İsrail Hava Kuvvetleri yeni zorluklar nedeniyle değişikliğe gidiyor: Felaket meydana gelmesi an meselesi

Bir güvenlik raporuna göre felaket meydana gelmesi an meselesi.

İsrail savaş uçağı. (Reuters)
İsrail savaş uçağı. (Reuters)
TT

İsrail Hava Kuvvetleri yeni zorluklar nedeniyle değişikliğe gidiyor: Felaket meydana gelmesi an meselesi

İsrail savaş uçağı. (Reuters)
İsrail savaş uçağı. (Reuters)

Amal Şehade
İsrail Ordusu Harekât Birimi, bölgedeki son değişikliklerin hava kuvvetleri açısından yeni bir meydan okuma oluşturduğunu ve hava kuvvetlerini ister Lübnan isterse de Suriye’ye yönelik olsun, kuzey sınırlarındaki faaliyetlerinde değişikliğe gitmek zorunda bıraktığını açıkladı.
Güvenlik birimleri ve ordu komutanlığının söz konusu gelişmeleri görüşmek üzere yaptıkları toplantılarda, Hizbullah’ın saha hava savunmasını ortaya çıkarma konusu gündeme getirildi. İsrail güvenlik liderliği, bu savunmayı hava kuvvetlerine bir meydan okuma ve Hizbullah’tan Lübnan’daki koşulların değiştiğine dair bir mesaj olarak değerlendirdiler. Bu durum, Harekât Birimi’ndeki subaylara göre hava kuvvetleri ve faaliyetleri açısından ciddi ve benzeri görülmemiş bir tehdit oluşturuyor ve bir değişikliğe gidilmesini gerekli kılıyor.
İsrail ordusu Suriye’de savaş uçaklarına doğru ateşlenen uçaksavar füzelerde bir artış gözlemlediğini ve bu durumun, hava kuvvetlerinin Suriye’deki operasyonel faaliyetler sırasında sahip olduğu özgürlüğü azaltabileceğini duyurdu. İsrail ordusu ayrıca üstünlüğü korumak için bu konunun ele alınmasının gerekliliğine dikkat çekti.

Teknolojik gelişmeler yoluyla mücadele
Bölgedeki güvenlik durumuna ilişkin araştırmalar, ordu ve güvenlik liderlerinin gündeminde geniş bir yer tutuyor. Ordudaki Harekât Birimi’nin toplantılarından sızdırılan bilgilere göre kuzey bölgesindeki güvenlik durumu, hava kuvvetlerinin faaliyetlerinin niteliğinde bir değişiklik yapılmasını ve çoğu istihbarat bilgisi toplamak amacıyla gerçekleştirilen üst uçuşların uygulanması sırasında dikkatli olunmasını zorunlu kılıyor. Öyle ki İsrail, özellikle Lübnan’a yönelik veya Suriye’de İran ve Hizbullah’a ait mevziileri ya da Lübnan’a uzanan yollarda silah taşıyan kamyonları hedef almaya yönelik istihbarat bilgisi edinmek amacıyla uçuşlar gerçekleştiriyor.
Ordu ve Savunma Bakanlığı’nın yaptığı görüşmelerin sonucuna göre İsrail planından geri adım atamaz ve belirlediği kırmızı çizgilerin aşılmasına izin veremez. Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre İsrailli subaylar, Hizbullah ve İran’ın, İsrail’i tehdit edecek şekilde Lübnan’ın çeşitli yerlerinde terör tesisleri inşa etmeyi sürdürmesi halinde ‘İsrail ordusunun Lübnan hava sahasındaki hareket özgürlüğünden ve istihbarat bilgisi toplama misyonlarından vazgeçmeyeceği’ tehdidinde bulundular.
Son gelişmeler ve durumun hava kuvvetleri açısından oluşturduğu tehdit ve tehlike göz önüne alındığında İsrail, teknolojik mekanizma ve teçhizatı modernize ederek ve geliştirerek, özellikle de Lübnan’daki değişikliklerle mücadele etmeye çalışıyor. İsrail ayrıca yaşanan değişiklerle, ‘İsrail Hava Kuvvetleri’nin üstünlüğünü korumanın’ ve ‘Hizbullah’ın İsrail sınırları içinde bir savaş uçağını veya insansız hava aracını düşürme olasılığına karşı iyi hazırlanmış sağlam savunmalar sağlamanın’ bir yolu olarak yenilikçi hareket şekillerinde radikal değişiklikler yaparak da yüzleşmeye çabalıyor.
Güvenlik raporunun yazarları şu ifadelere yer verdiler:
“İsrail’in elindeki istihbarat bilgileri, Lübnan’daki zorlu ekonomik ve siyasi duruma rağmen Hizbullah’ın ‘parti tarafından İsrail’e karşı büyük zorluklar oluşturan hassas füze projesi’ de dahil olmak üzere askeri yeteneklerini inşa etmeye ve güçlendirmeye devam ettiğini gösteriyor. Hizbullah, Rus yapımı SA-17 ve SA-8 hava savunma sistemlerini Suriye’den Lübnan’a aktarmayı başardı ve İsrail uçuşlarını engellemek ve uçakları vurmak için sistemler de transfer edildi.”
Ordunun tahminlerine göre Hizbullah savaşçıları, bu sistemleri Rus topraklarında çalıştırmak için de eğitildi.

