Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
TT

Otizm veya DEHB olan bireylerde erken ölüm riski daha yüksek

ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)
ABD’li bir otistik çocuk (Arşiv-Reuters)

Yeni araştırmalar otizm veya dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğuna (DEHB) sahip olmanın normalden daha erken ölme riskini artırabileceğini gösteriyor.
CNN’in haberine göre, geçtiğimiz Pazartesi günü Jama dergisinde yayınlanan yeni bir meta-analiz ve önceki birkaç çalışmadan elde edilen verilere göre, bu nörogelişimsel bozuklukların erken ölüm riski ile ilişkili olabileceği öne sürüldü.
Meta-analiz, 1988 ve 2021 yılları arasında yayınlanan Kuzey Amerika ve Avrupa merkezli 27 çalışmayı (katılımcı sayısı 642 bin) inceledi.
Araştırmanın baş yazarlarından Ferrán Catalá-López, yeni araştırmayla, hem doğal hem de anormal nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin (meta-analizde çocukluk veya orta yaştaki ölüm) hem otistik hem de DEHB denekler için iki kat daha fazla olduğunu ortaya koyduğunu söyledi.
Doğal nedenler arasında kalp rahatsızlıkları ve nöbetler bulunurken, anormal nedenler arasında kasıtsız yaralanmalar, intihar ve cinayeti içeriyor.
Meta analize göre, DEHB'li kişiler arasında, doğal olmayan nedenlerden kaynaklanan erken ölümlerin sayısı (847) beklenenden daha yüksekti. Ulusal Halk Sağlığı Okulu ve Ruh Sağlığında Biyomedikal Araştırma Merkezi'nden bir bilim adamı olan Lopez, bulguların güçlü bir delil olarak algılanmaması gerektiğini söyledi.

Erken ölümü arttıran faktörler
Meta-analizin yazarları, katılımcıların yaşam tarzları, sosyoekonomik faktörleri veya belirli ölüm nedenleriyle ilgili ayrıntılara sahip değildi. Ancak önceki araştırmalar, otizmli veya DEHB'li çocuklar ve yetişkinler arasındaki daha yüksek erken ölüm oranını açıklayabilecek birkaç faktörü vurguladı.
Otizm Derneği ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, dünya çapındaki insanların yaklaşık yüzde 1'inde otizm varken, insanların yaklaşık yüzde 5'inde DEHB bulunuyor. DEHB veya otizmli kişilerin, depresyon, anksiyete, maddeyi kötüye kullanım, yeme bozuklukları, epilepsi, davranış bozuklukları veya tikler gibi zihinsel bozukluklar ve nörolojik durumlar geliştirme riski daha yüksek bulunuyor.
Meta-analize göre, bu bozuklukların özelliği olan dürtüsel veya belirsiz davranışlar, istenmeyen yaralanmalara ve kazalara neden olan faktörler arasında yer alıyor.



40 yıllık klasiğin uyarlamasında Henry Cavill'in aşkı bulundu

28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)
28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)
TT

40 yıllık klasiğin uyarlamasında Henry Cavill'in aşkı bulundu

28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)
28 yaşındaki Marisa Abela, Sam Taylor-Johnson yönetmenliğindeki Back to Black'te de henüz 27 yaşındayken yaşamını yitiren Amy Winehouse'u canlandırmıştı (StudioCanal / Focus Features)

Eleştirmenlerce beğenilen Britanya dizisi Industry'nin yıldızlarından Marisa Abela, 1980'lerin kült klasiği İskoçyalı'nın (Highlander) Amazon MGM imzalı yeniden çevriminde Henry Cavill ve Russell Crowe'la birlikte rol alacak.

Yönetmen koltuğunda, John Wick serisiyle tanınan Chad Stahelski oturuyor. Filmin sadece Amazon Prime Video'da değil sinemalarda da vizyona girmesi planlanıyor.

İlk İskoçyalı, 1986'da gösterime girmiş ve Christopher Lambert'in canlandırdığı Connor MacLeod karakterini merkeze almıştı. Ortaçağ İskoçyası'nda yaşayan MacLeod, ölümsüz bir savaşçı olduğunu keşfediyor ve Sean Connery'nin hayat verdiği kılıç ustası Ramirez'in rehberliğinde, yüzyıllar boyunca başka ölümsüzlerle savaşıyordu. Hikaye, farklı zaman dilimleri arasında gidip geliyordu.

Yeni uyarlamada MacLeod karakterini Henry Cavill, Ramirez'i ise Oscarlı aktör Russell Crowe canlandırıyor.

Senaryosu Predators ve John Wick 4'le (John Wick: Chapter 4) tanınan Michael Finch tarafından kaleme alınan proje, ilk filme sadık kalsa da hikayeyi daha derin ve karmaşık bir evrende yeniden kurguluyor. Kaynaklara göre, bu versiyonda dünyanın dört bir yanından gelen daha fazla ölümsüz karakter yer alacak.

Öne çıkan yeni karakterlerden birine Marisa Abela hayat verecek. Abela, MacLeod'un geçmişteki büyük aşkı, kılıç ustası ve eğitmeni olan ölümsüz bir karakteri canlandıracak.

Çekimlerin eylülde başlaması planlanıyor. Prodüksiyon, İskoçya ve Britanya'nın yanı sıra Hong Kong gibi farklı lokasyonlarda gerçekleştirilecek.

Abela, yakın zamanda Industry dizisinin üçüncü sezonundaki performansıyla BAFTA kazanmıştı. 

Ayrıca yılın beğeni toplayan casus gerilimi Kara Torba Operasyonu'nda (Black Bag), Michael Fassbender ve Cate Blanchett gibi dev isimlerle kamera karşısına geçmiş ve dikkatleri üzerine çekmişti. Film, Steven Soderbergh yönetmenliğinde vizyona girmiş ve övgü dolu eleştiriler almıştı.

Independent Türkçe, Deadline, Hollywood Reporter