Tunus'ta Özgür Anayasa Partisi, Başbakan Buden’e ve hükümetindeki bakanlara dava açtı

Tunus’un önde gelen solcu muhalif liderlerinden Şükrü Belayid cinayetinin faillerinden hesap sorulmasını talep etmek için geçtiğimiz hafta protesto gösterisi düzenleyen Tunuslular (EPA)
Tunus’un önde gelen solcu muhalif liderlerinden Şükrü Belayid cinayetinin faillerinden hesap sorulmasını talep etmek için geçtiğimiz hafta protesto gösterisi düzenleyen Tunuslular (EPA)
TT

Tunus'ta Özgür Anayasa Partisi, Başbakan Buden’e ve hükümetindeki bakanlara dava açtı

Tunus’un önde gelen solcu muhalif liderlerinden Şükrü Belayid cinayetinin faillerinden hesap sorulmasını talep etmek için geçtiğimiz hafta protesto gösterisi düzenleyen Tunuslular (EPA)
Tunus’un önde gelen solcu muhalif liderlerinden Şükrü Belayid cinayetinin faillerinden hesap sorulmasını talep etmek için geçtiğimiz hafta protesto gösterisi düzenleyen Tunuslular (EPA)

Tunus’ta muhalefet kanadında yer alan Abir Musa liderliğindeki Özgür Anayasa Partisi, mevcut yönetimin, özellikle Dünya Müslüman Alimler Birliği Tunus şubesi genel merkezinin kapatılmaması ve 2019 yılındaki seçimlerde işlenen suçlara ilişkin Sayıştay kararlarının uygulanmaması sonrasında ülkenin ulusal güvenliğini koruma görevini yerine getirmeyi reddettiği gerekçesiyle, Başbakan Necla Buden ve hükümetindeki bazı bakanlar ile üst düzey yetkililer hakkında suç duyurusunda bulundu.
Özgür Anayasa Partisi, aralarında mevcut Başbakan Necla Buden, eski başbakan Hişam el-Meşişi, eski Hükûmet Genel Sekreteri Velid ez-Zehebi, başkent Tunus'un eski Valisi Şazeli Buallak’ın bulunduğu mevcut ve eski yetkililerin yanı sıra Ulusal Terörle Mücadele Komisyonu’nun eski başkanları Munir el-Kesisi ve Reşad Bitayyib, Dünya Müslüman Alimler Birliği Tunus şubesi temsilcileri, sivil toplum kuruluşları Dünya Çapında İslami Yardım Örgütü (Islamic Relief Tunisia) Temsilcisi ve Marhama Sosyal Girişimler Derneği temsilcisi hakkında dava açtı.
Öte yandan Tunus Genel İşçi Sendikaları Konfederasyonu (UGTT) Genel Sekreteri Nureddin Tabbu, Başbakan Buden, Tunus Merkez Bankası Başkanı Mervan el-Abbasi ve bazı bakanlarla yaptığı görüşmelerde, ‘vizyonun netleştirilmesi ve ilk etapta sosyal ve ekonomik boyutları olmak üzere tamamlanmış bir hükümet programı sunulması’ çağrısında bulundu. Başbakan Necla Buden, başbakanlık görevine atanmasının üzerinden yüz günü aşkın bir süre geçmesine rağmen halen ekonomik, sosyal ve politik reformlar içeren herhangi bir hükümet programı sunmadı.
Sendika liderleri çeşitli dosyalarda hükümetle iş birliği için özellikle hükümetin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile müzakereleri sırasında bir reform programının onaylanmasını ve gerçek bir sosyal diyalogun başlatılmasını şart koştular.
UGTT Genel Sekreteri Tabbu, ‘sosyal ve güvenlik konularında istikrarı etkileyecek dayatmalardan ve sıkıntı yaratacak kararlardan uzak’ bir şekilde reformların uygulanmasına aktif olarak katılmaya hazır olduğunu vurguladı. Gözlemcilerin, UGTT’nin Şubat ayı ortalarında yapılması planlanan seçimlere hazırlanmakla meşgul olduğunu ve yeni koronavirüs (Kovid-19) salgınına rağmen seçimlerin ertelenmesini istemekten kaçındığını söylemeleri, Tabbu’nun açıklamalarını teyit eder nitelikteydi.

