En yaşlı kara hayvanı 190'ını devirdi: "Libidosu hâlâ yerinde"

Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)
Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)
TT

En yaşlı kara hayvanı 190'ını devirdi: "Libidosu hâlâ yerinde"

Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)
Guinness Dünya Rekorları, Jonathan'ın şimdiye kadarki en yaşlı kaplumbağa olduğunu 12 Ocak'ta duyurdu (AFP)

Dünyanın gelmiş geçmiş en yaşlı kaplumbağası unvanına sahip Jonathan, 190'ı devirdi. Yaklaşık 200 kilogramlık bu dev kaplumbağa, yaşamını ücra Saint Helena adasında sürdürüyor. Bakıcısı, hayvanın libidosunun "yerinde olduğunu" ve sık sık çiftleştiğini ifade etti.
Birleşik Krallık'a bağlı, Atlas Okyanusu'nun güneyindeki bu adada 140 yıldır yaşayan Jonathan, dünyaca ünlü.
Hayvanla ilgilenen veteriner Joe Hollins, Jonathan'ın daha yaşlı olduğunu düşündüğünü ancak bunu bilmenin mümkün olmadığını söyledi.
Jonathan'ın, Hint Okyanusu'ndaki Seyşeller'den Saint Helena'ya 1882'de geldiğini yazan bir mektuba göre hayvan, o dönem "tamamen büyümüştü". Yetkililer bu mektuptan hareketle kaplumbağanın 1832'de yumurtadan çıktığını düşünüyor. Zira Hollins, "Tamamen büyümüş, en az 50 yıl anlamına geliyor" dedi.

Jonathan'ın erkek bir kaplumbağayla "aşk yaşadığı" 2017'de öğrenilmişti (AFP)
Adadaki diğer kaplumbağaların yanı sıra kedi, köpek, koyun ve eşek gibi pek çok hayvana bakan 64 yaşındaki Hollins, "grubun kıdemli beyefendisi" diye nitelediği Jonathan'ın özel olduğunu kaydetti:
"Ona bakmaktan çok zevk alıyorum. Hayatta olduğu bilinen en yaşlı kara hayvanının ihtiyaçlarını karşılamak büyük bir sorumluluk. Fakat bu, aynı zamanda bir onur ve ayrıcalık."
Veteriner, kaplumbağanın 31 Saint Helena valisi ve 39 ABD başkanı eskittiğini belirtti:
"Savaşlar, kıtlıklar, vebalar, krallar, kraliçeler ve hatta milletler gelip geçerken Jonathan, zamanın akışından habersiz oyalanıp durdu."
Hollins, "Sesimi tanıyınca köpek gibi yanıma geliyor" diye konuştu. Öte yandan veteriner bu durumu klasik koşullanmayla açıkladı:
"Çünkü beni yemekle ilişkilendiriyor."
On üç yıl önce hayvana bakmaya başlayan Hollins, ilk geldiğinde kaplumbağanın sağlığının kötü olduğunu ancak zamanla iyileştiğini ifade etti.
Veteriner, Jonathan'ın artık görmediğini ve koku alma duyusunu kaybettiğini bildirdi. Ancak bu yaşlı hayvanın iştahı hâlâ yerinde.
Hollins, komik bir anekdot da paylaştı. Çimenlere yayılıp güneşlenmeyi seven Jonathan'ı gören bazı ziyaretçilerin, hayvanın öldüğünü düşünerek kendilerine haber verdiğini açıkladı.

Veteriner Hollins, Jonathan'ı 2016'da yıkamıştı (Saint Helena Basın Bürosu)
Dev kara kaplumbağaları 150 yıl kadar yaşayabiliyor. Hollins, beklentileri aşan Jonathan'ın ölümüne hazırlandıklarını ancak bu durumun yine de üzücü olduğunu söyledi.
Rekor, daah önce Tu'i Malila adlı kaplumbağaya aitti. Hayvanın 1965'te öldüğünde yaklaşık 188 yaşında olduğu düşünülüyor.
Bununla birlikte Saint Helena, Jonathan anısına pul bastırmayı ve bir gün belirlemeyi planlıyor.
Independent Türkçe, The Washington Post, CNN International



Denizaslanı Ronan, insanlardan daha iyi ritim tutuyor

Ronan'ın becerileri bilim insanlarını etkilemeye devam ediyor (Colleen Reichmuth)
Ronan'ın becerileri bilim insanlarını etkilemeye devam ediyor (Colleen Reichmuth)
TT

Denizaslanı Ronan, insanlardan daha iyi ritim tutuyor

Ronan'ın becerileri bilim insanlarını etkilemeye devam ediyor (Colleen Reichmuth)
Ronan'ın becerileri bilim insanlarını etkilemeye devam ediyor (Colleen Reichmuth)

Ronan isimli bir denizaslanının, pek çok insandan daha iyi ritim tutabildiği ortaya çıktı. 

