Avrupalılar Mali’deki Takuba Görev Gücü’nün geleceğini tartışıyor

Danimarka Mali’deki 100 askerini geri çekiyor

Avrupalılar Mali’deki Takuba Görev Gücü’nün geleceğini tartışıyor
TT

Avrupalılar Mali’deki Takuba Görev Gücü’nün geleceğini tartışıyor

Avrupalılar Mali’deki Takuba Görev Gücü’nün geleceğini tartışıyor

Mali'deki cunta yönetiminin Takuba Görev Gücü kapsamında bu ay konuşlanan Danimarka askerlerinin ülkeden ayrılmasını talep etmesi üzerine, Takuba’nın geleceği tartışmalara konu oldu.  
Mali'deki cunta yönetiminin talebi üzerine Danimarka yönetimi, ülkede bulunan 100 askerinin tahliye edilmesini kararlaştırdı. Danimarka Dışişleri Bakanı Jeppe Kofod, kabine toplantısına müteakip yaptığı açıklamada, “Mali'nin daveti üzerine orada bulunuyoruz, şimdiki yönetim de bu daveti yinelemişti. Darbeci generaller kirli bir siyasi oyun sergiliyor ve demokratik sisteme dönmeyi reddediyorlar. İstişarelerden sonra askerlerimizi geri çekme kararı aldık" diye konuştu.  
Mali’de askeri darbeyle başa geçen cunta yönetimi, ‘geçiş sürecini’ beş yıl uzattığını duyurmuştu. 
Başta Fransa olmak üzere Avrupa Birliği’ne üye 15 ülke, Mali’deki yönetime, ‘yapılan anlaşmalara uyma’ çağrısında bulunsa da söz konusu çağrı karşılık bulmadı.  
15 Avrupa ülkesinin savunma bakanları Mali’deki gelişmelerle ilgili çevrimiçi istişare toplantılarında bulundu. Ancak toplantı sonuçlarına dair bir açıklama yapılmadı. Danimarka Savunma Bakanı Trine Bramsen, Reuters haber ajansına verdiği demeçte, savunma bakanlarının, Mali’de terörizmle mücadeleye nasıl devam edileceğine dair iki hafta içinde bir plan sunması üzerinde uzlaştığını söyledi.  
Bramsen, “Sorun bizden kaynaklanmıyor, iktidarda kalmak isteyen darbeciler sorunun kaynağı. Askerlerimiz tüm teçhizatlarıyla birlikte iki hafta içinde çekilmiş olacak. Ancak cunta yönetiminin bu tavrı Avrupa ülkelerinin Görev Gücü’ne katılımını olumsuz etkileyebilir” ifadelerini kullandı.  
Norveç, Macaristan, Portekiz, Romanya ve Litvanya Takuba Görev Gücü’ne asker göndermeye hazırlanıyor. Mali cunta yönetiminin Danimarka’yı dışlayan kararı bu ülkeleri endişelendirebilir.  
Mali ve Sahel bölgesinde terörizmle mücadele amacıyla bulunan Avrupalı askerlerden müteşekkil Takuba Görev Gücü, daha önce Mali yönetimiyle koordine bir şekilde operasyonlar yürütüyordu.  
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Mali’deki cunta yönetimini ‘gayrı meşru’ olarak niteledi. Danimarka askerlerinin çekilmesi ve Mali’nin uluslararası arenada yalnızlaşmasının sorumluluğunu da cunta yönetimine yükledi.  
Le Drian dün sabah RTL radyosuna verdiği röportajda, "Mali'deki siyasi ve askeri çerçevenin çöküşü göz önüne alındığında, mevcut durumun bu şekilde sürdürülemeyeceğini görüyoruz. Sadece Mali’de değil, Sahel bölgesinde cihatçılara ve teröristlere karşı verdiğimiz mücadeleyi nasıl sürdüreceğimize dair, Afrikalı ve Avrupalı taraflarla yoğun temas halindeyiz” dedi. 
Mali yönetimindeki darbeci askerlerden birinin Fransa Savunma Bakanı Florence Parly’e hakaret ettiğinin hatırlatılması üzerine Le Drian, “Mali’nin egemenliğini ve özgürlüğünü savunan bir cumhuriyetin bakanına yapılan hakaret asla kabul edilemez. Mali’nin geleceği için Fransız askerler öldü bunu hatırlamalılar” diye konuştu.  
Fransa, Mali'deki olumsuz gelişmelerden en çok etkilenen ülke olarak kabul ediliyor. Nitekim Paris, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Barkhane Operasyonu’nu sonlandırma kararı almasından sonra bölgedeki askerlerinin sayısını yarıya indirmişti. Fransa üzerindeki yükü hafifleteceği için Takuba Görev Gücü’ne olan Avrupa katılımlarını önemsiyor.  
Mali’de 24 Mayıs 2021’de askeri darbe yapılmış ve Choguel Kokalla Maiga başbakan olarak atanmıştı. Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) darbe sonrasında Mali'nin topluluğa üyeliğini askıya almış ve acil şekilde sivil bir başbakan atanmasını talep etmişti. Mali ordusunun Takuba güçlerine sahada desteği kestiği ve bu güçlere bağlı uçaklara zaman zaman hava sahasını kapattığı biliniyor. Fransa ve Avrupa ülkeleri, ECOWAS’ın ekonomik yaptırımlar aracılığıyla cunta yönetimini ‘olumsuz kararlarından’ dönmesi yönünde ikna etmesini umuyor. Fransız güçleri Mali’nin resmi daveti uyarınca ‘terörist güçlerle’ mücadele etmek amacıyla 2013’ten bu yana ülkede faaliyet gösteriyor.  
Fransız yönetimi bugünlerde Avrupalı ortaklarını Mali’de kalmaları için ikna etmekle meşgul. İsveç ve Danimarka’nın güçlerini çekme kararının ardından, Almanya da Takuba’ya verdiği askeri desteğini gözden geçiriyor. Mali’deki yeni yönetimin, teröristlerle mücadelede Rus paralı asker gücü Wagner grubuna itimat etme eğilimi gösterdiği belirtiliyor.  



Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri
TT

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

Gazze ateşkesine ilişkin Trump anlaşması metni ve Hamas’ın değişiklikleri

ABD Başkanı Donald Trump'un bu akşam Washington'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile görüşmeden önce tamamlanması için baskı yaptığı İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının yeni metni elde edildi. “Trump anlaşması” olarak bilinen öneri, iki aylık ateşkes, rehinelerin ve esirlerin serbest bırakılması ve İsrail ile Hamas'ın cesetleri iadesini içeriyor.

Londra merkezli al Majalla dergisinin elde ettiği yeni metin, Hamas'ın daha önce iki tarafa teslim edilen metinle ilgili görüşlerini dikkate alıyor

Gazze ateşkes müzakerelerine yakın bir kaynak, bugün “Al-Majalla” dergisine verdiği demeçte, Katar ve Mısır arabuluculuğunda müzakerelerin bugün, Trump-Netanyahu görüşmesi öncesinde Doha'da yeniden başladığını söyledi. Yetkili, Hamas'ın “Al-Majalla” dergisinde yayınlanan anlaşma taslağının üçüncü, beşinci ve on birinci maddelerinde üç değişiklik yapılmasını talep ettiğini ve bu değişikliklerin şunları içerdiğini açıkladı:

Birincisi, insani yardımın ulaştırılma yönteminde köklü değişiklikler yapılması ve bu yardımların “Gazze İnsani Yardım Kuruluşu” dışındaki BM kuruluşlarını da kapsaması.

İkincisi, 60 gün sonraki görüşmeler sırasında Katar, Mısır ve ABD'nin garantisinde ateşkesin sürdürülmesi.

Üçüncüsü, İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyindeki diğer bölgelerden ve Netzarim ekseninden çekilmesi.

