عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Filistin ile Libya ticareti ilerletme konusunda anlaştılar

Filistin ile Libya, Filistinlilerin İsrail pazarı dışındaki pazarlara açılma çabaları çerçevesinde ticareti ilerletme konusunda anlaştılar

4 Şubat'ta Batı Şeria'nın Nablus kenti yakınlarında etrafı İsrail askerleri tarafından çevrili halde zeytin ağacı diken Filistinli bir adam (EPA)
4 Şubat'ta Batı Şeria'nın Nablus kenti yakınlarında etrafı İsrail askerleri tarafından çevrili halde zeytin ağacı diken Filistinli bir adam (EPA)
    Ramallah / Şarku’l Avsat
TT
TT

Filistin ile Libya ticareti ilerletme konusunda anlaştılar

4 Şubat'ta Batı Şeria'nın Nablus kenti yakınlarında etrafı İsrail askerleri tarafından çevrili halde zeytin ağacı diken Filistinli bir adam (EPA)
4 Şubat'ta Batı Şeria'nın Nablus kenti yakınlarında etrafı İsrail askerleri tarafından çevrili halde zeytin ağacı diken Filistinli bir adam (EPA)

Filistin Ekonomi Bakanı Halid el-Useyli ile Libya Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhammed Ali El-Huveyc, Filistin ile Libya arasındaki ekonomik ve ticari iş birliği ilişkilerini geliştirme, güçlendirme ve aralarındaki ticaret hacmini artırma konusunda anlaştılar.
Filistin resmi haber ajansı WAFA, Mısır’ın başkenti Kahire’deki Arap Birliği (AL) Genel Merkezi’nde düzenlenen 109. Arap Ülkeleri Bakanlar Ekonomik ve Sosyal Konseyi etkinliklerinin oturum aralarında Filistinli ve Libyalı yetkililer arasında yapılan görüşmede iki tarafın, Filistin ürünlerinin Libya pazarına ulaşmasını sağlamak için iş birliği ilişkilerini geliştirmek için gerekli kolaylıkları sağlama konusunda anlaştıklarını aktardı.
 Libya Ekonomi ve Ticaret Bakanı Muhammed Ali El-Huveyc, iki taraf arasındaki bu gelişmeden duyduğu memnuniyeti dile getirirken Filistin ürünlerinin bir listesini incelemek ve uygun kararı almak için Libya tarafına gönderilmesi şartıyla, Filistin ürünlerinin ithalatı için kolaylıklar sağlamaya hazır olduklarını ifade etti.
İki bakan aynı zaman Filistin ve Libya özel sektörleri arasındaki ilişkilerin de güçlendirilmesi konusunda anlaşırken her iki tarafın ticaret odaları ve işadamları arasında, mevcut fırsatları değerlendirmek ve hükümetin yatırımcılara sağladığı ayrıcalıklardan yararlanmak için toplantılar yapılmasını kararlaştırdılar. İsrail'ini ticari ilişkileri olmayan ülkelerle Filistin tarafının bu tür ilişkiler kurmasını engellediği biliniyor. Bu yüzden iki ülke arasında önemli ticari ilişkiler bulunmuyor.
Filistin Yönetimi, İsrail’den ekonomik olarak uzaklaşma konusunda eski, fakat İsrail’in tüm çıkışları kontrol etmesi nedeniyle henüz gün yüzüne çıkmamış olan bir ekonomi planına dayanarak, İsrail pazarı yerine Arap ülkelerinin pazarlarına açılmaya çalışıyor.
Filistin Yönetimi, Filistin Kurtuluş Örgütü’ne (FKÖ) bağlı Filistin Ulusal Konseyi ve Filistin Merkez Konseyi tarafından Paris Ekonomi Protokolü’nün değiştirilmesinin gerekliliğine ilişkin alınan kararlara dayanarak, bir Arap ülkesi pazarının İsrail pazarıyla değiştirilmesi çerçevesinde İsrail'den ekonomik olarak uzaklaşma planını başlattı.
Gazze-Eriha Anlaşması'nın eklerinden biri olan Paris Protokolü, İsrail tarafından toplanan vergilerin Filistin Yönetimi’ne aktarmasını şart koşarken yurt dışından ithal edilmesine izin verilen mallar için bir gümrük sistemi ve kota belirliyor.
Filistin Merkez Konseyi, geçtiğimiz hafta gerçekleştirdiği son oturumunda, İsrail'in başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız bir Filistin devleti kurulmasıyla adil ve kalıcı barışın sağlanmasına alternatif olarak sunduğu ekonomik barış projesini reddetme kararı aldı.
Filistin Yönetimi,  geçtiğimiz yıllarda İsrail pazarı yerine Mısır, Ürdün ve Irak pazarlarına yönelmeye çalışmış, ancak İsrail, bunu sürdürmesi halinde yaptırımlar uygulamakla tehdit etmişti.
Filistin Yönetimi, şimdi arada İsrail olmadan doğrudan Arap ülkeleriyle ticaret çemberini genişletmeye çalışıyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Barrack, Lübnan'ın ilerlemesini engellemek için İran'ın “veto hakkını” reddetti

ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)
ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)
TT
TT

Barrack, Lübnan'ın ilerlemesini engellemek için İran'ın “veto hakkını” reddetti

ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)
ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack pazartesi günü Beyrut'u ziyaret ederek yetkililerle görüştü (AFP)

Lübnanlı siyasi kaynaklar, ABD’li Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın başkanlık sarayları arasında yaptığı gezilerde ‘Lübnan'da diğer mezheplerle birlikte istikrar faktörü ve siyasi hayattaki rolleri göz ardı edilemez olan’ Şiileri hedef almayacakları veya tehdit etmeyecekleri konusunda güvence vermesine dikkati çektiler. Şiileri rahatlatan en önemli gelişme, Barrack’ın Meclis Başkanı Nebih Berri ile yaptığı görüşmede, özelde Hizbullah'ın ve genel olarak Şiilerin, silahların ‘sadece devletin elinde olması’ konusunda çıkarları olduğunu belirtmesiydi. Bu durum ABD’nin İran'a yönelik tutumuyla ilk kez ortaya çıkarken Barrack, Washington'ın komşularıyla daha sakin bir ilişki kurmak istediğini söyledi.

Barrack'ın Şiilere yönelik açık tutumu ve onları kucaklamak ve endişelerini gidermek istemesine rağmen, siyasi kaynaklar onun Şiilere açılma konusundaki ısrarının ve onlar aracılığıyla Hizbullah'a yönelmesine neden olan nedenleri sorguluyor. Kaynaklara göre Lübnan’da silahların devletin elinde toplanması kararını uygulamada başlıca ortak olmak için iş birliği yapma arzusunun ağır bastığı sakin bir tutum sergileyen Barrack, Berri'ye, Washington ile Tahran arasındaki diyalogun uzun süredir devam ettiğini, ancak ‘Tahran'ın buna hakkı olmadığını’ söyledi.

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Barrack’ın Tahran’ın Lübnan'ı krizlerinden çıkarmaya yönelik çabalarını baltalayarak veya Lübnan'ın kabul ettiği ABD tarafından sunulan öneriye ve İsrail'in desteğini almak için tüm çabalara itiraz ederek bunu engellemeye hakkı olmadığını söylediğini belirttiler.

Barrack’ın ilk kez Hizbullah'a açıldığını ve Berri’ye açıldığı gibi Hizbullah’la da gerçekçi bir şekilde ilişki kurduğunu belirten kaynaklar, Barrack'ın Cumhurbaşkanı General Joseph Avn ve ‘ABD belgesinin’ kabul edilmesinde rol oynayan Başbakan Nevvaf Selam'ın rolünü övdüğünü söyledi. Washington, Lübnan'ı krizden çıkarmak için Meclis Başkanı Berri’nin özel rolüne güveniyor ve onunla iş birliği yaparak ve siyasi koşulları olgunlaştırarak silahların devletle sınırlandırılması kararını uygulamaya koymak için uygun ortamı yaratmaya çalışıyor.

Kaynaklar, “Ateşkesi tek ve İsrail'in benzer adımlar atmasıyla eşzamanlı olarak uygulamanın mümkün olmamasından dolayı Berri’ye İsrail'i ateşkes yapmaya, ihlallerine ve saldırılarına son vermeye ve geri çekilmeye zorlama hakkını veren Barrack tarafından açıklanan Washington'ın açılımına İran ve elbette Hizbullah, nasıl tepki verecek?” diye sordu.

Kaynaklara göre Barrack, Beyrut'tan direkt olarak Tel Aviv'e gittiği ziyaretinde, İsrail hükümetini Lübnan'ın 1701 sayılı BMGK kararı uyarınca devletin tüm topraklarında otoritesini tesis etmek için silahların devletle sınırlandırılmasına yönelik mutabakata olumlu yaklaşması gerektiği konusunda ikna etmeye çalıştığını Lübnanlı yetkililere iletti.

