Truth Social: Donald Trump'ın sosyal medya uygulamasına dair tüm bilinenler

6 Ocak'taki Kongre baskınının ardından yaptığı paylaşımlarla "şiddete özendirdiği" gerekçesiyle ana akım sosyal medya uygulamaları Donald Trump'a sansür uygulamıştı (AP)
6 Ocak'taki Kongre baskınının ardından yaptığı paylaşımlarla "şiddete özendirdiği" gerekçesiyle ana akım sosyal medya uygulamaları Donald Trump'a sansür uygulamıştı (AP)
TT

Truth Social: Donald Trump'ın sosyal medya uygulamasına dair tüm bilinenler

6 Ocak'taki Kongre baskınının ardından yaptığı paylaşımlarla "şiddete özendirdiği" gerekçesiyle ana akım sosyal medya uygulamaları Donald Trump'a sansür uygulamıştı (AP)
6 Ocak'taki Kongre baskınının ardından yaptığı paylaşımlarla "şiddete özendirdiği" gerekçesiyle ana akım sosyal medya uygulamaları Donald Trump'a sansür uygulamıştı (AP)

Eski ABD Başkanı Donald Trump geçen yıl Twitter'ın hesabını kapatmasının ardından Truth Social adlı yeni bir sosyal medya platformu kurdu. Twitter, Facebook, YouTube, Netflix gibi ana akım platformlara alternatif olması amacıyla kurduğu Trump Media & Technology Group (TMTG) şirketi aracılığıyla Trump kitlesine farklı kanallardan seslenmeyi ve tabanını genişletmeyi amaçlıyor. 
Peki 21 Şubat'ta Apple'ın çevrimiçi mağazası App Store'dan indirilebileceği belirtilen Truth Social nasıl ortaya çıktı, arkasında hangi şirketler var ve uygulamayı kimler kullanıyor?

Trump neden yeni bir sosyal medya platformu kurdu?
Twitter, Ocak 2021'de "şiddet olaylarını kışkırttığı" gerekçesiyle 90 milyon takipçisi olan Donald Trump'ın hesabını kalıcı olarak kapatmıştı. Facebook da Haziran 2021'de benzer bir karar alarak Ocak 2023'e kadar Trump'ın uygulamada paylaşım yapmasını engelledi. 
Sansür hamlelerine itiraz eden Trump da yeni bir ağ kurdu ve ona göre Truth Social, "büyük teknolojinin tiranlığına karşı direnişi" simgeliyor. 

Twitter, Trump'ın paylaşım yapmasını engellemişti (PC)
Sosyal medya uygulamalarında çok sık paylaşım yapan Trump başkanlığı sürecinde günde ortalama 30 tweet atıyordu. Trump şimdi kitlesini Truth Social'a taşıyabileceğine inanıyor. 

Truth Social'ı kim yönetiyor?
Platformun arkasında iki kuruluş var. İlki Donald Trump'ın Şubat 2021'de kurduğu Trump Media & Technology Group (TMTG). Şirketin CEO'suysa ABD'nin eski Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi üyesi Devin Nunes. Diğer şirketse ABD'li bankacı Patrick Orlando'nun kurduğu, finans alanında faaliyet yürüten Digital World Acquisition Corp (DWAC). 
İki şirket TMTG'yi halka açık bir şirket haline getirmek için birleşme anlaşması imzalamıştı. Ancak menkul kıymetler yasalarını ihlal ihtimaliyle anlaşmanın ardından Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) soruşturma başlattı. 
TMTG'nin amacı ana akım medya ve sosyal medya ağlarına alternatif sunabilmek. Truth Social'ın yanı sıra şirket TMTG News adlı haber ağı ve TMTG+ adlı dijital yayın platformu kurmayı amaçlıyor. Tüm bu yapılar muhafazakar görüşe sahip kişileri kendisine çekmeyi amaçlıyor. 
Truth Social'ın muhafazakar kesimin kullandığı Gab, Gettr, Parler gibi uygulamalardan biri olan Rumble'la işbirliği yapacağı da Aralık 2021'de duyurulmuştu. 
Trump platformuyla ilgili ilk açıklamasında "siyasi manipülasyon" amacıyla hiçbir şekilde paylaşımlara müdahale edilmeyeceğini söylemişti. Ancak sitenin hizmet şartları eğer platformla dalga geçerseniz hesabınızın askıya alınabileceğini söylüyor. 

Mastodon nedir?
Truth Social ücretsiz, açık kaynaklı, merkezi olmayan, reklamsız ve 500 karaktere kadar paylaşım yapma olanağı tanıyan Twitter'a benzer Mastodon'un açık kaynaklı lisansı kullanılarak oluşturuldu. 
Ancak bu lisansı kullananların, projelerinin Mastodon'u temel aldığını açıklaması gerekiyor. Ayrıca herhangi bir değişikliği herkesin yapabilmesi için kodun açık hale getirilmesi isteniyor.

Mastodon'un görünümü (PC)
Truth Social başlangıçta Mastodon'la bağlantısını belirtmemişti ve kaynak kodlarını kullanıma sunmamıştı. Platform, kaynak kodun tescilli ve şirkete ait olduğunu iddia etmişti. Bunu telif hakkı ihlali olarak gören Mastodon, Ekim 2021'de Trump'a bir ay içinde dava açabileceğini söylemişti. Davadan kaçınmak için Truth Social, Mastodon'a dayandığını kabul etmişti. 