İsrail’in korkuları
İsrail’in bölgede yaşanan gelişmelerle ilgili korkuları kapsamında, Yahudi devletine yönelik artan tehditler de bulunuyor. İsrail’de beklenen tehditlerin başlıcaları arasında İran’ın nükleer silahları ve İsrail’in işgal edilme olasılığı bulunuyor.
Ordunun tanık olduğu durum göz önüne alındığında askeri yetkililer, gelecekteki herhangi bir çatışmanın bir felakete yol açabileceği konusunda uyarı yaptılar. İsrail medyası tarafından nakledilen ve yetkililere sunulan bir raporda tavsiye edilen acil eylem tavsiyeleri şöyle sıralandı:
-Tedarik: Rapora göre ordunun başvurabileceği tedarikler, gelişim eksikliği nedeniyle bir sonraki savaşta etkinlik gösteremeyecek. Bu durum, ordunun faaliyetinin en az bir veya iki gün durmasına yol açacak. Zira binlerce ordu kamyonu eski ve savaş sırasında tedarik için de uygun değil. Raporda konuya dair yer alan şu ifadeler dikkat çekici:
“Ordu, kolordu nakliyesi ve savaşta mali yeteneğinin güvence altına alınması ile ilgili sistemlerin çoğunu özelleştirdi ve sivil şirketlere verdi. Bu şirketler, birliklere akaryakıt, mühimmat, gıda, teçhizat, yedek parça, su, yedek malzeme, tank, zırhlı personel taşıyıcı, tamir garajı, araç ve ağır mekanik teçhizat teslim etmek zorundadır.”
-Sınır köylerinin korunması: Topraklarına ve köylerine düşecek binlerce roket ve top mermisi karşısında kuzeydeki sınır köylerini koruyan kimse yok. Hatta sınırı geçip köyleri ele geçirmeye çalışacak yüzlerce hatta binlerce Hizbullah savaşçısı bulunuyor. Rapora göre ise İsrail ordusu, bu köyleri korumaya hazır değil. Bu nedenle sınır köyleri kendilerini savunmak zorunda. Ordu, bu köylere silah sağlayıp eğitim vermek yerine hırsızlık korkusuyla köy sakinlerinin silahlarını topluyor. Bu, Celile halkının can güvenliği konusunda akılsız ve sorumsuz bir düşünce.
-Halkı iç cepheye yönelik tehdit konusunda bilgilendirmek ve iç cepheyi savaşa hazırlamak: Savaş alanının dışındaki nüfus ve beölgeler,  çoklu savaş alanlarının merkezi arenasına dönüştürülecek. Ordu, bu nüfusla sanki bir köle artığıymış gibi ilgileniyor. Rapora göre yaklaşık 10 milyon vatandaşın bulunduğu iç cephe, 1948’dekindenbu yana meydana gelecek olan en acımasız savaşa hazır değil. İsrail’in iç cephesinde her gün Akdeniz’de 3 bin roket, füze ve insansız hava aracı fırlatıldığından söz ediliyor. Sonuç olarak ise her gün yaklaşık 100 mevzi yok ediliyor.
Rapora göre İsrail modern silahlar sağlamalı ve İsrail ordusunun çok silahlı muharebe kabiliyetini geliştirmeli. ‘Karadan karaya’ füzeler, saldırı ve savunma lazerleri, ‘uçaksavarların insansız hava araçlarına karşı savunulması ve piyadelerin güçlendirilmesi’ önemli faktörler olarak görülüyor. Bunların, düşmanın insansız hava araçlarına füzelerine ve askerlerinin karadaki saldırılarına karşı uçaklara tamamlayıcı bir çözüm sağlayabilmesi mümkün.
-Piyadelerin güçlendirilmesi: Rapora göre son yıllarda piyade kuvvetleri, bütçesi ve insani gücü, kırmızı çizginin altına düştü ve bunlar, çok cepheli bir savaşa cevap verebilecek nitelikte değil. Rapor, ‘yedek sistemin savaşa uygun olmaması ve dibe vurmuş olması nedeniyle kara kuvvetlerinin savaştaki görevlerini yerine getiremeyecek kadar küçük olduğu’ konusunda uyarı yapıyor. İsrail ordusu ise artık bir sonraki savaşta yaşanacaklar gibi beş cepheyle (Lübnan, Suriye, Gazze, Batı Şeria ve 1948 Filistin toprakları) değil, en fazla bir buçuk cepheyle uğraşabilir.
Raporun yazarları, durumu göz ardı etmeye devam eden güvenlik birimlerini de eleştirdi ve ‘bir felaketin meydana gelmesinin an meselesi olduğu’ konusunda uyardılar.



Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
TT

Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Moskova'nın alaycı tavırlarına yanıt olarak iki nükleer denizaltıyı ‘uygun bölgelere’ gönderme emri vereceğini açıklayarak, Rusya ile ABD arasındaki güç gösterisinde çıtayı yükseltti.

Trump'ın sosyal medya platformu Truth Social’de yaptığı paylaşım, güvenlik bağlamında alışılmadık bir durum değildi. Şarku’l Avsat’ın The Times gazetesinden aktardığına göre, ABD'nin 71 nükleer denizaltısından yaklaşık 20'si her an denizde görev yapıyor ve özellikle gerginliğin arttığı dönemlerde rutin olarak Rusya'ya yakın bölgelere sevk ediliyor. Ancak olağandışı olan, ABD'nin bunu açıklaması. Bu ise Trump'ın paylaşımının gerçek amacını ortaya koyuyor. Söz konusu paylaşım iki mesaj içeriyor: Birincisi, Trump'ın eylem adamı olduğunu kanıtlamak, ikincisi ise mesaj vermek.

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)

Medvedev'e yanıt ve Putin'e işaret

Trump için bu adım, provokasyona sert tepki verme şeklindeki alışılmış tavrının bir parçası.

Trump, özellikle Rusya'da başkanlık görevinden ayrıldıktan sonra tartışmalı rolüyle tanınan Dmitriy Medvedev'e yanıt veriyordu. Trump'ın Moskova'ya Ukrayna'da ateşkes sağlanması için verdiği süreyi kısaltmasının ardından Medvedev sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Her yeni uyarı bir tehdit ve savaşa doğru adımdır. Rusya ile Ukrayna arasında değil; kendi ülkenle. Uyuyan Joe'nun yolunu izleme!” ifadelerini kullandı.

