Eski İsrail Genelkurmay Başkanı: Trump'ın Nükleer Anlaşma’dan çekilmesi stratejik hataydı

Tahran’a nükleer programını ilerletmesi için “meşruiyet” verdi

İran'ın Natanz Nükleer Tesisi (EPA)
İran'ın Natanz Nükleer Tesisi (EPA)
TT

Eski İsrail Genelkurmay Başkanı: Trump'ın Nükleer Anlaşma’dan çekilmesi stratejik hataydı

İran'ın Natanz Nükleer Tesisi (EPA)
İran'ın Natanz Nükleer Tesisi (EPA)

Eski İsrail Genelkurmay Başkanı Gadi Eizenkot, ABD'nin 2018 yılında, İran ile imzalanan Nükleer Anlaşma’dan çekilme kararını eleştirerek bunu “stratejik bir hata” olarak nitelendirdi. Eizenkot, “Bizim için tam anlamıyla şaşırtıcıydı. Bence bu stratejik bir hataydı” dedi. The Times of Israel gazetesine göre Eizenkot, ABD'nin anlaşmadan çekilmesinin İran'ın omuzlarındaki “bazı kısıtlamaları” kaldırdığını ve anlaşmayı ihlal ederek nükleer programını ilerletmesi için “meşruiyet” verdiğini sözlerine ekledi.
Eski İsrail Genelkurmay Başkanı konuşmasında “Üst düzey İsrailli güvenlik yetkililerinin, o zamanlar ABD Başkanı Donald Trump'ın 2015 yılında imzalanan anlaşmadan çekilme kararından önce meseleden haberleri olmadığını” belirtti. 2015 yılında imzalanan anlaşma, yaptırımların hafifletilmesi karşılığında İran'ın nükleer programını kısıtlamıştı. Eizenkot, İran ile uluslararası toplum arasında anlaşmanın imzalandığı sırada İsrail Genelkurmay Başkanı idi.
Eizenkot, İsrail merkezli Maariv gazetesine verdiği röportajda nükleer anlaşmadan çekilme meselesiyle sadece Yossi Cohen, Ron Dermer ve Binyamin Netanyahu'nun ilgilendiğini söyledi. Eski İsrail Başbakanı ve ona en yakın iki isme işaret ederek “Güvenlik teşkilatı ile kimse konuşmadı” dedi. Netanyahu, eski ABD Başkanı Barack Obama'nın yönetimi sırasında imzalandığı sırada Nükleer Anlaşma’ya açıkça karşıydı ve dünya güçlerini Trump çekilmeden önce anlaşmayı fesh etmeye teşvik etmişti.
2015-2019 yılları arasında İsrail Savunma Kuvvetleri'ni yöneten Eizenkot şu ifadeleri kullandı:
“Yaptırımlar kısmi ve herhangi bir denetleme yok. Çin ve Ruslar ABD'lilerle iş birliği yapmıyor. Bugünkü ABD, 2015'teki ABD'den farklı. Zira İranlılar ABD'lileri ne oranda çok önemli bir faktör olarak görüyorlar? Ne yazık ki şu anda ABD'lileri düşünmüyorlar ve ABD tarafından gelebilecek bir saldırı konusunu dikkate almıyorlar. Durumdan faydalanıyorlar, sorun da bu.”
Eizenkot, İsrail'in İran'ı tek başına vurabilecek güçte olup olmadığı sorusuna, “Mesele karışık” şeklinde cevap verdi. Eski Genelkurmay Başkanı, İsrail’in şu anki Başbakanı Naftali Bennett'i, ABD'nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley ile geçtiğimiz kasım ayında İsrail'e yapacağı ziyaret öncesinde görüşmeyi reddettiği için eleştirerek sözlerine devam etti. Ayrıca İsrail'in mayıs ayında Hamas tarafından yönetilen Gazze ile yaşanan çatışmadan sonra yeni silah talebinde bulunduğuna işaret etti.
Eizenkot “Yerel amaçlara hizmet etmek için ortada bir nevi büyüklük taslama söz konusu. Bibi'nin (Netanyahu) endişesini anlıyorum ama bir kişi böyle bir şeyi sadece anketlerde bir buçuk puan kazanmak için yapmaz” dedi.
Suriye'deki İran güçlerinin Golan Tepeleri'ne füze fırlatmasının ardından İsrail'in Mayıs 2018'de İranlı General Kasım Süleymani'ye neredeyse suikast düzenlemek üzere olduğunu iddia eden Eizenkot sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu olayda bize karşı eylemlerde bulunan herkesi vurmak için onaylanmış bir karar vardı. Süleymani bir komuta merkezinde, operasyon odasında ya da bölgede ise onu öldüreceğimize karar verdik. Bunu yapmak için izin aldık, ancak uygulamayı başaramadık.”
Eizenkot 2019'da İsrail ordusundan ayrıldığı sırada Süleymani'ye üstü kapalı bir tehditte bulunmuştu. 2018'de yayınlanan haberlerde, İsrail'in İranlı generale suikast düzenleme konusunu müttefiki ABD ile görüştüğü ileri sürmüştü. Nitekim, İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun (DMO) dış operasyonlar ayağını yürüten Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani, Ocak 2020'de Bağdat'a gittiği sırada bir ABD insansız hava aracı (İHA) tarafından öldürülmüştü.
Eizenkot, İsrail ordusunun DEAŞ’a karşı yürütülen operasyona katıldığını belirterek, “DEAŞ’a karşı savaşa katılmaya karar verdik. İsrail, DEAŞ’a karşı sayısız özel operasyonun bir parçası olarak çalıştı. Operasyonlarımız sırasında yüzlerce DEAŞ mensubunun öldürüldüğünü, binden fazlasının yaralandığını ve tesisleri ile altyapısının tahrip edildiğini tahmin edebiliyorum” dedi.



