‘Sahte bayrak operasyonu’ korkuları Ukrayna krizinde gerilimi artırıyor

Yedek askerler bir muharebe tatbikatına katıldı (Reuters)
Yedek askerler bir muharebe tatbikatına katıldı (Reuters)
TT

‘Sahte bayrak operasyonu’ korkuları Ukrayna krizinde gerilimi artırıyor

Yedek askerler bir muharebe tatbikatına katıldı (Reuters)
Yedek askerler bir muharebe tatbikatına katıldı (Reuters)

Ukrayna’daki Rus yanlısı ayrılıkçılar, Kiev’in ülkenin doğusunda kontrol ettikleri toprakları zorla ele geçirmek için bir plan tasarladığını öne sürerek, Ukrayna casusu olduğunu iddia ettikleri bir kişiyi ifşa etti.
Ukraynalı yetkililer ise, iddia edilen planın gerçek olmadığını dile getirerek, casusluk iddialarını görmezden geldi.
Ancak bu tür haberler Rusya-Ukrayna arasındaki krizin tırmanmasına katkıda bulunuyor.
Ukrayna ve Batılı ülkelerin, Ukrayna’nın doğusunda bir ‘sahte bayrak operasyonu’ düzenleneceği ve Rusya’nın bunu bir saldırı başlatmak için bahane olarak kullanacağı yönündeki endişeleri artıyor.
Ukrayna’dan tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti’ndeki ayrılıkçılar, Kiev’in bölgeyi zorla almak için beş günlük bir operasyonun parçası olarak, Rusya yanlısı bölgeyi Rusça konuşanlardan ‘temizleme’ planını ortaya çıkardıklarını iddia etti.
Ayrılıkçılar, Donetsk şehrinde bir kişi kişiyi gözaltına aldı.
Ukrayna casusu olmakla itham edilen bu kişi, Rusya’nın devlete ait Channel One televizyon kanalına konuşarak, Ukrayna’nın ayrılıkçı bir komutanın cipini havaya uçurmasına yardım ettiğini, silah ve patlayıcı kaçakçılığı yaptığını söyledi.
Söz konusu kişi, “2018’de işe alındım. Amirim Donetsk şehrindeki yüksek apartmanlardan uzak durmamı söyledi. Çünkü burasının topçu ateşleri tarafından hedef alınacağını ve öldürülme riski olduğunu bildirdi” dedi.
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gözlemcileri dün, 24 saat içinde bu yılki en yüksek sayı olan, bin 500’den fazla ateşkes ihlali kaydettiklerini duyurdu.
Gözlemciler, Perşembe akşamı ile Cuma akşamı arasında, Moskova destekli ayrılıkçıların kontrolü altındaki iki bölge olan Donetsk’te 591 ve komşu Lugansk’ta 975 ihlal kaydettiklerini söyledi.



Almanya’da hazırlanan bir raporda Avrupa için NATO'suz bir geleceğe hazırlanılması çağrısı yapıldı

ABD Başkanı Donald Trump istikrarsızlık kaynağı olarak görülüyor (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump istikrarsızlık kaynağı olarak görülüyor (AFP)
TT

Almanya’da hazırlanan bir raporda Avrupa için NATO'suz bir geleceğe hazırlanılması çağrısı yapıldı

ABD Başkanı Donald Trump istikrarsızlık kaynağı olarak görülüyor (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump istikrarsızlık kaynağı olarak görülüyor (AFP)

İnci Mecdi

Almanya ve Avrupa'nın önde gelen akademisyenleri, Başkan Donald Trump yönetimindeki ABD’de yaşanan siyasi değişimler ve bunun NATO'nun güvenilirliği açısından doğuracağı sonuçlar konusunda uyarıda bulunarak Avrupalıları NATO'suz bir geleceği düşünmeye çağırdı. Almanya'nın önde gelen dört barış ve çatışma araştırma enstitüsü tarafından hazırlanan ve politika yapıcıları yakından ilgilendiren yıllık rapor, ‘Barışı Kim Kurtaracak?’ başlığı taşıyordu. Araştırmacılar raporda geleceğe dair karamsar bir tablo çizerken 1987 yılından bu yana bir barış raporunun bu kadar karamsar olduğu pek görülmemişti. 2025 Barış Raporu, Avrupa'nın barış hedefini desteklemeye devam ederken kendi güvenliği ve savunması için sorumluluk alması gerektiğinin altını çiziyor.