İsrail heyeti Hamas'ın değişikliklerini reddetti, ancak taraflar müzakerelerin bugün devam etmesinde anlaştı.

Trump geçen salı günü, İsrail'in Hamas ile 60 gün sürecek ateşkesin son ayrıntılarını belirlemek için gerekli şartları kabul ettiğini ve bu süre zarfında iki tarafın savaşı sona erdirmek için çalışacağını söylemişti. Hamas'a yakın bir kaynak, hareketin, ABD'nin desteklediği yeni ateşkes önerisinin İsrail'in Gazze'deki savaşını sona erdireceğine dair garantiler almaya çalıştığını söyledi.

Şarku’l Avsat’ın  Majalla’dan aktardığı İsrail ile Hamas arasında anlaşmada Amerikan önerisinin tam metni:

1- Süre: 60 günlük ateşkes. Başkan Trump, İsrail'in kararlaştırılan süre boyunca ateşkesin uygulanmasını garanti eder.

2- Rehinelerin serbest bırakılması: “58 kişilik listeden” 10 canlı ve 18 ölü İsrailli rehine, 1, 7, 30, 50 ve 60. günlerde aşağıdaki şekilde serbest bırakılacaktır:

İlk gün 8 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

7. günde 5 rehine cesedi teslim edilecek.

30. günde 5 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

50. günde 2 rehine canlı olarak serbest bırakılacak.

60. günde 8 rehine cesedi teslim edilecek.

thy
Filistinliler, 29 Mayıs 2025'te Gazze Şeridi'nde insani yardım malzemeleri taşıyor. (Reuters)

3- İnsani yardım: Yardımlar, Hamas'ın ateşkes anlaşmasını kabul etmesinin ardından derhal Gazze'ye gönderilecektir. Bu yardımlar, sivil halka yönelik yardımlarla ilgili olarak varılacak ve anlaşma süresince uygulanacak bir anlaşma uyarınca sağlanacak ve anlaşma, 19 Ocak 2025 tarihli insani yardım anlaşmasına uygun olarak yoğun ve yeterli miktarda yardımın ulaştırılmasını içerecektir. Yardımlar, Birleşmiş Milletler ve Kızılay da dahil olmak üzere üzerinde mutabık kalınan kanallar aracılığıyla dağıtılacaktır.

İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı faaliyetleri bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde durdurulacak.

4- İsrail'in askeri faaliyetleri: Bu anlaşma yürürlüğe girdiğinde, İsrail'in Gazze'deki tüm saldırı amaçlı askeri faaliyetleri durdurulacaktır. Ateşkes süresince, Gazze Şeridi'nde hava trafiği (askeri ve gözetleme) günde 10 saat, rehine ve mahkumların takası yapılacak günlerde ise günde 12 saat durdurulacaktır.

vfgyju
3 Temmuz 2025'te İsrail'in gerçekleştirdiği hava saldırısının ardından Güney Gazze'den dumanlar yükseliyor. (AP)

5- İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması:

A – İlk gün, İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasından sonra (8 kişi), Gazze Şeridi'nin kuzey kesiminde ve Netzarim koridorunda, insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde anlaşmaya varılacak haritalara göre yeniden konuşlandırılacaktır.

b) 7. gün, İsrailli rehinelerin cesetlerinin teslim edilmesinden sonra (5 ölü), insani yardımla ilgili 3. maddeye uygun olarak ve üzerinde mutabık kalınacak haritalara göre Gazze Şeridi'nin güney kesiminde yeniden konuşlandırma.

c) Teknik ekipler, hızlı müzakereler yoluyla nihai yeniden konuşlandırma sınırları üzerinde çalışacak.

6- Müzakereler: İlk gün, arabulucuların ve garantörlerin gözetiminde, ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler hakkında müzakereler başlar. Bu düzenlemeler şunları içerir:

A – İsrail hapishanelerinde bulunan Filistinli tutukluların sayısı üzerinde mutabık kalınacak şekilde, kalan tüm İsrail rehinelerinin takas edilmesinin anahtarları ve koşulları.

B – İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve çekilmesi ile Gazze Şeridi'nde uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri ile ilgili konular.

C – Taraflardan herhangi biri tarafından ortaya konacak Gazze Şeridi'nde “ertesi gün” ile ilgili düzenlemeler.

D – Kalıcı ateşkesin ilan edilmesi.

Trump, ateşkes anlaşmasını bizzat kendisi açıklayacak. Başkan, tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve müzakerelerin çatışmaya kalıcı bir çözüm getireceğinden emin.

7- Başkanlık desteği: Başkan (Trump), tarafların ateşkes anlaşmasına bağlı kalması konusunda ciddi ve ateşkes süresince müzakerelerin başarılı bir şekilde sonuçlanması halinde taraflar arasında bir anlaşmaya varılmasının, çatışmanın kalıcı olarak çözülmesine yol açacağı konusunda ısrarcıdır.

dfgthy
ABD Başkanı Donald Trump 3 Temmuz 2025 (AFP)

8- Filistinli mahkumların serbest bırakılması: İsrail, hayatta olan ve ölen İsrailli rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ve yukarıdaki 2. maddeye göre, üzerinde mutabık kalınacak sayıda Filistinli mahkumun serbest bırakılmasını sağlayacaktır. Serbest bırakma işlemi, yukarıdaki 2. maddeye göre ve üzerinde anlaşmaya varılan bir mekanizma çerçevesinde, genel bir inceleme ve tören olmaksızın, rehinelerin serbest bırakılmasıyla eş zamanlı olarak gerçekleştirilecektir.

9- Rehineler ve tutukluların durumu: 10. günde Hamas, kalan tüm rehineler hakkında tam bilgi (hayatta olduklarına dair kanıt ve sağlık durumu raporu/ölüm belgesi) sunacaktır. Buna karşılık İsrail, 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'nden tutuklanan Filistinli mahkumlar ve İsrail'de bulunan Gazze Şeridi'nden ölenlerin sayısı hakkında tam bilgi verecektir. Hamas, ateşkes süresince rehinelerin sağlığı, bakımı ve güvenliğini garanti altına alacaktır.

10- Anlaşma üzerine kalan rehinelerin serbest bırakılması: Kalıcı ateşkes için gerekli düzenlemelerle ilgili müzakereler 60 gün içinde tamamlanmalıdır. Anlaşma sağlandığında, İsrail tarafından sunulan “58 kişilik liste”deki geri kalan İsrailli rehineler (hayatta olanlar ve ölenler) serbest bırakılacaktır. Söz konusu süre içinde ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemelere ilişkin müzakereler tamamlanamazsa, ateşkes aşağıdaki 11. maddeye göre uzatılabilir.

11- Garantörler: Aracılar-Garantörler (ABD, Mısır ve Katar), ateşkesin 60 gün süreyle devam etmesini ve ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gerekli düzenlemeler konusunda ciddi görüşmelerin yapılmasını sağlayacaklardır. Aracılar, gerekirse bu çerçevede kararlaştırılan prosedürlere göre ciddi müzakerelerin ek bir süre boyunca devam etmesini garanti ederler.

12- Temsilcinin başkanlığı: Özel temsilci Büyükelçi Steve Wiggoff bölgeye gelerek anlaşmayı tamamlayacak ve müzakerelere başkanlık edecektir.

13- Başkan Trump: Başkan Trump ateşkes anlaşmasını şahsen açıklayacak. ABD ve Başkan Trump, nihai bir anlaşmaya varılana kadar iyi niyetle müzakerelerin devam etmesini sağlamak için çalışmaya kararlıdır.

* Bu metin 4 Temmuz'da yayınlanmış ve 7 Temmuz 2025 Pazartesi sabahı güncellenmiştir.