İspanya'daki zehirli klor bulutu 160 bin kişiyi evde kalmaya zorladı

Madrid'deki Plaza de Colón'da aşırı sağcı destekçilerin çağrısıyla düzenlenen hükümet karşıtı protesto sırasında protestocular İspanyol bayrakları tutuyor (AFP)
Madrid'deki Plaza de Colón'da aşırı sağcı destekçilerin çağrısıyla düzenlenen hükümet karşıtı protesto sırasında protestocular İspanyol bayrakları tutuyor (AFP)
TT

İspanya'daki zehirli klor bulutu 160 bin kişiyi evde kalmaya zorladı

Madrid'deki Plaza de Colón'da aşırı sağcı destekçilerin çağrısıyla düzenlenen hükümet karşıtı protesto sırasında protestocular İspanyol bayrakları tutuyor (AFP)
Madrid'deki Plaza de Colón'da aşırı sağcı destekçilerin çağrısıyla düzenlenen hükümet karşıtı protesto sırasında protestocular İspanyol bayrakları tutuyor (AFP)

İspanyol yetkililer, Barselona yakınlarındaki bir endüstriyel depoda çıkan yangının geniş bir alanı kaplayan zehirli klor bulutunun yayılmasının ardından bugün 160 binden fazla kişiye evlerinde kalmaları talimatını verdi.

Bölge itfaiye teşkilatından yapılan açıklamaya göre yangın, Barselona'nın güneyindeki sahil kasabası Vilanova i la Geltrú'da, yüzme havuzu temizlik malzemelerinin saklandığı bir depoda bu sabah erken saatlerde çıktı.

Sivil Savunma, sosyal medyada yaptığı açıklamada, "Eğer yangın bölgesindeyseniz, evinizden veya iş yerinizden ayrılmayın" ifadelerini kullandı.

Yetkililer, Vilanova i la Geltrú'dan Tarragona yakınlarındaki Calafell köyüne kadar uzanan sahil şeridindeki riskli bölgelerde bulunan sakinlere kapı ve pencereleri kapatmaları konusunda uyarıda bulundu.

İtfaiye teşkilatı, yangını kontrol altına almak için çok sayıda ekip görevlendirdiklerini ve ortaya çıkan emisyonlardaki değişiklikleri ve toksisite seviyelerini izlediklerini açıklayarak, şu ana kadar herhangi bir can kaybının bildirilmediğini duyurdu. Yetkililer, bölge sakinlerinin alana yaklaşmasını engellemek için bölgedeki yolları ve tren istasyonlarını kapattı.

Depo sahibi Jorge Viñales Alonso, bir radyoya verdiği röportajda, "Klorun alev alması nadir görülen bir durum, ancak alev aldığında söndürmek çok zor olur" diyerek yangının bir lityum pilden kaynaklandığını öne sürdü.

Vilanova Belediye Başkanı Juan Luis Ruiz López ise İspanyol devlet televizyonuna yaptığı açıklamada, yetkililerin yangının söndürülmesiyle birlikte “zehirli bulutun dağılmaya başlayacağını” öngördüklerini belirterek, “O zaman şu anda uygulanan önlemleri kaldırabiliriz” dedi.