Tunus, Hedasi Barajı krizinin taraflarının kendilerini tatmin edecek bir uzlaşmaya varmalarını arzuluyor

AA
AA
TT

Tunus, Hedasi Barajı krizinin taraflarının kendilerini tatmin edecek bir uzlaşmaya varmalarını arzuluyor

AA
AA

Tunus Dışişleri Bakanı Osman el-Cerendi ülkesinin Hedasi Barajı meselesiyle ilgili tarafların kendilerini tatmin edecek, Nil sularındaki haklarını koruyacak ve aralarındaki kardeşliği geliştirecek bir uzlaşmaya varmalarını arzuladığını söyledi.
Tunus Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre, Bakan Cerendi, Etiyopya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Demeke Mekonnen ile Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da görüştü.
Bakan Cerendi, görüşme sırasında, barajın tüm bölge halkları için bir refah kaynağı olması, entegre kalkınmalarına katkıda bulunması ve Nil Nehri'ne kıyısı olan ülkeler arasında yeni iş birliği fırsatları yaratması için ülkesinin Mısır, Sudan ve Etiyopya'yı tatmin edecek bir çözümden yana olduğunu belirtti.
Tunus ile Addis Ababa arasındaki ilişkilerle ilgili ise Cerendi, ülkesinin Etiyopya'nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve kararında bağımsızlığını desteklediğini vurguladı.
Etiyopya ile ikili iş birliğine de değinen Cerendi, özellikle tarım, su, turizm, yükseköğretim ve bilimsel araştırma alanlarında iş birliğinin en iyi seviyelere çıkarılması gerektiğinin altını çizdi.
Cerendi, başta Afrika bölgesi ülkeleri olmak üzere tüm toplumları tehdit eden terörizm ve şiddetin artışı göz önüne alındığında, güvenlik iş birliğine hak ettiği önemi vermenin gerekliliğine işaret etti.
Etiyopya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Mekonnen de ülkesinin ikili ilişkileri her iki ülkeye de fayda sağlayacak daha geniş ufuklara doğru ilerletme arzusunu dile getirdi.

Hedasi Barajı anlaşmazlığı
Mısır, Etiyopya ve Sudan arasında Hedasi Barajı ile ilgili olarak yürütülen müzakerelerden 10 yıldır sonuç alınamıyor.
Tamamlanma oranı yüzde 80'e ulaşan baraj, Sudan-Etiyopya sınırına yakın bir bölgede, Nil Nehri'ni yüzde 85 oranında besleyen Mavi Nil Nehri kolu üzerinde yapılmış olması nedeniyle büyük önem taşıyor.
Addis Ababa yönetimi, Mısır ve Sudan ile anlaşmaya varmamasına rağmen barajın doldurulmasında ısrar ederken, Kahire ve Hartum yönetimleri, Nil suyunun paydaş ülke başına düşen yıllık paylarının etkilenmemesi için öncelikle üçlü anlaşmaya varılması gerektiğini vurguluyor.
Etiyopya, tepkilere rağmen barajda ilk ve ikinci dolum işlemini gerçekleştirmişti.



Erdoğan imzayı attı! 52 yıllık tarihi anlaşma sonlandırıldı

Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
TT

Erdoğan imzayı attı! 52 yıllık tarihi anlaşma sonlandırıldı

Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 27 Ağustos 1973'te imzalanan ve iki ülke arasındaki en önemli ekonomik anlaşmalardan biri olan Irak-Türkiye petrol anlaşmasını feshetti.

Türk cumhurbaşkanlığı kararı dün resmi gazetede yayınlandı ve anlaşma ile buna ek tüm protokol ve mutabakat metinlerinin 27 Temmuz 2026 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmasına karar verildi.

Basra Üniversitesi Ekonomi Profesörü Nebil El-Marsumi, Türkiye'nin kararının, "19 Eylül 2010'da değiştirilen anlaşmanın 11. maddesine" dayandığını değerlendiriyor. Bu madde, tarafların anlaşmanın sona ermesinden bir yıl önce diğer tarafa yazılı bildirimde bulunarak 15 yıllık anlaşmayı feshedebilmelerine olanak tanıyor. El-Marsumi, iptal kararını, "Türkiye'nin Basra'dan Ceyhan limanına petrol ve doğalgaz taşımak için yeni boru hatları kurma isteğine" bağladı.

Ülkenin güneyindeki petrol sahalarından ihraç edilen hacme kıyasla boru hattından ihraç edilen petrol miktarı az olsa da Irak-Türkiye boru hattı, Irak petrolünün küresel pazarlara ihraç edilmesi için stratejik bir arter teşkil etmektedir. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre özellikle son yıllarda bu konuda yaşanan gerginlikler, Bağdat ve Erbil arasındaki hukuki anlaşmazlıklar ve Ankara'nın Irak hükümetinin itirazlarına rağmen Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihraç etmek için boru hattını kullanması göz önüne alındığında, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerde kilit bir eksen oldu. Boru hattı, son yirmi yılda çok sayıda sabotaj ve saldırı eylemine maruz kaldı. Irak'ın Türkiye'ye karşı açtığı tahkim davasını kazanmasının ardından yaklaşık iki yıl önce kapatılmıştı.