Evde dikkat etmeniz gereken 6 astım tetikleyicisi

Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)
Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)
TT

Evde dikkat etmeniz gereken 6 astım tetikleyicisi

Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)
Astım, çocukları ve yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalıktır (Reuters)

Dünya çapında yaklaşık 262 milyon insan, hem çocukları hem de yetişkinleri etkileyen kronik bir hastalık olan astımdan mustarip. Astım, akciğerlerdeki küçük hava yollarının iltihaplanması ve daralması sonucu oluşur. Bu da kişinin öksürük ve nefes darlığı çekmesine neden olur ve ölümcül bir astım krizi ile sonuçlanabilir.
Bu bağlamda İngiltere merkezli The Sun gazetesi, her evde bulunabilecek 6 astım tetikleyicisini belirterek insanları bunlara karşı dikkatli olmaya çağırdı.

Bu tetikleyiciler neler?
Yatak:
Uzmanlar, mikrofiber, naylon veya akrilik malzemeler gibi doğal olmayan liflerden yapılmış örtülerin ‘toz ve uçucu organik kimyasallar için tuzak’ görevi gördüklerinden astım için en tehlikelisi olduğunu söylüyor.

Toz:
Toz ve kir astım ataklarını önemli ölçüde artırabilir. Asthma UK (Astım İngiltere) adlı yardım kuruluşu web sitesi üzerinden “Aslında sorun toz içinde yaşayan minik böcekler, yani toz güveleri. Bu güveler görünemeyecek kadar küçükler ve bunlardan tamamen kurtulmak çok zor” açıklaması yayımladı.

Kuruluş, ‘toz güvelerinin dışkılarında astım hastaları için çok tehlikeli belirtiler olan gözlerde kaşıntı, hapşırma veya burun akıntısı gibi semptomların ortaya çıkmasına neden olan bir madde var’ açıklamasında bulundu.

Gaz:
Uzmanlar, yemek pişirmek için gaz kullanmanın astım hastaları için büyük bir endişe kaynağı olduğunu ve bunun onlar üzerindeki etkisinin ‘sigaranın etkisine’ benzediğini söylüyor.
Uzmanlar ayrıca gazla çalışan ısıtma cihazlarının astım semptomlarını şiddetlendirebileceğini vurguladı.

Gazın bu etkisinin, solunum sisteminin uyarılmasına ve astım semptomlarına neden olabilen nitrojen dioksitin salınmasından kaynaklandığına dikkat çektiler. Uzmanlar astım hastalarına bu aletleri kullanmamalarını tavsiye etti.

Küf veya nem:
Rutubetli evlerde oluşan küf, astım oluşmasına neden olabilir. Çünkü küfün ürettiği mikroplar solunum yollarını ve akciğerleri tahriş edebilir.
Küf ayrıca sizi daha sonra göğüs enfeksiyonu gibi astımı alevlendiren bir enfeksiyon geliştirme riskine de sokabilir.

Küf, evdeki nem, yağmurlu hava, yemek pişirme, içeride çamaşır kurutma ve iyi havalandırma olmaması gibi birçok nedenden dolayı oluşur.

Spreyler ve parfümler:
Deodorantlar ve temizlik ürünleri, oje ve diğer kişisel bakım ürünleri ve hatta mumlar, astımı olan bazı insanlar için bir kabustur.
Uzmanlar, spreylerin ve parfümlerin iltihaba sebep olan kimyasallar içerdiğini söylüyor.

Uzmanlar astım hastaları ve ailelerine güçlü ve uyarıcı kokular içermeyen ürünler kullanmalarını tavsiye ediyor.

Pasif İçicilik:
Pasif içicilik yani sigara içen kişinin yanında kalıp sigarasının dumanını teneffüs etmek sadece astım hastaları için değil, herkes için çok tehlikeli.

Uzmanlar, dumanı teneffüs etmenin akciğer ve bağışıklık sisteminin normal gelişimini bozduğunu ve hava yolu tahrişine neden olduğunu söylüyor. Bu da, astım semptomlarına ve diğer akciğer hastalıklarına yol açabilir.



Sıradışı kimlik hırsızlığına 12 yıl hapis: Kafkaesk bir komplo

Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)
Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)
TT

Sıradışı kimlik hırsızlığına 12 yıl hapis: Kafkaesk bir komplo

Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)
Soldaki William Donald Woods ve kimliğini çalan Matthew David Keirans (AP)

Cuma günü ABD'nin Iowa eyaletinde görülen davada bilgi teknolojileri uzmanı Matthew David Keirans kimlik hırsızlığı yapmaktan 12 yıl hapis cezası aldı. 

Savcıların "Kafkaesk bir komplo" dediği olayın incelendiği dava, sıradışı detaylarıyla gündem oldu.

Bu suçun kurbanı olan William Donald Woods, yalnızca fail yerine hapse girmekle kalmamış, bir de zorla ilaç tedavisi görmüştü. 

Woods cezanın açıklanması sonrasında "Bunun her bir parçasını hak etti" dedi. 

59 yaşındaki failin çevresiyse Nisan 2024'te suçunu itiraf etmesi üzerine şoke olmuştu. Zira onu nazik, kibar ve güvenilir biri olarak tanıyorlardı.

Zor bir çocukluk geçiren Keirans'ın 16 yaşında evden kaçarak otomobil çaldığı mahkemede ortaya çıktı. 

1988'de Albuquerque'deki bir sosisli sandviç arabasında çalışırlarken Keirans, Woods'un cüzdanını çalmış. 

Mağdur, yumruk atmakla tehdit ettiği Keirans'tan cüzdanını alsa da sosyal güvenlik kartındaki bilgilerle kendi adına bir ehliyet çıkarıldığını fark etmemiş. 

1990 itibarıyla kendi adını bırakıp William Woods ismiyle hayatına devam eden Kerians; evlendi, çocuk sahibi oldu, çeşitli işyerlerinde çalıştı ve 200 bin doları aşkın borç yaptı.

Hiçbir zaman vergi ödeyecek kadar para kazanamayan gerçek Woods'un ise yetkililerle hiçbir işi olmadı. 

2015'te FouseyTube adıyla bilinen Yousef Saleh Erakat'ın yardım ettiği Woods, birlikte videolar çektiği YouTuber'dan aldığı paralar sayesinde evsizlikten kurtulup görece rahat bir hayat sürerken bankalara borcu olduğunu öğrendi. 

2019'da Los Angeles'taki bir banka şubesine gittiğinde Keirans'ın belirlediği güvenlik sorularını bilemedi. 

Keirans hiç kimsenin hesaplarına erişmesine izin vermediğini söyleyince gerçek Woods, kimlik hırsızlığı gerekçesiyle hapse atıldı. 

Gerçek Woods'a bu dava sırasında niye "Matthew Kierans" diye seslenilmeye başlandığı bilinmiyor. 

Akıl hastanesine kaldırılan gerçek Woods, burada zorla ilaç tedavisine alındı. 

428 günü hapiste, 147 günüyse akıl hastanesinde geçiren mağdur, bir dedektifin yardımıyla kendi kimliğini failden geri alabildi. 

Keirans'ın, dedektifin araştırmasının sonuçlarını görünce "Hayatım bitti" dediği bildiriliyor.

Artık Albuquerque'de bahçıvanlık yapan 56 yaşındaki Woods ise "Asıl amacım hayatımı yeniden kurmak" diyor. 

Independent Türkçe, New York Times, AP