Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
TT

Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)

Yeni araştırmalar otizm veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna (DEHB) sahip olmanın normalden daha erken ölme riskini artırabileceğini gösteriyor.
CNN’in haberine göre, geçtiğimiz Pazartesi günü Jama dergisinde yayınlanan yeni bir meta-analiz ve önceki birkaç çalışmadan elde edilen verilere göre, bu nörogelişimsel bozuklukların erken ölüm riski ile ilişkili olabileceği öne sürüldü.
Meta-analiz, 1988 ve 2021 yılları arasında yayınlanan Kuzey Amerika ve Avrupa merkezli 27 çalışmayı (katılımcı sayısı 642 bin) inceledi.
Araştırmanın baş yazarlarından Ferrán Catalá-López, yeni araştırmayla, hem doğal hem de anormal nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin (meta-analizde çocukluk veya orta yaştaki ölüm) hem otistik hem de DEHB denekler için iki kat daha fazla olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Doğal nedenler arasında kalp rahatsızlıkları ve nöbetler bulunurken, anormal nedenler arasında kasıtsız yaralanmalar, intihar ve cinayeti içeriyor.
Meta analize göre, DEHB'li kişiler arasında, doğal olmayan nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin sayısı (847) beklenenden daha yüksekti. Ulusal Halk Sağlığı Okulu ve Ruh Sağlığında Biyomedikal Araştırma Merkezi'nden bir bilim adamı olan Lopez, bulguların güçlü bir delil olarak algılanmaması gerektiğini söyledi.

Erken ölümü arttıran faktörler
Meta-analizin yazarları, katılımcıların yaşam tarzları, sosyoekonomik faktörleri veya belirli ölüm nedenleriyle ilgili ayrıntılara sahip değildi. Ancak önceki araştırmalar, otizmli veya DEHB'li çocuklar ve yetişkinler arasındaki daha yüksek erken ölüm oranını açıklayabilecek birkaç faktörü vurguladı.
Otizm Derneği ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya çapındaki insanların yaklaşık yüzde 1'inde otizm varken, insanların yaklaşık yüzde 5'inde DEHB bulunuyor. DEHB veya otizmli kişilerin, depresyon, anksiyete, maddeyi kötüye kullanım, yeme bozuklukları, epilepsi, davranış bozuklukları veya tikler gibi zihinsel bozukluklar ve nörolojik durumlar geliştirme riski daha yüksek bulunuyor.
Meta-analize göre, bu bozuklukların özelliği olan dürtüsel veya belirsiz davranışlar, istenmeyen yaralanmalara ve kazalara neden olan faktörler arasında yer alıyor.



Meşhur korku serisinin yönetmeninden heyecanlandıran ipucu

31 yaşındaki Naomi Scott, Gülümse 2'den önce Netflix dizisi Bir Skandalın Anatomisi'nde (Anatomy of a Scandal) de rol almıştı (Paramount Pictures)
31 yaşındaki Naomi Scott, Gülümse 2'den önce Netflix dizisi Bir Skandalın Anatomisi'nde (Anatomy of a Scandal) de rol almıştı (Paramount Pictures)
TT

Meşhur korku serisinin yönetmeninden heyecanlandıran ipucu

31 yaşındaki Naomi Scott, Gülümse 2'den önce Netflix dizisi Bir Skandalın Anatomisi'nde (Anatomy of a Scandal) de rol almıştı (Paramount Pictures)
31 yaşındaki Naomi Scott, Gülümse 2'den önce Netflix dizisi Bir Skandalın Anatomisi'nde (Anatomy of a Scandal) de rol almıştı (Paramount Pictures)

Gülümse 2 (Smile 2) henüz vizyona girmemiş olsa da yazar ve yönetmen Parker Finn, korku serisinin geleceği hakkında şimdiden düşünmeye başladı bile.

2022'de gişede büyük başarı yakalayan Gülümse'nin ardından, yarın dünya çapında sinemalarda gösterime girecek devam filminin çekileceği zaman kaybetmeden duyurulmuştu.

Korku hayranlarının uzun süredir heyecanla beklediği devam filmine ilk tepkiler son derece olumlu. Gülümse 2'nin ilkinden daha iddialı ve daha korkunç olduğu yazılırken, başrol oyuncusu Naomi Scott da doğaüstü lanetin musallat olduğu pop yıldızı Skye Riley rolündeki performansıyla beğeni topluyor.

Peki bu film, serinin sonunu mu işaret ediyor? Finn, Gülümse 3'ün gelip gelmeyeceğine dair niyetini gizli tutsa da serinin geleceğiyle ilgili olumlu düşündüğü açık. 

GamesRadar+'a konuşan yönetmen, devam filminin hem izleyicilerin gözünde hem de gişede nasıl bir performans sergileyeceğini bekleyip görmek zorunda olsa da Gülümse evreninde keşfedilecek çok şey olduğuna inandığını söylüyor.

"Şansımız yaver giderse sınır yok"

37 yaşındaki sinemacı, "Bence Gülümse dünyasının gidebileceği çok farklı, ilginç yönler, farklı yollar var" diyerek ekliyor:

Şu anda izleyicilerin Gülümse 2'ye nasıl tepki vereceğini görmek için çok heyecanlıyım. Sinemaseverlerin filmle bağ kurması ve onu kucaklamasıyla ilgili şansımız yaver giderse bence sınır yok.

Finn daha önce Gülümse'nin bundan sonra nereye gidebileceğine dair fikirleri olduğunu söylemiş ve bu yıl SFX dergisine şunları söylemişti: 

Çok heyecan verici olduğunu düşündüğüm bazı fikirler var. Bence her birinin bir öncekinden daha da raydan çıktığı bir Gülümse filmleri serisi hayal etmek gerçekten eğlenceli.

Gülümse 2'de pop fenomeni Skye, giderek daha korkunç ve açıklanamaz olaylar yaşamaya başlıyor. Artan dehşet ve şöhretin baskısından bunalan Skye, iyice tepetaklak olmadan önce hayatının kontrolünü yeniden kazanmak istiyor. Genç pop yıldızının bunun için karanlık geçmişiyle yüzleşmekten başka çaresi kalmıyor. 

İlk film bütçesini katlamıştı

İlk filmin yıldızı Kyle Gallner da lanetlenmiş polis dedektifi Joel rolüyle geri dönüyor. Filmin oyuncu kadrosunda ayrıca Lukas Gage, Rosemarie DeWitt, Raúl Castillo, Peter Jacobson ve Miles Gutierrez-Riley de yer alıyor.

2022 yapımı ilk film, hem eleştirmenlerin beğenisini kazanmış hem de gişede beklenenden çok daha iyi bir performans sergilemişti. 

17 milyon dolarlık bütçeyle çekilen Gülümse, dünya çapında 217,4 milyon dolar hasılat elde etmeyi başarmıştı. 

Gülümse 2, 18 Ekim'de gösterime girecek.

Independent Türkçe, GamesRadar+, SFX