Beyin tümörlerinin yok edilmesinde yeni yöntem

Fotoğraf  (Getty Images)
Fotoğraf  (Getty Images)
TT

Beyin tümörlerinin yok edilmesinde yeni yöntem

Fotoğraf  (Getty Images)
Fotoğraf  (Getty Images)

Küçük bir manyetik tohum, vücudun geleneksel yöntemlerle erişilemeyen bölgelerindeki tümörleri tedavi etmenin anahtarı olabilir. Sky News’e göre görüntü güdümlü minimal invaziv ablasyon, tümörleri ısıtıp daha sonra yok etmek için yönlendirilen iki milimetrelik bir tohumla yapılan yeni tedavi yöntemi olarak ön plana çıkıyor.
Yeni tedavi kanser hücrelerini öldürmek için ısı verimeden önce, tümöre giden tohum yolunda gezinmek için bir MRI tarayıcısı kullanıldı. Bu yöntem fareler üzerinde test edildi. Söz konusu tekniğin iyileşme süresini ve yan etki olasılığını azaltabileceği kaydedildi.
Yeni yöntemin beyin kanserinin en yaygın türü olan, ulaşılması zor glioblastomanın yanı sıra prostat kanseri ve diğer daha az invaziv tedavilerde de kullanılabileceği belirtildi. Çalışma, İngiliz Advanced Science  dergisinde yayınlandı.
Londra’daki UCL İleri Biyomedikal Görüntüleme Merkezi’nde araştırmacı olan kıdemli yazar Profesör Mark Lithjoy, Filistin Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Tohumun hassas bir şekilde uzaktan kontrolü, bir MRI tarayıcısı kullanıp kanserli hücreleri diğerlerine zarar vermeden yok edebilmemizi sağladı. Bu, sağlıklı dokuyu koruyabileceğimiz anlamına geliyor. Beyin cerrahisi açısından bu, yaşam kalitesine, iyileşme süresine ve ayrıca hastanın uzun süreli hayatta kalmasına katkıda bulunan, motor ve bilişsel işlevi koruyabileceğimiz anlamına geliyor.”
Çalışmanın ortak yazarlarından olan, Londra Ulusal Nöroloji ve Nöroşirürji Hastanesi’nde glioblastoma hastalarının tedavisinde uzmanlaşmış beyin cerrahı Dr. Louis Thorne’un açıklaması da şöyle oldu:
“Araştırmacıların yeni yönteme verdiği isim olan MNMA, farelerde kanseri başarılı bir şekilde yok edebilir ve hayatta kalma süresini uzatabilir. Tedavi sırasında beyin dokusuna verilen hasarı azaltma potansiyeline sahip.”
Londra Üniversitesi Koleji Cerrahi ve Girişimsel Bilimler Bölümü’nde profesör ve araştırmanın baş onkologu Profesör Mark Emberton da “Kanser tedavilerimizin daha iyi olmasını artırmaya ihtiyacımız var” ifadesini kullandı.
Profesör Emberton sözlerine şöyle devam etti:
“Radyoterapi ve cerrahi gibi tedaviler etkili olabilse de genellikle idrar kaçırma ve iktidarsızlık gibi istenmeyen ve zayıflatıcı yan etkilere neden olur. Söz konusu tedavi, prostat tümör dokusunu tam olarak hedeflememize ve yok etmemize izin verir. Bu da sağlıklı hücrelere verilen zararı azaltır.”



Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
TT

Bilinç, beynin neresinde? Öne çıkan iki teori de sınavı geçemedi

Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)
Araştırmacılar bilincin, beynin zekadan ziyade duyularla ilişkili bölümünde oluştuğunu düşünüyor (Pixabay)

Bilincin beynin hangi bölümünde olduğunu araştıran bilim insanları ilginç sonuçlara ulaştı. 

Kişinin kendisini, etrafını, deneyimlerini, duygularını anlamasını sağlayan bilinç, insan varlığının temel bileşenlerinden biri. 

Bilim insanları uzun zamandır bilincin beynin hangi bölümünde, nasıl meydana geldiğini anlamaya çalışıyor. Pek çok fikir ortaya atılırken halihazırda 30'a yakın teori olduğu tahmin ediliyor. 

Bunlar arasında en çok öne çıkan ikisiyse Küresel Çalışma Alanı Teorisi (GWT) ve Bütünleşik Bilgi Teorisi (IIT). Bunlardan ilki bilincin, beynin ön kısmında olduğunu ve buradaki kilit bölgeler duyusal bilgileri tüm beyne yaydığında bilinçli deneyimin ortaya çıktığını savunuyor. 

IIT ise beyindeki bilginin son derece entegre ve bütünleşik olduğunu ve bu şekilde bilinçli bir deneyimin mümkün olduğunu öne sürüyor.

Önde gelen hakemli dergi Nature'da 1 Mayıs Perşembe günü yayımlanan çalışmada bilim insanları, bu iki teoriyi test ederek hangisinin geçerli olduğunu bulmaya çalıştı. Bulgular, ikisinin de yetersiz olduğuna işaret ediyor. 

Max Planck Enstitüsü'nden Dr. Lucia Melloni ve ekip arkadaşları, ABD, Avrupa ve Çin'deki 12 laboratuvarda 256 kişiye çeşitli görüntüleri izleterek beyinlerindeki elektrik ve manyetik aktiviteyi ve kan akışını ölçtü. 

Katılımcıların bilinçli farkındalığını ölçmek için onlara çeşitli yüzler, nesneler ve semboller gösterildi. Katılımcılar ekranda belirli görüntüler belirdiğinde bir düğmeye bastı. Ekip katılımcıların beynini üç farklı yöntem kullanarak izledi.

Bulgular bilincin, beynin düşünmeyle ilişkili ön kısmından ziyade, görme ve işitmeyle bağlantılı duyusal bölgeleri içeren arka kortekste ortaya çıktığına işaret ediyor. 

Çalışma, beynin arka kısmındaki nöronlarla öndeki bölgeler arasındaki önemli bağlantılar saptasa da bilincin ana merkezinin arka kortekste olduğu fikrini destekliyor.

Araştırmada ayrıca IIT'nin öne sürdüğü gibi bilincin, beynin çeşitli bölümlerinin etkileşimi ve işbirliğiyle oluştuğunu destekleyen güçlü kanıtlar da bulunmadı. 

Makalenin başyazarlarından Christof Koch, "Burada kanıtlar kesinlikle arka korteks lehine. Bilinçli deneyimle ilgili bilgiler ön loblarda ya yoktu ya da arka kortekse kıyasla çok daha zayıftı" diyerek ekliyor: 

Bu durum, ön lobların zeka, yargılama, muhakemede kritik önem taşımasına karşın görme, bilinçli görsel algılama gibi konularda kritik bir rol oynamadığı fikrini destekliyor.

Araştırmacılar yeni çalışmanın komadaki veya bitkisel hayattaki hastalar açısından da önem taşıdığını ifade ediyor.  

Bu durumdaki hastalar birkaç gün boyunca yanıt vermediği zaman genellikle bilinçlerini kaybettikleri varsayılarak yaşam destek ünitesiyle bağları kesiliyor. Ancak geçen yıl yayımlanan bir çalışmada tepkisiz hastaların yaklaşık 4'te birinin bilinci olabileceği tespit edilmişti.

Bu araştırmaya gönderme yapan Koch "Bilincin beyindeki temelini bilmek, sinyal vermeden 'orada olmanın' bu gizli biçimini daha iyi saptamamızı sağlar" diyor. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, SciTechDaily, Nature