Moritanya hükümeti, bazı yetkilileri "yolsuzluk şüpheleri" nedeniyle görevden aldı

Moritanya hükümeti, bazı yetkilileri "yolsuzluk şüpheleri" nedeniyle görevden aldı
TT

Moritanya hükümeti, bazı yetkilileri "yolsuzluk şüpheleri" nedeniyle görevden aldı

Moritanya hükümeti, bazı yetkilileri "yolsuzluk şüpheleri" nedeniyle görevden aldı

Moritanya hükümeti, dün başkent Nuakşot'ta düzinelerce gayrimenkul satışıyla ilgili bir "yolsuzluk" vakasına karıştıkları şüphesiyle iki idari yetkiliyi görevlerinden aldı.  Görevden alma kararı, Bakanlar Kurulu toplantısının ardından, Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani'nin huzurunda verildi.
Yolsuzluğa karıştığı iddiasıyla görevden alınan yetkililer arasında Emlak ve Devlet Mülkiyet Dairesi Genel Müdürü Şeyh Velid Habib er-Rahman ve İskân Bakanlığı İskân ve Şehircilik Genel Müdürü Yahya Velid Babane yer aldı.
Görevden almalar, genellikle Moritanya hükümeti tarafından yolsuzluk davalarına karıştığından şüphelenilen yetkililere karşı alınan cezai bir önlemdir; özellikle ulusal kamuoyunda bir tartışma dalgası yaratanlar bu cezai önlemle karşı karşıya kalırlar. 
Yerel gazetelere göre, yetkililer Nuakşot şehrinin çeşitli bölgelerinde "gayrimenkul" elde etmek için bir dolandırıcılık ve sahtecilik sürecine dahil oldular. 
Resmi makamlar konuyla ilgili herhangi bir açıklama yapmadı, ancak haberin yayılmasının ardından Moritanya Maliye Bakanı Emlak ve Devlet Mülkleri Genel Müdürü'nün imzasının geçerliliğinin askıya alınmasına karar verdi.
Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani daha önce yolsuzlukla mücadele edeceğini açıklamış ve herhangi bir yolsuzluk olayına karışan hiçbir yetkiliyi korumayacağını vurgulamıştı. Ancak birkaç ay önce yolsuzluk operasyonlarını tespit etme konusunda uzmanlaşmış bir kurum olan Devlet Genel Müfettişliğine bağlı uzman ekipler tarafından bir dizi bakanlık ve kamu kurumunun teftişi başladı.
Bu inceleme kapsamında Ekonomik Suçlar Polisi, ülkenin ekonomi başkenti Nuakşat'taki geleneksel balıkçı limanının müdürünü ifadeye çağırdı. Polis söz konusu kişiyi liman bütçesinden büyük miktarda paranın kaybolması üzerine birkaç saat sorguladı. Bu sorgulama haftalar önce gerçekleşti.
Moritanya Cumhurbaşkanı, Devlet Müfettişliği'nin doğrudan Cumhurbaşkanlığına bağlanmasına karar vermişti.
Hükümet Sözcüsü Muhtar Velid Dahi, "yolsuzluğa karşı savaş ve hesap verebilirlik ilkesini güçlendirme" vurgusu yaptı.
Çok sayıda rapor Moritanya'da yolsuzluğun yayılmasından bahsediyor. Devlet bu iddiaları kabul ediyor ve bunun üzerine 2016'da sıkı bir yolsuzlukla mücadele yasasını onayladı. Buna göre, Moritanya Eski Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Abdulaziz, “yolsuzluk, kara para aklama, yasadışı zenginleşme ve nüfuzu kötüye kullanma” da dahil olmak üzere çeşitli suçlamalarla soruşturuluyor.



Yemen'de Meşruiyet kaosu

Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)
Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)
TT

Yemen'de Meşruiyet kaosu

Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)
Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylemin ifadelerinin açık olması gerekiyor (AFP)

7 Nisan 2022'de Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, başkanı ile yedi üyesinin ülkeyi geçmişte ve halen muzdarip olduğu siyasi kaos, askeri donukluk, ekonomik ve geçim koşullarındaki çöküş gerçekliğinden kurtarabilmeleri umuduyla tüm yetkilerini geri dönülemez bir şekilde yeni bir oluşuma (Başkanlık Konseyi) devretti.

Bu duyurunun öncesinde, Husi grubunun kontrolünden uzak bölgeleri istikrara kavuşturmak ve geliştirmek umuduyla meşru hükümet ile Güney Geçiş Konseyi arasında Riyad Anlaşması olarak bilinen anlaşma, 5 Kasım 2019'da Riyad'da imzalandı.

Bu iki anlaşmanın amacı süreci yeniden rayına sokmak, durgun hücreleri aktifleştirmek ve onlara yeniden hayat vermekti. Ancak mevcut gerçeklik, Cumhurbaşkanı Hadi'nin Şubat 2012'den bu yana yönettiği yapıdaki çöküşe varan mevcut yetersizliği kanıtladı. Konseyin söz konusu yapıyı “yeni Yemen” olarak adlandırdığı noktaya yönlendirme yeteneğini gösteremediğini ispatladı.