The Times’ın haberine göre bu açıklamaların amacı, sürekli olarak Üçüncü Dünya Savaşı’nın patlak vereceği konusunda uyarıda bulunan Trump'ı korkutmak. Öyle ki Trump, Oval Ofis'teki meşhur sözlü tartışmada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i ‘kumar oynamakla’ suçlamıştı. Ancak, Rusya'da bile abartılı bir kişilik olarak görülen Medvedev, Trump'ın Putin'e yönelik söyleminin son aylarda giderek sertleştiği göz önüne alındığında, bu mesajın hedefi değil.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)

İhtiyatlı eleştiri

Trump, Putin'i giderek daha fazla eleştiriyor, ancak onu doğrudan kışkırtmaktan da kaçınıyor; çünkü aralarında iyi bir dostluk ve iş ilişkisi olduğunu düşünmeye devam ediyor. Bu durum, Medvedev'in pazartesi günü yaptığı açıklamadan açıkça anlaşılıyor. Putin ise Trump'ın barış için belirlediği son tarihi, dün yaptığı paylaşımdan yaklaşık bir saat önce reddetmişti.

Trump kendini usta bir müzakereci olarak görüyor. Bu nedenle, ABD donanmasında başkomutan olarak emrinde bulunan çeşitli gemi türlerini kapsayacak şekilde ‘nükleer denizaltılar’ ifadesini belirsiz bir şekilde kullandı.

ABD'nin 71 adet nükleer denizaltısı varken, bunların 14'ü Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarıdır ve 20 adede kadar Trident II füzesi taşıyabilirler. Bu füzeler nükleer başlıklarla donatılabilir. ABD’nin sahip olduğu nükleer silahlı denizaltılardan sekiz ila on tanesi her an dünya çapında devriye görevindedir.

Resim  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)

Beyaz Saray, Putin'in Trump'ın denizaltılarla ilgili diplomasisinin provokatif olmadığını, Dmitriy Medvedev'in tek bir provokatif açıklaması üzerine nükleer söylemlerin yeniden alevlenmesini önlemek için olduğunu anlayacağına inanıyor. Zira filonun görevi saldırı amaçlı değil; savunma amaçlı.

Müttefiklere yönelik yaptırımlar ve gümrük tarifeleri

Bununla birlikte, Trump'ın Putin'e yönelik söylemi belirgin şekilde sertleşti. Trump geçen hafta, “Yaptıkları şey iğrenç” dedi ve Putin'i ‘yalan söylemekle’ suçladı.

Trump ayrıca, Rus enerjisini satın alanlara ikincil yaptırımlar uygulamakla tehdit etti ve Hindistan'ı yüzde 25'lik genel gümrük vergisiyle hedef aldı. Trump, “Zaten zor durumdaki ekonomilerini birlikte mahvedebilirler” dedi.

Rusya'dan petrol alımına yönelik bu cezai gümrük vergisinin oranını doğrudan açıklamamasına rağmen, nihai gümrük vergisi sistemi ile ilgili görüşmeler kritik aşamaya yaklaşırken, benzer bir yaklaşım daha sonra Çin'e de uygulanabilir.

Rus gazının en büyük alıcısı olmaya devam eden Avrupa Birliği (AB) de yaptırımların hedefinde olabilir. Macaristan, Belçika, Fransa ve Slovakya en büyük ithalatçılar.

Geçtiğimiz günlerde gümrük vergilerini yüzde 15'e düşüren bir ticaret anlaşması imzalayan Trump'ın, Rusya'yı cezalandırması için kendisine baskı yapan Avrupa ülkelerine yaptırım uygulaması ironik olacak, ancak Trump’ın izlediği yol bu.