Fas’ta koronavirüse bağlı ölümlerde artış yaşanıyor

Fas’ta koronavirüse bağlı ölümlerde artış yaşanıyor
TT

Fas’ta koronavirüse bağlı ölümlerde artış yaşanıyor

Fas’ta koronavirüse bağlı ölümlerde artış yaşanıyor

Fas Sağlık Bakanlığı'na bağlı Ulusal Halk Sağlığı Acil Operasyonlar Merkezi Koordinatörü Muaz Lamrabet, Salı günü yaptığı açıklamada, yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) mutasyona uğramış yeni türü Omikron varyantına ilişkin epidemiyolojik eğrinin, 17-23 Ocak tarihleriyle karşılaştırıldığında 24-30 Ocak tarihleri arasında yüzde 33,7 azaldığını söyledi. Lamrabet ayrıca, yoğun bakım ünitelerine gelen hasta sayılarının artmaya devam ettiğini ve aynı dönemde ölüm oranlarında artış olduğunu kaydetti.
Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 17-23 Ocak tarihleri arasında 49 bin 760 olan toplam vaka sayısının, 24-30 Ocak arasında 32 bin 982’ye gerilediği kaydedildi.
Buna karşılık, aynı dönemde hastanelerin yoğun bakım ünitelerine gelen hasta sayısı yüzde 18,8 artarak 730'dan 867'ye yükseldi. Aynı zamanda 17-23 tarihleri arasında salgına bağlı can kaybı 156’dan 24-30 Ocak tarihleri arasında yüzde 47,4 oranında artarak 230’a yükseldi.
Kazablanka-Settat bölgesinde 24-30 Ocak tarihleri arasında kayıtlara geçen 6 bin 705 vaka sayısı, 17-23 Ocak arasında 14 bin olarak belirtildi.
Söz konusu bölgede salgın 10-16 Ocak tarihleri ​​arasında zirve noktasına ulaşarak 22 bin 294 vakaya ulaşmıştı. Aynı dönemde Rabat-Salé-Kenitra bölgesinde ise vakalar 11 bin 407’den 7 bin 11’e geriledi.
Muaz Lamrabet, koronavirüs salgınının epidemiyolojik durumuna ilişkin düzenli olarak her iki ayda bir yaptığı basın açıklamasında, yoğun bakım ünitelerinde yeni vakaların haftalık gelişiminin aynı hafta içinde yüzde 18,8'lik bir artış kaydettiğini belirtti.
Fas Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Omikron varyantı şu anda ülkedeki vakaların yüzde 98’ini oluştururken, Delta ise yüzde 2’sini oluşturuyor.
Bakanlık tarafından sağlanan veriler, ülkede enfekte bir kişinin virüsü kaç kişiye bulaştırabileceğini belirten R0 oranının 0.85 olduğunu gösteriyor. Bu oran diğer bölgelere göre şu şekilde sıralanıyor;

  • Kued Ed-Dahab-La Guera yüzde 1,05
  • Laâyoune-Sakia El Hamra ve Şark yüzde 1,04
  • Kazablanka-Settat bölgesi 0,79
  • Marakeş-Safi bölgesi 0,80

Ülke genelinde koronavirüse karşı ilk doz aşı olanların oranının yüzde 67,3’ün üzerine çıktığına dikkati çeken Lamrabet, iki dozu alanların oranını yüzde 63, üçüncü dozu olanların oranını da yüzde 23 olarak açıkladı.
Öte yandan Fas Kralı 6. Muhammed Perşembe günü, Rabat’ın güneyinde yer alan Ben Slimane’de bir aşı fabrikasının açılışını yaptı.
Sensio ilaç şirketi başkanı Osman Benjelloun Fas Haber Ajansına (MAP) yaptığı açıklamada, fabrikanın Fas’a ve Afrika kıtasına aşı konusunda güvence vereceğini ve Fas’ı Afrika kıtasında ve dünyada biyoteknoloji alanında bir merkez haline getireceğini belirtti. Osman açıklamasında, aşı fabrikası sayesinde Afrika kıtasının sağlık ihtiyaçlarının kısa ve uzun vadede güvence altına alınacağını ifade etti.
Fabrikada 2025 yılının sonuna kadar üç aşı hattı ile toplamda 116 milyon adet aşı üretilmesi bekleniyor. Aşı hatları önceden doldurulmuş şırıngaların, şişelerin ve dondurulmuş aşıların üretimi için ayrılacak. Deneme aşıları önümüzdeki 30 Temmuz’a kadar üretilmiş olacak.
MAP, fabrikanın İsveç merkezli Recipharm firmasının desteği, kamu ve özel sektör arasındaki ortaklığın sonucunda açıldığını belirtti.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.