Almanca olarak yayınlanan ve Alman Yayın Kurumu (Deutsche Welle/DW) tarafından İngilizce olarak alıntılanan raporun giriş bölümünde Ukrayna, Gazze ve Sudan'da savaşların sürdüğü, 122 milyondan fazla insanın evlerinden edildiği ve dünya genelinde başka birçok şiddetli çatışmanın yaşandığı belirtildi. Rapora göre Atlantik'in diğer yakasında Başkan Trump, ülkesini otoriter bir devlete dönüştürmekle kalmıyor, aynı zamanda dış politikasında kurallara uymak ve iş birliği yapmak yerine güç politikalarını tercih ediyor.

Avrupa Birliği ile ABD arasındaki ortaklığın sonu

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre araştırmacılar, ABD Başkanı ve “Amerika'yı Yeniden Büyük Yap" (Make America Great Again - MAGA) hareketinin dünyanın en eski demokrasisini otoriter bir rejime dönüştürmeyi ‘kısa sürede ve çok az dirençle başardığını’ vurgularken uluslararası düzeyde ise ‘liberal kurumları ve kazanımları yok etmeyi’ teşvik ettiği ve ‘otoriter liderler ve diktatörlerle yakın ilişkiler kurarak liberal demokrasilerde aşırı sağcı popülist hareketleri’ desteklediğini belirtti.

Leibniz Barış ve Çatışma Araştırmaları Enstitüsü'nden Christopher Daase, Berlin'de raporun sunumu sırasında yaptığı açıklamada, son yıllarda analizlerinin Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına ve Avrupa barış ve güvenlik sistemini kasıtlı olarak tahrip etmesine odaklandığını, ancak o zamandan bu yana güvenlik durumunun daha da kötüleştiğini söyledi. ABD'nin ‘başka bir istikrarsızlık kaynağı haline geldiğini’ söyleyen Daase, ‘otoriterliğin bulaşıcı hale gelme’ riski bulunduğunu da sözlerine ekledi. Daase, Avrupa'da uluslararası yargının zayıflatılması, akademik araştırma özgürlüğünün sorgulanması ve dini kurumlar gibi toplumsal aktörlerin bağımsızlığına müdahale girişimleri başta olmak üzere endişe verici işaretlere dikkati çekti.

2025 Barış Raporu, Avrupa ve ABD arasındaki ‘bildiğimiz’ transatlantik ortaklığın ‘bittiği’ tespitinde bulunuyor. Bu durumun askeri iş birliği için de geçerli olduğuna işaret eden araştırmacılar, “NATO'nun ortak savunma taahhüdünün güvenilirliği sarsıldı. ABD ile Rusya arasındaki yakınlaşma sadece Ukrayna'yı değil, Avrupa'nın çıkarlarını da tehdit ediyor” ifadelerini kullandılar. Daase, “Sorun şu anda NATO'nun temel değerleri çoktan çökmüş olmasına rağmen NATO olmadan hiçbir şey yapılamadığı için kimsenin NATO'nun sonuna geldiğini açıkça konuşmak istememesi” yorumunda bulundu. ‘NATO'yu aşmaya çalışıyoruz” diyen Daase, NATO'nun mümkün olan her yerde onunla birlikte çalışmaya devam etmesi ve aynı zamanda Avrupa'nın kabiliyetlerini güçlendirmesi gerektiğini söyledi. Raporda Alman hükümetine ‘şeffaf ve aşamalı bir planla Avrupa savunma yapılarının geliştirilmesi ve entegrasyonu’ tavsiye edildi.

İsrail'e silah ihracatının durdurulması

Rapora katkı sağlayan araştırmacılar, uluslararası hukukun tüm dünyada erozyona uğraması, özellikle de sivillerin hedef alındığı, hastanelerin ve okulların kasten bombalandığı ve insani yardımların engellendiği ya da siyasi olarak istismar edildiği ‘savaşta insanlıktan çıkma’ sürecinin yaşandığını belirtirken bu duruma dair ciddi endişelerini dile getirdiler. Bu durum özellikle Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşta ve Gazze'deki savaşta açıkça görülüyor. Ayrıca savaşın 53 binden fazla insanın ölümüne ve bölgenin büyük ölçüde yıkıma uğramasına neden olduğu Gazze Şeridi’ndeki durumdan duydukları dehşeti dile getiren araştırmacılar, İsrail’e Gazze ve Batı Şeria'da kullanabileceği tüm silah sevkiyatlarının ‘acilen durdurulması’ çağrısında bulundular. Raporda İsrail'in uluslararası insancıl hukuku ve insan haklarını ‘açıkça ihlal ettiği’ ve ‘meşru müdafaa sınırlarını aştığı’ vurgulandı. Raporda Alman hükümetine uluslararası hukuka saygı göstermesi ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’yu Almanya'ya davet etmemesi çağrısında bulunuldu.