Sendikacılar, UGTT başkanı hakkında suç duyurusunda bulundular
Bazı UGTT yönetim kurulu üyeleri, iki dönem üst üste seçilen Tabbu’nun yeniden aday olabileceğini açıkladılar, ancak sendikacılar, UGTT başkanına üçüncü kez aday olmasına izin vermeyen İşçi Sendikası Temel Yasası’nı ihlal ettiği iddiasıyla suç duyurusunda bulundular. Bu da endişelere yol açtı.
Gözlemciler, iki taraf arasında sendika liderlerine belirtilen tarihte UGTT konferansını düzenlemeleri için yeşil ışık yakmaları karşılığında ekonomik reform programını kabul etmelerini gerektiren ‘siyasi bir anlaşma’ imzalanmış olabileceğini düşünüyorlar.
Diğer taraftan Nahda Hareketi ve ‘Darbe Karşıtı Halk Hareketi’ ortak bir bildiriyle bugün yapılması planlanan protestoların önümüzdeki haftaya ertelendiğini duyurdular. Yapılan açıklamada, ‘protesto gösterilerinin, darbeci yönetimin yararlandığı sahte kutuplaşmaları yeniden canlandırmak amacıyla Şükrü Belayid cinayetinin yıl dönümü için kullanmasına karşı bu kararı aldıklarını’ vurguladılar.
Nahda Hareketi'nin iç işlerinden sorumlu Başkan Yardımcısı Nureddin el-Buheyri’nin avukatlarından Samir Dilo, protestoları erteleme kararının ‘siyasi sorumluluk, ulusal birliği koruma ve bazı kuruluş ve derneklere duyulan saygıdan ötürü’ alındığını açıkladı.
Bununla birlikte Tunus İçişleri Bakanlığı, Şükrü Belayid cinayetinin yıl dönümü arifesinde protesto yasağının ihlal edilmemesi konusunda uyardı. Bakanlık bu uyarıyı, yetkililerin Kovid-19 salgının yayılmasını engellemek amacıyla 13 Ocak'tan bu yana uygulamaya koydukları gece sokağa çıkma yasağının yanı sıra gösterilerin ve toplantıların yapılmamasına yönelik daha önce alınan bir karar çerçevesinde yaptı.
İçişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, vatandaşların Kovid-19 salgının yayılmasının önlenmesi ile ilgili bakanlar toplantısından çıkan kararlara uyması gerektiği, açık ve kapalı alanlarda halka yönelik gösteriler başta olmak üzere tüm vatandaşların güvenliğini korumak amacıyla getirilen yasakların süresi iki haftalığına uzatıldığı belirtildi.
Partiler ve örgütler bugün, Demokrat Yurtseverler Partisi Genel Sekreteri Şükrü Belayid'in silahlı kişilerce vurularak öldürülmesinin yıl dönümü nedeniyle başkent Tunus’un merkezine yakın el-Menzah bölgesinde öldürüldüğü ofisinin yakınlarında toplandılar.



Hamas, İsrail'e baskı yaparak Refah sınır kapısının her iki yönde de açılmasını sağlamaları için arabuluculara çağrıda bulundu

İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)
İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)
TT

Hamas, İsrail'e baskı yaparak Refah sınır kapısının her iki yönde de açılmasını sağlamaları için arabuluculara çağrıda bulundu

İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)
İnsani yardım yüklü bir kamyon, Gazze Şeridi ile Refah sınır kapısının Mısır tarafında izin bekliyor (AFP)

Hamas, arabuluculara ve Gazze'deki Şarm el-Şeyh ateşkes anlaşmasının garantör ülkelerine, İsrail'in anlaşmayı "ihlal etmesini" durdurması ve anlaşmada yer alan taahhütlerini, özellikle de Refah sınır kapısının her iki yönde açılması gibi taahhütlerini yerine getirmesi için ciddi baskı yapmaları çağrısında bulundu.