Riyad'ın sunduğu ve sunmaya devam ettiği maddi ve askeri destek olmasaydı, iç durumun tamamen çökeceğini ve tüm ülkenin Husi grubunun kontrolüne gireceğini herkes biliyor. Ancak bu destek, yüksek mali maliyeti nedeniyle ve bunu elde etmek için gereken katı şartlar yerine getirilmeden, harcamalar yakından denetlenmeden sürdürülebilir olamaz. Suudi Arabistan'ın Yemen'in Kalkınması ve Yeniden İnşası Programı tarafından doğrudan uygulanan ve denetlenen hayati projelerden ise bahsetmiyoruz bile.

Husi kontrolünden uzak bölgeleri yönetme konusundaki açık başarısızlık ve bariz yetersizliğin, Başkanlık Konseyi ve hükümetin hızlı ve ciddi müdahalesini gerektirdiği artık aşikâr. Bu çıkmazdan kurtulmak için ilk önce tam bir adanmışlık, nezaketten uzak bir açık sözlülük, tutumlar ve anlaşmazlık noktaları konusunda netlik gerektiriyor.

Yani Husilere karşı koyabilecek uyumlu bir blok oluşturmaya yönelik her türlü söylem, açık ve belirsizlikten uzak olmalı. Başkanlık Konseyi içindeki özellikle Güney Geçiş Konseyi ile olan ilişkilerin düzeltilmesine odaklanmalı.

Konsey ile Bakanlar Kurulu arasındaki ilişkide de bir karışıklık mevcut; zira ilişkinin açıkça tanımlanmadığı ve geride kalan hâkim anayasal çerçevelere uymadığı bir sır değil. İki konsey arasındaki ilişki herkesin bildiği bir gerilime sahne oluyor ve bunu görmezden gelmek ya da bu konuda hoşgörülü davranmak doğru değil.

Siyasi kaos, zaten zayıf olan idari etkinlikte eksikliklere neden oldu. Bu durum da kanunda belirtilen yasal süreyi aşan misyon başkanlarının değiştirilmesi, aldıkları mali ödenekler karşılığında görevlerini yerine getirmeyen valilerin değiştirilmesi, bölgesel sınırlara göre atamalar yapıldığı için tüm yasal süreleri aşan ve değiştirilemeyen askeri birlik ve güvenlik teşkilatlarının komutanlarının değiştirilmesi de dahil olmak üzere, gerekli birçok icraatta bulunulmasını engelledi.

Ufukta Konseyin karşılaştığı engelleri açık sözlülükle ele almaya girişmeden, Cumhurbaşkanı Hadi'ye alternatif olarak göreve gelmesinin nedeni olan öncelikleri belirlemeden aşabilmesini sağlayacak hiçbir şey görünmüyor. Ulusal sorunların görev kotaları açısından ele alınması, verimlilik ve dürüstlük standartlarından çok uzak bölgesel eğilimlere dayandığından, siyasi ve idari hayal kırıklığının etkisinden muzdarip vatandaşların yaşam koşullarının bozulmasına ve şartların daha da kötüleşmesine neden olacaktır.

Kurallara bağlılık, ulusal uzlaşılarla bağlantılıdır. Uzlaşılar ise yönetim işlerinin yürümesi ve idari işlerin istikrarı için bilenen bir kapıdır. Bu olmadan, yönetişim yeteneklerinin geliştirilmesine katkıda bulunmayan daha fazla kaos dışında bir şey olmayacaktır. Ülke, pusulası ve yer çekimi olmadan, bir boşunalık ve ihmalkarlık çemberinde dönmeye devam edecektir. Husi grubunun kontrolünden uzak her coğrafyada çöküşler devam edecektir. Kapsamlı parçalanmaya doğru gidişi bastırmak için doğrudan ve güçlü bir Suudi Arabistan müdahalesi olmadan ve Abu Dabi ile mutabakat sağlanmadan, Husi grubu ile terör örgütlerinin ulaşamayacağı hiçbir alan kalmayacaktır. Bunlar herkesin karşısına çıkma fırsatının tarihini belirlemek, onlara saldırmak ve hasta ülkenin topraklarından paylarını almak için sahneyi yakından takip ediyorlar.

Bu sözler sürekli tekrarlanmakta olabilir ama tekrarlanmaları gerekiyor. Aden'deki toplumun istikrarı anahtardır. Güvenliğin sağlanması istikrarın başlangıcıdır. Bu da şehrin idaresinin tek bir tarafa devredilmesini gerektiriyor. Bunun kontrolü, barış ve ülkenin geleceğine ilişkin tartışmaların kapılarını aralayacaktır. Bunun için de tüm yetkililer sürekli var olmalı ve hiçbir taraf sorunları güç kullanarak çözebileceğini düşünmemeli.

Siyasi kaosun devam etmesi, idari kayıtsızlık, yolsuzluğun her düzeyde yaygınlaşması, görevini yapabilecek, ahlaki ve milli sorumluluklarını yerine getirebilecek kapasitede otoriteden bahsetmenin mümkün olmadığı bir ortamdır.