Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
TT

Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)

Yeni araştırmalar otizm veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna (DEHB) sahip olmanın normalden daha erken ölme riskini artırabileceğini gösteriyor.
CNN’in haberine göre, geçtiğimiz Pazartesi günü Jama dergisinde yayınlanan yeni bir meta-analiz ve önceki birkaç çalışmadan elde edilen verilere göre, bu nörogelişimsel bozuklukların erken ölüm riski ile ilişkili olabileceği öne sürüldü.
Meta-analiz, 1988 ve 2021 yılları arasında yayınlanan Kuzey Amerika ve Avrupa merkezli 27 çalışmayı (katılımcı sayısı 642 bin) inceledi.
Araştırmanın baş yazarlarından Ferrán Catalá-López, yeni araştırmayla, hem doğal hem de anormal nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin (meta-analizde çocukluk veya orta yaştaki ölüm) hem otistik hem de DEHB denekler için iki kat daha fazla olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Doğal nedenler arasında kalp rahatsızlıkları ve nöbetler bulunurken, anormal nedenler arasında kasıtsız yaralanmalar, intihar ve cinayeti içeriyor.
Meta analize göre, DEHB'li kişiler arasında, doğal olmayan nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin sayısı (847) beklenenden daha yüksekti. Ulusal Halk Sağlığı Okulu ve Ruh Sağlığında Biyomedikal Araştırma Merkezi'nden bir bilim adamı olan Lopez, bulguların güçlü bir delil olarak algılanmaması gerektiğini söyledi.

Erken ölümü arttıran faktörler
Meta-analizin yazarları, katılımcıların yaşam tarzları, sosyoekonomik faktörleri veya belirli ölüm nedenleriyle ilgili ayrıntılara sahip değildi. Ancak önceki araştırmalar, otizmli veya DEHB'li çocuklar ve yetişkinler arasındaki daha yüksek erken ölüm oranını açıklayabilecek birkaç faktörü vurguladı.
Otizm Derneği ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya çapındaki insanların yaklaşık yüzde 1'inde otizm varken, insanların yaklaşık yüzde 5'inde DEHB bulunuyor. DEHB veya otizmli kişilerin, depresyon, anksiyete, maddeyi kötüye kullanım, yeme bozuklukları, epilepsi, davranış bozuklukları veya tikler gibi zihinsel bozukluklar ve nörolojik durumlar geliştirme riski daha yüksek bulunuyor.
Meta-analize göre, bu bozuklukların özelliği olan dürtüsel veya belirsiz davranışlar, istenmeyen yaralanmalara ve kazalara neden olan faktörler arasında yer alıyor.



Sürpriz gişe canavarının devamı gözünü yükseklere dikti

Gülümse 2, 18 Ekim'de vizyona giriyor (Paramount Pictures)
Gülümse 2, 18 Ekim'de vizyona giriyor (Paramount Pictures)
TT

Sürpriz gişe canavarının devamı gözünü yükseklere dikti

Gülümse 2, 18 Ekim'de vizyona giriyor (Paramount Pictures)
Gülümse 2, 18 Ekim'de vizyona giriyor (Paramount Pictures)

Beklenmedik bir gişe başarısı elde eden Gülümse'nin devam filmi Gülümse 2, gösterime girdiği hafta sonunda yüzleri güldürmeyi hedefliyor. 

Kuzey Amerika'daki 3 bin 500 sinema salonunda izleyiciyle buluşması planlanan korku filminin, 20 ila 25 milyon dolar kazanması bekleniyor.

İlk film üç günde 22,6 milyon dolar kazanmıştı

Sosie Bacon, Jessie T. Usher, Kyle Gallner, Kal Penn ve Rob Morgan'ın rol aldığı 2022 yapımı Gülümse de vizyona girdiği hafta sonunda ABD'de 22,6 milyon dolar hasılat elde etmeyi başarmıştı.

Yönetmen Parker Finn'in 2020'de çektiği Laura Hasn't Slept adlı kısa filminden uyarladığı korku filmi, ABD'de 105 milyon dolar, dünya genelindeyse 217 milyon dolar hasılat elde ederek büyük bir başarıya imza atmıştı.

Gülümse 2 de eleştirmenlerden övgü dolu yorumlar aldığından, gişe gözlemcileri devam filmi için ilk bilet satışlarının 25 milyon doları aşabileceğine inanıyor. 

Ancak yapım şirketi Paramount'taki kaynaklar, Nefesini Tut 2 (Don't Breathe 2) ve O: Bölüm 2 (It: Chapter Two) gibi devam filmlerinin öncüllerinin altında hasılat elde ettiğini hatırlatıyor. 

Gülümse 2'nin yapım maliyeti 28 milyon dolar.

İlk Gülümse'yi çeken Finn, turneye çıktığı sırada bir dizi rahatsız edici olay yaşamaya başlayan bir pop şarkıcısını konu alan devam filminin de yönetmen koltuğunda oturuyor.

Filmde başroldeki Britanyalı aktris Naomi Scott'a Rosemarie DeWitt ve Lukas Gage eşlik ediyor. 

Variety'nin baş film eleştirmeni Owen Gleiberman Gülümse 2'yle ilgili övgü dolu eleştirisinde filmin en iyi yanının "seyircinin dengesini bozması" olduğunu söylüyor.

Independent Türkçe, Variety, Deadline