Hamas Sözcüsü Hazım Kasım, bugün yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun "sivilleri hedef alarak, çadırlarını içerideyken yakarak, Şeridin evlerinden geriye kalanları yıkarak ve Refah sınır kapısını kapatmaya devam ederek Gazze Şeridi'ndeki halkımıza karşı katliamlar yapmaya devam ettiğini" söyledi.

Kasım, hareketin ateşkes anlaşmasına bağlı kaldığını belirtti. Anlaşmanın uygulanması kapsamında dün tutuklularından birinin cenazesini teslim ettiklerini kaydeden Kasım, tutuklu değişimini tamamen sonuçlandırmak için çalışmalarına devam edeceklerini ifade etti.

İsrail hükümeti dün, Refah sınır kapısının önümüzdeki günlerde yalnızca Gazze Şeridi'nden ayrılanların Mısır'a seyahat edebilmeleri için açılacağını duyurdu.

Ancak Mısır Devlet Enformasyon Servisi daha sonra bir yetkilinin, İsrail'in Gazze Şeridi'nden çıkış kapısının açılması için Kahire ile iş birliği yapılacağı yönündeki açıklamasını yalanladığını bildirdi.

Resmi kaynak, "Sınır kapısının açılması konusunda anlaşmaya varılması halinde, Trump'ın planında belirtildiği gibi, sektöre giriş ve çıkışlar çift yönlü olarak sağlanacak" ifadelerini kullandı.


Refah Sınır Kapısı ve cephe hattı Gazze meselesini körüklüyor

2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)
2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)
TT

Refah Sınır Kapısı ve cephe hattı Gazze meselesini körüklüyor

2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)
2023 yılının Kasım ayında Refah Sınır Kapısı’nın Gazze Şeridi tarafındaki Filistinliler (AFP)

Refah Sınır Kapısı’nın açılması konusunda Mısır ile İsrail arasında çıkan anlaşmazlık ve aynı cephede Hamas üyesi olduğu sanılan unsurların İsrail güçlerine düzenlediği saldırı, Gazze'de gerginliği yeniden alevlendirdi.

Mısır dün, İsrail'in ‘Refah Sınır Kapısı’nın Filistin tarafından sadece çıkış için açılması konusunda bir anlaşmaya varıldığı’ iddiasını yalanladı. Mısırlı bir yetkili, “Sınır kapısı, eğer anlaşma sağlanırsa, geçiş noktası ABD Başkanı Donald Trump'ın barış planına çerçevesinde her iki yönde de giriş ve çıkış için açılacak” dedi. İsrail hükümetinin Hükümet Faaliyetleri Koordinatörlüğü, sınır kapısının ‘önümüzdeki günlerde, yalnızca Gazze sakinlerinin Mısır'a çıkması için’ açılacağını bildirdi.

Öte yandan sahada silahlı unsurlar, Refah Sınır Kapısı’nda konuşlu İsrail güçlerine tanksavar füzeleriyle saldırdı.

Bir diğer gelişmede, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki iktidar koalisyonu, Filistin devleti kurulmasını öngören Trump’ın Gazze’deki savaşı sona erdirme planını desteklemekten kaçınmak için, muhalefetin dün İsrail parlamentosu Knesset'te önerdiği oylamayı boykot etti.


Petrol zengini Babnusa'dan sonra HDK’nin yeni hedefi Kadugli mi, el-Ubeyd mi?

Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)
Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)
TT

Petrol zengini Babnusa'dan sonra HDK’nin yeni hedefi Kadugli mi, el-Ubeyd mi?

Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)
Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) Kordofan eyaletindeki el-Ubeyd şehrine düzenlediği saldırının yol açtığı yıkım (Sosyal medya)

İki yılı aşkın süredir devam eden şiddetli çatışmaların ardından Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz pazartesi günü, Orta Sudan’daki Batı Kordofan eyaletinin merkezi Babnusa şehrinde, Sudan ordusunun son kalesi olan 22. Piyade Tugayı üzerinde ‘tam kontrol’ sağladığını duyurdu. Bu arada bazı askeri uzmanlar, petrol zenginliği ve süt ürünleri üretimi ile tanınan stratejik şehrin düşmesinin, kuzey ve güneydeki diğer bölgelere yönelik yeni saha kazanımları için bir sıçrama noktası haline gelebileceğini öngörüyor. Olayın üzerinden iki gün geçmesine rağmen Sudan ordusundan resmi bir açıklama gelmezken, orduya yakın platformlarda, şehirdeki birliklerin aynı eyaletteki Heglig bölgesine çekildiği iddiaları paylaşıldı.

Kordofan şehirleri sallantıda

Kordofan’daki büyük şehirler, HDK’nin baskılarının artmasıyla sallantıda. Sudan ordusunun elinde sadece, Batı Kordofan’da Nuhud ve Babnusa’nın düşmesinin ardından Kuzey Kordofan eyaletinin el-Ubeyd ve Um Ruvabe şehirleri ile Batı Kordofan’daki petrol zengini Heglig kaldı. Güney Kordofan eyaletinde ise ordu Kadugli ve Deleng’i kontrol ederken, HDK ed-Dubeybat’ta hakimiyet kurmuş durumda. Diğer yandan HDK’nin müttefiki olan Sudan Halk Kurtuluş Hareketi’nin Abdulaziz el-Hilu kanadı, Güney Kordofan’daki Nuba Dağları’ndaki Kauda şehrini kontrol ediyor.

Babnusa’nın önemi

Batı Kordofan eyaletinde, Doğu Darfur sınırına yakın konumda bulunan Babnusa, başkent Hartum’a yaklaşık 600 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Sudan demiryolu ağının en önemli kavşaklarından biri olan şehir, ülkenin batısı ile doğusu ve kuzeyini birbirine bağlıyor. Babnusa, Sudan’ın önde gelen süt fabrikalarına ev sahipliği yapmasının yanı sıra petrol zenginliği ile ekonomik açıdan stratejik bir şehir olarak kabul ediliyor.

dfvg
El-Faşir'in Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) eline geçmesinin ardından şehirden kaçmak zorunda kalan yerlerinden edilmiş Sudanlılar, 26 Ekim 2025 (AFP)

HDK, Babnusa’nın düşüşünün ardından izleyeceği net stratejiyi henüz açıklamamış olsa da, eski Sudan ordusu askerleri olası senaryolar üzerinde değerlendirmelerde bulundu. İsminin açıklanmasını istemeyen eski bir Sudan ordusu subayı, Babnusa’nın hem askeri hem de coğrafi açıdan büyük öneme sahip olduğunu, düşmesinin savaşın gidişatında kritik bir dönüm noktası oluşturabileceğini ve bunun, Güney Kordofan’ın başkenti Kadugli, Deleng ve ordunun hâlâ kontrolünde tuttuğu diğer bölgelerin ele geçirilmesine kapı açabileceğini belirtti. Subay, “HDK, Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd’i öncelikli askeri hedefleri arasına almış ve sürekli saldırılar düzenlemeye devam etmiştir. Kuvvetlerini stratejik noktalara yaymaları, şehre yönelik bir saldırının her an gerçekleşebileceğini gösteriyor” dedi.