Kaliforniya Üniversitesi Long Marine Laboratuvarı'nda yaşayan Ronan, müziğe ritim tutmak üzere eğitilip 2013'te bunu başardığında ünlü olmuştu. Bu beceriye sahip olduğu saptanan insan dışı ilk memeli olan denizaslanı o dönemde sadece üç yaşındaydı.

Papağanların vücutlarını hareket ettirerek ritim tutabildiği biliniyor. Ayrıca son yıllarda yapılan çalışmalarda maymunlar ve sıçanlar gibi memelilerin ritim tutma becerileri görülüyor.

Ancak Ronan ününü korumaya devam ederken bilim insanları hayvanın, şarkı söylemeyi ya da müzikal iletişimi öğrenmeden ritim tutmasının dikkat çekici olduğunu belirtiyor. 

Meksika Nörobiyoloji Enstitüsü'nden Hugo Merchant, "Bilim insanları bir zamanlar sadece insanlar ve papağanlar gibi sesle öğrenen hayvanların ritim tutmayı öğrenebileceğine inanıyordu" diyor.

Merchant'ın yer almadığı bir araştırma ekibi, bulguları hakemli dergi Scientific Reports'ta 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada Ronan'ın becerilerini 10 yıldan uzun süre sonra tekrar test etti.

New College of Florida'dan yıllardır Ronan'ın becerileri üzerine çalışan Peter Cook ve ekibi, yeni bir deney tasarladı. Dakikada 112, 120 ve 128 vuruşluk tempolarda Ronan'ın başını nasıl hareket ettirdiğini izlediler. Hayvanın bu tempolardan ikisini hiç duymamış olması, Ronan'ın yeni ritimleri öğrenme becerisini ölçmelerine olanak tanıdı.

Ardından Ronan'ın kayıtlarını, 18-23 yaşlarındaki 10 kişinin kollarını aynı tempolarla hareket ettirme becerisiyle karşılaştırdılar. Cook, "El, denizaslanının kafası ve kol da denizaslanının boynu gibi ve yaklaşık aynı boyuttalar, bu nedenle aynı miktarda alanda hareket ederek görevi yerine getirebilirler" diye açıklıyor.

Bulgular, Ronan'ın bütün parametrelerde birinci sırada olduğunu gösteriyor. 

Dr. Cook, "Kesinlik ve tutarlılığın hiçbir ölçütünde Ronan'dan daha iyi seviyede bir insan yoktu" diyerek ekliyor: 

Ve tüm ölçümlerde çoğu insandan daha iyiydi, bu yüzden gerçekten zirveye yükseldi.

Araştırmacılar ayrıca 15 yaşındaki hayvanın, eskisine göre kendini geliştirdiğini de söylüyor. 

Ekip bulguların ritim tutma becerisinin, sesle öğrenen hayvanlara has olduğu teorisine meydan okuduğunu savunuyor ancak bazı bilim insanları bu görüşe katılmıyor. 

Tufts Üniversitesi'nden bilişsel nörolog Aniruddh D. Patel, Ronan'ın ritim tutmayı eğitimle öğrendiğine, insan ve papağanların buna ihtiyaç duymadığına dikkat çekiyor. Patel, denizaslanlarının sesle öğrenme yeteneklerinin araştırılması gerektiğini ifade ediyor.

Araştırmacılar hem diğer denizaslanlarının ritim tutma becerilerini hem de Ronan'ın daha düzensiz ritimlere ayak uydurma yeteneğini incelemeyi planlıyor. 

Cook "Hızlanan ya da yavaşlayan, sabit kalmayıp değişen ritimlere ayak uydurabilir mi?" diyor: 

Bunlar insanların gayet iyi yapabildiği şeyler. Peki insan olmayan bir canlı bunları başarabilir mi?

Independent Türkçe, New York Times, Guardian, Scientific Reports