Cedid köyünün sanatı yücelten sokakları

Cedid köyü, El-Ula’yı ziyaret edenlerin başlıca durakları arasında.

El Cedide’deki Sanat Meydanı’na kurulan el sanatları atölyeleri.
El Cedide’deki Sanat Meydanı’na kurulan el sanatları atölyeleri.
TT

Cedid köyünün sanatı yücelten sokakları

El Cedide’deki Sanat Meydanı’na kurulan el sanatları atölyeleri.
El Cedide’deki Sanat Meydanı’na kurulan el sanatları atölyeleri.

Sanatın kalbi, El-Ula'nın Cedid köyünde atıyor. Köyün geniş sokakları, adeta tüm sanat türlerini kucaklayarak kuzeybatı Suudi Arabistan'da şehri ziyaret edenleri kendine hayran bırakıyor. Köy sinemanın, tiyatronun, graffitinin, el sanatlarının, sanat atölyelerinin, kafelerin ve ilham verici ferah bir yaşamın olduğu, sanatı ve sanatçıları kucaklayan yenilenmiş bir lokasyonda, tarihin, yaratıcılığın ve neşenin derinliğine açılan bir pencere konumunda.
Cedid köyü, yürüyerek keşfetmeyi seveceğiniz bir yer. Farklı yanıysa dekore edilmiş ve farklı renklere boyanmış güzel kaldırımların sanatsal görünüme sahip olması.
Sokakların üstünde ve mekanlarda gecenin karanlığını aydınlatan fenerler yer alıyor.
Daha önce geceleri donuk ve cansız görünen alan bugün rengarenk gece hayatına, insanların seslerine, kafelerin hareketliliğine ve müzikal performanslara ev sahipliği yapıyor.
Cedid, eski şehri ve kültürel canlılığıyla, El-Ula Şehri Kraliyet Komisyonu tarafından bölge halkı, ziyaretçiler ve sanatçılar için tercih edilen bir destinasyon haline getirildi. Köy, hızlı bir gelişim sürecine tanık oldu.
Cedid’de açık havada sinama gösterimi yapan El-Housh Sineması’nda Arap ve uluslararası filmlerin başyapıtlarından oluşan eserler gösteriliyor. Sinema alanında ayrıca fikri ve sanatsal tartışmalara ev sahipliği yapan bir de kafe yer alıyor.
Cedid Köyü’nde bulunan sinemada bu hafta, Suudi Arabistan’da ilk kez gösterime giren, 1960 yapımı bir film olan La Dolce Vita (Tatlı Hayat) filmi gösteriliyor. Mısırlı Hayri Beşşare’nin yazıp yönettiği 1988 yapımı “Geçen bir gün… Tatlı gün” filmi de ilgi çeken eserler arasında yer alıyor.
Cedid kçyünün sundurğu güzellikler bu kadarla da sınırlı değil. Zira Cedid, El-Ula'nın mirasından ve ruhundan ilham alan, yaratıcılık ürünü ahşap parçalar üretmek için oyma, boyama ve şekillendirme gibi el sanatlarının öğretildiği geniş bir atölye alanına da sahip. Katılımcı sayısını belirlemek ve deneyimin eğlencesini artırmak için kursa katılmak isteyenler bir internet sitesi aracılığıyla önceden kayıt oluyor. Kursiyerlere açık havada eğitim fırsatları sunuluyor.
Alanın sınırlı olmasına rağmen Cedid köyünün meydanlarının her bir karesi zenginliğini yansıtacak biçimde  çok iyi bir şekilde değerlendirilmiş. Her köşesinde farklı bir güzellik var. Kafelerin ve restoranların yer aldığı geniş meydanı adeta göz alıyor.
El-Ula'daki çiftliklere bakan, palmiyelerin yeşil renkleriyle etrafın süslendiği ve arkalarında dağların olduğu pazar meydanında muhteşem tasarımlara sahip sanat eserleri yer alıyor.
Cedid’de Suudi kadınlar tarafından işletilen Moon Shell restoranında El-Ula’ya özgü yemekler sunuluyor. Hindistan cevizi kabuğundan yapılmış tabaklarda servis edilen yemeğkler ve tatlılar adeta bir renk cümbüşü yaratıyor.
Restoran çalışanları Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamada yemeklerin hazırlanmasında sadece hayvan sütünün kullanılmadığını, müşterinin tercihine göre yemeklerin badem sütü, soya sütü veya hindistan cevizi sütü ile yapıldığını aktardı. Aynı şey, yeşil Japon matcha çayının yerini alan kayıp kırmızı çay için de geçerli.
Cedid'deki dükkanlar bölgeye canlılık katıyor. El-Ula sakinlerinin çoğu el sanatları ürünlerini ve hasırdan yapılan paspaslar, yemek sofrası, el yelpazeleri, sepetler, zembiller, hurma ve tahıl kaseleri ile  bazı çiftçi ve inşaat aletlerini sergiliyorlar.  
Issız bir yerden dinamik bir köye dönüşen ve El-Ula kasabasına oldukça yakın olan Cedid köyü el sanatlarına ilgi duyan turistler için oldukça çekici bir destinasyon haline gelmiş durumda. de çekici hale geldi. Zira şehir turuna eski şehirdeki popüler pazardan başlayan ziyaretçiler turlarını, sanatın ve görselliğin şölen haline geldiği Cedid Köyü’nde sona erdiriyorlar.