dfrg
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack ve beraberindeki heyeti cumhurbaşkanlığı sarayında kabul etti (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Kaynaklar, Berri'nin üst düzey siyasi yardımcısı Ali Hassan Halil’in Hizbullah liderleriyle iletişime geçmesi için görevlendirdiğini ve Barrack ile yaptığı görüşmede ortaya çıkan olumlu havayı sürdürmek için Hizbullah'ın görüşlerini öğrenmek istediğini açıkladı. Kaynaklar, Barrack’ın silahların sayımının tamamlanması için belirlenen takvime esnek bir yaklaşım sergilediğini, ancak Şii İkilisi (Emel Hareketi ve Hizbullah) tarafından, Lübnan'a ihlallerin durdurulması ve İsrail'in uluslararası sınırlara çekilmesi konusunda garantiler verilmesi şartıyla kabul edildiğini belirtti. Barrack, kararın aşamalı olarak uygulanmaya başlaması için İsrail hükümetinin onayını almaya çalışıyor. Bu yüzden ilk aşamaya başlanması, uygulamanın engelsiz bir şekilde tamamlanmasının önünü açacak.

cdfgthy
Meclis Başkanı Nebih Berri, ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack'ı kabul etti (EPA)

Kaynaklara göre Barrack, İran ile diyalog kurmaktan çekinmediklerini, diyalogun halen devam ettiğini, çünkü İran'ın Lübnan'da göz ardı edemeyecekleri bir varlığı olduğunu söyledi. Barrack, ABD Başkanı Donald Trump'ın ‘başkanlık görevinin ilk yılının sonunda, Lübnan da dahil olmak üzere birçok bölgede devam eden savaşları sona erdirmeyi hedeflediğini, ancak ABD-İran diyaloğunun henüz başlangıç aşamasında olduğunu kabul ettiğini’ vurguladı. Barrack'ın şu an İsrail, İran ve Hizbullah'ın ABD'nin önerisine vereceği tepkiyi beklediğini belirten kaynaklar, Lübnan ordusunun muhtemelen iç barışı korumak ve Hizbullah ile çatışmaya girmemek amacıyla silahları sınırlandırma planını tamamladıktan sonra Beyrut'a geri döneceğini söyledi. Kaynaklar ayrıca Barrack’ın Lübnan Silahlı Kuvvetler Komutanı Tuğgeneral Rodolph Haykal tarafından bu konuda bilgilendirildiğini eklediler.

Barrack'ın Lübnan’ı ziyaretinin, Bakanlar Kurulu'nun Genelkurmay Başkanlığı’nın hazırladığı planı görüşmeye hazır olmasıyla aynı zamana denk gelebileceğini belirten kaynaklar, “İsrail, Lübnan ile kararı uygulamaya yönelik adımları paylaşmaya hazır olarak silahların devletle sınırlandırılmasını kolaylaştırmaya öncülük edecek mi? Silahların devletle sınırlandırılmasını öngören Bakanlar Kurulu bildirisine bağlı kalan ve hükümete güvenini veren Hizbullah'ın tutumu ne olacak? Barrack'ın İsrail'den silahlarını elinde tutmak için bahanelerini ortadan kaldıracak ve silahların tekelini reddeden tutumunu, istikrarı köylerine güvenli bir şekilde dönmek için bir koşul olarak gören Şiiler arasındaki genel duyarlılık karşısında haklı gösterecek garantiler alması durumunda, Bakanlar Kurulu'nun taahhüdünü engellemeyi göze alacak mı, yoksa destekleyici bir tutum sergileyecek mi?” diye sordular.

sfrgty
Başbakan Nevvaf Selam, ABD Özel Temsilcisi Tom Barrack ve beraberindeki heyeti kabul etti (AP)

Peki Hizbullah buna yanıt verecek mi? İran'ın tutumu ne olacak? İran, müttefiki Hizbullah'a, talep ettiği garantiler sağlanırsa silahlarını teslim etmesini ve böylece uzlaşmaya katılmasını tavsiye edecek mi yoksa Barrack'ın dediği gibi, Washington ile diyaloğunu sürdürürken şartlarını iyileştirmek için Lübnan kartını elinde tutmak amacıyla direnişe öncülük etmesini mi isteyecek?

Bakanlar Kurulu'nun toplantılarına 2 Eylül'de yeniden başlaması beklenirken Lübnan muhtemelen İsrail, İran ve Hizbullah'ın silahların devletle sınırlandırılması kararını uygulama taahhüdüne ilişkin tutumlarının netleşmesini beklemek zorunda kalacak. Cumhurbaşkanı Avn'ın bu taahhüdünden geri dönmeyeceğini ve hükümetin, ABD’nin İsrail tarafından feshedilemeyecek garantiler vermesi şartıyla bu kararı uygulamaya devam edeceğini teyit etmesi çerçevesinde hükümet bu taahhüdü temel alarak hareket edebilecek.