanya hükümetleri arasında Filistin bankalarıyla 200 milyon avro değerinde anlaşmaların imzalandı (WAFA)
TT

Filistin Ekonomi Bakanı Useyli: Ekonomik atılım bekliyoruz

Avrupa Birliği ile Fransa ve Almanya hükümetleri arasında Filistin bankalarıyla 200 milyon avro değerinde anlaşmaların imzalandı (WAFA)
Avrupa Birliği ile Fransa ve Almanya hükümetleri arasında Filistin bankalarıyla 200 milyon avro değerinde anlaşmaların imzalandı (WAFA)

Filistin Ekonomi Bakanı Halid el-Useyli, Filistin Yönetimi’nin bu yılın ortasından önce ekonomik atılıma tanık olmasının beklendiğini açıkladı.
Useyli, resmi Filistin radyosuna yaptığı açıklamada, Başbakanı Muhammed İştiyye’nin geçtiğimiz Çarşamba günü Ramallah'taki Ulusal Ekonomik Kalkınma Ekibi toplantısına başkanlık ettiği sırada son yılların en kötü mali krize ilişkin iyimser göstergelerin varlığını doğruladı. Şarku’l Avsat’ın DPA’dan aktardığı habere göre bu yılın ilk çeyreğinden sonra Avrupa Birliği ve diğer ülkelerin Filistin bütçesine mali yardıma devam etme vaatleri ışığında ‘Filistin Yönetimi’nin mali durumu için beklenen bir atılım hakkında büyük bir iyimserlikle konuştuğunu’ söyledi.
Filistin Yönetimi, 2021 yılı boyunca Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki 140 bin çalışanının maaşlarını ödemek için mücadele etti. Son iki ayda Filistin Yönetimi, çalışanlarına maaşlarının yüzde 70 ila yüzde 80'ini ödedi. Filistin, bütçesine yapılan ve 2013 yılından geçen yıla kadar devam eden 1,3 milyar dolarlık uluslararası yardımın, 129 milyon dolara keskin bir şekilde düşüşünden şikayet ediyor.
Öte yandan Useyli, Avrupa Birliği, Fransa ve Almanya hükümetleri ve mali kurumları, Fransız Kalkınma Ajansı ve Alman Kalkınma Bankası arasında 200 milyon avro değerinde birçok Filistin bankasıyla imzalanan anlaşmaların önemini vurguladı. Bu anlaşmaların Filistin ekonomisindeki çeşitli sektörler için özellikle de koronavirüs (Kovid-19) salgını ve alternatif enerji alanlarının krizinden etkilenen özellikle küçük işletmeler ve özel sektör kurumlarında önemli ve hayati bir destek kaynağı oluşturduğunu söyledi. Bu anlaşmaların Filistin özel sektörü için finansman kaynakları sağlayacağını ve özellikle yenilenebilir enerji alanında Filistin topraklarındaki yatırım alanlarının artmasına katkıda bulunacağını ifade etti.
Hükümet tarafından yapılan açıklamaya göre imzalanan anlaşmanın yüzde 90'ı kredi ve kredi garantisi olarak, yüzde 10'u ise Filistin özel sektörüne yönelik ve bankalar aracılığıyla hibe olarak dağıtılacak. Finansman, ekonominin çeşitli sektörlerinde binlerce Filistinli şirketin yeni yatırımlarına olanak sağlayacak. Yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve çevre projelerine yatırım yapılmasına imkan sunup, Filistin'in yeşil ekonomik dönüşümünü destekleyecek ve enerji bağımsızlığını geliştirecek. Bu, aynı zamanda Kovid-19 salgınından ağır şekilde etkilenen şirketlerin toparlanmasına yardımcı olacak ve turizm ve konaklama gibi alanlarda faaliyet gösteren şirketler için likiditeye erişimi genişletecek.
Öte yandan Avrupa Birliği (AB) Temsilcisi Sven Küehn von Burgsdorff, anlaşmaların, bir yıl önce başlatılan ve Filistin'deki Avrupa yatırımını daha iyi çekmek için kurulan siyasi bir forum çerçevesinde yapıldığını belirtti. İmzalanan anlaşmaların ‘Filistin ekonomisinin fizibilitesine olan güvenin bir göstergesi olduğunu ve bunun, onun salgının ekonomik yansımaları da dahil olmak üzere son zamanlardaki birçok krizden dayanıklılığını ve toparlanma kabiliyetini gösterdiğini’ ifade etti.
AB-Filistin Yatırım Platformu, AB ve Filistin hükümetleri tarafından yatırımla ilgili politika diyaloğunu geliştirmek ve Filistin'deki birçok aracı aracılığıyla AB’nin Yabancı Yatırım Planı tarafından sunulan yatırım fırsatlarını belirlemeye, öncelik sırasını düzenlemeye, koordine etmeye ve geliştirmeye yardımcı olmak amacıyla kuruldu.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.