Yılın Astronomi Fotoğrafçısı yarışmasının kazananları belli oldu

Ryan Imperio, çok kısa süren bir anı fotoğraflayarak yarışmanın birincisi oldu (Ryan Imperio/APOTY16)
Ryan Imperio, çok kısa süren bir anı fotoğraflayarak yarışmanın birincisi oldu (Ryan Imperio/APOTY16)
TT

Yılın Astronomi Fotoğrafçısı yarışmasının kazananları belli oldu

Ryan Imperio, çok kısa süren bir anı fotoğraflayarak yarışmanın birincisi oldu (Ryan Imperio/APOTY16)
Ryan Imperio, çok kısa süren bir anı fotoğraflayarak yarışmanın birincisi oldu (Ryan Imperio/APOTY16)

Birleşik Krallık'taki Greenwich Kraliyet Gözlemevi'nin düzenlediği Yılın Astronomi Fotoğrafçısı yarışmasının kazananları açıklandı. 

Bu yıl 16.'sı düzenlenen yarışmada 58 ülkeden 3 bin 500'den fazla fotoğraf değerlendirmeye alındı. 

Ryan Imperio, Güneş tutulması sırasında çektiği fotoğrafla ana yarışmanın galibi oldu. 

2023'teki tutulmada Baily boncuklarının hareketini yakalayarak Yılın Astronomi Fotoğrafçısı seçilen Imperio, 10 bin sterlini (yaklaşık 444 bin TL) de evine götürdü.

Güneş ışığı, Ay'ın yüzeyindeki vadi ve kraterlerden geçerken oluşan Baily boncukları, tutulma başlarken ve biterken sadece çok kısa süreliğine görülebiliyor. 

Jüri üyelerinden meteoroloji uzmanı Kerry-Ann Lecky Hepburn, kazanan fotoğraf hakkında "Beni büyüledi ve hayran bıraktı" diyor.

Güneşimiz kategorisinin de kazananı olan Imperio, seçilmeyi hiç beklemediğini ve kazanmaktan "hem heyecan hem de onur duyduğunu" söylüyor. 

16 yaşın altındakilerin yarıştığı Yılın Genç Astronomi Fotoğrafçısı ödülünü kazanansa 14 yaşındaki Daniele Borsari oldu. 

Kazanan ve övgüye layık görülen fotoğraflar 13 Eylül itibarıyla Londra'daki Ulusal Denizcilik Müzesi'nde sergileniyor.

Galaksi kategorisi kazananı

Bence Tóth ve Péter Feltóti'nin çektiği fotoğrafta NGC 5128 galaksisi ve çevresindeki gelgit dalgası sisteminin yanı sıra bir relativistik jet görülüyor. Işık hızına yakın hareket eden güçlü radyasyon ve parçacık jetlerine, relativistik jetler deniyor. Fotoğrafçılar, sadece Güney Yarımküre'den çekilebilecek bu fotoğraf için Namibya'ya gitti.

vfd

Yıldızlar ve Bulutsular kategorisi kazananı

Cassiopeia Takımyıldızı'ndaki Nereides Bulutsusu'nun fotoğrafı, Marcel Drechsler, Bray Falls, Yann Sainty, Nicolas Martino ve Richard Galli tarafından çekildi. 3 bin 559 karenin birleşimi, 260 saatlik pozlama süresi ve üç kıtadaki teleskopların gözlemleriyle ortaya çıkan görüntüyü yakalayan ekip, daha önce bilinmeyen devasa bir süpernova kalıntısını fotoğraflamak üzere çalıştı.

tyjuk

Kuzey Işıkları kategorisi kazananı

Larryn Rae, Australis Kuzey Işıkları fotoğrafını Yeni Zelanda'daki Queenstown'ın dağlarından çekti. Panoramik fotoğraf, Şubat 2023'te gökyüzünde hızla hareket eden parlak ışınların 19 görüntüsünü içeriyor. 

