عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Bilim insanları, dinozorların da solunum rahatsızlığı yaşadığını tespit etti

AA
AA
    Ankara/AA
TT
TT

Bilim insanları, dinozorların da solunum rahatsızlığı yaşadığını tespit etti

AA
AA

ABD'de bilim insanları, Dolly olarak bilinen dinozorun fosillerinden dinozorların solunum rahatsızlığı yaşadığını tespit etti.
Dolly'nin boyun kemikleri üzerinde yapılan bir araştırmada, dinozorda kemik ve eklem enfeksiyonuna yol açabilen "solunum" rahatsızlığı olduğuna dair bulgulara rastlandı.
Montana eyaletindeki Büyük Dinozor Müzesi'nden Dr. Cary Woodruff, bulgularının ilk kez bir dinozor türünde solunum rahatsızlığına işaret ettiğini belirtti.
Woodruff, zaman makinasıyla Dolly'nin dönemine gidilebilse dinozorun muhtemelen görünüşünden hasta olduğunun anlaşılabileceğini kaydetti.
Dolly'nin solunum rahatsızlığına bakteri ya da mantar kaynaklı enfeksiyonların yol açabileceği üzerinde durduklarını vurgulayan Woodruff, bunun "hava kesesi yangısı" olduğunu tahmin ettiklerini ve enfeksiyon türünün günümüzde dinozor türlerinden gelen bazı kuş türlerinde de sıklıkla görüldüğünü bildirdi.
Araştırmada, teşhisin doğru olması halinde Dolly'nin akciğer iltihabına benzer öksürük, tıksırık, baş ağrısı ve ateş gibi belirtilerinin bulunabileceği belirtiliyor.
Yaklaşık 18 metre boyundaki Dolly, devasa uzunlukta boyunlarıyla bilinen ve otçul bir dinozor türü olarak öne çıkıyor.
Yaşadığı rahatsızlıklardan ötürü Dolly'nin ömrünün kısa sürdüğü ve 15 yaşında öldüğü belirtiliyor.
Bilim insanları, sauropod türü dinozorların kuşlarla benzeri bir solunum sistemlerine sahip olduklarını düşünüyor.
Araştırmanın sonuçları Scientific Reports dergisinde yayımlandı.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Dinozorlar Çağı'ndaki kuşların Arktika'da yuva yaptığı ortaya çıktı

Araştırmacılar 73 milyon yıl önceki Prince Creek ekosisteminin, yaz mevsiminde yaklaşık 6 ay boyunca kesintisiz gün ışığına maruz kaldığını düşünüyor (Gabriel Ugueto)
Araştırmacılar 73 milyon yıl önceki Prince Creek ekosisteminin, yaz mevsiminde yaklaşık 6 ay boyunca kesintisiz gün ışığına maruz kaldığını düşünüyor (Gabriel Ugueto)
TT
TT

Dinozorlar Çağı'ndaki kuşların Arktika'da yuva yaptığı ortaya çıktı

Araştırmacılar 73 milyon yıl önceki Prince Creek ekosisteminin, yaz mevsiminde yaklaşık 6 ay boyunca kesintisiz gün ışığına maruz kaldığını düşünüyor (Gabriel Ugueto)
Araştırmacılar 73 milyon yıl önceki Prince Creek ekosisteminin, yaz mevsiminde yaklaşık 6 ay boyunca kesintisiz gün ışığına maruz kaldığını düşünüyor (Gabriel Ugueto)

Bilim insanları, kuşların kutup bölgelerine en azından 73 milyon yıldır yuva yaptığını keşfetti. 

Günümüzde Arktika'da yuva yapan 200'den fazla kuş türü var. Bilim insanları bu hayvanların ekosistemin önemli üyeleri olduğunu, polenleşme ve tohum dağılımı gibi temel görevlere katkı sağladığını söylüyor.

Daha önce yapılan araştırmalarda bu davranışın yeni olmadığı görülmüştü. Princeton Üniversitesi'nden Lauren Wilson "Kutup bölgelerinde yuva yapmaya dair en eski kanıt, Antarktika'nın Eosen dönemine ait yaklaşık 46,5 milyon yıl önce yaşamış bir penguen kolonisiydi" diyor.

Wilson liderliğindeki ekibin yeni araştırmasıysa bu tarihi yaklaşık 25 milyon yıl daha geriye çekti. 

Bilim insanları Alaska'nın kuzeyindeki Prince Creek formasyonunda yaptıkları kazılarda aralarında embriyo ve yavru kalıntıları da olan 50'den fazla kuş fosili ortaya çıkardı. Çoğunun boyu 2 milimetreden daha kısa olan bu fosiller, kuşların kutup bölgelerinde yuva yaptığına dair en eski kanıtı sunuyor. 

Bulguları hakemli dergi Science'ta yayımlanan çalışmanın ortak yazarı Patrick Druckenmiller, "Bu yeni fosiller, kuşların evrimi hakkındaki bilgilerimizde önemli bir boşluğu dolduruyor" diyerek ekliyor:

Bu çalışmadan önce, birkaç ayak izi dışında Alaska'da kuş fosilleri bulunmamıştı.

Araştırmacılar yaklaşık 73 milyon yıl önce Arktika'da yuva yapan bu kuşların en azından üç ayrı gruptan geldiğini saptadı. Fosillerin bir kısmı martıya benzeyen Ichthyornithes ve dalgıç kuşuna benzeyen Hesperornithes gruplarına aitti. Artık soyu tükenen bu gruplar dişli kuşları içeriyordu.

Ancak kalıntıların çoğu ördeklere benzeyen dişsiz kuşlara aitti. Araştırmacılar dişsizliğin, bugün yaşayan bütün kuşları içeren grubun belirleyici özelliği olduğunu ifade ediyor. Bu nedenle bulgular, milyonlarca yıl önce Arktika'da yuva yapan kuşların, modern kuşların yakın akrabaları olduğuna işaret ediyor.

Ekip, bölgenin o dönemde bugüne kıyasla daha sıcak olduğunu ve muhtemelen 6 ay boyunca kesintisiz gün ışığı aldığını söylüyor. Ancak bu durum kuşların dondurucu soğuklara maruz kalmadıkları anlamına gelmiyor.

Druckenmiller "Kışlar bugünkü kadar sert olmasa da yıl boyunca burada yaşayan hayvanlar dondurucu soğuklara, ara sıra yağan kara ve yaklaşık 4 ay süren kış karanlığına katlanmak zorundaydı" diye açıklıyor.

Ancak bölgede o zaman yuva yapan kuşların tek sorunu sıcaklıklar değildi. Araştırmacılar bazılarının uzunluğu 5 metreye ve ağırlığı 2 tona çıkan yaklaşık 12-13 dinozor türüyle beraber yaşadıklarını söylüyor. 

Druckenmiller, Troodon gibi etçil dinozorların, "bu sevimli küçük kuşları akşam yemeğinde seve seve yiyeceğini" söylüyor. 

Edinburgh Üniversitesi'nden paleontolog Steve Brusatte, yer almadığı çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Bu fosiller, kuşların onlarca milyon yıl önce bu yüksek enlemlerdeki toplulukların ayrılmaz bir parçası olduğunu ve bu toplulukların modern zamanlardaki ekolojik bir yenilik değil, Dünya tarihinin uzun vadeli bir normu olduğunu gösteriyor.

Independent Türkçe, Guardian, Live Science, Science