Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
TT

Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)

Yeni araştırmalar otizm veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna (DEHB) sahip olmanın normalden daha erken ölme riskini artırabileceğini gösteriyor.
CNN’in haberine göre, geçtiğimiz Pazartesi günü Jama dergisinde yayınlanan yeni bir meta-analiz ve önceki birkaç çalışmadan elde edilen verilere göre, bu nörogelişimsel bozuklukların erken ölüm riski ile ilişkili olabileceği öne sürüldü.
Meta-analiz, 1988 ve 2021 yılları arasında yayınlanan Kuzey Amerika ve Avrupa merkezli 27 çalışmayı (katılımcı sayısı 642 bin) inceledi.
Araştırmanın baş yazarlarından Ferrán Catalá-López, yeni araştırmayla, hem doğal hem de anormal nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin (meta-analizde çocukluk veya orta yaştaki ölüm) hem otistik hem de DEHB denekler için iki kat daha fazla olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Doğal nedenler arasında kalp rahatsızlıkları ve nöbetler bulunurken, anormal nedenler arasında kasıtsız yaralanmalar, intihar ve cinayeti içeriyor.
Meta analize göre, DEHB'li kişiler arasında, doğal olmayan nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin sayısı (847) beklenenden daha yüksekti. Ulusal Halk Sağlığı Okulu ve Ruh Sağlığında Biyomedikal Araştırma Merkezi'nden bir bilim adamı olan Lopez, bulguların güçlü bir delil olarak algılanmaması gerektiğini söyledi.

Erken ölümü arttıran faktörler
Meta-analizin yazarları, katılımcıların yaşam tarzları, sosyoekonomik faktörleri veya belirli ölüm nedenleriyle ilgili ayrıntılara sahip değildi. Ancak önceki araştırmalar, otizmli veya DEHB'li çocuklar ve yetişkinler arasındaki daha yüksek erken ölüm oranını açıklayabilecek birkaç faktörü vurguladı.
Otizm Derneği ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya çapındaki insanların yaklaşık yüzde 1'inde otizm varken, insanların yaklaşık yüzde 5'inde DEHB bulunuyor. DEHB veya otizmli kişilerin, depresyon, anksiyete, maddeyi kötüye kullanım, yeme bozuklukları, epilepsi, davranış bozuklukları veya tikler gibi zihinsel bozukluklar ve nörolojik durumlar geliştirme riski daha yüksek bulunuyor.
Meta-analize göre, bu bozuklukların özelliği olan dürtüsel veya belirsiz davranışlar, istenmeyen yaralanmalara ve kazalara neden olan faktörler arasında yer alıyor.



Kimsenin beğenmediği korku filmi izlenme listelerinde zirveye oynuyor

Salem's Lot'un Eylül 2022'de gösterime girmesi planlanmış ancak vizyon tarihi 2023 ilkbaharına ertelenmişti. Daha sonra da ABD'de vizyondan tamamen çekilerek rafa kaldırılmıştı (Max)
Salem's Lot'un Eylül 2022'de gösterime girmesi planlanmış ancak vizyon tarihi 2023 ilkbaharına ertelenmişti. Daha sonra da ABD'de vizyondan tamamen çekilerek rafa kaldırılmıştı (Max)
TT

Kimsenin beğenmediği korku filmi izlenme listelerinde zirveye oynuyor

Salem's Lot'un Eylül 2022'de gösterime girmesi planlanmış ancak vizyon tarihi 2023 ilkbaharına ertelenmişti. Daha sonra da ABD'de vizyondan tamamen çekilerek rafa kaldırılmıştı (Max)
Salem's Lot'un Eylül 2022'de gösterime girmesi planlanmış ancak vizyon tarihi 2023 ilkbaharına ertelenmişti. Daha sonra da ABD'de vizyondan tamamen çekilerek rafa kaldırılmıştı (Max)

Yeni korku filmi Salem's Lot, büyük DC ve Marvel yapımlarını geride bırakmayı başardı.

Veri toplama sitesi ReelGood'a göre Salem's Lot, 3-9 Ekim haftasında ABD genelinde en çok izlenen ikinci yapım oldu. 

İddialı ve yüksek bütçeli yapımları geride bıraktı

Korku filmi, Netflix'in ikinci sezon onayını hemen kapan romantik komedi dizisi Nobody Wants This'in arkasından ikinci sırada yer alıyor.

Bu, ABD'de vizyona girmeden doğrudan yayın hayatına başlayan vampir filminin, George Clooney ve Brad Pitt'i başrollerde buluşturan Yalnız Kurtlar (Wolfs), Amazon Prime Video'nun Yüzüklerin Efendisi: Güç Yüzükleri (The Lord of the Rings: The Rings of Power) ve Sundance Film Festivali'nde adından söz ettirdikten sonra Netflix'te izleyiciyle buluşan İçinde Kim Var? (It's What's Inside) gibi yapımları geride bıraktığı anlamına geliyor. 

Salem's Lot'un ayrıca Disney+'ın yeni Marvel dizisi Agatha All Along ve HBO'nun uzun süredir beklenen DC macerası The Penguin'i geride bırakması dikkat çekiyor. 

Colin Farrell, Cristin Milioti, Clancy Brown, Michael Kelly ve Theo Rossi'yi buluşturan The Penguin'in 4. bölümü, IMDb kullanıcılarından 10 üzerinden 9,5 gibi etkileyici bir puan almayı başarmıştı.

Ne eleştirmenler beğendi ne de izleyiciler

Stephen King'in 1975 tarihli aynı adlı romanından uyarlanan Salem's Lot, yeni kitabı için ilham bulmak üzere memleketine dönen Ben Mears adlı bir yazarı konu alıyor. Ancak kasaba sakinlerinin gizemli bir komşu tarafından vampire dönüştürüldüğünü fark etmesiyle hayatı kabusa dönüyor.

Korku filmi, izlenme listelerinde zirveye çıkmasına rağmen eleştirmenlerle sinemaseverleri pek de memnun edememiş gibi görünüyor.

Film, eleştiri derleme sitesi Rotten Tomatoes'da 100 üzerinden ancak 45 puan alabildi. İzleyici puanıysa daha düşük: 100 üzerinden sadece 40.

Gary Dauberman'ın yönettiği Salem's Lot'un başrollerinde Lewis Pullman, Alfre Woodward, Mackenzie Leigh, Bill Camp ve Spencer Treat Clark gibi isimler yer alıyor. 

Meşhur kitabın üçüncü uyarlaması

2024 yapımı film, 1975 tarihli romanının 1979 ve 2004'teki mini dizilerin ardından üçüncü uyarlaması.

ABD'de 3 Ekim itibarıyla yayın platformu Max üzerinden izlenebilen film, Birleşik Krallık'taki korku meraklılarıyla sinema salonlarında buluşuyor.

Salem's Lot, Türkiye'de gösterime girmedi.

Independent Türkçe, GamesRadar, CBR.com