yjuk

Gezegenler, Kuyrukluyıldızlar ve Asteroitler kategorisi kazananı

Kompozit fotoğrafta, Venüs ve Dünya'nın Güneş'in aynı tarafında yakınlaştığı alt kavuşum sırasında Venüs'ün evreleri görülüyor. Tom Williams, ultraviyole ve kızılötesi filtreler kullanarak gezegenin üst atmosferindeki bulutları ortaya çıkardı.

chjy

Genç Astronomi Fotoğrafçısı kategorisi kazananı

Daniele Borsari, Perseus Takımyıldızı'ndaki Kaliforniya Bulutsusu NGC 1499'u yakın çekimde görüntülemeyi başardı. Dünya'dan yaklaşık bin ışık yılı uzaklıktaki bulutsu, mavi dev yıldız Xi Persei veya Menkib'in gazları iyonlaştırması sayesinde görülebiliyor.

xscdvf

Ayımız kategorisi kazananı

"Gökkuşağı Körfezi" diye de bilinen 260 kilometre çapındaki Sinus Iridum, Gábor Balázs tarafından fotoğraflandı. Küçük kraterlerle çevrili körfez, tek renkli bir kamera sayesinde görüntülendi.

cds

Görüntü İnovasyonu konusunda Annie Maunder Ödülü kazananı

Sergio Díaz Ruiz'in, GOES-18 hava durumu uydusunun gözlemlediği 16 bandın karıştırılmasıyla oluşturduğu Dünya fotoğrafı; kara parçalarını, okyanusları ve atmosferik olayları farklı renklerle gösteriyor.

dsvf

İnsan ve Uzay kategorisi kazananı

Tom Williams, Uluslararası Uzay İstasyonu'nu (UUİ) Güneş'in doğu kenarından geçerken yakaladı. UUİ'nin Güneş'in yakınından geçişleri yalnızca 0,2 saniye görülebildiği için bu anları Dünya'dan yakalamak epey zor.

zxcdvf

Sör Patrick Moore En İyi Çıkış Yapan kategorisi kazananı

Gün içinde sadece 5 saat görüntülenebilen SH2-308 Bulutsusu, Xin Feng ve Miao Gong'un çalışmalarıyla görüntülendi. Bu görüntü toplam 10 güne yayılan çekimler ve sonrasındaki işlemler sonucu ortaya çıktı.

cfdbg

Gökyüzü kategorisi kazananı

Tom Rae, Yeni Zelanda'daki Tasman Vadisi'nin arkaplanındaki evreni gözler önüne serdi. Fotoğrafta Gum Bulutsusu'nın hidrojen bulutları (merkezdeki kırmızı bölge) ve Samanyolu'nun sönük kolları boyunca uzanan diğer aktif yıldız oluşum bölgeleri de yer alıyor.

5yjuk

Güneşimiz kategorisi ikincisi

Peter Ward, iki ayrı kareyi birleştirerek Güneş'in koronasının solar maksimum ve solar minimumdaki halini ortaya çıkardı. Fotoğrafın alt kısmı yıldızın, 11 yıllık döngüsünde en az güneş aktivitesinin görüldüğü minimuma yakın olduğu 2017'de, üst kısmı da bundan 6 yıl sonra maksimuma yaklaşırken çekildi.

xcsvdf

Gökyüzü kategorisi ikincisi

Fei Xue, iki saat süren fotoğraf çekimi çalışmasında, Dünya dönerken gökyüzünde hareket eden yıldızların izlerini yakaladı. Çin'de çekilen fotoğrafta yerdeki metal sütunlar da görülüyor. Kompozisyon, fotoğraf makinesinin yere yerleştirilip alçak bir açıdan çekim yapılmasıyla elde edildi.

zxscdvf

Genç Astronomi Fotoğrafçısı kategorisinde övgüye layık görülen

ZiYang Chang, Canes Venatici Takımyıldızı'ndaki Girdap Gökadası'nı komşu galaksisi NGC 5195'le etkileşim ve çarpışma halindeyken fotoğrafladı.

yöı

Ayımız kategorisinde övgüye layık görülen

Ay'ı çekmeyi planlamayan Jinyuan Chen, uydunun batışını gördüğünde güzelliğine hayran kalmış. Çevredeki bulutlar nedeniyle hilal, sanki Güneş tutulmasından kaynaklanıyormuş gibi görünüyor.

svdfbg

İnsan ve Uzay kategorisinde övgüye layık görülen

Hızlandırılmış bir dizi halinde bir saat boyunca çekilen tüm uyduların görüntüsü de jürinin beğenisini kazandı. Fotoğrafı çeken Matt Jackson, mahremiyet ve teknolojiyi kontrol etmenin getirdiği güç hakkındaki endişelerine dikkat çekmek için bu konuyu seçmiş.

sxacdfvgb

Independent Türkçe, BBC, BBC Science Focus, Guardian