İranlı bazı üst düzey yetkililer Mossad’a mı çalışıyor?

İran İstihbarat Bakanı, Fahrizade’yi hedef alan bir suikast planı konusunda iki ay önce güvenlik güçlerini uyardı (AFP-Arşiv)
İran İstihbarat Bakanı, Fahrizade’yi hedef alan bir suikast planı konusunda iki ay önce güvenlik güçlerini uyardı (AFP-Arşiv)
TT

İranlı bazı üst düzey yetkililer Mossad’a mı çalışıyor?

İran İstihbarat Bakanı, Fahrizade’yi hedef alan bir suikast planı konusunda iki ay önce güvenlik güçlerini uyardı (AFP-Arşiv)
İran İstihbarat Bakanı, Fahrizade’yi hedef alan bir suikast planı konusunda iki ay önce güvenlik güçlerini uyardı (AFP-Arşiv)

İran’ın en önde gelen nükleer bilim insanı Muhsin Fahrizade, Kasım 2020’de arabası ile seyir halindeyken yapay zeka destekli uzaktan kumandalı bir makineli tüfekle hedef alınarak öldürüldü.
Sivil can kaybı olmadan hareketli bir hedefe karşı böyle hassas bir şekilde suikast gerçekleştirmek, gerçek zamanlı bir saha istihbaratı gerektiriyor.
BBC tarafından yayınlanan habere göre, İran İstihbarat Bakanı Mahmud Alevi olayın hemen ardından yaptığı bir açıklamada, güvenlik güçlerini iki ay önce bir suikast planı olduğu konusunda uyardığını iddia etti.
Bakan, “Fahrizade suikastından beş gün önce operasyonun yerini biliyorduk ancak suikastı hazırlayan kişi Silahlı Kuvvetler mensubu olduğu için suikastı engelleyemedik. Silahlı Kuvvetler’in alanında istihbarat faaliyeti yürütemeyiz. Bu yüzden suikast istihbaratıyla ilgili iki kurum arasında koordinasyonu sağlayabilmek için onlardan bir temsilci istedik. Maalesef, Silahlı Kuvvetler bize bir temsilci göndermeden Fahrizade suikasta uğradı” dedi.
İranlı Bakan, söz konusu ordu mensubunun kimliğini açıklamadı ancak dolaylı olarak failin İran Devrim Muhafızları üyesi olduğunu ima etti.
Eğer bu doğruysa, bu kişinin uyarıyı savuşturup suikast planını belirlenen tarih, saat ve yerde uygulayabilmesi için Devrim Muhafızları’nda yeterince üst düzeyde görevde olması gerekiyor.

“Evin Cezaevi’nde tutuklu Devrim Muhafızları liderleri var”
Yabancı ülkeler adına casusluk yapmakla suçlananların tutulduğu Tahran’daki Evin Cezaevi’ndeki kaynaklar BBC’ye şunları söyledi:
“Cezaevi’nde çok sayıda yüksek rütbeli Devrim Muhafızları liderleri tutuluyor. İran hükümeti, Devrim Muhafızları’nın itibarını zedelememek için isimlerini ve rütbelerini açıklamıyor.”

“Yabancı istihbarat ajansları şantaj için kanıt topluyor”
Devrim Muhafızları Kudüs Gücü’nün eski bir istihbarat yetkilisi BBC’ye yaptığı açıklamada, yabancı istihbarat ajanslarının bazı İran büyükelçileri ve Devrim Muhafızları komutanlarına karşı kanıt topladığını söyledi.
Yetkili, bunların kadınlarla ilişkiler hakkında bilgiler içerdiğini, bunların İranlı üst düzey isimlere şantaj yapmak ve yabancı casuslarla iş birliği yapmaya zorlamak için kullanılabileceğini bildirdi.