Truth Social nasıl çalışıyor?
Truth Social, Twitter'la aynı mantığa sahip. Ancak "beğeni (like)" yerine "hakikat (truth)", "retweet" yerine "retruth" var. 
Uygulama halihazırda App Store'dan indirilip kullanılabiliyor. Platformun internet sitesine göre uygulamanın android versiyonu da yakında çıkacak. Uygulamaya kaydolurken e-posta adresi ve telefon numarası gerekiyor. 

Her ne kadar kullanıcıların girişini engelleyecek hatalar ilk gün sıkıntı yaratsa da ABD sağının popüler yüzleri Truth Social'a geçiş yaptı bile. Aşı karşıtlığı yaptığı gerekçesiyle Twitter'ın kişisel hesabını kapattığı Temcilciler Meclisi Üyesi Marjorie Taylor Greene bunların başında geliyor. Greene'in resmi Kongre hesabıysa hâlâ Twitter'da aktif. Öte yandan Sean Hannity, Dan Bongino gibi gazeteciler de yerlerini almış vaziyette. 
Araştırma firması Apptopia'ya göre uygulama App Store'a konmasından bu yana 170 bin kez indirildi.
Independent Türkçe, PC, Forbes, We Got This Covered, BBC News, Yahoo News



Bilim insanları: Uzun yaşam için belirleyici organ beyin

Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)
Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)
TT

Bilim insanları: Uzun yaşam için belirleyici organ beyin

Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)
Beynin biyolojik yaşı, ölüm ve hastalık riskleri açısından en güçlü tahmini sunuyor (Unsplash)

Bilim insanları bir kişinin ne kadar yaşayacağını öngörmede açık ara en iyi tahminin beyin yaşı üzerinden yapıldığını tespit etti. 

Kaliforniya'daki Stanford Üniversitesi'nden araştırmacılar, Birleşik Krallık'taki yaklaşık 45 bin yetişkinden alınan kan örneklerini yeni bir yöntemle analiz ederek en az 3 bin proteinin seviyelerini ölçtü. 

Araştırmacılar beyin, kalp, akciğer, karaciğer ve bağışıklık sistemi gibi vücudun farklı bölümlerindeki bu proteinler yoluyla, belirli bir organ sisteminin biyolojik yaşını, yani ne kadar yıprandığını hesapladı.

Bir organın protein analizi, kişinin kronolojik yaşından kayda değer derece farklı olduğunda bu organ "aşırı yaşlı" ya da "aşırı genç" diye sınıflandırıldı.

Bu şekilde 11 organ sistemini ve dokuyu inceleyen bilim insanları, sağlık sonuçlarını en iyi öngören yapının beyin olduğu sonucuna vardı.

Bulguları hakemli dergi Nature Medicine'da bugün (9 Temmuz) yayımlanan çalışmada aşırı yaşlı beyne sahip katılımcılara 10 yıl içinde Alzheimer teşhisi konma olasılığının, genç beyne sahip aynı yaştaki katılımcılara göre 12 kat daha fazla olduğu bulundu.

15 yıl içinde herhangi bir nedenden ölüm riski yaşlı beyinlerde yüzde 182 artarken, genç beyinler ölüm oranında yüzde 40'lık bir azalmayla ilişkilendirildi.

Çalışmanın başyazarı Tony Wyss-Coray, "Beyin uzun yaşamın bekçisi" diyerek ekliyor: 

Eğer bir kişinin yaşlı bir beyni varsa ölüm olasılığı artar. Genç bir beyni varsa muhtemelen daha uzun yaşar.

Araştırmacılar beyinden sonraki en önemli faktörün bağışıklık sistemi olduğunu saptadı. 17 yıllık takip süresi boyunca normal yaşta beyin ve bağışıklık sistemi olan katılımcıların yaklaşık yüzde 8'i, genç beyin ve bağışıklık sistemine sahip kişilerinse sadece yüzde 4'ü hayatını kaybetti. 

Bilim insanları beyin ve diğer organların biyolojik yaşlarına göre değerlendirilmesinin tıpta yeni bir çağı başlatabileceğini söylüyor. Organların biyolojik yaşının erken teşhis aracı olarak kullanılması umuluyor.

Basel Üniversitesi'nden çalışmada yer almayan Heike Bischoff-Ferrari, "Kan bazlı organ yaşı saatleri, günümüz tıbbında kullandığımız önlemlerden çok daha önce, yapısal değişiklikler ortaya çıkmadan yüksek hastalık riskine işaret edebilir ve önleyici tedavinin çok daha etkili olmasını sağlayabilir" diyor.

Wyss-Coray de bunun "tıbbın geleceği" olduğunu söyleyerek ekliyor: 

Bugün doktora bir yeriniz ağrıdığı için gidiyorsunuz ve onlar da sorunu anlamak için muayene ediyor. Biz hastalık tedavisinden önleyici sağlık bakımına geçmeye ve insanlar belirli organlarında hastalık yaşamadan önce müdahale etmeye çalışıyoruz.

Ekip yeni çalışmada geliştirdikleri testi ticarileştirmeyi ve iki ila üç yıl içinde kullanıma sunmayı amaçlıyor. Bu test muhtemelen ilk başta beyin, kalp ve bağışıklık sistemi gibi kilit organların yaşını hesaplamak için kullanılacak.

Independent Türkçe, BBC Science Focus, Financial Times, Nature Medicine