HDK ateşkese uymadı

Kaynak, HDK’nin tek taraflı bir ateşkes ilan etmiş olmasına rağmen buna uymadığını ve 22. Piyade Tugayı’na bağlı askerlerin mevzilerine yönelik saldırılarına devam ederek şehri ele geçirdiğini belirtti. Bu durum, grubun askeri hedeflerinin henüz tamamlanmadığını ortaya koyuyor.

Askeri uzmanlara göre HDK’nin bu bölgeyi ele geçirmesi, ona daha fazla askeri operasyon için iyi bir üs sağlıyor. Uzmanlar, kuvvetlerin müttefiki olan Abdulaziz el-Hilu liderliğindeki Halk Kurtuluş Hareketi’ni destekleyerek, Güney Kordofan eyaletinin başkenti Kadugli’yi ele geçirmeye çalışmasının muhtemel olduğunu belirtiyor. Bu, ordunun eyaletteki önemli bazı kasabaları ele geçirmesinin ardından gelen stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.

Sudan ordusunun eski Genelkurmay Başkan Yardımcısı ve sözcüsü Tümgeneral Muhammed Beşir Süleyman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Babnusa’nın HDK’nin eline geçmesinin beklenen bir gelişme olduğunu ve kenti kontrol eden tarafın operasyonel manevra alanını büyük ölçüde genişleteceğini söyledi. Süleyman, “Babnusa, petrol zenginliğiyle ekonomik açıdan önemli bir eyalette yer alıyor. Ayrıca demografik yapısı, HDK’nin sosyal tabanlarını oluşturuyor. Bu durum, onlara siyasi bir boyut kazandırıyor; özellikle Darfur bölgesi ile bağlantılı olarak kontrol alanlarını genişletmek ve Kordofan’da savaşçılar için lojistik destek sağlamak amacıyla bir tür geçici yönetim oluşturma stratejisi izliyorlar” ifadelerini kullandı.

efrf
El-Faşir'den gelen Sudanlı mülteciler, Tine Mülteci Kampı (Reuters)

Süleyman, HDK’nin Babnusa’yı ele geçirmesinin, ordunun Kuzey Kordofan eyaletindeki operasyonel ilerleyişine karşı onu daha avantajlı bir askeri konuma getirdiğini, buna rağmen ordunun el-Ubeyd’in batısı ve Nuba Dağları’nda elde ettiği zaferlerin önemini koruduğunu belirtti.

Ordu neye ihtiyaç duyuyor?

Süleyman, ordunun Kuzey ve Batı Kordofan’daki tüm cephelerde operasyonları yönetebilmesi için doğru planlamaya ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Bunun, kuvvetler, lojistik destek ve yedeklerin sağlanması gibi büyük askeri kaynakları gerektirdiğini ifade ederek, “Operasyonel başarısızlığa yer yok. Stratejik hedef, Darfur’un yeniden kontrolünü sağlamak” dedi.

Eski asker, HDK’nin Babnusa’yı ele geçirerek başarmayı hedeflediği askeri amaçların başında, Sudan ordusunu Batı Kordofan’daki sosyal tabanlarından uzaklaştırmak olduğunu söyledi.

Süleyman, “Bu bölgeyi kontrol etmek HDK’ye, operasyonlarında asker ve teçhizat tedarikini sürdürme imkânı sunuyor, böylece daha fazla toprak kazanabiliyor, aynı zamanda Darfur’u güvence altına alıyor ve stratejik öneme sahip el-Ubeyd şehrine yönelik operasyonlarını geliştirebiliyor” dedi.

Süleyman ayrıca, HDK’nin kenti ele geçirme çabasının, askeri ve siyasi olarak konumunu güçlendirme, kara hakimiyetini genişletme ve böylece daha güçlü bir müzakere pozisyonu elde etme amacı taşıdığını vurguladı. Bu çerçevede, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır’ın dahil olduğu Dörtlü’nün Sudan’da üç aylık bir insani ateşkes sağlama çabaları da devam ediyor.