“İran’ın yarım ton gizli nükleer arşivi çalındı”
Ocak 2018 sonlarında, bir grup kişi başkent Tahran’a 30 kilometre uzaklıktaki bir sanayi bölgesinde yer alan depolama tesisine girdi.
Burada 32 kasa vardı ancak bu kişiler hangilerinin en değerli bilgileri içerdiğini biliyordu. Yedi saatten kısa bir sürede 27’sinin kilitlerini açmayı başardılar, yarım ton gizli nükleer arşivi ele geçirdiler ve iz bırakmadan ayrıldılar.
Bu İran tarihinin en cüretkar soygunlarından biriydi, ancak yetkililer sessiz kaldı.

“Çalınan belgeler Netanyahu’da ortada çıktı”
Bundan üç ay sonra, çalınan belgeler 2 bin kilometre uzakta, İsrail’in Tel Aviv şehrinde ortaya çıktı.
Dönemin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, bir Mossad operasyonunun sonucu olarak çalınan materyali basına sundu.
Nisan 2018’de özel olarak düzenlenen bir basın toplantısında arşivleri sunan Netanyahu, Muhsin Fahrizade’nin İran’ın nükleer silah programındaki rolünü vurguladı. Bundan iki yıl sonra ise Fahrizade suikast sonucu öldürüldü.
İranlı yetkililer ise, Netanyahu’nun sunduğu bu belgelerin uydurma olduğunu ve böyle bir olayın asla yaşanmadığını iddia etti.

Ruhani: İsrail İran’ın nükleer belgelerini çaldı ve Trump’a gösterdi
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, görevdeki son gününde, Ağustos 2021’de, İsrail’in İran’ın nükleer belgelerini çaldığını ve ABD Başkanı Donald Trump’a gösterdiğini açıkladı.
Son 20 yılda, İran’ın en önde gelen nükleer bilim insanlarından bazıları öldürüldü. İran’ın nükleer ve askeri tesislerinde çok sayıda sabotaj gerçekleşti, ancak bugüne kadar İran güvenlik güçleri saldırganları ve komplocuları engellemede veya yakalamada başarısız oldu.

İstihbarat Bakanlığı’ndan bir memur Mossad’a çalıştığı suçlamasıyla idam edildi
Mahmud Ahmedinejad’ın 2013’teki cumhurbaşkanlığının son yılında, bazı İran Devrim Muhafızları liderleri ve istihbarat görevlilerinin Mossad için casusluk suçlamasıyla tutuklandığına dair söylentiler vardı. Ancak bu iddialar resmi olarak doğrulanmadı.
Sanıklardan biri, İran İstihbarat Bakanlığı’nda İsrail’e karşı istihbarattan sorumlu memurdu. İran Devrim Mahkemesi onu mahkum etti ve bu kişi herhangi bir açıklama yapılmadan idam edildi.

Ahmedinejad: Mossad İstihbarat Bakanlığı’na sızdı
Ahmedinejad, geçtiğimiz yıl Mossad’ın İstihbarat Bakanlığı’na sızdığını kabul ederek, “İsrail casuslarının kontrolünden ve İsrail’in İran’daki entrikalarıyla mücadeleden sorumlu en kıdemli subayın kendisinin bir İsrail ajanı olması normal mi?” diye sordu.

“Mossad’ın itibarı operasyonları sessizce yürütmektir”
İsrail, Mossad’ın faaliyetleri hakkında nadiren yorum yapıyor.
İsrail eski Savunma Bakanlığı yetkilisi General Amos Gilad BBC’ye bunun başarılı bir strateji olduğunu söyledi.
Gilad, “Her türlü propagandaya karşıyım. Ateş etmek istiyorsan et, konuşma, Mossad’ın itibarı, gizli olduğu iddia edilen fantastik operasyonları, reklamsız olarak yürütmektir” yorumunda bulundu.

“İranlı liderleri hayatları için endişelenmeli”
Bugün, eski İranlı yetkililer, Mossad’ın İran’ın güvenlik ve istihbarat kurumlarındaki üst düzey yetkililere erişiminden endişe duyuyor.
Eski İran İstihbarat Bakanı ve Cumhurbaşkanı Ruhani’nin başdanışmanı Ali Yunesi bir röportajda şu uyarıyı yaptı;
“Mossad’ın ülkenin birçok yerindeki nüfuzu o kadar büyük ki, İran liderliğinin her üyesi hayatı ve güvenliği için endişelenmeli.”



Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
TT

Çin-Rusya işbirliğinin güçlenmesi, ABD'yi endişelendiriyor

Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)
Çin lideri Şi Cinping, mayısta Putin'i Pekin'de ağırlamıştı (Reuters)

Çin ve Rusya'nın ortak askeri tatbikatları artırması ABD'yi endişelendiriyor.

Amerikan medya kuruluşu CNN'in analizinde, Pekin ve Kremlin'in geçen hafta düzenlediği geniş kapsamlı Okyanus-2024 tatbikatı, "ABD'ye yönelik bir gövde gösterisi" diye niteleniyor. 

Pasifik ve Arktik okyanusları başta olmak üzere Akdeniz, Hazar ve Baltık sularında gerçekleştirilen ve pazartesi günü sonlanan 7 günlük tatbikata 90 binden fazla asker, 500'den fazla savaş gemisi ve denizaltının yanı sıra en az 120 helikopter ve jet katıldı. 

Rusya lideri Vladimir Putin, bunun son 30 yıldır düzenlenen en büyük tatbikat olduğunu belirterek şunları söyledi:

Dost ülkelerimizle işbirliğimizi güçlendirmeye özel önem atfediyoruz. Bu, dünya genelinde jeopolitik gerilimin arttığı günümüzde özellikle önemlidir.

Alaska açıklarında temmuzda düzenlenen tatbikatta da Rus ve Çin ordularına ait bombardıman jetleri ilk kez birlikte uçuş yaparken görüntülendi. Diğer yandan Rusya'nın Alaska civarında son dönemde artan faaliyetlerinden rahatsız olan Amerikan ordusu, dün bölgeye asker sevk etti.

Washington merkezli düşünce kuruluşu Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin verilerine göre 2014-2023'te iki ülke orduları her yıl en az 4, en fazla 10 ortak askeri tatbikat ya da devriye gerçekleştirdi. 

Analizde, son dönemde Rusya ve Çin arasında artan askeri işbirliğinin Washington'da tedirginlik yarattığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer veriliyor:

Ortak tatbikatlar, nükleer silaha sahip iki gücün gelecekte olasi bir çatışmada birlikte harekete edip etmeyeceğine dair soruları gündeme getiriyor.

Putin, ABD'nin Ukrayna cephesinde saldırganlığını artırması durumunda birçok kez nükleer silah kullanma tehdidinde bulunmuştu. 

Sidney'deki Yeni Güney Galler Üniversitesi'nden Alexander Korolev, Rusya-Çin işbirliğine dair şu yorumları paylaşıyor: 

NATO müttefikleri kadar etkili biçimde birlikte çalışacak seviyede değiller fakat stratejik ortaklıklarını ve uyumluluklarını geliştirip pekiştiriyorlar.

Analize göre Putin, NATO'nun genişlemesini engellemeyi hedeflerken, Çin lideri Şi Cinping de Tayvan'ın kontrolünü ve Güney Çin Denizi'nin hakimiyetini ele geçirmek istiyor. 

Diğer yandan bazı analistlerse Rusya ve Çin arasındaki işbirliğinin henüz net bir hedefi takip etmediğini savunuyor. ABD merkezli araştırma kuruluşu CNA'den Elizabeth Wishnick, şu değerlendirmeleri paylaşıyor: 

Örneğin Tayvan'a yönelik bir Çin saldırısını destekleyen Rus uçakları görecek miyiz ya da Filipinler'le bir çatışmada Rus gemileri Çin donanmasını destekleyecek mi? Pek zannetmiyorum. Sırf daha fazla askeri tatbikat yaptıkları için birbirleriyle uyum içinde hareket ettiklerini varsayamayız.

Independent Türkçe, CNN, CBS News, Moscow Times